درمان دیابت و چاقی

 امید‌های تازه برای درمان دیابت و چاقی با ابتکار دانشمند ایرانی

ساخت یک ملکول جدید توسط پروفسور علی توسلی، پژوهشگر ایرانی و استاد بیوشیمی دانشگاه ساوت همپتون بریتانیا، امیدهای تازه‌ای برای درمان چاقی و دیابت بوجود آورده است.

این ملکول که «کامپوند ۱۴» نام دارد و توسط پروفسور توسلی و تیم همراه او در آزمایشگاه ساخته شده، به زبان ساده سلول‌های بدن را فریب می‌دهد. هر سلول بدن برای ادامه زندگی به انرژی نیاز دارد و منبع انرژی آن هم در مرحله نخست قند و در مرحله بعدی چربی است. ملکولی که توسط پروفسور توسلی و تیم همراه او ساخته شده است به سلول القا می کند که انرژی آن تمام شده است؛ درست مانند هنگامی که پس از ورزش یا فعالیت‌های شدید سلول احساس نیاز به انرژی می‌کند و حالتی به آن دست می‌دهد که انگار انرژی اش تمام شده است.

پروفسور توسلی درباره اینکه چه آزمایش‌هایی برای سنجش موفقیت این ملکول صورت گرفته است   گفت: «ما این ملکول را روی دو گروه از موشها آزمایش کردیم. ملکول روی دسته اول موش‌ها که چاق و دارای قند بالا بودند موثر بود و قند خون آنها پایین آمد و وزن آنها پس از ۷ روز ۵ درصد کمتر شد. بنابراین فکر می‌کنیم که اگر ملکول را مناسب بدن انسان بسازیم، برای انسان بسیار مفید خواهد بود.»

در پی انتشار خبر ساخت این ملکول موثر برای کاهش قند و چربی، برخی از وبسایت‌های به این جنبه ملکول کامپوند ۱۴ پرداختند که با مصرف این ملکول دیگر نیازی به ورزش برای کاهش وزن وجود ندارد. این در حالیست که پروفسور توسلی گفت که ایده اولیه برای ساختن این ملکول، درمان مرض قند و دیابت بوده است.

به گفته او، تیم پژوهشگر، ابتدا برای درمان بیماری‌های قندی به سراغ ساخت این ملکول رفت. به اعتقاد او مهمترین کارکرد این ملکول برای کسانی خواهد بود که دیابت یا وزن بالا دارند. او اضافه کرد: «در آزمایش ما، ملکول روی موش‌هایی که قند و وزن بالا داشتند تاثیر خوبی داشت در حالیکه روی موش‌هایی که اضافه وزن نداشتند اصلا تاثیر نداشت. بنابراین نخستین ماموریت ملکول می‌تواند درمان دیابت یا چاقی بسیار بالا باشد.»

بر پایه پژوهش‌ها، ملکول ساخته شده اگر برای درمان دیابت و چاقی ساخته شده اما احتمال دارد که در آینده در درمان سرطان نیز موثر باشد.

'چاقی خطر ابتلا به دمانس را کاهش می دهد'

پژوهشگران بریتانیایی در بزرگترین و دقیقترین تحقیقاتی که در زمینه رابطه چاقی با بیماری دمانس انجام شده است، دریافته‌اند که چاقی خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش می‌دهد.

نتیجه این تحقیقات پژوهشگران را غافلگیر کرده است زیرا با تمام توصیه‌های پزشکی رایج برای پیشگیری از زوال عقل مغایرت دارد.

نتیجه این پژوهش جدید که نزدیک به دو میلیون بریتانیایی را مورد بررسی قرار داده، در نشریه لانست و اندوکرینولوژی در بریتانیا منتشر شده است.

بر اساس این تحقیقات خطر ابتلای افراد لاغر به دمانس بیشتر است. البته سازمان‌های خیریه و اطلاع‌رسانی در زمینه دمانس هنوز نکشیدن سیگار، ورزش و تغذیه سالم را به عنوان راه‌های پیشگیری از این بیماری توصیه می‌کنند.

دمانس اختلال مزمن و گاهی حاد و فراینده روانی به علت بیماری مغز است و شایع‌ترین نوع آن، آلزایمر است.

این بیماری اکنون به یکی از بزرگترین مسائل پزشکی در جهان تبدیل شده است و انتظار می‌رود که آمار مبتلایان به آن تا سال ۲۰۵۰ سه برابر شده و به ۱۳۵ میلیون نفر برسد.

این بیماری، پیش‌رونده و علاج ناپذیر است و تنها توصیه‌ای که برای کاهش خطر ابتلا به آن وجود دارد، تغییراتی برای روش سالم زندگی است.

اما به گفته دکتر نواب قزلباش که ریاست گروه پژوهش در دانشگاه آکسفورد و لندن را بر عهده داشته، نتیجه تحقیقات اخیر آنها را کاملا "غافلگیر" کرده است.

گروه پژوهش با بررسی پرونده پزشکی ۱ میلیون و ۹۵۸ هزار و ۱۹۱ نفر با سن متوسط ٥٥ سال در بریتانیا طی دو دهه دریافته‌اند که خطر ابتلا به دمانس در افراد لاغر ۳۸% بیشتر از افراد با وزن عادی است.

عجیب این است که افرادی که چاق محسوب می‌شوند، نسبت به افرادی که دارای وزن متناسب هستند، ۲۰% بیشتر با خطر ابتلا به دمانس روبرو هستند و به این ترتیب، خطر ابتلای آنان به دمانس ۱۸ % کمتر از افراد لاغر است.

این میزان در افرادی که دارای چاقی مفرط هستند به ۲۴% افزایش می‌یابد.

دکتر قزلباش به بی‌بی‌سی گفته است: "جنجال برانگیز ترین نکته‌ای که در نتیجه این تحقیقات به دست آمده این است که افراد چاق و یا مبتلا به چاقی مفرط کمتر از افرادی با وزن متناسب در معرض ابتلا به زوال عقلی هستند."

به گفته او نتیجه این پژوهش با اکثر تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده مغایرت دارد اما " ابعاد تحقیقات ما بسیار وسیعتر و دقیقتر" از مجموعه تحقیقاتی است که تاکنون در این مورد صورت گرفته است. اما جیمز گالاگر، سردبیر مسائل بهداشتی در وبسایت بی‌بی‌سی نیوز می‌گوید نتایج این تحقیقات ضمن آنکه بسیار حیرت آور است، سوال‌های بسیاری را نیز مطرح کرده است.

آیا این چربی اضافه در بدن است که باعث تقویت سیستم ایمنی برای دفاع در مقابل بیماری‌هایی مانند زوال عقل می شود یا اینکه فرآیند دیگری در کار بوده است.

آیا از این فرآیند می‌توان برای درمان دمانس استفاده کرد؟

آیا تحقیقات مشابه دیگر همین نتایج را در بر خواهد داشت؟

دکتر سایمون ریدلی از انجمن آلزایمر در بریتانیا می گوید: "نتایج تحقیقات جدید بسیار جالب توجه است، اما انجام تحقیقات مشابه دیگر برای درک کامل این موضوع لازم است."