آزمايش قند خون

نوشته  : بهناز عباسي‌مقدم كارشناس ارشد تغذيه 

گلوكز يكي از قندهاي ساده موجود در طبيعت است كه به عنوان منبع اصلي انرژي بدن ما به كار مي‌رود. در واقع گلوكز همان «قندخون» است. كربوهيدرات يا همان نشاسته‌اي كه ما در رژيم غذايي دريافت مي‌كنيم، در بدن به گلوكز و چند قند ساده ديگر (فروكتوز و...) شكسته شده و پس از جذب در روده كوچك، به جريان خون راه مي‌يابد. اغلب سلول‌هاي بدن براي كاركرد خود نيازمند گلوكز مي‌باشند، اما در بين همه اعضاي بدن، مغز و سيستم عصبي نه تنها به گلوكز به عنوان منبع انرژي وابسته هستند، بلكه فقط هنگامي قادر به عملكرد صحيح مي‌باشند كه سطح گلوكز خون در محدوده طبيعي باشد.

از نمك مصرفي خود چه مي‌دانيد؟

نوشته  : مينا كاوياني كارشناس ارشد تغذيه انستيتو تحقيقات تغذيه‌اي و صنايع غذايي كشور 

مقدمه
نمك خوراكي يا «كلريدسديم» تركيبي از مواد معدني است كه انسان پيش از دوره شهرنشيني آن را شناخته و به كار برده است. امروزه نيز استفاده از آن به عنوان يك ماده شيميايي پركاربرد در صنعت به ويژه صنايع غذايي ضروري است و از اين‌رو است كه مقدار نمك مصرفي يك كشور را نشانگر درجه صنعتي بودن آن مي‌دانند.
نمك طعام از چه موادي تشكيل شده است؟
نمك طعام تركيبي از دو عنصر سديم و كلر به نسبت 40 و 60 است كه در تمام مايعات بدن به صورت يون‌ها يا ذرات باردار مثبت (كاتيون) و منفي (آنيون) به نام الكتروليت، داراي وظايف مهمي هستند. الكتروليت‌ها موادي هستند كه وقتي در آب حل مي‌شوند، به يون‌هاي مثبت و منفي تبديل مي‌شوند.

سايه روشن‌هاي زولبیا بامیه

نوشته  : پگاه محمدزاده کارشناس صنایع غذایی- کنترل کیفیت 

  زولبیا و بامیه از شیرینی‌های سنتی ایرانیان است که مصرف آن در ماه مبارک رمضان متداول می‌باشد. این شیرینی بیشتر در سفره‌های افطار و یا حتی در سحری به عنوان یک دسر به مصرف می‌رسد.
همانطور که در دین اسلام توصیه شده، از فواید روزه‌داری سوخت بافت چربی‌ها، تناسب وزن، بهبود وضعیت گوارش، دفع سموم از بدن و ... می‌باشد و این میسر نمی‌شود مگر با مصرف مواد غذایی سالم در هنگام افطار و سحری.
مصرف بی‌رویه زولبیا و بامیه که در این ماه مبارک مرسوم مي‌باشد، از جمله مواردی است که سلامت روزه داران را به خطر می‌اندازد.

براي آنهايي كه چاقي موضعي دارند...

نوشته: تحريريه دنياي تغذيه 

همه از چاقي بيزار هستند و مي‌دانند اين عارضه احتمال ابتلا به انواع بيماري‌ها (از بيماري‌هاي قلبي‑عروقي گرفته تا سرطان) را افزايش داده و سلامتي فرد را در معرض خطر قرار مي‌دهد. ضمن اينكه احتمال بروز افسردگي در اين افراد بيشتر است؛ چرا كه از وضع اندام خود خجالت مي‌كشند، نمي‌توانند لباس‌‌هاي زيبايي را كه در بازار وجود دارد، بپوشند و اگر در رژيم هم باشند، از خوردن بسياري از خوراكي‌‌هاي خوشمزه محروم هستند.

يازده ماده غذایی ضد درد و التهاب

نوشته : نسرین تجدد فوق لیسانس پرستاری از دانشگاه علوم پزشکی ایران

 علاوه بر اینکه بسیاری از غذاها خوشمزه و خوش طعم هستند، همچنین می‌توانند به عنوان شفابخش‌های موثری که در قالب رنگ‌های روشن مختلف مي‌باشند، استفاده شوند. بهترین شفا دهنده‌ها از مزه‌های عالی نیز برخوردار هستند (البته این امر در مورد داروهای تجویزی صدق نمی‌کند). همچنین غذاها اثرات جانبی ناخوشایندی که بسیاری از داروها به بار می‌آورند را ندارند.
1- گیلاس
دکتر نیر مورالید‌هارن دکترای رشته تولیدات طبیعی و شیمیايی از دانشگاه ایالت میشیگان دریافته است که عصاره گیلاس ترش در کاهش التهاب ده برابر مؤثرتر از آسپرین است. براي اين منظور، روزی دو قاشق غذاخوری عصاره غلیظ شده کافی و مؤثر مي‌باشد. البته مصرف عصاره گیلاس شیرین نیز به همین منظور بی‌تاثیر نیست.

تغذيه در مناطق مرتفع

نوشته : محمد حضوری دانشجوی دکترای تغذیه 

مقدمه:
عملکرد ورزشکاران تحت تاثیر عوامل متعددی نظیر برنامه غذایی، شرایط تمرینی، خصوصیات روانشناختی و شرایط محیط برگزاری رقابت‌ها قرار می‌گیرد و شرایط آب و هوایی و اقلیمی محل برگزاری رقابت‌های ورزشی بر عملكرد ورزشکاران و نتایج رقابت‌ها تاثیر قابل توجهی دارد. از مهمترین عوامل محیطی می‌توان به دمای هوا، میزان رطوبت، ارتفاع سطح از دریا و ... اشاره داشت. چندی پیش بود که کشور بولیوی در آمریکای جنوبی درخواست برگزاری رقابت‌های فوتبال را در سطح منطقه آمریکای جنوبی ارائه نمود و این درخواست با مخالفت بسیاری از دیگر تیم‌های این منطقه همراه بود، زیرا تجارب قبلی از حضور در بازی‌هایی با میزبانی کشور بولیوی که از جمله مرتفع ترین کشورها از سطح دریا می‌باشد، نتایج عجیب و غیرقابل باوری را نشان می‌داد.

عادات غذايي و تاثير آن بر سلامت شخص

نوشته : برليانت بزرگمهر محقق و مشاور تغذيه و رژيم درماني

در مورد پاره‌‌‌اي عادات غذايي نامناسب و اثرات مخرب و ناگواري كه بر سلامت انسان به جا مي‌گذارند بحث و گفتگو داشتيم، در اين شماره، به ساير عادات غذايي مضر، علل برقراري اين عادات در شخص و تاثير سوء و گاه غيرقابل جبران آن در افراد مي‌پردازيم.

1- مصرف نكردن آب به ميزان كافي
يكي از عادات نامناسبي كه متاسفانه اين روزها در حد وسيعي در بين اقشار جامعه به چشم مي‌خورد، كمبود يا حتي عدم مصرف آب است. برخي از افراد ساير نوشيدني‌ها را جانشين آب مي‌كنند و معتقدند كه خواص مايعات مختلف تفاوت چنداني با هم ندارد، اين تصور صحيح نيست، زيرا آب جايگاه خاصي در تغذيه به عهده دارد و مصرف نكردن آب يا جانشين كردن آن با ساير نوشيدني‌ها به هر علتي كه باشد صحيح نيست و در سلامت شخص اختلال ايجاد مي‌نمايد.
با توجه به نقش بسيار مهم و مفيد آب در حفظ سلامت انسان، لازم است حتما اين نوشيدني را در برنامه روزانه خود جاي دهيم.

درباره خواص گوشت بوقلمون گوشتي سرشار از مواد مغذي

نوشته : آذين صحابي 
در بين منابعي كه ما براي تامين پروتئين مورد نياز روزانه‌مان از آنها استفاده مي‌كنيم، گوشت پرندگان جايگاه خاصي دارد و ما بيش از همه از گوشت مرغ استفاده مي‌نماييم. گوشت سفيد مرغ به جاي گوشت قرمز گاو، گوسفند يا گوساله مي‌تواند نياز ما به پروتئين را تامين كند و كلسترول اضافي هم به بدن‌ تحميل نكند. در ايران، ما بيش از همه از گوشت مرغ استفاده مي‌كنيم در حالي كه گوشت‌هاي بوقلمون، شترمرغ و بلدرچين هم خواص ارزشمندي دارند كه مي‌توانند پروتئين مورد نياز بدن را تامين كنند و به بدن‌ سود برسانند. اين گوشت‌ها در كشور ما به درستي شناخته نشده‌اند و اكثر افراد اطلاعات ناچيزي درباره آنها دارند.
در اينجا شما مي‌توانيد خواص و كاربرد‌هاي يكي از اين گوشت‌ها يعني گوشت بوقلمون را بخوانيد:

دانه‌هاي خوشمزه و مغذي

نوشته  : منيره دادخواه كارشناس ارشد تغذيه انستيتو تحقيقات تغذيه‌اي و صنايع غذايي كشور 

تامين غذاي مناسب و كافي يكي از عوامل مهم و حياتي در دوران زندگي هر انسان است،  به عبارتي در هر منطقه، بسته به نوع فرهنگ و سبك زندگي، كيفيت و شكل الگوي غذايي متفاوت مي‌باشد.
 امروزه در مقايسه با زمان گذشته، تغييراتي را در الگوي غذايي خانواده‌ها شاهد هستيم كه متاسفانه در بسياري از موارد، تاثيرات منفي بر سلامت انسان داشته است. دور شدن از الگوي غذايي سنتي به علل مختلف، سبب شده دفعات مصرف مواد غذايي پرارزش مثل غلات كامل، حبوبات، انواع سبزي و ميوه تازه به مرور كاهش يابد و غذاهاي پرانرژي با دانسيته مواد مغذي ناچيز، جايگزين آنها در سبد غذايي خانوار شود.
در فرهنگ قديمي كشور ما عادت به خوردن غذاهايي مثل آبگوشت، انواع آش، خوراك حبوبات، برخي از خورش‌ها و پلوهاي مخلوط (عدس پلو، ماش پلو، لوبيا پلو و...)، با مصرف بيشتر انواع حبوبات همراه بود، حال آنكه در جامعه كنوني به علل گوناگون مثل مشغله كاري، دور بودن مادران از خانه، كمبود فرصت كافي براي پخت غذا، علاقه بيشتر به مصرف غذاهاي آماده به خصوص در نسل جوان‌تر، تمايل به خوردن اين نوع غذاها كاهش يافته است.

شاه‌توت؛ آنتي اكسيدان طبيعي

نوشته  : سالومه آرمين كارشناس ارشد علوم تغذيه انستيتو تحقيقات تغذيه‌اي و صنايع غذايي كشور 

شاه‌توت ميوه‌اي لذيذ، خوش‌طعم و خوش رنگ است که بر درختچه‌هاي کوتاه مي‌رويد. در اروپا از سال‌هاي دور، مردم از شاه‌توت براي درمان زخم‌هاي دهان و تخفيف دردهاي مربوط به دندان استفاده مي‌کرده‌اند. از زمان‌هاي قديم، از جوشانده برگ‌هاي اين ميوه براي برطرف کردن حالت تهوع و از ريشه آن براي درمان اسهال خوني استفاده مي‌شده است.

شاه‌توت و سلامتی
محققان انجمن تغذيه آمريکا، شاه‌توت را در مقايسه با 40 نوع ميوه تازه ديگر، به عنوان اولين ميوه از نظر فعاليت آنتي‌اکسيداني قرار داده‌اند که داراي فيتوکميکال‌هاي قوي مانند آنتوسيانين است. آنتوسيانين رنگدانه‌اي است که رنگ سياه شاه‌توت از آن ناشي مي‌شود.

اگر از خستگي مي‌ناليد، بخوانيد

نوشته : اعظم اسلامي مجد

درست غذا خوردن مسأله بسيار مهمي است، خصوصا براي افرادي كه دچار احساس كوفتگي و خستگي زياد مي‌شوند. فرقي نمي‌كند كه خستگي‌هاي شما ناشي از فشارهاي زياد روحي، جسمي و يا احساسي باشند. احساس خستگي و كوفتگي فقط در يك مقطع زماني كوتاه شما را آزار نمي‌دهد، بلكه اگر درصدد درمان آن نباشيد، اثر آن شديدتر خواهد شد و خطر بيماري‌هاي مختلف را در شما افزايش مي‌دهد.
اما نكته اصلي اين است كه شما مي‌توانيد با خستگي مبارزه كنيد، مي‌توانيد با هر لقمه‌اي كه گاز مي‌زنيد آن را از بين ببريد. در اينجا به ذكر پنج نوع ماده غذايي فوق‌العاده كه اين قابليت را دارند و البته هضم آنها نيز بسيار آسان است، مي‌پردازيم:

زيبايي و سلامت ناخن با تغذیه

نوشته : مهدیه رشیدی‌نیا مشاور تغذيه و رژيم درماني فارغ‌التحصيل از دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي 

ناخن عضوی است که عوامل بسیاری سلامت و زیبایی آن را تحت تاثیر قرار می‌دهند. زندگی روزمره، آب و هوا و ساير عوامل محيطی، تغذیه، باکتری‌ها، قارچ‌ها و نیز بیماری‌های جسمی می‌توانند بر روی سلامت و ظاهر ناخن اثرگذار باشند. به همین دلیل می‌توان گفت که ناخن‌های هر فرد منعکس‌کننده سطح سلامت وی می‌باشند. ناخن نقش مهمي در زیبایی دست‌ها دارد، به طوری که ناخن‌های زیبا و بلند موجب زیبایی و خوش حالت شدن دست‌ها می‌گردند. ناخن زیبا نشانگر وضعیت زندگی و طبقه اجتماعی شخص است. همچنین ناخن نشان‌دهنده عادات فرد نیز می‌باشد. همانند سلامتی استخوان، سلامت ناخن نیز به تغذیه مناسب بستگی دارد.
رنگ ناخن نشانه سلامت یا بیماریتحقیقات نشان می‌دهند که از رنگ و نشانه‌های ناخن می‌توان به میزان سلامتی پی برد.

بررسي لزوم مصرف مكمل‌ها

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

همه ما نام مكمل‌هاي غذايي مانند مكمل‌هاي حاوي ويتامين‌ها و مواد معدني به گوشمان خورده و مدام مي‌شنويم كه مصرف اين مكمل‌ها براي بسياري از افراد ضروري است. از طرفي، بسياري از مردم فكر مي‌كنند اگر يك رژيم غذايي كامل و درست داشته باشند، ديگر احتياجي به مصرف مكمل‌ها ندارند؛ در حالي كه به دلايل بسياري لزوم مصرف مكمل‌هاي ويتاميني و مواد معدني لازم است. اما فراموش نكنيد كه مصرف هر گونه مكملي بايد تحت نظر متخصص تغذيه و يا پزشك باشد و فقط اوست كه تشخيص مي‌دهد شما به مكمل‌ها احتياج داريد يا خير. بنابراين، هرگز به خود درماني دست نزنيد. دلايل لزوم مصرف مكمل عبارتند از:
هضم نامناسب غذا
حتي اگر تغذيه شما خوب باشد ولي دچار سوء هاضمه باشيد و بدن‌تان نتواند غذا را درست جذب كند، ويتامين‌ها و مواد معدني به قدر كافي به بدن‌تان نخواهد رسيد.

اگر سفره‌تان سالاد كم دارد...

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

اين روزها تقريبا هر روز كلمه «كالري» را از دهان افراد مختلف مي‌شنويم. با اين همه توصيه منابع مختلف درباره مراقبت از وزن و عوارض ناخوشايند چاقي براي سلامتي، بسياري از افراد در خوردن دقت مي‌كنند يا حداقل سعي مي‌كنند اين كار را انجام دهند.
سالاد‌ها در رژيم‌هاي لاغري ارزش ويژه‌اي دارند و كساني كه رژيم لاغري دارند بايد به موادي كه در تهيه سالاد‌ها به كار مي‌برند دقت كنند تا سالاد خوردن، برعكس باعث چاقي آنها نشود.
موادي كه مي‌توانند سالاد ‌ها را زيانبار كنند ...

دانستني هاي تغذيه

نوشته  : زهرا فرهناک کارشناس ارشد تغذيه 

دارچين به كنترل سطح قند خون كمك مي‌كند
مطالعات اخیر نشان داده‌اند که دارچین از طریق افزایش حساسیت انسولین می‌تواند به کنترل سطح قند خون کمک کند.
تیمی از محققین انگلیسی به بررسی اثر دارچین بر کاهش قند خون در افراد دیابتی نوع 2 و غیر دیابتی پرداختند. در 2 بررسی دیده شد که دارچین در كاهش سطح قندخون نسبت به دارونما موثرتر است.
در مطالعه دیگری کاهش در سطح قند خون ناشتا دیده شد. در بررسي دیگری این کاهش تا میزان 15 درصد بود. در مطالعه دیگری در افراد غیردیابتی دارچین باعث کاهش 4/8 درصدی در قند خون شد. محققین عنوان کردند با وجود اینکه نقش دارچین به عنوان یک درمان ضد دیابت به هیچ عنوان بیان نمی‌شود، ولی خواص کاهش‌دهنده قند خون و توانایی پايين آوردن قند خون بعد از مصرف غذا را دارد.

خــــربــــزه؛ شيريني بهشتي

نوشته  : آسیه محمدزاده کارشناس ارشد تغذیه 

خربزه میوه‌ای شیرین، لذیذ و گوارا است كه انواع گوناگونی دارد و بهترین آن خربزه خراسان مي‌باشد. رسول گرامی اسلام(ص) در بیان خواص خربزه فرموده‌اند: «خربزه از زینت‌های زمین است، آب آن از رحمت الهی و شیرینی آن از بهشت است».
از امام علی علیه السلام نقل شده است كه خوردن خربزه، مثانه را پاك و سنگ مثانه را آب می‌كند و ادرار را افزایش می‌دهد.
ایشان می‌فرمایند: «خربزه چندين خاصیت دارد: خوردنی است، آشامیدنی است، چون آبدار مي‌باشد، میوه است، گل است (زیرا بویی مطبوع دارد)، شیرینی است (زیرا قند زیادي دارد)، روده‌ها و معده را شستشو می‌دهد، معده و روده را پاكیزه می‌كند، سبزی است و دوای درد مي‌باشد».

چه مواد غذايي را مي‌توان سال‌ها نگهداري كرد!؟

نوشته  : منيره نوري فرد 

پژوهشگران و متخصصان تغذيه مي‌گويند برخي از انواع مواد غذايي را كه داراي رطوبت و آب كمي هستند (مانند سيب خشك شده) حتي اگر از تاريخ مصرف آن گذشته باشد مي‌توان مصرف نمود؛ البته در صورتي كه در شرايط خوبي نگهداري شده باشند! آنها اين مطلب را با تحقيق بر روي دانه‌هاي جوي پوست كنده كه به مدت 28 سال نگهداري شده بود، عنوان كردند. از نظر متخصصان تغذيه سه عامل گرما، رطوبت و نور مي‌تواند ارزش مواد غذايي را كاهش دهد. بنابراين اگر زماني در كابينت آشپزخانه خود مواد غذايي را پيدا كرديد كه تاريخ مصرف آنها گذشته بود، فورا آن را دور نريزيد. مواد غذايي ويژه و معيني وجود دارند كه مي‌توان آنها را حتي پس از انقضاي تاريخ مصرف مورد استفاده قرار داد. البته توجه داشته باشيد هر ماده غذايي را كه تاريخ آن گذشته باشد، نمي‌توان مصرف كرد.

جانشين‌هاي طبيعي استاتين

نوشته : اعظم اسلامي مجد 

شايد شما هم جزء آن دسته افرادي باشيد كه در صورت داشتن كلسترول بالا، اگر پزشك برايتان استاتين تجويز كند، يا آن را از داروخانه تهيه نمي‌كنيد و يا در صورت تهيه، تمايلي به مصرف آن نداريد. بيشتر افراد براي پايين آوردن كلسترول خون، به دو علت مهم ترجيح مي‌دهند از جايگزين‌هاي استاتين استفاده كنند. آنها يا مي‌دانند استاتين به برخي اعضاء مثل كبد و ماهيچه‌ها آسيب مي‌رساند و با مصرف زياد و در اثر گذشت زمان موجب از دست دادن حافظه نيز مي‌شود و يا اينكه همواره درصدد استفاده از داروهاي طبيعي‌تر هستند و اغلب از مصرف داروهاي شيميايي پرهيز مي‌كنند.
اما آيا اين راه‌ها موثرند؟

عادات غذايي و تاثير آن بر سلامت شخص

 نوشته  : برليانت بزرگمهر محقق و مشاور تغذيه و رژيم درماني 

در شماره قبل، در مورد پاره‌اي عادات و آداب و سنن غذايي كه امروزه در بين افراد و در جوامع مختلف معمول است صحبت كرديم و در اين ارتباط عادات نامناسبي مانند: افزودن نمك زياد به غذا، مصرف مواد شيرين پس از صرف غذا، عدم مصرف سبزي و سالاد در وعده ناهار و شام، مصرف آب و مايعات زياد به همراه غذا، استفاده از غلات آسياب شده و بدون سبوس در الگوي غذايي بسياري از افراد و مصرف زياد مواد قندي به جاي مواد نشاسته‌اي در برنامه غذايي را مورد بحث قرار داديم. در اين شماره اشاره‌اي خواهيم داشت به ساير عادات غذايي كه در بين افراد جامعه رواج زيادي دارند و به ارزيابي تاثير اين عادات بر سلامت انسان خواهيم پرداخت.

اوقات فراغت، تغذيه و ورزش

نوشته : گفتگو: فاطمه استيري 

زماني كه تابستان با گرما و زیبایی از راه می‌رسد، دغدغه خانواده‌ها درخصوص چگونگی نحوه برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت فرزندان نیز شروع می‌شود. این دغدغه از آنجا رنگ اهمیت به خود می‌گیرد كه بعد از سپری شدن یك سال تحصیلی، جوانان و نوجوانان دوران استراحت تابستانی خود را آغاز كرده‌اند و در نتیجه زمان آزاد بیشتری در اختیار دارند. اگر از اوقات فراغت تابستان‎ ‎به خوبی استفاده شود، می‌تواند به دورانی اثرگذار در زندگی حال و حتی آینده کودکان و نوجوانان‏‎ ‎تبدیل شود، ولی در بسیاری از مواقع چنین اتفاقی نمی‌افتد.‎‏ تا نیمه‌های شب پای‎ ‎تلویزیون نشستن، ساعت‌ها بی‌هدف پشت رایانه بودن، صبح‌ها تا دیروقت خوابیدن و بخش‎ ‎عمده روز را با کسالت سپری کردن، از جمله مشكلات بارز در نحوه گذران اوقات فراغت‏‎ ‎دانش‌آموزان است.

بهبود جريان خون با نياسين

نوشته  : سيده سارا حكيم کارشناس ارشد تغذیه از دانشگاه تهران 

نياسين نام ژنريك نيكوتيناميد و اسيد نيكوتنيك است كه ويتامين محلول در آب و متعلق به ويتامين‌هاي گروه B مي‌باشد. نياسين به عنوان جزئي از كوآنزيم‌هايي است كه براي متابوليسم و توليد انرژي در تمام سلول‌ها ضروري مي‌باشد.
نياسين مي‌‌تواند از اسيدآمينه اساسي تريپتوفان سنتز شود. اگرچه اين سنتز كارايي بالايي ندارد، اما دريافت تريپتوفان و تبديل آن به نياسين در اقتصاد كلي نياسين موثر مي‌باشد.

عملكرد نياسين در بدن:
اين ويتامين نقش بسيار مهمي در حذف مواد شيميايي سمي و مضر در بدن دارد و نيز به بدن در سنتز انواع هورمون‌هاي جنسي و مرتبط با استرس در غده آدرنال و ساير بخش‌هاي بدن كمك مي‌نمايد.

كراتي‌نين چيست؟

نوشته  : بهناز عباسي‌مقدم كارشناس ارشد تغذيه

كراتي‌نين يك ماده شيميايي دفعي است كه از متابوليسم عضلات حاصل مي‌شود. در واقع، كراتي‌نين از كراتين كه منشاء عمده توليد انرژي در عضله است، مشتق مي‌گردد. روزانه تقريبا 2 درصد كراتين بدن به كراتي‌نين تبديل مي‌شود و سپس با جريان خون به كليه‌ها مي‌رود. كليه‌ها اغلب كراتي‌نين را فيلتر كرده و آن را با ادرار دفع مي‌كنند. از آنجايي كه توده ماهيچه‌اي بدن معمولا ثابت است، ميزان دفع كراتي‌نين نيز در محدوده مشخصي قرار دارد.
چرا كنترل كراتي‌نين مهم است؟
كليه‌ها ميزان كراتي‌نين خون را در محدوده نرمال ثابت نگه مي‌دارند، بنابراين ميزان دفعي كراتي‌نين شاخص خوبي براي ارزيابي عملكرد كليه‌هاست. اگر كليه‌ها به هر دليلي دچار مشكل شوند، كراتي‌نين در خون بالا مي‌رود، چون كليه‌ها قادر نبوده‌اند عمل پاكسازي را به درستي و كامل انجام دهند؛ بنابراين در صورت افزايش كراتي‌نين احتمال عارضه كليوي بايد مدنظر قرار گيرد و به همين دليل است كه در آزمايشات استاندارد هميشه سطح آن در خون ارزيابي مي‌شود.

برنامه غذايي در بیماری‌های التهابی روده

نوشته  : دكتر احمدرضا درستی مطلق متخصص تغذیه عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران 


بیماری‌های التهابی روده (IBD) اغلب به شکل دو بیماری كرون و كولیت اولسراتیو ظاهر می‌شوند. سن شروع اين بيماری‌ها اغلب 15 تا 30 سالگی است؛ اما در بعضی افراد نيز، اولین علايم شروع بیماری در بزرگسالی ظاهر می‌شود. هر دو جنس به میزان مساوی در خطر ابتلا هستند. علل ايجاد بيماری IBD به طوركامل شناخته نشده، اما به نظر می‌رسد كه تغيير فاكتورهای محیطی، فلورمیكروبی روده فرد بیمار و وجود استعداد ژنتیكی و یك پاسخ ایمنی یا خود ایمنی غیرطبیعی در دیواره‌های روده، در این عارضه دخیل باشند. حداقل بخشی از رفتار، عوارض و شدت بيماری‌های التهابی روده ناشی از موتاسیون ژن‌ها روی كروموزوم‌های مختلف است. به هر حال ژن‌های ویژه و نقش احتمالی آنها در ايجاد بيماری، هنوز به طور كامل شناخته نشده‌اند.

تغذيه و سردرد

نوشته  : دكتر سيدضياءالدين مظهري متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران

چه كساني از ميگرن و سردرد رنج مي‌برند؟
بر مبناي برآوردهاي منتشر شده، يك‌پنجم تمام كودكان و تا سن 12 سالگي تقريبا 90 درصدشان به نوعي از سردردهاي مختلف دچار مي‌شوند، در مورد بزرگسالان آمار دقيقي در دسترس نمي‌باشد، ولي گفته مي‌شود كه بين 17-12 درصد مردم به سردردهاي مزمن و حمله‌هاي ميگرني مبتلا مي‌باشند كه تقريبا دوسوم يا اكثريت قريب به اتفاق مبتلايان را بانوان تشكيل مي‌دهند. در اين برآورد افرادي كه به عللي به سردردهاي حاد و اتفاقي دچار مي‌گردند به حساب آورده نشده‌اند.
الف- عوامل تاثيرگذار شايع در بروز ميگرن
فاكتورهاي تاثيرگذار و مساعدكننده حمله‌هاي ميگرني و سردردها، بسيار متنوع، گسترده و چند وجهي مي‌باشند، ولي عمده‌ترين آنها عبارت مي‌باشند از:

غذاها و داروهايي كه با هم تداخل دارند (2)

نوشته  : لادن گیاهی دانشجوی دکترای تغذیه دانشگاه وین 

عموما تصور می‌شود که مصرف گیاهان دارویی و غذاها خصوصا سبزیجات، میوه‌جات و لبنیات بدان جهت که طبیعی هستند به هنگام مصرف داروها مشکلی ایجاد نمی‌کنند و کاملا بی‌خطر هستند، اما در مقاله ماه گذشته متوجه شدید که این تصور صحیح نیست و با دلایل اصلی تداخل غذا و دارو آشنا شدید. همچنین شما دریافتید که دارو‌ها چگونه می‌توانند بر زیست دسترسی و عملکرد و ذخایر مواد مغذی در بدن تاثیر بگذارند و مثال‌های مفیدی نیز در هر یک از موارد فوق ذکر گردید. در این شماره نيز به ادامه مطالب شماره قبل مي‌پردازيم:
حدود نیمی از داروهایی که به طور رایج در درمان بیماری‌ها استفاده می‌شوند، با مواد مغذی تداخل دارند که شایع‌ترین این تداخل‌ها با کوآنزیم Q، فولیک اسید، ويتامين B2، ويتامين B6، منیزیم و روی است. این تداخلات از طریق تاثیر بر قدرت جذب، عملکرد مواد مغذی و افزایش دفع آنها مي‌باشد.

كارنامه درخشان با تغذيه سالم

نوشته: آرزو حقيقيان رودسري کارشناس ارشد علوم تغذيه دانشکده تغذيه، دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي 

وقتي شما در دوران امتحانات به سر مي‌بريد، معمولا آخرين اولويت، وقت گذاشتن براي تغذيه خوب است. در اين زمان مصرف غذاهاي آماده مثل پيتزا افزايش مي‌يابد، زيرا فرد نمي‌خواهد وقت زيادي براي آماده‌سازي غذا صرف كند، ولي در واقع، تغذيه خوب بايد بخشي از برنامه مطالعه باشد، زيرا به بازدهي بهتر كمك مي‌كند.
تغذيه در زمان آزمون‌ها بسيار مهم است. اطمينان از مصرف 3 وعده غذايي متعادل در روز به همراه ميان‌وعده سالم بسيار اهميت دارد.
اينكه دانش‌آموز چه چيزهايي بنوشند يا بخورد، در كيفيت بهتر نتايج تاثير بسزايي دارد. ضروري است كه به ازاي ساعاتي كه صرف مطالعه مي‌شود، زماني هم براي تغذيه سالم صرف شود و از هواي تازه استفاده گردد.
مغز يكي از اعضاي كوچك در بدن است، ولي حدود 20 درصد انرژي موردنياز روزانه را به خود اختصاص مي‌دهد. تامين گلوكز كافي به عنوان انرژي مغز باعث مي‌شود كه تمركز فرد چه در زمان مطالعه و چه در هنگام امتحان كاهش پيدا نكند.

چرا بعد از ناهار خواب آلود مي‌شويم؟

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

خيلي از ما يا بهتر بگوييم همه ما بعد از غذا خوردن به خصوص بعد از وعده ناهار خواب آلود مي‌شويم و اگر سر كار  ناهار بخوريم دلمان مي‌خواهد دور از چشم همكاران و صد البته رييس چرتي كوتاه بزنيم! در اين ساعات كه معمولا بين يك تا دوي عصر است، كار كردن برايمان سخت‌تر مي‌شود و ممكن است در كارمان اشتباه كنيم.
گاهي اوقات اين خواب آلودگي به قدري زياد است كه حتي نمي‌توانيم چشمان خود را باز نگه داريم و آرزو مي‌كنيم كاش كنار اتاق كارمان تخت خوابي هم بود و اجازه داشتيم بدون دردسر و ترس از توبيخ رييس نيم ساعتي چرت بزنيم. البته اين خواب آلودگي با احساس ترس و گناه هم آميخته مي‌شود.

چرا بعضي‌ها نمي‌توانند سويا بخورند؟

نوشته : آذين صحابي 

سويا يكي از مواد غذايي با‌ارزش است كه متخصصان تغذيه و پزشكان استفاده از اين پروتئين گياهي را بسيار توصيه مي‌كنند. علي رغم اينكه سويا حاوي مواد مغذي بسيار ارزشمندي است و كارشناسان تغذيه هم بر مصرف آن تاكيد زيادي دارند، ولي بدن عده‌اي از افراد نمي‌تواند اين ماده غذايي را در خود بپذيرد و تحمل كند. به بيان ساده اين افراد «عدم تحمل سويا» دارند، بنابراين بايد اين ماده غذايي را به كلي از رژيم غذايي‌ خود حذف كنند.
عدم تحمل سويا (soy intolerance) يعني چه؟
عدم تحمل سويا حالتي است كه در آن دستگاه گوارش فرد نمي‌تواند پروتئين موجود در شير سويا و غذاهايي كه در تهيه آنها از سويا هم استفاده شده هضم كند. حداقل 15 ماده در پروتئين‌ سويا هست كه ممكن است بدن انسان نتواند آنها را تحمل كند. عدم تحمل سويا در كودكان و نوزادان بسيار شايع است. علايم، پس از اينكه آنها غذاهاي مخصوص كودكان يا نوزاداني كه سويا دارند را مي‌خورند، ظاهر مي‌شود. اين حالت خاص حتي مي‌تواند در نوزاداني كه شير مادر‌شان را مي‌خورند هم بروز كند. اگر غذايي كه مادر اين نوزادان خورده‌اند حاوي سويا باشد، نشانه‌هاي عدم تحمل سويا در بدن نوزاد پديدار خواهند شد.

آيا لواشک خاصيت دارد؟

نوشته  : مهندس مسعود خبازي کارشناس مسؤول اداره استاندارد كاشان

مقدمه
لواشک از جمله فرآورده‌هایی است که مورد علاقه همه افراد به ویژه کودکان می‌باشد. با توجه به ماده اولیه لواشک که شامل انواع میوه‌ها است بنابراین تا حدی فواید میوه را دارا بوده و به مصرف سایر تنقلات (مثل چیپس و پفک) ارجح می‌باشد.
 با مصرف لواشک‌های بسته‌بندی شده که با مجوز‌های بهداشتی تولید می‌شوند، نگرانی آلودگی آنها نیز برطرف می‌گردد. این مقاله به اختصار ویژگی‌ها و خواص غذایی لواشک را بیان می‌کند.

شير بهترين نوشابه ورزشي

نوشته  : دکتر پيمان غلام نژاد کارشناس آزمايشگاه کنترل موادغذايي دانشگاه علوم پزشکي ايران 

مقدمه:
طي فعاليت‌هاي ورزشي بدن مقدار زيادي آب و الكتروليت از راه تعريق از دست مي‌رود و در صورتي كه با مايعات مناسب جايگزين نشود، علايمي مثل خستگي شديد، گيجي، از دست رفتن تعادل و ضعف نمايان مي‌گردد‌ و در نتيجه فرد قادر به فكر كردن و ارائه عملكرد مناسب نخواهد بود. از آنجا كه دريافت مايعات و الكتروليت‌ها حائز اهميت است، لذا مصرف نوشابه‌هاي ورزشي مي‌تواند مقادير از دست رفته را جبران كند. تمايل به مصرف شير گاو به عنوان يک نوشابه ورزشي به خصوص در دوره ريکاوري يا بازگشت به حالت اوليه در تمرينات مقاومتي و ورزش‌هاي استقامتي افزايش يافته است.

برنج مغذی، پرمصرف و خوشمزه برنج؛ پرمصرف‌ترین خوراکی جهان

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

برنج غذاي پايه بيش از 3 ميليارد نفر در سراسر جهان است. اين دانه پس از ذرت بيشترين حجم كشت در جهان را به خود اختصاص داده است. از آنجايي كه بخش عظيمي از ذرت كشت شده در جهان براي مقاصدي غير از مصارف غذايي انسان به كار مي‌رود، برنج  با توجه به تغذيه انسان‌ها و مقدار كالري موجود در آن، بيش از يك پنجم كالري مصرفي توسط انسان‌ها در سراسر جهان را تامين مي‌كند.
برنج سرشار از مواد مغذي است و بيش از 15 نوع ويتامين و مواد معدني در خود دارد. اين ماده غذايي منبع عالي كربوهيدرات‌هاي پيچيده است كه بهترين نوع كربوهيدرات‌ها هستند و در عضلات ذخيره مي‌شوند و هنگام نياز به انرژي احتياج‌مان را برطرف مي‌كنند.

قره قوروت خوشمزه و پرخاصيت

نوشته  : آسیه محمدزاده کارشناس ارشد تغذیه 

قره‌ قوروت يكي از فرآورده‌هاي فرعي شير است كه به روش سنتي از كشك توليد مي‌شود. هر 100 گرم قره ‌قوروت حاوي240 كيلوكالري انرژي است كه مي‌تواند بخشي از انرژي مورد نياز روزانه را تامين كند. قره ‌قوروت حاوي پروتئين، كربوهيدرات و چربي است. پروتئين موجود در اين فرآورده نقش ساختاري و استحكامي در بدن (به ويژه عضلات) دارد و به رشد و نمو كمك مي‌كند.
قند موجود در قره قوروت از نوع لاكتوز است كه از بهترين قندهاي طبيعي مي‌باشد و انرژي كمتري نسبت به قند معمولي دارد. لاكتوز در طي فرآيند توليد قره قوروت شكسته شده و به قند ساده‌تر تبديل مي‌شود، بنابراين مصرف قره قوروت براي افرادي كه دچار عدم تحمل لاكتوز شير مي‌باشند، مشكلي ايجاد نمي‌كند. از مهم‌ترين خواص قره قوروت، درصد پايين چربي آن است كه اين محصول را به يك محصول رژيمي براي افراد دچار اضافه وزن و چربي خون بالا تبديل كرده است.

فـــوايــد گوشـــت شــــتر

نوشته  : سالومه آرمين کارشناس ارشد علوم تغذيه

مقدمه
شتر بيشتر از هفت هزار سال پيش اهلي گرديد و از دو هزار سال پيش تاکنون هيچ‌گونه شتر يک کوهانه وحشي در دنيا ديده نشده است. شتر دو کوهانه تا پيش از ۵۰۰۰ سال پيش اهلي نشده بود و هنوز نوع وحشي آن در صحراي گبي در مغولستان وجود دارد، ولي شتر دو کوهانه مانند شتر يک کوهانه در توسعه تمدن در مناطق بياباني موثر بوده است.
شُتُر يا اُشتر را که در زبان پهلوي ushtar مي‌گفتند، حيواني است نيرومند و تنومند با توش و توان بالا از خانواده شترسانان؛ نشخوارکننده و با دست و گردني دراز. بر پشت خود يک يا دو کوهان دارد که ساختارش از پيه و چربي است. در دين اسلام گوشت شتر حلال است، اما ذبح آن با ديگر جانوران حلال گوشت متفاوت است و آن را نحر مي‌کنند و اگر سر آن را مانند گوسفند قبل از نحر ببرند، گوشت آن حلال نيست.

تغذيه درماني در التيام زخم‌ها

نوشته  : مريم آريافر كارشناس تغذيه، كارشناس ارشد صنايع غذايي

آرژنين:
آرژنين اسيدآمينه‌اي است كه در شرايط عادي ضروري محسوب نمي‌شود، ولي تحت شرايط استرس به يك اسيدآمينه ضروري تبديل مي‌گردد. ثابت شده است كه در حيوانات در حال رشد نسبت به حيوانات بالغ آرژنين بيشتري مورد نياز مي‌باشد. در حيوانات در حال رشد آرژنين بيشتر براي سنتز پروتئين‌هاي بافت پيوندي مصرف مي‌شود. در حيوانات مجروح هم افزايش آرژنين جهت افزايش سنتز بافت پيوندي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. كمبود آرژنين باعث كاهش قدرت تجمع يافتن كلاژن در زخم مي‌گردد و افزودن 1 درصد مكمل آرژنين به رژيم موش‌هاي زخمي باعث افزايش قابل توجه قدرت ترميم زخم و سنتز كلاژن مي‌گردد.

دیابت با دستگاه گوارش چه مي‌كند؟

نوشته  : زهرا فرهناک كارشناس ارشد تغذيه 

 عوارض گوارشی دیابت یا گاستروپارزی (Gastroparesis) نزدیک به 25 درصد افراد دیابتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در گاستروپارزی یا تاخير در تخليه معده، عمل تخليه محتويات معده بيش از اندازه طول مي‌كشد. اين اختلال گوارشي زماني ايجاد مي‌شود كه رشته‌هاي عصبي معده آسیب ببينند و يا كارشان به كلي متوقف شود. در افرادی که کنترل قند خون مناسبی ندارند، ایجاد گاستروپارزی محتمل است. بیماریزایی این عارضه به خوبی شناخته نشده، اما مدارک نشان می‌دهند که علت عمده آن نوروپاتی دستگاه عصبی اتونوم است. در واقع ديابت مي‌تواند به رشته‌هاي عصبي معده و روده صدمه برساند، مشروط بر آنكه قند خون براي يك دوره طولاني بالا باشد. افزايش قندخون سبب ايجاد تغييرات شيميايي در عصب و صدماتي در عروق تغذيه‌كننده اعصاب مي‌شود. اختلال گوارشي ديگر ايجاد شده، در حركت روده‌هاي كوچك و بزرگ است كه منجر به بروز يبوست يا اسهال مي‌شود.

اسيد اوريك چيست؟

نوشته  : بهناز عباسي‌مقدم كارشناس ارشد تغذيه

من 34 ساله هستم. حدود 80 كيلوگرم وزن و 176 سانتي‌متر قد دارم. هشت سال است كه به كار اداري اشتغال دارم. ماه گذشته بدون هيچ دليلي، درد شديدي در پاي خود احساس كردم و بعد از مراجعه به دكتر، تشخيص ايشان احتمال افزايش اسيداوريك خون من بود. آزمايشات نيز اين گفته را تاييد نمود، به طوري كه محدوده اسيد اوريك خون من حدود 9/7 بود. با توجه به اينكه تصور مي‌كنم رژيم غذايي سالمي دارم، فهم اين مسأله قدري برايم پيچيده شده است.
آيا رژيم غذايي خاصي را بايد براي كاهش اسيداوريك خون رعايت كنم؟
مورد بالا يكي از موارد متعددي است كه افراد بدون هيچ سابقه قبلي، با افزايش ناگهاني اسيد اوريك خون خود مواجه مي‌شوند. البته اولين توصيه‌اي كه به اين دوست عزيز مي‌توان نمود، اين است كه بهتر است براي اطمينان از كاركرد طبيعي كليه خود به متخصص اورولوژي مراجعه نمايند، اما در ارتباط با ماهيت شيميايي، عملكرد و راه‌‌هاي افزايش يا كاهش اين ماده در بدن لازم است توضيحات مفصل‌تري ارائه دهيم:

تغذيه در قبل و بعد از پيوند كليه

نوشته  : سيده سارا حكيم کارشناس ارشد تغذیه از دانشگاه تهران 

نقش تغذيه قبل از عمل پيوند كليه:
تغذيه نقش بسيار مهمي در قبل از عمل پيوند همانند بعد از عمل پيوند كليه دارد. بسيار مهم است كه نيازهاي تغذيه‌اي فرد در اين دوران متناسب با داروهايي باشد كه فرد مصرف مي‌نمايد.
پروتئين موردنياز: حفظ ذخيره پروتئين براي هر فردي كه قصد انجام پيوند كليه را دارد مهم است. افرادي كه غذاهاي فقير از پروتئين مصرف مي‌نمايند و دچار سوء تغذيه ناشي از پروتئين مي‌باشند در ريسك بالاي عفونت قبل و بعد از عمل پيوند هستند.
چاقي: افرادي كه دچار اضافه وزن يا چاقي هستند و قصد پيوند كليه را دارند، بايد قبل از عمل با كمك يك متخصص تغذيه از رژيم‌هاي غذايي مناسب براي كنترل وزن استفاده نمايند. افراد چاقي كه تحت عمل پيوند قرار مي‌گيرند، در معرض خطر عفونت و تعويق در التيام زخم‌ها بعد از عمل مي‌باشند. علاوه بر آن اين افراد در ريسك بالايي براي بيماري‌هاي قلبي و ديابت قرار دارند.

مراقبت‌های تغذيه‌ای در سرطان كولون و پولیپ‌ها

نوشته  : دكتر احمدرضا درستی متخصص تغذیه عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران 

درآمریكا سرطان روده بزرگ(کولون) پس از سرطان ريه، دومین سرطان شایع در بزرگسالان و همچنین دومین علت اصلی مرگ در بين انواع سرطان است. تعداد موارد جدید سرطان كولوركتال (روده بزرگ و بخش راست روده که به مخرج متصل است) در آمريکايی‌ها در سال 2002 توسط انجمن سرطان آمريکا حدود 148000 مورد برآورد شده است. در کل دنیا، سرطان كولون سومین نوع سرطان‌های بدخیم و دومین عامل مرگ ناشی از سرطان است.
سرطان كولون در مردان بيش از زنان رخ می‌دهد، به گونه‌ای که اين ميزان در آمريکا 52 و 38 مورد در صدهزار مرد و زن گزارش شده است. بیشترین میزان در سفید پوست‌های اروپای شرقی دیده شده است؛ نسبت ابتلا در آمریكا و آسیا پایین‌تر از اروپا بوده، اما به دلیل مهاجرت و غربی شدن درحال افزایش است.

عبور از بحران يائسگي با تغذيه

نوشته  : گفتگو: فاطمه استيري

دكتر سعيد حسيني؛ متخصص تغذيه دراين‌باره گفت: «پس از سن يائسگي، هورمون‌هاي مترشحه از تخمدان‌ها يعني استروژن و پروژسترون به شدت كاهش مي‌يابند. اين كاهش در هورمون‌هاي مذكور باعث بروز چاقي مي‌شود. به اين دليل افراد يائسه بايد براي حفظ سلامتي خود و جلوگيري از خطرات و عوارض چاقي، تغييراتي در زندگي خود بدهند. توصيه مي‌شود اين افراد وعده شام بسيار سبك مصرف كنند كه ديرهنگام نباشد. به طور منظم ورزش نمايند، زيرا ورزش‌هاي هوازي سوخت و ساز را افزايش مي‌دهند و به سوزاندن چربي كمك مي‌كنند. افراد يائسه به هيچ وجه نبايد رژيم غذايي سخت بگيرند، زيرا رژيم‌هاي غذايي سخت و شديد، استخوان را پوك مي‌كنند و توده عضلاني را كاهش مي‌دهند».

بي‌هيچ دليلي چاق شده‌ام!

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه

 چاقي معضلي است كه نياز به معرفي ندارد و متاسفانه عده بسياري از زنان و مردان در سراسر جهان با اين مشكل كه گاهي حل آن چندان هم آسان نيست، دست و پنجه نرم مي‌كنند. بروز چاقي هم مانند هر پديده ديگري علتي دارد كه گستره وسيعي از حالات را در برمي‌گيرد كه افراد با توجه به شرايط مختلف بدني و گاهي رواني، وزنشان بالا مي‌رود و چاق مي‌شوند. چاقي هم مردان و هم زنان چاق را ناراحت و افسرده مي‌كند، ولي به طور كلي زنان به اين مسأله خيلي بيشتر اهميت مي‌دهند. در حالت عادي آنها علت  چاقي‌ خود را مي‌دانند كه معمولا سبك زندگي و داشتن رژيم غذايي نادرست است، ولي گاهي حالت خاصي هم پيش مي‌آيد كه مي‌خواهيم درباره آن در اينجا صحبت كنيم. شايد شما هم دچار اين حالت هستيد، ولي نمي‌دانيد چطور بايد مشكل خود را حل كنيد.
چاقي بدون علت در زنان
اكثر چاقي‌ها با دنبال كردن روش‌ها و دستورات علمي و اصولي درمان چاقي (كه مهم‌ترين آنها رعايت رژيم غذايي درست و ديگري انجام تمرين‌هاي ورزشي موثر در كاهش وزن است) قابل درمان هستند،

قد رشيد، رويا نيست! (2)

نوشته  : دكتر سيدضياءالدين مظهري متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران

در شماره قبل در مورد هورمون رشد و عوامل مساعد كننده و بازدارنده آن توضيحاتي بيان شد. در اين شماره، در ادامه مطالب، به بررسي تاثير ساعت خواب شبانه و انجام فعاليت ورزشي منظم بر روي ميزان ترشح و عملكرد هورمون رشد و نيز ذكر توصيه‌هاي مفيد در اين رابطه مي‌پردازيم:

چرا خواب به موقع و عميق از اهميت ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد
قبل از معرفي و پرداختن به هورمون ملاتونين (Melatonin)، لطفا به جدول رخدادهايي كه در طول شب در بدن همه ما صورت مي‌پذيرد مراجعه و سپس سطور زير را مطالعه فرماييد.
تاثير ساعات خواب شبانه در سلامتي بدن
برخورداري از عادات صحيح غذايي و توجه به زمان خوابيدن و استراحت جهت حفظ سلامتي بدن و توانايي جذب مواد مغذي و دفع مواد زايد از اهميت بالايي برخوردار است. براي سالم زيستن بايد خواب راحت و آرامي داشته باشيم. با توجه به موارد زير اهميت خوابيدن براي شما روشن مي‌گردد:

غذاها و داروهايي كه با هم تداخل دارند...

نوشته  : لادن گیاهی دانشجوی دکترای تغذیه دانشگاه وین 

غذاها و مواد مغذی موجود در آنها از مهم‌ترین و متغیرترین عواملی هستند که بر زیست دسترسی و عملکرد داروهای خوراکی در بدن تاثیر می‌گذارند. این اثرات به دلیل وجود ترکیبات متنوعی از مواد معدنی، مواد آلی، پروتئین‌ها و ویتامین‌ها در غذاها و همچنین فرمولاسیون داروها بسیار پیچیده است و در بسیاری از موارد قابل پیش‌بینی نیست. به همین جهت پیشگیری از تداخل غذا – دارو بسیار دشوار مي‌باشد و به دليل همین پیچیدگی، درحال حاضر نیز مطالعات بیشتری توسط مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های داروسازی نسبت به تداخل دارو- دارو انجام شده است تا تداخل غذا- دارو.
 از طرف دیگر داروها نیز با تاثیر بر جذب، زیست دسترسی و دفع مواد مغذی با عملکرد غذاها در بدن تداخل دارند. جملاتی نظیر نیم‌ساعت قبل از غذا، یک ساعت بعد از غذا، با معده خالی، روزی یک عدد و ....  را همیشه به هنگام تجویز داروها توسط پزشک و یا بر روی بسته داروها مشاهده می‌کنید. یکی از مهم‌ترین دلایلی که باید به این جملات هنگام مصرف دارو توجه نمود، وجود همین تداخلات دارو– غذا و غذا– دارو است که تا کنون شناخته شده‌اند. توجه به تداخل دارو و غذا به هنگام مصرف طولانی مدت دارو بسیار مهم است و غالبا اثراتی که داروها در کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌گذارند، به دنبال مصرف مزمن داروها ایجاد می‌گردد.

کاهش وزن در ورزشکاران (2)

نوشته  : محمد حضوری دانشجوی دکترای تغذیه 

مقدمه:
در مقاله قبلی مقدماتی در مورد دلایل کاهش وزن در ورزشکاران ذکر گردید و به طور خلاصه به برخی اثرات کاهش وزن در ورزشکاران اشاره شد. در ادامه مبحث، برخی عوامل موثر بر موفقیت در کاهش وزن را مرور خواهیم نمود.
 عوامل موثر بر توانایی ورزشکاران در دستیابی به وزن و ترکیب مطلوب بدن:
1- عوامل ژنتیکی:
بخش قابل توجهی از تفاوت‌های فردی در میزان چربی بدن، توسط عوامل ژنتیکی تعیین می‌گردد. بر اساس مطالعات موجود حدود 40‑25 درصد از بافت چربی، وابسته به ژنتیک بوده و در برخی افراد و برخی شرایط محیطی خاص، این میزان ممکن است تا حدود 70 درصد افزایش یابد. تاثیر ژنتیک بر دریافت کل انرژی از کربوهیدرات و چربی حدود 20 درصد می‌باشد. در حالی که تاثیر عوامل فرهنگی و محیطی بر میزان دریافت این دو ترکیب به ترتیب حدود 10 و 70 درصد است.

اكسير جواني يعني: ورزش، تغذيه صحيح و آرامش

نوشته  : اين شماره: دكتر محمد حسين صالحي سورمقي استاد دانشگاه و محقق پيشكسوت در زمينه‌ گياهان دارويي 

پای گذاشتن گیاهان به زندگی بشر، تقاضای انسان‌ها برای شناخت هرچه بیشتر گیاهان و خواص نهفته بی‌شمار آنها، واژه گیاه درمانی و داروهای گیاهی را به فرهنگ لغات بشر وارد کرده است. هرچند که این ورود عمری هزاران ساله دارد، اما به مدت چند دهه فاصله‌ای عمیق را تجربه کرد که دوباره جایش را باز پس می‌گیرد. این روزها با واژه گیاه درمانی و گیاهان دارویی زیاد مواجه می‌شویم و روزنه‌ امیدي برای درمان بیماری‌ها و کاهش آلام مردم گشوده شده است که همین عاملی شد برای اختصاص یافتن صندلی سلامت این شماره به گفتگو با دکتر محمد حسین صالحی سورمقی، استاد دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشكي تهران. تواضع و خونگرمی از خصوصیات بارز ایشان است که در همان برخورد اول به چشم می‌آید. انرژی ایشان برای انتقال آگاهی‌ها و روحیه خستگی‌ناپذیرشان، مصاحبه ما را به گفت و گویی شیرین و صمیمی تبدیل کرد که در ادامه تقدیم شما خوانندگان عزيز می‌گردد:

مرواريدي به نام خاویار

نوشته  : مینا میران كارشناس صنایع غذایی 

به نظر برخی، واژه خاویار واژه ای فارسی و دگرگون شده واژه خاگ آور (تخم آور است). خاویار یا مروارید سیاه تخم ماهی استررژون (ماهی خاویار) است. در سال 1240 زمانی که مغول‌ها مسکو را فتح کردند، فرمانده مغول‌ها شخصی به نام باتو خان بود. وقتی که به uglich (شهری در شمال مسکو) رسید، قصد ویران کردن صومعه آن شهر را داشت. راهبان آن صومعه از او خواهش کردند ابتدا خوراکی را که آنها برای او آماده کرده‌اند میل کند. این خوراک لذیذ تخم‌های نمک زده ماهی خاویار بود. باتو خان از آن غذا خیلی لذت برد و صومعه را خراب نکرد. قدمت ماهیان خاویاری به دوران ماقبل تاریخ یعنی تقریبا 250 میلیون سال قبل (به عصر ژوراسیک) باز می‌گردد.

زیستگاه ماهیان خاویاری:
این گونه ماهیان خاویاری در ابتدا در تمام رودخانه‌های جهان وجود داشتند، اما امروزه در آب‌های نیمکره شمالی زندگي مي‌كنند. دریای خزر به عنوان بزرگ‌ترین منبع ماهیان خاویاری در جهان بوده و بیش از 90 درصد خاویار جهان را تامین می‌کند. در ایران کرانه‌های شرقی دریای خزر به ویژه سواحل بندر ترکمن محل صید ماهیان خاویاری می‌باشد.

جگر ميل داريد؟!

نوشته : سالومه آرمين کارشناس ارشد علوم تغذيه 

معرفي
امعا و احشا به اندام‌هاي دروني بدن انسان و حيوانات نشخوارکننده، به ويژه دستگاه گوارش گفته مي‌شود و به طور کلي در نشخوارکنندگان شامل دل، جگر، قلوه، سيرابي و شيردان است. اين موادغذايي در گروه گوشت قرار مي‌گيرند. همان‌ گونه که مي‌دانيد يکي از گروه‌هاي مواد غذايي، گروه گوشت و جانشين‌هاي آن است و مواد غذايي، مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهي، تخم‌مرغ و... در اين گروه طبقه‌بندي مي‌شوند. وي‍‍ژگي اصلي اين موادغذايي پروتئين بالا و با کيفيت آنهاست. پروتئين‌ها موادمغذي هستند که در رشد و ترميم و ساخت سلول‌ها و بافت‌هاي بدن نقش مهمي بر عهده دارند. مصرف پروتئين حيواني به مقدار لازم براي تمام گروه‌هاي سني توصيه مي‌شود. امعا و احشا از نظر ترکيب با بافت ماهيچه يا همان گوشت متفاوت هستند و اين بدين معنا است که ارزش تغذيه‌اي آنها، چه از نظر پروتئيني و چه از نظر چربي، ويتامين و املاح متفاوت است.

گوجه سبز نوبرانه بهاری

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

گوجه سبز به میوه درختان مختلفی که متعلق به نژاد pruns از خانواده rose  هستند، اطلاق می‌شود. بر پایه نوشته‌های قدیمی، نژاد این گیاه قدمت 2000 ساله دارد و چینی‌ها اولین کسانی بودند که به کشت آن اقدام کردند. گفته می‌شود که این گیاه از طریق سوریه یا ایران به یونان برده شده است. از گوجه سبز به عنوان آلوچه سنگ، آلوچه آلنج و آلوی کوهی هم نام برده می‌شود. در بعضی از کتاب‌های پزشکی قدیم با اسامی نیسوق و نیشوق از گوجه سبز یاد شده است. درختان گوجه سبز در نواحی معتدل بهترین رشد را دارند و در آب و هوای ملایم به رنگ‌های ارغوانی، قرمز، نارنجی، زرد و سبز روشن در می‌آیند. آب و هوای سرد باعث ایجاد رنگ قهوه‌ای و ظاهر نامطلوب میوه گوجه سبز می‌شود.

کره بادام زمینی فوايد و هشدارها

نوشته  : آسیه محمدزاده کارشناس ارشد تغذیه 

فوايد کره بادام‌ زميني
کره بادام‌زميني جزء لذيذترين محصولات تهيه شده از بادام‌زميني است و حدود يک سوم بادام‌زميني کشت شده در سراسر دنيا، صرف تهيه کره آن مي‌شود. كره بادام زميني تقريبا همان خواص بادام زميني را دارد. بادام زميني حاوي پروتئين با كيفيت عالي و ميزان زيادي چربي است، اما ببينيم مصرف كره بادام زميني به چه کساني توصيه مي‌شود و براي چه افرادي ممنوع است.
كره بادام زميني و چربي خون
تحقیقات و بررسی‌های متعدد نشان داده‌اند، چربی بادام زمینی و كره بادام زمینی برای انسان مفید است و از ابتلا به بيماري‌هاي قلبي- عروقي پيشگيري مي‌كند، زيرا 85 درصد چربی موجود در بادام زمینی، چربی غیراشباع است. چربي‌های غیراشباع، كلسترول خون را پايین می‌آورند و از این طریق در سلامت قلب مؤثرند. بادام زميني و كره آن فاقد چربي‌هاي ترانس و كلسترول هستند.

كرفس، سبزي معجزه آسا

نوشته : تحريريه دنياي تغذيه 

كرفس يك گياه دوساله و متعلق به خانواده چتريان مي‌باشد. اين گياه از برگ‌هايي در بالاي ساقه كه به شكل مخروطي مي‌باشد، تشكيل شده است. كرفسي كه امروزه مصرف مي‌شود، از گونه وحشي آن متمايز شده و منشاء اصلي آن نواحي مديترانه از شمال آفريقا و جنوب اروپا مي‌باشد.
نقش كرفس در سلامتي:
اين گياه منبع غني ويتامين C مي‌باشد كه اين ويتامين در تقويت سيستم ايمني نقش دارد. ويتامين C به كاهش علايم سرماخوردگي يا شدت آن كمك مي‌نمايد.
نقش ديگر ويتامين C، كاهش شدت وضعيت‌هاي التهابي مانند آسم، استئوآرتريت و آرتريت روماتوئيد مي‌باشد. ويتامين C از آسيب راديكال‌هاي آزاد جلوگيري مي‌نمايد. راديكال‌هاي آزاد موجب اكسيد شدن كلسترول مي‌شوند كه نتيجه آن توليد پلاك مي‌باشد. اين وضعيت موجب بروز حملات قلبي و سكته مي‌شود.

خواص بورانی کنگر

نوشته  : حوریه دانش بدی دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه از دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد 

بورانی کنگر كه هم به صورت دسر و هم به عنوان غذای اصلی استفاده می‌شود، غذای بسیار مناسبی برای کلیه مزاج‌هاست و برای افراد مستعد پوکی استخوان مفيد می‌باشد، به طور مثال در زنان یائسه به دلیل کاهش سطح استروژن، خطر بروز پوکی استخوان افزایش می‌یابد. استفاده از پیاز داغ در بورانی دلخواه است، ولی اگر تمایل به اضافه کردن پیاز داغ داشتید، بهتر است از روغن مخصوص سرخ کردن استفاده کنید، زیرا روغن‌های دیگر در حرارت بالا رادیکال آزاد سرطانزا تولید می‌کنند، ولی در حرارت‌های پایین توصیه مي‌شود از روغن کلزا (كانولا) برای پخت غذا استفاده گردد، زیرا روغن کانولا حاوی اسیدهای چرب امگا-3 (اسید لینولنیک) می‌باشد. مصرف منابع غذايي حاوي اسيدهاي چرب امگا-3 به دلیل تحریک تولید نوع ضعیف لوکوتری ان‌ها و ترومبوکسان‌ها  برای افراد مبتلا به آسم، آرتریت روماتوئید و لوپوس اریترولوز می‌تواند مفید باشد، چون واکنش‌های التهابی را کاهش می‌دهد.

براي آنهايي كه غذاي فوري مي‌خورند

نوشته  : آرزو حقيقيان رودسري کارشناس ارشد علوم تغذيه دانشکده تغذيه، دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي 

فَست‌فود یا غذای سریع عنوانی است برای غذاهایی که به سرعت طبخ و آماده می‌شوند. واژه "فست فود" در مورد غذاهای خانگی به کار نمی‌رود، بلکه بیشتر به غذاهایی اشاره می‌کند که در رستوران‌ها تهیه می‌شوند.
غذاهای آماده، غذاهایی هستند که تهیه آنها بسيار آسان و سريع است و در رستوران‌ها با همین نام عرضه می‌شوند. این غذاها پس از سفارش خیلی سریع آماده شده و با حداقل امکانات به مشتری ارائه می‌شوند. معمولا این غذاها را در رستوران‌ها در حجم زیاد تولید مي‌كنند و گرم نگه مي‌دارند و یا پس از سفارش مشتری دوباره گرم می‌شوند. این غذاها عبارتند از پیتزا، انواع ساندویچ،‌هات داگ، سمبوسه، چیپس و پنیر و مرغ سرخکرده که معمولا در کنار آنها سیب‌زمینی سرخکرده نیز خورده می‌شود.