تغذيه در بيماران مبتلا به واريس

واريس بيماري است كه در طي آن ديواره وريدها دچار تورم و برآمدگي پياز مانند مي‌شوند. اين مشكل به طور عمده در ديواره وريدهاي قسمت تحتاني ساق پا ديده مي‌شود. هر وريد يا سياه‌رگ داراي دريچه‌هاي كنترل كننده جريان خون است. واريس هنگامي ‌رخ مي‌دهد كه اين دريچه‌ها دچار نارسايي شده باشند و به فعاليت طبيعي خود ادامه ندهند. يكي از علل به وجود آورنده اين حالت، فشارهاي درون لوله گوارشي مثلا به دليل ابتلا به يبوست است. بعضي از سياه‌رگ‌هاي واريسي به طور عميقي درون ساق پا قرار داشته و قابل مشاهده نيستند. واريس مي‌تواند منجر به كاهش تامين مواد مغذي براي پوست و ماهيچه شود و در نتيجه قانقاريا و زخم ايجاد كند. علامت اصلي اين بيماري درد و تورم خفيف در قوزك پا و بد منظره شدن ناحيه مبتلا به واريس است. برخي مواقع نيز هيچ علامتي مشاهده نمي‌شود. روش‌هاي درماني شامل پوشيدن جوراب‌هاي محكم مخصوص واريس و نشستن در حالتي است كه پاها در سطحي بالاتر از قلب قرار داشته باشند (به طور مثال قرار دادن پاها بر روي يك صندلي در حالت نشستن و يا دراز كشيدن بر روي زمين). در اغلب موارد براي برطرف كردن مشكل واريس، عمل جراحي مورد نياز است.

تغذیه در مبتلایان به استئوپروز یا پوكي استخوان

پوكي استخوان حالتي است كه در آن استخوان شكننده شده و احتمال شكستگي با ضربات كوچك افزايش مي‌يابد. پوكي استخوان از گرفتاري‌هاي بسيار شايع جوامع بشري است كه بعد از سن 35 سالگي روند آن در انسان آغاز مي‌شود. حدود نيمي‌از زنان مسن‌تر از 45 سال و 90 درصد زنان مسن‌تر از 75 سال به بيماري پوكي استخوان مبتلا مي‌شوند. مردان مسن نيز به پوكي استخوان مبتلا مي‌شوند كه البته ميزان ابتلاي آنان كمتر از زنان است. به طور تقريبي از هر سه زن يك نفر و از هر دوازده مرد يك نفر به پوكي استخوان مبتلا مي‌شوند و اين امر در سال منجر به ده هزار شكستگي ناتوان كننده در مبتلايان مي‌شود كه متاسفانه تعداد اندكي از مبتلايان به پوكي استخوان مورد بررسي و ارزيابي قرار مي‌گيرند.

پوكي استخوان عارضه‌اي است كه با بالارفتن سن بوجود مي‌آيد. در نتيجه از استحكام بافت و املاح استخواني كم شده و از مقاومت آن كاسته مي‌شود. استخوان انسان در سن كودكي خاصيت ارتجاعي و تحمل فشار زيادتري را دارد و به تدريج سفت و محكم شده و از مقاومت آن كاسته مي‌شود و اين مسئله در سن 20 سالگي به اوج خود مي‌رسد و بين سن 20 تا 35 سالگي استحكام استخوان به همان قوت باقي مي‌ماند.

توس (غان)

توس (غان)        White Birch نام علمی         Betula  alba
تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات كليات گياه شناسي غان درختي بسيار زيبا است كه ارتفاع آن تا 30 متر مي رسد . عمر آن دراز و حدود 100 سال است . اين درخت بومي در قسمت هاي بالاي نيم كره شمالي (اروپا ، آمريكاي شمالي ) وجود دارد . در ايران اين درخت بصورت خودرو در جنگل هاي چالوس مي رويد . برگ هاي درخت توس بشكل لوزي ، نوك تيز و دندانه داراست  . ميوه آن بصورت شاتوت دراز مي باشد كه نر آن در پائيز  و ماده آن در بهار ظاهر مي شود . پوست تنه اين درخت سفيد رنگ بوده كه در سن بيست سالگي بصورت نوارهايي شبيه كاغذ از آن جدا مي شود . برگ و پوست تنه و شيره اين درخت  مصرف طبي درد .
تركيبات شيميايي:پوست و برگ درخت توس داراي يك ماده شيميايي بنام بتولين Betulin بمقدر حدود 14% مي باشد .

شاه پسند وحشي

شاه پسند وحشي           Vervain نام علمی      verbena Officinallis

تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات شاه پسند وحشي از گياهاني است كه در روم قديم مورد پرستش و تقديس مردم بود و از آن براي تبرك خانه ها و معابه استفاده مي كردند . چون داراي خاصيت ضد خونريزي است گفته مي شود كه آنرا روي زخم هاي مسيح ريختند و خونريزي قطع شد و روي اين اصل در قديم به آن گياه صليب Herb of the Cross مي گفتند . اين گياه در نواحي جنوب آسيا ، آفريقا و اروپا در حاشيه جاده ها و دشت ها و مزارع مي رويند در ايران در مناطق شمال ايران و اطراف طهران ، فارس ، شيراز و نواحي جنوب مي رويد . قسمت مورد استفاده اين گياه برگها و سر شاخه هاي سبز آن است در اثر مالش دادن بوي مطبوعي در تمام قسمت هاي اين گياه منتشر مي شود ولي طعم آن گس و تلخ است

چاي كوهي

چاي كوهي         St.johns Wort نام علمی        Hypericum perfratum

تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات چاي كوهي بمقدر زياد در آمريكا و اروپا پرورش مي يايد و معمولا بصورت خودرو در ميان مزارع گندم و ذرت يافت مي شود . چاي كوهي در اروپاو آمريكا بنام سنت جونز شهرت درد و مدتي است كه بسيار معروف شده و تقريبا براي هر بيماري بكار  ميرود . جالب است بدانيد كه روغن چاي كوهي  براي مدت سه قرن در انگلستان تنها داروي زخم ها بوده است . چاي كوهي در ايران در دامنه كوههاي البرز ،‌كرج ،‌چالوس و مازندران و نقاظ غرب ايران به حد زياد مي رويد . در اروپا نانوائيها اين گياه را خوب مي شناسند زيرا كمي از آنرا به در اضافه مي كنند كه نان را بهتر و خوش طعم تر مي كند . گلهاي چاي كوهي برنگ سفيد يا زرد مي باشند كه در بالاي ساقه بصورت مجتمع بچشم مي خورد . اين گلها كمي معطر و داراي بوي مخصوصي مي باشد . ميوه چاي كوهي بشكل كپسول است .

قاصدك

قاصدك                Dandelion نام علمی   Taraxacum officinale
تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات گل قاصدك كه بنام هاي هند بابري ، خبر آرو و كاسني بري نيز معروف است گياهي است علفي و دائمي كه ساقه آن بارتفاع 40 سانتي متر مي رسد .

شبدر قرمز

Red Clover نام علمی    Trifolium Pratenes
تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات شبدر قرمز گياهي است علفي و چند ساله كه در مناطق معتدله كره زمين مي رويد . در شرايط مساعد اين گياه هفت ساله است ولي در آب و هواي گرم فقط دو سال عمر مي كند . ارتفاع شبدر قرمز بسيار كم است و بيشتر از 15 سانتيمتر نمي شود . برگهاي آن بيضي شكل و دراز و داراي سه برگچه است و بهمين علت در قرون وسطي مورد احترام مسيحيان بوده زيرا آنرا سمبل خداوند ، مسيح و روح المقدس مي دانستند . اين گياه از نظر داشتن مواد مغذي براي علوفه حيوانات بكار مي رود .
تركيبات شيميايي:گل شبدر داراي مواد شيميايي مانند تريفولين ،‌ايزوتريفولين و اسانس روغني مي باشد . اين گياه درياي املاح معدني مانند سليس ،‌آهن ، فسفر ،‌گوگرد ، پتاسيم ، منيزيوم ،‌منگنز ، روي ،‌مس ، سرب ، نيكل و كوبالت مي باشد .

جودوسر (يولاف)

جودوسر (يولاف)        Oat نام علمی         Avena sativa
تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات جو دوسر از قديم الايام توسط مردم ژرمن و اسلاو كشت ميشده است . گياهي است يكساله كه ارتفاع آن تا يك متر مي رسد ميوه آن خوشه اي و دراز و داراي غلافي دو سر مي باشد . جو دو سر دو نوع مي باشد كه بنام بهاره و پايئزه ناميده مي شود اين گياه علوفه خوبي براي حيوانات مخصوصا اسب است .
تركيبات شيميايي:جو دو سر داراي حدود 7% مواد چرب ، 14% مواد ازته و 60% مواد شناسته اي مي باشد . بعلاوه ارسنيك ف اسيد اگزاليك و يد نيز در آن وجود دارد .

گز علفي (شيره بلوط)

بلوط              Oak  Bark        گز علفي (شيره بلوط) نام علمی      Quercus
تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات بلوط درخت بومي در مناطق معتدله است و در ايران در جنگهاي كردستان ،‌لرستان و كهكلويه مي رويد . ارتفاع اين درخت در بعضي نواحي تا 50 متر و قطر تنه آن به 3 متر نيز مي رسد . برگهاي درخت بلوط پنجه اي و مانند انگشتان دست مي باشد . ميوه درخت بلوط كه به نام بلوط معروف است مانند فندق بوده و در پياله اي جاي مي گيرد .
تركيبات شيميايي:پوست و برگ درخت بلوط داراي تانن ، قند ، اسيد گاليك ، اسيد ماليك ، كوئرسين Quercine ، موسيلاژ ، پكتين ،‌رزين و روغن است .
خواص داروئي:بلوط از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است .

روناس

روناس                 Madder   نام علمی      Rubia Tinctorum

تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات گياهي است كه به حالت خودرو در مناطق مديترانه ، در شمال آفريقا و بعضي مناطق آسيا مي رويد . ساقه اين گياه پوشبده از خارهاي ريز مي باشد و ارتفاع آن تا حدود دو متر مي رسد . روناس با استفاده از خارهاي ريزي كه درد به ديوار و درختان مي چسبد و بالا مي رود . برگهاي آن بيضي ، نوك تيز و دراز وبده كه به صورت گروهي و به شكل چتر از كنار ساقه بيرون مي آيد . گلهاي روناس كوچك و به رنگ زرد مايل ه سبز مي باشد . ميوه آن گشوتي و به رنگ تيره است . ريشه آن به نام روناس معروف است به رنگ قرمز تيره و به صورت دراز ، باريك و استوانه اي مي باشد . داراي طعمي تلخ و گس بوده و قسمت مهم اين گياه از نظر طبي محسوب مي شود . از ريشه روناس در قديم براي رنگرزي پارچه و نخ استفاده مي شده است .