جودوسر (يولاف)

جودوسر (يولاف)        Oat نام علمی         Avena sativa
تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات جو دوسر از قديم الايام توسط مردم ژرمن و اسلاو كشت ميشده است . گياهي است يكساله كه ارتفاع آن تا يك متر مي رسد ميوه آن خوشه اي و دراز و داراي غلافي دو سر مي باشد . جو دو سر دو نوع مي باشد كه بنام بهاره و پايئزه ناميده مي شود اين گياه علوفه خوبي براي حيوانات مخصوصا اسب است .
تركيبات شيميايي:جو دو سر داراي حدود 7% مواد چرب ، 14% مواد ازته و 60% مواد شناسته اي مي باشد . بعلاوه ارسنيك ف اسيد اگزاليك و يد نيز در آن وجود دارد .

گز علفي (شيره بلوط)

بلوط              Oak  Bark        گز علفي (شيره بلوط) نام علمی      Quercus
تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات بلوط درخت بومي در مناطق معتدله است و در ايران در جنگهاي كردستان ،‌لرستان و كهكلويه مي رويد . ارتفاع اين درخت در بعضي نواحي تا 50 متر و قطر تنه آن به 3 متر نيز مي رسد . برگهاي درخت بلوط پنجه اي و مانند انگشتان دست مي باشد . ميوه درخت بلوط كه به نام بلوط معروف است مانند فندق بوده و در پياله اي جاي مي گيرد .
تركيبات شيميايي:پوست و برگ درخت بلوط داراي تانن ، قند ، اسيد گاليك ، اسيد ماليك ، كوئرسين Quercine ، موسيلاژ ، پكتين ،‌رزين و روغن است .
خواص داروئي:بلوط از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است .

روناس

روناس                 Madder   نام علمی      Rubia Tinctorum

تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات گياهي است كه به حالت خودرو در مناطق مديترانه ، در شمال آفريقا و بعضي مناطق آسيا مي رويد . ساقه اين گياه پوشبده از خارهاي ريز مي باشد و ارتفاع آن تا حدود دو متر مي رسد . روناس با استفاده از خارهاي ريزي كه درد به ديوار و درختان مي چسبد و بالا مي رود . برگهاي آن بيضي ، نوك تيز و دراز وبده كه به صورت گروهي و به شكل چتر از كنار ساقه بيرون مي آيد . گلهاي روناس كوچك و به رنگ زرد مايل ه سبز مي باشد . ميوه آن گشوتي و به رنگ تيره است . ريشه آن به نام روناس معروف است به رنگ قرمز تيره و به صورت دراز ، باريك و استوانه اي مي باشد . داراي طعمي تلخ و گس بوده و قسمت مهم اين گياه از نظر طبي محسوب مي شود . از ريشه روناس در قديم براي رنگرزي پارچه و نخ استفاده مي شده است .

اسطوخودوس ( لاواندر )

اسطوخودوس ( لاواندر )   Lavander نام علمی   Lavandula

تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات اسطوخودوس در بيشتر نقاط دنيا بحالت خود مي رويد مخصوصا در جنوب فرانسه مناطق مديترانه و در تورنتو به مقدر زياد وجود دارد و بسته به شرايط ميط و خاك به انواع مختلفه ظاهر مي شود . اسطوخودوس گياهي است چندين ساله به ارتفاع حدود نيم متر با برگهاي متقابل ، باريك ، دراز سبز رنگ و پوشيده از كركهاي سفيد پنبه اي . گلهاي آن برنگ بنفش و بصورت سنبله مي باشد . قسمت مورد استفاده اين گياه ، گلها و سرشاخه هاي گلدار آن است . اسطوخودوس بوي بسيار مطبوعي درد . طعم آن تلخ است و بعلت بوي مطبوع آن در عطر سازي مصرف مي شود . اسانس اسطوخودوس كه از تقطير گل و سرشاخه هاي گلدار اين گياه بدست مي آيد مايعي است زردرنگ يا زرد مايل به سبز كه داراي بوي مطبوعي است .

علف هفت بند

علف هفت بند       Knotgrass نام علمی   Polygonum aviculare تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات علف هفت بند گياهي است يكساله و داراي ساقه خوابيده كه طول آن به 50 سانتيمتر مي رسد . برگهاي آن ريز ، نوك تيز و گلهاي آن ريز و كوچك و برنگ صورتي است . اين گياه در اكثر نواحي آسيا ،‌اروپا و آفريقا و آمريكا مي رويد و در مقابل عوامل خارجي بسيار مقاوم است . بطوريكه حتي اگر لگدمال شود باز هم از بين نرفته است . علف هفت بند در چمنزارها ،‌كنار جاده ها ، اراضي متروك و خرابه ها ،‌مناطق سايه در و بين تخته سنگ ها مي رويد . اين گياه در اكثر نقاط ايران نيز وجود دارد تركيبات شيميايي: علف هفت بند دريا اسيد پوگيلونيك ، اسيد اگزاليك ، آرابينوسيد ، اسانس ، مواد رزيني ، مواد قندي و موسيلاژ مي باشد

گياه زوفا

گياه زوفا              Hyssop نام علمی       Hyssopus Officinalis
تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات زوفا درختچه اي است پايا با ساقه هاي منشعب كه ارتفاع آن تا 60 سانتيمتر مي رسد اين گياه بحالت خودرو در نواحي جنوب اروپا، ايران ، هند ،تركيه و شوروي مي رويد . برگهاي آن كوچك، خط در ، نوك تيز و سبزرنگ است كه بسيار معطر مي باشد .گلهاي آن آبي و گاهي سفيد اند كه در انتهاي ساقه ظاهر مي شود .
تركيبات شيميايي:برگهاي زوفا داراي طعمي تند و مطبوع مي باشد . ماده اي شيميايي كه در آن وجود دارد بنام هيسوپين معروف است . در زوفا همچنين حدود ي درصد اسانس وجود دارد .

گياه دم اسب

گياه دم اسب                 Horsetail  نام علمی        Equisetum Arvense

تركيبات شيميايي خواص داروئي طرز استفاده مضرات دم اسب گياهي است كه از 270 ميليون سال پيش در روي زمين وجود  داشته است و بعنوان گياه داروئي در اروپا و چين بكار رفته است . دم اسب چون داراي مقدر زيادي سيليس مي باشد بنامس يليس Silica نيز معوف است . دم اسب دو نوع ساقه هوايي درد .ساقه اي كه برنگ قرمز است و د راوائل بهار ظاهر مي شود و ديگري ساقه نازا كه برنگ سبز بوده و بعد از آن رشد مي كند و مصرف طبي درد . دم اسب در كشورهاي اروپا ، آسيا و ارتفاعات هيماليا و شمال ايران بطور خودرو مي رويد.

ماميران كبير

ماميران كبير          Greater celandine نام علمی         Chelidonium majus
ماميران كبير گياهي است چند ساله كه ارتفاع آن تا يك متر مي رسد اين گياه بومي آسيا و اروپا مي باشد. برگهاي آن برنگ سبز كبود و دندانه دار و گاهاي آن زرد رنگ و به صورت چتر مي باشد . ميوه ماميران باريك و دراز بوده كه دانه ها در داخل آن قرار گرفته اند و شيره اي زرد رنگ درآن وجود دارد كه پوست را مي سوزاند و براي از بين بردن ميخچه پا بكار مي رود اين گياه در شمال ايران ،گيلان  و مازندران به حالت خودرو مي وريد
تركيبات شيميايي:اين گياه سمي است و  استفاده زياد از آن باعث تشنج مي شود . ماميران كبير داراي آلكالوئيد هاي مختلفي مانند چليدونين ، هيموچليدونين ، كلريتين ، پروتوپين ، آليكري توپين ، هربرين و اسپارتئين مي باشد . در ماميران كبير همچنين نمك هاي كلسيم ، منيزيوم و آلمينويم ، مواد رزيني و موسيلاژ موجود است .

كوشاد (ژانسيان)

كوشاد (ژانسيان)       Gantian نام علمی          Gentiana Lutea

چون اولين بار پادشاه  روم بنام جنتيوس كه در سالهاي 167-180 قبل از ميلاد حكومت مي كرد بوسيله اين دارو شفا يافت نام آنرا جنطيانا گذاشتند . محمد بن زكرياي رازي پزشك مشهور ايراني نيز از اين گياه براي مداواي بسياري از امراض استفاده مي كرد . كوشاد گياهي است علفي ، چند ساله و بسيار زيبا ، داراي ساقه اي استوانه اي و سبز كه بلندي آن به حدود 1/5 متر مي رسد . اين گياه بحالت خودرو در دشت ها و كوهستانهاي اروپا و آُسيا مي رويد . برگهاي كوشاد سبز رنگ ، نوك تيز و مثلثي است كه دو برگ با هم بوسيله دمبرگ كوتاهي به ساقه چسبيده اند و برگهاي بالاي ساقه بدون دمبرگ مي باشد . گلهاي آن زرد رنگ بوده كه به تعداد زياد در اواخر بهار در كنار برگهاي ظاهر مي شود . از نظر طبي ريشه اين گياه قسمت مورد استفاده آن است . اين ريشه ضخيم ، گوشتي و برنگ زرد تيره و يا قهو ه اي قرمز بوده كه داراي طعمي بسيار تلخ و بويي نامطبوع است . براي مصارف طبي ريشه كوشاد بايد اقلا سه ساله باشد تا اثر داشته باشد .

آقطی سیاه

آقطی سیاه ( انگو کولی ) Elderberry نام علمی   Sambucus nigra

آقطی سیاه  که در همدان انگور کولی  نامیده می شود از زمانهای قدیم مورد مصرف مردم بوده و از آن برای رفع امراض مختلف مانند دفع بلغم و صفرا استفاده می كرده اند . آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نامیده می شود درختچه ای است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به 10 متر می رسد . این درختچه معمولا در کنار جاده ها و حاشیه جنگل ها و در نواحی مرطوب و سایه در می روید . برگ آهای آن سبز رنگ ، بیضوی ،  دندانه دار ، بیدره و مرکب از 5-7 برگچه می باشد اگر برگها شکسته و مالش داده شود بوی بدی از آن متصاعد می شود . گلهای آن سفید و خوشه ای است که در اواخر بهار ظاهر می شود . میوه آقطی سیاه گوشتی ، ریز مانند انگور و برنگ آبی سیر می باشد . قسمت مورد استفاده این درختچه گل ، برگ و پوست داخلی ساقه آن است . آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان می روید .