تعریف محصولات ارگانیک در کشورهای مختلف کمی با یکدیگر متفاوت است. اما به طور کلی، محصول ارگانیک به محصولی گفته می شود که در فرآیند رشد، پرورش، کاشت، داشت و برداشت آن هیچ نوع ماده یا کود شیمیایی ای استفاده نشود...
در برخی کشورها، همین که به محصولی سموم دفع آفات نباتی یا کودهای شیمیایی نزنند، برای ارگانیک دانستن محصول کافی است. متخصصان برخی از کشورها هم معتقدند اگر در صورت آنالیز کردن محصول، هیچ نوع ماده شیمیایی اضافی ای در آن مشاهده نشود، می توان گفت آن محصول ارگانیک است.
از آنجا که اساس تولید محصولات ارگانیک، معمولا بر پایه آزمایش نیست، بنابراین مسوول اصلی نظارت بر تولید و تامین فرآورده های ارگانیک در ایران، وزارت جهاد کشاورزی است. اساس این محصولات، فرآیند تولید است. یعنی باید نظام تولید محصول ارگانیک در یک مزرعه یا دامداری اجرا شود.
نظام تولید هم به این ترتیب است که دامدار یا کشاورز به جای مبارزه شیمیایی با آفت های مختلف از روش های بیولوژیک برای از بین بردن آنها استفاده می کند. مثلا یک کشاورز برای از بین بردن حشره های خاصی که به محصول آسیب می رساند به جای حشره کش های شیمیایی از زنبور یا روش های بیولوژیک دیگر کمک می گیرد.
از طرف دیگر کشاورزانی که قصد تولید محصولات ارگانیک را دارند، برای بارور کردن خاک به جای استفاده از کودهای شیمیایی از کودهای آلی و مواد طبیعی استفاده می کنند.
اولین کاری که باید در مورد تولید و برای استقبال از محصولات ارگانیک انجام شود، آموزش و ترویج است. یعنی وزارت جهاد کشاورزی باید تمام تلاش خود را برای آموزش به کشاورزان و مروجین کشاورزی که در مناطق و روستاهای مختلف حضور دارند، برای تولید محصولات ارگانیک انجام بدهد.
این کشاورزان باید برای استفاده نکردن از سموم و کودهای شیمیایی در تولید محصولاتشان آموزش های لازم ببینند که رسیدن به این هدف هم یک شبه میسر نمی شود چون نظام تولید باید آمادگی لازم را برای این کار پیدا کند. حتما می دانید که تامین مواد غذایی در بخشی از سیاست های نظام تولید، مهم تر از شیوه تولید مواد غذایی می شود. مثلا ممکن است کشوری در مرحله خاصی بخواهد تولید یک نوع محصول را تا سقف معینی افزایش دهد و به همین دلیل، میزان تولید آن محصول در اولویت بالاتری نسبت به ارگانیک بودن آن قرار می گیرد، بنابراین منطبق کردن حجم تولید و نوع تولید در دوره هایی از زمان کمی مشکل می شود. با این حساب، شاید بتوان ادعا کرد شکل گیری تدریجی سیستم های تشویقی می تواند راهی برای تولید محصولات سالم تر و ارگانیک در کنار تولید مواد غذایی کافی در کشور باشد. با تمام این تفاسیر تولید محصولات ارگانیک در کشور، به سیاست گذاری طولانی مدت نیاز دارد که مسوولان در پی تحقق آن هستند. یکی از گام هایی که در زمینه افزایش تولید محصولات ارگانیک در وزارت کشاورزی برداشته شده، حذف یارانه مستقیم سموم آفات نباتی است. با این کار قیمت سموم شیمیایی بالا می رود و کشاورزان هم دیگر تمایلی به استفاده بی رویه از چنین موادی پیدا نمی کنند. از طرف دیگر، آموزش روش های بیولوژیک و جایگزین استفاده از موادشیمیایی در روند تولید محصولات کشاورزی و دامی هم در حال ترویج است. این آموزش ها و اقدام ها باعث می شوند حجم تولید محصولات ارگانیک در کشور به تدریج افزایش پیدا کند. نکته دیگر در مورد نظام قیمت گذاری محصولات معمولی و ارگانیک است. امکان پایین آمدن حجم تولید با کنار گذاشتن سموم و آفت کش های مختلف شیمیایی وجود دارد. در نتیجه نظام قیمت گذاری هم کمی متفاوت می شود. در حال حاضر نظام قیمت گذاری در کشور ما معمولا به حجم محصول بستگی دارد. به این ترتیب ممکن است تولید محصولات ارگانیک مثلا برای کشاورزان چندان مقرون به صرفه نباشد و مجبور شوند محصول خود را با قیمت بالایی به فروش برسانند. اگر فرهنگ سازی مناسب در مورد تولید و مصرف محصولات ارگانیک در ایران انجام شود و سیاست های تشویقی باعث افزایش حجم تولید چنین محصولاتی شوند، شاهد پایین آمدن قیمت این مواد غذایی سالم و طبیعی در بازار خواهیم بود.
معمولا مزایای مصرف محصولات مختلفی مانند محصولات ارگانیک در طولانی مدت خودشان را نشان می دهند. البته سموم مختلف باید در حد تعریف شده استفاده شوند و باقیمانده آنها در محصول بررسی و آزمایش می شود، اما برخی از این سموم آفات نباتی می توانند در طولانی مدت اثر بیماری زایی در جامعه داشته باشند که ما در حال حاضر متوجه آنها نباشیم. به همین دلیل تمام دنیا در حال حذف تدریجی این موادشیمیایی از چرخه تولید محصولات غذایی است. به عبارت ساده تر، جامعه باید تولید و مصرف محصولات ارگانیک را به چشم یک سرمایه گذاری برای سلامت عمومی مردم ببیند نه هزینه ای اضافی. تا زمانی که فرهنگ مصرف چنین محصولاتی در بین مردم جا نیفتد، نمی توان به موفقیت تولید آن چندان امیدوار بود. جا افتادن فرهنگ هم زمانی انجام می شود که مثلا شما یک سیب کوچک ولی سالم را به یک سیب درشت قرمز که با کود شیمیایی پرورش یافته است، ترجیح دهید. یعنی به هیچ وجه نباید کیفیت محصول را فدای ظاهر خوب و فریبنده آن کنیم. بد نیست بدانید که در حال آماده کردن نشان ایمنی و سلامت برای محصولات سالم در وزارت بهداشت هستیم و قصد داریم در روز جهانی غذا این نشان را به یک مرغ بدون آنتی بیوتیک بدهیم. این کار می تواند تشویقی برای کشانده شدن تولیدات به سمت حذف تدریجی دارو، کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات نباتی شود.
|
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر