دارچین و خواص آن



•مصرف یک الی دو قاشق چایخوری دارچین سبب کنترل قند خون و بهبود عدم تحمل به انسولین شده و از اضافه وزن جلوگیری می کند و همینطور احتمال پیدایش بیماریهای قلبی را پایین می آورد.
•حدود چهار تا پنج قاشق چایخوری از دارچین می تواند قند خون را ۱۸ تا ۲۹ درصد کاهش دهد و استفاده از دو قاشق چایخوری دارچین در روز می تواند یک سوم منیزیم مورد نیاز بدن را رفع کند.

مشخصات گياه شناسي :
دارچین با نام علمی Cinnamomum verum و همچنین Cinnamomum zelanicum، درختچه‌ای از راسته لورالس (Laurales) و از تیره برگ بوها (Lauraceae) می باشد. اسم دارچین Cinnamon از کلمه عربی Kinnamon مشتق شده است.
درختچه دارچین درختی است کوچک، همیشه سبز، به ارتفاع ۵ تا ۷ متر که از تمام قسمت‌های آن بویی مطبوع استشمام می‌شود. برگ این درخت سبز تیره و گلهای سفید مایل به زرد آن در فاصله ماههای بهمن تا اوایل فروردین ظاهر می‌شود. تکثیر این گیاه بسهولت با کاشتن دانه یا به طریقه قلمه زدن صورت می گیرد.
دارچین بومی سری‌لانکا و جنوب هند است و پوست خشک شده دارچین به صورت قطعات لوله ای شکلی است که سطح خارجی آنها حنایی رنگ و سطح داخلی به رنگ قهوه ای تیره می باشد.دارای بوی مطبوع و طعم گرم و ملایمم و کمی شیرین که بتدریج تند و سوزاننده می شود.
ترکیبات شیمیایی دارچین:
اسانس دارچین که تنها قسمت مهم دارچین است به مقدار یک درصد در پوست درخت مذکور وجود دارد و از تقطیر آن با آب نیز حاصل می‌شود. این اسانس در صورت تازه بودن به رنگ زرد روشن است، ولی به مرور زمان و به علت اکسیده شدن به رنگ های زرد طلایی و سپس قهوه‌ای مایل به قرمز درمی‌آید. بهترین نوع دارچین متعلق به سری لانکا است که بوی تندتر و طعم قوی تری دارد. یک قاشق چایخوری از دارچین حاوی ۲۸ میلی گرم کلسیم، تقریبا یک میلی گرم آهن، بیش از یک گرم فیبر و مقدار زیادی ویتامین C و K است.

خواص داروئی دارچین:
دارچین جزو آن دسته از داروهایی است که در قدیم استفاده می شد. اطبای قدیم بر این عقیده بودند که دارچین برای زیاد شدن و بازیافتن نیروی جنسی بکار می‌رود، کلیه ها را گرم کرده و ضعف کمر و پاها را از بین می‌برد و کم خونی را درمان می‌کند. دارچین بهترین دارو برای دردهای عضلانی است این داروی قدیمی برای اختلالات گوارشی از قبیل سوء هاضمه، نفخ معده، دردهای معده و اسهال به کار می رفت.
امروزه مشخص شده که دارچین، غیر از درمان اختلالات گوارشی، موجب احساس آرامش و جلوگیری از تحریک اعصاب می شود که علت آن وجود ماده‌ای است بنام Cinnamodehyde که روی حیوانات و انسان اثر آرام بخش دارد. ضمنا دارچین بسیار موثر بر کاهش قند خون بوده و همچنین می تواند به عنوان جلوگیری کننده از فساد میکروبی غذاها به کار رود.
تحقیقات نشان می دهند، افرادی که روزانه یک الی دو قاشق چایخوری دارچین استفاده می کنند، قند خونشان کنترل می شود، عدم تحمل به انسولین در آنها بهبود می یابد و از اضافه وزن مصون می مانند و همینطور احتمال پیدایش بیماری قلبی در این افراد پایین می آید. به عیارت دیگر دارچین باعث افزایش کارآیی هورمون انسولین در بدن می شود و در نتیجه بدن نیاز کمتری به این هورمون برای کنترل قند خون پیدا می کند. دارچین تقریباً هیچ میزان کالری ندارد، به همین خاطر افراد دیابتی بدون ترس از افزایش وزن، می توانند از آن استفاده کنند. این گیاه در کاهش چربی و کلسترول خون نیز دارای تأثیرات مثبتی است. همچنین برخی تحقیقات نشان دهنده تاثیر مثبت دارچین در کاهش فشار خون بوده است. همچنین ترکیبات شیمیایی موجود در دارچین از شکل گیری رادیکال های آزاد مضر(مواد شیمیایی که با بالا رفتن سن و یا بیماری در بدن بوجود می آیند و باعث تخریب سلول های بدن می شوند) جلوگیری می کند و علاوه بر این ویتامین های C و K موجود در دارچین از آنتی اکسیدان های قوی هستند که می توانند فرایند شکل گیری عوارض جانبی پیری و بیماریهایی مثل دیابت را کند  نمایند. بعلاوه ترکیبات موجود در دارچین به سوخت و ساز گلوکز کمک کرده و از تجمع آن در خون جلوگیری می کند. امروزه متخصصان به این نتیجه رسیده اند که دارچین همانگونه که بیماری دیابت را کنترل می کند، به همان اندازه بر روی کاهش کلسترول بد (LDL) نیز اثر گذار می باشد. 
اثر مهم دیگر دارچین پائین آوردن تب می‌باشد و حتی امروزه دارچین را بصورت قرص و کپسول درآورده اند که بعنوان تب بر، بکار می‌رود. بصورت خانگی نیز می توان به آسانی با نوشیدن یک فنجان چای دارچین تب را بسرعت پائین آورد. دارچین دارای خاصیت مهم دیگری نیز می باشد و آن تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماریها عفونی مثل سرماخوردگی است. همچنین بنا به گفته یکی از محققان دارچین از ابتلا به آلزایمر نیز جلوگیری می کند.
دارچین به علت داشتن اسانس و تانن، محرک و قابض است و به عنوان تقویت کننده ی عمل هضم غذا و جریان گردش خون به کار می رود و از آن برای رفع سوءهاضمه، به ویژه در مواردی که با نفخ همراه باشد، به عنوان بادشکن استفاده می شود. همچنین به علت داشتن تانن در رفع اسهال ، ضعف عمومی بدن و انعقاد خون مصرف می شود. 

روش کاربرد دارچین:
دارچین را می توان همراه با مواد غذایی زیر مصرف نمود:
چای - آب میوه ها به خصوص آب سیب – انواع خورشت ها و حلیم - شکلات داغ یا قهوه – کیک و کلوچه و نان – محصولات لبنی و ... 
همچنین مصرف دارچین به همراه عسل یک نوشیدنی خوش طعم با خواص دارویی فراوانی را به ما عرضه می کند که دارای خاصیت ضد میکروبی و بسیار موثر در زمینه بیماری‌های قلبی، التهاب مفاصل، ریزش مو، عفونت مثانه، سرماخوردگی و سوء‌ هاضمه می باشد

موارد احتیاط در مصرف دارچین:
دانشمندان توصیه می کنند هنگام استفاده از دارچین حتما باید قند خون را به طور منظم کنترل کرد تا بدن دچار افت قند خون نگردد. همچنین در هر وعده بیش از دو قاشق غذاخوری دارچین مصرف نشود. دارچین دارای خاصیت ضدانعقادی خون نیز هست. گرچه این خصوصیت برای سلامتی مفید است و از سکته ی قلبی و مغزی جلوگیری می کند اما ممکن است مصرف آن برای خانم ها در هنگام قاعدگی مناسب نباشد.
اثرات مضر مصرف زیاد دارچین عبارت است از: التهاب یا ورم کردن پوست، زخم ها و ترک های گوشه دهان و همینطور سوزش معده. همچنین زیادی آن در خون باعث بروز مشکلات خونی و گردش خون می شود، به خصوص اگر با داروهایی که موجب رقیق شدن خون می شود، مانند آسپیرین مصرف شود.

نحوه  نگهداری از دارچین:
بهتر است دارچین تا حد ممکن به صورت تازه مصرف شود. اگر چوب دارچین در محل خشک، سرد و تاریک قرار داده شود می توان آن را دو تا سه سال نگه داری نمود اما پودر دارچین پس از شش ماه عطر و خاصیت خود را از دست می دهد.

منابع:
1- چوپانکاره،ش. ادویه ها و چاشنی های غذایی،انتشارات جاودان خرد، صفحات49-51، 1375.
2- Suppapitiporn S, Kanpaksi N, Suppapitiporn S (September 2006). "The effect of cinnamon cassia powder in type 2 diabetes mellitus". Journal of the Medical Association of Thailand.
3- Polyphenols from Cinnamon increase insulin sensivity: functional and clinical aspects 4th International Congress Dietary Antioxidants and trace elements Monastir, Tunisia, April 2005 
4- He ZD, Qiao CF, Han QB, et al. Authentication and quantitative analysis on the chemical profile of cassia bark (cortex cinnamomi) by high-pressure liquid chromatography. J Agric Food Chem . 2005;53(7):2424-2428.
5- Khan A, Safdar M, Ali Khan MM, Khattak KN, Anderson RA. Cinnamon improves glucose and lipids of people with type 2 diabetes. Diabetes Care . 2003;26(12):3215-3218.
6-Lee KG, Shibamoto T. Determination of antioxidant potential of volatile extracts isolated from various herbs and spices. J Agric Food Chem . 2002;50(17):4947-4952.

نویسنده و محقق: سرکار خانم آسیه حسن زاده

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر