تغذيه در دوران بلوغ و نوجواني

نوشته  : دكتر سيدضياءالدين مظهري متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران 

دوران نوجواني يكي از حساس‌ترين، شگفت‌انگيزترين و بحراني‌ترين دوره‌هاي رشد انسان به شمار مي‌رود و عوامل مختلفي اعم از تغييرات فيزيكي و شخصيتي بر وضعيت تغذيه‌اي نوجوان تاثير مي‌گذارند. بارزترين تغييري كه در اين دوران ديده مي‌شود، جهش رشد بدن است. به طوري كه يك فرد در حدود 20 درصد از قد و 50 درصد از وزن دوران بزرگسالي خود را در اين دوره به دست مي‌آورد. اين دوره رشد در حدود 5 تا 7 سال به طول مي‌انجامد و به طور معمول در مقايسه با پسران، كه فرايند بلوغ در آنها در سنين 16-14 سالگي رخ مي‌دهد، تقدم شروع اين دوره در دختران در فاصله سني 13-9 سال ديده مي‌شود.
البته مي‌توان گفت كه عواملي مانند چاقي كودكان، و يا تحت تاثير تحريكات محيطي و مسائل ديداري و شنيداري قرار گرفتن، مي‌تواند بلوغ زودرس در نوجوانان را به دنبال داشته باشد. در ضمن فرايند بلوغ كه در اين دوران اتفاق مي‌افتد، تغييرات زيادي در تركيب بدن ايجاد مي‌شود. به طوري كه مقدار 19 درصد چربي ذخيره شده احتمالي كه در قبل و آغاز اين دوران در بدن دختر خانم‌ها وجود داشته، به تدريج به ميزان آن افزوده شده و مقدار آن در بزرگسالي بالغ بر 30-25 درصد مي‌گردد.

برای پیشگیری از گرمازدگی آب بنوشید

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز با تاكید بر نوشیدن آب برای پیشگیری از گرمازدگی گفت: كمبود آب بدن مهمترین علت گرمازدگی در فصل تابستان است و با نوشیدن مایعات و آب به میزان كافی در طول روز می توان از بروز گرمازدگی پیشگیری كرد.

دكتر مجید كاراندیش در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)_منطقه خوزستان_اظهار كرد: بدن انسان برای انجام همه فرآیندهای خود به آب نیاز دارد و این نیاز در بدن افراد ساكن در مناطق گرمسیر بیشتر احساس می شود.

مواد غذايي مناسب روزهاي گرم

جام جم آنلاين: وقتي هوا گرم مي‌شود، معمولا ما اشتهاي چنداني براي مصرف غذاهاي حجيم، سنگين و چرب نداريم و بيشتر ترجيح مي‌دهيم از نوشيدني‌ها و مواد غذايي خنك و ساده استفاده كنيم. در كنار اين كم‌اشتهايي، نكته مهم توجه به خطرات ناشي از كم‌آبي بدن است و شيوه‌هايي كه به كمك آن بتوان احتمال بروز اين مشكل را به حداقل رساند.

زهرا فرهناك، كارشناس ارشد تغذيه با اشاره به اهميت مصرف مقدار كافي آب طي روزهاي گرم، در گفت‌وگو با جام‌جم توضيح مي‌دهد: 60 درصد وزن بدن يك انسان بالغ از آب تشكيل شده است. آب، عنصري ضروري براي تمام بافت‌هاي بدن انسان است و واكنش‌هاي سلولي هم در محيط‌هاي آبي صورت مي‌گيرد.

وي توضيح مي‌دهد: اگر بدن انسان به هر دليل در معرض كم‌آبي قرار بگيرد، مشكلاتي برايش ايجاد خواهد شد كه براساس ميزان كمبود ‌آب، عوارض نيز متفاوت خواهد بود.

شهرنشينان در محاصره فشارخون

جام جم آنلاين: فشارخون بالا، بيماري بسيار شايع قلبي ـ عروقي است كه در پي صنعتي شدن كشورها و تغيير سبك زندگي افراد، رو به افزايش است.

شيوع اين بيماري در كشور ما به حدي رسيده كه از هر سه نفر، يك نفر به فشار خون بالا مبتلاست بنابراين بايد توجه داشته باشيد در اطراف شما افراد بسياري هستند كه هر چند نمي‌دانند، ولي ممكن است به اين بيماري مبتلا باشند يا در معرض خطر ابتلا به آن قرار داشته باشند.

اين بيماري عوارض جبران‌ناپذيري بر بدن ما داشته و بهترين كار در برخورد با آن شناخت عوامل ايجادكننده و پيشگيري از بروز اين بيماري است، چراكه اكثر موارد فشارخون بالا قابل علاج قطعي نبوده و در صورت ابتلا تمام زندگي فرد را تحت تاثير قرار مي‌دهد.

فشار خون بالا چيست؟

براي اين‌كه قلب بتواند خون را به تمام اعضاي بدن برساند بايد با يك فشار خاصي خون را پمپ كند. در اصل فشار خون، ناشي از قدرت و تعداد ضربان قلب است و در واقع همان فشاري است كه خون به ديواره عروق وارد مي‌سازد.

وقتي معده مي‌نالد

جام جم آنلاين: بدن انسان دستگاهي شگفت‌انگيز است و هر چند وقت يكبار علائم و نشانه‌هايي در بدن ايجاد مي‌شود تا به شما مساله‌اي گوشزد كند، اعضاي بدن سخت در تلاش هستند تا شما بتوانيد به حياتتان ادامه دهيد.

 سروصداي معده نيز يكي از اين علائم است. در حقيقت سروصدايي كه گاهي بدون دليل مشخص در معده ايجاد مي‌شود، مي‌تواند حرف‌هاي زيادي براي گفتن داشته باشد.

اگرچه ممكن است اسامي مختلفي براي چنين تغييراتي كه در معده ايجاد مي‌شود به كار برده شود و تعابير مختلفي براي آن وجود داشته باشد اما همه افراد ‌گاهي با اين مشكل مواجه مي‌شوند.

اين صدا بيشتر شبيه به جوشيدن مايعي داخل يك ظرف است. نخستين سوالي كه ممكن است برايتان پيش بيايد، اين است كه چرا چنين صدايي در معده ايجاد مي‌شود؟ و دوم اين‌كه چرا وقتي در يك مكان آرام و بي‌سروصدا هستيد، چنين سروصدايي در معده‌تان به راه مي‌افتد؟ حقيقت اين است كه هيچ زمان‌بندي‌اي در معده وجود ندارد و معده شما به عمد سروصدا راه نمي‌اندازد، بلكه يك استدلال منطقي براي آن وجود دارد.

مفید بودن مصرف ادواری کباب برای تمامی سنین

 دکتر احمد رضا درستی متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت و گو با سینا گفت: «در برخی کشور‌ها از جمله کشور عزیز ما ایران، مصرف غذاهای دریایی در حداقل ممکن قرار دارد و مردم بهترین ماده غذایی را گوشت قرمز محسوب می‌کنند. غذای محبوب جامعه یعنی «چلوکباب» ممکن است از برنج سفید آبکش شده‌ای تشکیل شود که بسیاری از رستوران‌ها بجای زعفران آنرا با ریختن گلرنگ (رنگ گیاهی سرطان‌زا) تزیین می‌کنند. در کباب محبوب مردم در برخی شرایط از تکه‌های پرچربی گوشت قرمز استفاده می‌شود که بر روی ذغال در حال دود کردن نیم پخته می‌شود.»

وی ادامه داد: «هنوز بسیاری از مردم از این حقیقت آگاه نیستند که مصرف کباب نامناسب و دیگر غذاهای دودی با سرطان رابطه مستقیم و نگران کننده‌ای دارد.

خوردن حبوبات باعث نفخ و دل درد در شیرخوار نمی شود

سلامت نیوز :  دكتر سوسن پارسای، متخصص تغذیه ضمن بیان این مطلب اظهار داشت: در پوسته حبوبات قندی به نام رافینوز وجود دارد كه باعث نفخ شكم می شود و اگر حبوبات قبل از مصرف در آب خیس شوند مشكل نفخ نیز برطرف می شود.

وی افزود: چنانچه مادری از قبل حبوبات را استفاده می كرده و مشكلی نداشته در دوران شیردهی هم می تواند با خیال راحت از این مواد غذایی مفید استفاده كند.به گزارش سلامت نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران ؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی با بیان این كه عدس یكی از حبوبات بسیار مفید است، تصریح كرد: اگر عدس را با مقداری بلغور گندم و یك تكه بال مرغ بپزند و آن را با مقداری روغن زیتون و آب لیموی تازه مصرف كنند یك منبع غنی از آهن با خاصیت جذب زیاد تهیه كرده اند.دكتر پارسای در پاسخ به این پرسش كه آیا مصرف سیر و پیاز و سبزی های معطر باعث بدبو شدن شیر می شوند، ابراز داشت: اگر كودك از همان ابتدا به بوی این مواد عادت كند می تواند در آینده تغذیه بهتری داشته باشد، پس مادر نباید بر اساس این باورها خود را از منابع مفید غذایی محروم كند.

کافئین را بخوریم یا بر روی پوست بمالیم؟

  معصومه فتحی، متخصص پوست و مو در گفتگو با باشگاه خبرنگاران عنوان کرد:  کافئین موجود در قهوه یا چای می تواند رطوبت پوست را کم کند.وی با بیان این مطلب ادامه داد:  تحقیقات نشان داده است اگر مواد کافئین دار را بر روی پوست بمالید ممکن است اثرات مفید پوست شما بر گردد و پوستتان جوان شود. فتحی خاطر نشان کرد:  در ضمن استفاده  موضعی از کافئین در پوست احتمال ابتلا به سرطان پوست را کاهش می دهد که البته این مسئله هنوز به تحقیقات بیشتر نیاز دارد.

فلوس (خرنوب هندی)

نحوه استفاده : به صورت جوشانده مصرف میشود.و در برخی مناطق از مربای آن هم استفاده میکنند که شیوه ساختن آن در ذیل خواهد آمد
خواص : فلوس Cassia
نام علمی ‍Cassia Fistula
كلیات گیاه شناسی
فلوس درختی است به ارتفاع 10-15 متر كه به حالت خودرو در بشتر نقاط گرمسیر دنیا مانند آفریقا ، هند و جنوب می روید . فلوس در بعضی از نواحی ایران به نام خرنوب هندی و خیار شنبر نیز معروف است .

میوه فلوس یه طول 30 تا 50 سانتیمتر و به قطر 3-2 سانتیمتر است . اگر فلوس درقسمت طول آن شكافته شود تیغه های متعدد در آن دیده می شود كه فلوس را به خانه های متعدد گاهی تا 100 خانه تقسیم می كند
در داخل این خانه ها مایع چسبنده تیره رنگی وجود دارد كه عسل خیار شنبر نامیده می شود . طعم این مایع كمی شیرین ولی نامطبوع است . برای استفاده از فلوس غلاف آنرا كمی روی آتش گرم می كنند تا عسل خارج شود .

خواص دارچین

Cinnamon

دارچین درختی است کوچک، همیشه سبز، به ارتفاع 5 تا 7 متر که از تمام قسمت های آن بویی مطبوع استشمام می شود.
گل های آن در فاصله ماه های بهمن تا اوایل فروردین ظاهر می شود. برگ این درخت سبز تیره و دارای گل هایی به رنگ سفید است.
نام علمی این گیاه Cinnamomum zeylanicum می‌باشد.
اسانس دارچین که تنها قسمت مهم دارچین است به مقدار یک درصد در پوست درخت مذکور وجود دارد و از تقطیر آن با آب نیز حاصل می‌شود.
این اسانس در صورت تازه بودن به رنگ زرد روشن است، ولی به مرور زمان و به علت اکسیده شدن به رنگ های زرد طلایی و سپس قهوه‌ای مایل به قرمز درمی‌آید.
دارچین اولین بار در سری‌لانکا یافت شد و بعد از آن، تمام دنیا این چاشنی را شناختند و برای طعم بهتر غذاها استفاده کردند.