ویتامین K

ضروری برای انعقاد خون

کشف ویتامین ها و آشنایی با خواص آنها، دانشمندان را بر آن داشت که در جستجوی تعداد بیشتری از ویتامین ها باشند.
در سال 1935 یک دانشمند دانمارکی طی یک سری تحقیقات ، متوجه وجود یک نوع ویتامین در بدن مرغ شد که ضد خونریزی بود. این دانشمند آن را ویتامینK نامید.
تاکنون دو نوع ویتامین به نام K1 و K2 که فرمول ساده آنها تفاوت جزئی با هم دارد، شناخته شده اند.
ویتامین K محلول در چربی بوده و تا حدودی در برابر حرارت پایدار می باشد، ولی در مقابل نور بسیار حساس بوده و فاسد می شود. ویتامین K مصنوعی به شکل های محلول در آب است و فرمول شیمیایی آن شباهت زیادی به ویتامینK طبیعی دارد و اثرات آنها با یکدیگر برابرند.
به دلیل اینکه ویتامین K طبیعی ، محلول در چربی است، برای هضم و جذب آن، صفرا لازم است، ولی ویتامین K مصنوعی که محلول در آب است احتیاجی به ترشح صفرا ندارد.

ویتامین E

ویتامین E یکی از ویتامینهای محلول در چربی است. دلیل شهرت ویتامین E خاصیت آنتی اکسیدان آن است. که عبارتست از کاهش عوامل شیمیایی مخربی که در اثر استرسهای فیزیولوژیکی و محیطی در خون بوجود آمده است. این خاصیت در ویتامین E و ویتامین C موجود است. کسانیکه در مشاغل پراسترس فعالیت دارند، کسانی که به بیماریهای مزمن مبتلا هستند و یا دچار صدمات کلی شده‌اند از جمله افرادی هستند که به این ویتامین توجه بسیاری نشان می‌دهند. این ویتامین در عملکرد کلیه سلولها موثر است از این رو کمبود آن عوارض زیادی را در پی خواهد داشت.

اسید اسکوربیک یا ویتامین C

اسید اسکوربیک یا ویتامین C یکی از محبوب ‌ترین و مشهورترین داروهایی است که افراد سالم و بیمار هر دو به یک اندازه از مصرف آن لذت می ‌برند.

ویتامین C در گروه ویتامین‌ها قرار دارد و به شکل قرص‌های 100 و 250 میلی ‌گرمی و قرص جوشان 1000 میلی ‌گرمی، پودر 500 میلی‌ گرمی و آمپول 500 میلی ‌گرمی در داروخانه‌های کشور موجود است. اما قرص جوشان آن به ویژه در فصول سرد سال طرفدار بیشتری پیدا می ‌کند.
ویتامین C، ویتامین محلول در آب است که از اجزای ضروری برای ساخت و نگهداری کلاژن و بافت محیطی بین سلولی است. مصرف این دارو سبب تقویت دستگاه ایمنی و افزایش سرعت بهبود زخم می ‌شود، همچنین از تشکیل نیتروزآمین‌ها و نیتروز اوره‌های سرطان‌زا جلوگیری می ‌کند.

اسيد فوليك يا ويتامين B9

 اسيد فوليك كه به نام‌هاي فولات يا ويتامين B9 نيز خوانده مي‌شود، براي بسياري از اعمال بدن از جمله سلامتي سيستم عصبي، خون و سلولها حياتي است. اين ويتامين يك منبع انرژي غذايي است كه موجب ساخته شدن موادي در بدن مي‌شود. فولات پس از خوردن ، از قسمت ابتداي روده جذب مي شود و توسط جريان خون به کبد رفته ، در آنجا ذخيره مي گردد . ميزان اسيد فوليک موجود در کبد تأمين کننده نياز ۴ تا ۵ ماه بدن است .
اين ماده تقريباً با بيست آنزيم مختلف همكاري مي‌كندتا DNA - يعني ماده‌اي كه حاوي رمز ژنتيكي بدن مي‌باشد- ، ساخته شود از طرفي وجود آن براي عملكرد طبيعي عصب نيز ضروري است.

ویتامین B7 (بيوتين )

مسيرهاي فيزيولوژي و بيوشيميايي

بيوتين يكي از ويتامين‌هاي B كمپلكس و تركيبي از اتصال تتراهيدروتيوفن و حلقه هاي اوريدو با يك زنجيره جانبي اسيد والريك است. با اتصال كووالان به آپوآنزيم, گروه پروستتيك (بيوسيتين) تشكيل مي‌شود. اين عمل با تشكيل يك پيوند آميدي با استفاده از زنجيره جانبي اسيد والريك و گروه 4 ـ آمين ليزين در آپوآنزيم همراه است. تشكيل بيوتين توسط هولوآنزيم سنتتاز تسهيل مي‌شود. واكنش‌هاي كربوكسيلاسيون وابسته به ATP توسط هولوآنزيم‌ها (مثل استيل COA, پروپيونيل COA, متيل كروتونيل COA, ژرانوئيل COA و پيرووات كربوكسيلاز) تسهيل مي‌شوند. اين آنزيم‌ها در سوخت و ساز كربوهيدرات, پروتئين, كلسترول و اسيدهاي چرب دخالت دارند. واسطه مركزي در اين واكنش‌ها آنزيم N كربوكسي بيوتينيل است. بخشي از ذخيره اين ويتامين در كبد است.

ویتامین B6

آیا می دانید ویتامین B6 چه فوایدی دارد؟یکی از این فواید جلوگیری از پیری زود رس پوست و ....

ویتامین B6 از جمله ویتامین‌های محلول در آب است که بعد از هضم غذا، از بدن دفع می‌شود.

واحد وزن این ویتامین، میلی‌گرم است و مقدار مصرف روزانه آن برای بزرگسالان 6/1 تا 2 میلی‌گرم است.

اِم اِس كنترل و سركوب علائم

نوشته : منیره دادخواه كارشناس ارشدتغذیه، انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی كشور 

اسكلروز چندگانه(مالتیپل اسكلروزیس) كه اختصارا به آن ام اس گفته میشود، نوعی بیماری مزمـن دستـگاه اعصـاب مركـزی(مغز و نخاع) است، كه در اثر تخـریب سلـولهای عصبـی ایجاد میگردد.
 هر سلول عصبی یا نرون از بخشهایی به نام جسم سلولی، شاخهای بلند به نام اكسون و یک یا چند شاخه نازک و كوتاه به نام دندریت تشكیل شده است. اطراف اكسون و دندریتهای هر سلول عصبی با پوشش یا غلاف مخصوصی به طور كامل احاطه شده است، كه به غلاف میلین معروف میباشد. وظیفه این غلاف كه تقریبا مشابه پوشش عایق اطراف سیم برق است، محافظت و كمک به افزایش سرعت انتقال پیامهای الكتریكی است كه در سراسر سلولهای عصبی بدن جریان دارد. صدمه دیدن غلاف میلین در سلولهای عصبی مربوط به هر اندام بدن میتواند منجر به بروز علائم <ام اس> در آن قسمت گردد، به این شكل كه با آسیب دیدن پوشش میلین اطراف سلولهای عصبی، سرعت انتقال پیامهای الكتریكی بسیار كاهش یافته و این مسئله با بروز اختلال در كاركرد طبیعی آنها همراه میباشد.

روغن های گیاهی حاوی اسید اولئیک بالا

نوشته  : دكتر صدیقه نوبان دكترای بیوشیمی فیزیک 

تحقیقات اخیر نشان داده است كه به روغن های گیاهی حاوی اسید اولئیک باید توجه بیشتری شود. محققان ثابت كرده اند كه رژیم های غذایی حاوی مقادیر بالا ئی از چربی بد ( اسید های چرب ترانس و اشباع ) احتمال بیماری های قلبی عروقی را افزایش داده و بر عكس مصرف رژیم های حاوی مقادیر بالا  از چربی خوب (اسید اولئیک ™اسید های چرب غیر اشباع با یک باند دوگانه ) با كاهش خطر این بیماری ها همراه می باشد.
به واسطه این تحقیقات، آكادمی ملی علوم توصیه به مصرف كمتری از اسید های چرب اشباع و ترانس را تا حد امكان می كند. اخیرا مقامات بهداشتی كانادا مقررات جدید و الزامی در خصوص نحوه بر چسب گذاری اسید چرب ترانس (نوشتن حداكثر میزان چربی های ترانس بر روی برچسب فرآورده، به گرم ) بر روی بسیاری از مواد غذایی منتشر كرده اند. سازمان غذا و داروی آمریكا نیز در این خصوص نظر مشابهی دارد كه شرایط برای تولید روغن های گیاهی با اسید اولئیک بالا  را فراهم می كند.

آشنایی با پرتودهی غذاها

نوشته  : مریم سالک زمانی، كارشناس ارشد علوم تغذیه و مدرس تدوین استانداردهای ملی و بین المللی 

چرا بایستی در مورد بیماریهای غذازاد نگران باشیم؟

پیش درآمد
بیماریهای غذازاد چیزی بیش از یک دل بهم خوردگی ساده میباشند و میتوانند منشاء بروز بیماریهای مزمن و دائمی شوند و حتی به مرگ نیز بیانجامند. كودكان، افراد مسن، زنان باردار و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف عموما جزو گروههای آسیبپذیر در مقابل بیماریهای غذازاد میباشند. برخی از غذاها جایگاههای مناسبی برای حمل باكتریهای مضر میباشند. به عنوان مثال غذاهایی با منشاء حیوانی كه به صورت خام فروخته میشوند (نظیر گوشت، مرغ خام و صدف خام) در مقایسه با غذاهای پخته شده بیشتر مستعد انتقال باكتریها هستند. گوشت چرخ شده در مقایسه با تكههای درشت گوشت، باكتریهای مضر بیشتری را در خود جای میدهد. تنها یک مرحله از بین بری (نظیر پاستوریزه كردن شیر و تخممرغ، پختن كامل گوشت چرخ كرده، یا پرتودهی به غذها) میتواند سبب حذف باكتریهای مضر گردد; البته روش پرتودهی به غذاها در كشور ما رایج نیست ولی در سایر كشورها از این روش برای از بین بردن باكتریها، استفاده میشود.

ليپتين زنگ سيري بدن

نوشته  : فريدون ممقاني مشاور تغذيه و رژيم درماني 

چاقي عمده‌ترين عامل خطر بسياري از بيماري‌هاي شايع درجهان از جمله ديابت، بيماري‌هاي قلبي وعروقي، پرفشاري خون و سنگ‌هاي كيسه صفراوي است. علل چاقي تا به امروز به طور كامل مشخص نشده است اما پاتوفيزيولوژي آن بواسطه كشف برخي از هورمون‌ها به عنوان يك موضوع تحقيقاتي مورد توجه زيادي مي‌باشد، به طوري كه در دو دهه گذشته علاقه دانشمندان به مطالعه بيشتر در مورد بافت آديپوز و مكانيسم‌هاي دخيل درآن بيشتر شده است. در افراد چاق بيان mRNA ژنob (چاقي) در سلول‌هاي چربي بيشتر بوده و در نتيجه اين افراد سطح لپتين بالاتري نسبت به افراد لاغر دارند . بافت آديپوز ارگان درون ريز فعالي است كه در توليد لپتين، TNF-a، متابوليسم چربي (هيدروليز تري گلسيريد و آزاد سازي اسيد‌هاي چرب) نقش دارد. لپتين هورمون16 كيلو دالتوني محصول ژنob بوده كه براي تنظيم وزن طبيعي و كاهش وزن ضروري مي‌باشد. محل اصلي ساخته شدن لپتين، بافت چربي سفيد است، اما مقدار كمي نيز در اپيتليوم روده، جفت، عضلات و مغز ساخته مي‌شود. لپتين پس از ترشح به صورت آزاد يا متصل به پروتئين‌هاي حامل در خون پخش مي‌شود و با اتصال به گيرنده‌هايي در هيپوتالاموس سبب تغيير بيان ژن نروپپتيد‌هاي كنترل كننده دريافت و مصرف انرژي مي‌شود.