خواص دارویی ترخون

  

نويسنده: دکتر محمدحسين صالحي سورمقي، دکتراي تخصصي فارماکوگنوزي

نام فارسي: ترخون
نام عملي: Artemisia dracunculus
نام عمومي: Tarragon
نام انگليسي: Tarragon
نام فرانسوي: Estragon
نام آلماني: Estragon
نام مترادف: Artemisia glauca
نام خانواده: Compositae(کاسني)

گياه شناسي

ترخون يا تلخون گياهي است علفي، پايا و به شکل بوته که ارتفاع آن گاه تا يک متر مي رسد. برگ ها باريک و نوک تيز و به رنگ سبز تيره هستند. برگ هاي قاعده ساقه گياه داراي سه لوب است که لوب وسط بزرگ و دو لوب کناري کوچک مي باشند.

خواص درماني اسپند

جام جم آنلاين: یكی از گياهان نام آشنا برای ایرانی‌ها، اسپند است. دانه این گیاه در خانه ‌سوزانده مي‌شود و دود غلیظ آن براي ضدعفونی هوا، دور‌كننده حشرات، خوشبوكننده فضا و به باور برخي حتی خنثی‌كردن چشم‌زخم و... مورد استفاده قرار می‌گيرد.

علاوه بر تمام اين موارد، در آسیا از دانه‌های اسپند به عنوان ضدانگل كرم‌كش و كشنده آمیب استفاده می‌كنند.

اسپند در ساير كشورها نيز طرفدار دارد؛ مردم یونان از اسپند به عنوان قاعده‌آور، كرم‌كش، مسكن و خواب‌آور استفاده مي‌كنند.

در گذشته در هند برای سفلیس و در آفریقا نیز برای تب از اسپند استفاده می‌كردند، گرچه مصرف خوراكی این گیاه مي‌تواند مسموم‌كننده باشد، اما بعضی از افراد محلی در اين كشورها هنوز از آن برای درمان آسم، كولیك، تب، سنگ‌های صفراوي، سكسكه، زردی، مالاریا، دردهای عصبی، پاركینسون، افتادگی‌رحم، روماتیسم و بیماری‌های ادراری ـ تناسلی استفاده می‌كنند.

اسپند برای افراد گرم مزاج مضر است و اگر افرادی كه مزاج گرم و خشك دارند، حتی مقادیر كمی از آن را بخورند دچار مشكل خواهند شد.

اگر جوشانده اسپند را صاف‌كرده با عسل و روغن كنجد بنوشيد، بشدت حالت تهوع ایجاد می‌كند. این گیاه در افراد گرم مزاج باعث سردرد و حالت تهوع می‌شود.

عوارض جانبی

معمولا از گیاه اسپند بیشتر به عنوان خوشبوكننده هوا استفاده می‌شود و شكل خوراكی آن كمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، چرا كه مصرف ناصحیح آن باعث عوارضي چون تشنج، تهوع، سكسكه، ترشح بیش از حد بزاق و تضعیف سیستم اعصاب مركزی می‌شود.

سمی بودن این گیاه به اندازه‌ای است كه حتی حیوانات هم با مصرف آن دچار مسمومیت می‌شوند و مواردی از
مرگ و میر حیوانات نیز گزارش شده است.

مطالعات جدید درباره خواص دود دانه‌های اسپند، ثابت‌ مي‌كند كه اين ماده عفونی‌كننده است و در قدیم برای كاهش تاثير ميزان سم ‌گیاه اسپند آن ‌را چند بار در آب ‌خیس مي‌كردند.

دكتر هادي منوري - دكتراي داروسازي

ويژگي‌هاي استاندارد زعفران

نوشته  : مهندس مسعود خبازي- كارشناس مسئول اداره استاندارد كاشان 

مشخصات گياهي :

زعفران گياهي كوچك وچند ساله با نام علمي Crocus Sativus از خانواده زنبق Iridaceae  با ارتفاع 30- 10 سانتي‌متر و پيازدار ، كه پياز آن تقريبا كروي و پوشيده از غشاءهاي نازك قهوه اي است.از وسط پياز يا قاعده ساقه ، تعدادي برگ باريك و دراز خارج مي‌شوند.از وسط برگها، ساقه گلدار خارج شده كه به يك تا سه گل منتهي مي‌شود.

گلها بسيار زيبا وداراي6 گلبرگ بنفش رنگ هستند كه ممكن است در بعضي گونه‌‌ها به رنگ گلي يا ارغواني باشند. گل‌ها داراي 3پرچم ويك مادگي منتهي به كلاله سه شاخه به رنگ قرمز متمايل به نارنجي است. قسمت مورد استفاده اين گياه ، انتهاي خامه وكلاله سه شاخه است كه به نام زعفران مشهور است.طبيعت،  عطري دل انگيز وطعمي دلپذير ورنگي زيبا به آن بخشيده كه هر يك از اينها مربوط به يك دسته مواد شيميايي آلي مي‌باشد.

حرارت بالاست شعله را پايين بكشيد.

نوشته  : دکتر صديقه نوبان دکتراي تخصصي بيو شيمي فيزيک 

آيا مي‌توانيم عادات غذايي خود را عوض كنيم و حتي‌الامكان از خوردن غذاهاي سرخ شده پرهيز كنيم؟

مقدمه :

نظرات سازمان غذا و داروي امريكا ( FDA )  دررابطه با وجود آكريلاميد در برخي از غذا‌هاي غني از هيدروکربن‌ها که در درجه حرارت بالا طبخ شده بودند و همچنين گزارشات مشابه توسط دانشمندان ديگر در ساير کشور‌هاي جهان از جمله آلمان، کانادا، ژاپن، سوئيس، انگستان و کره  دال بر سرطان‌زايي آکريلاميد اعلام شد. با كشف مقادير زياد آكريلاميد در غذاهائي نظير سيب زميني سرخ يا برشته شده، نان، غلات صبحانه،  قهوه و بادام بو داده شده، دانشمندان به مخاطرات اين مواد شيميايي بيشتر پي بردند.

انتخاب جنسیت فرزند با تغذیه (دختر یا پسر)

نوشته  : دكتر سيد علي كشاورز

روش انتخاب جنسیت فرزند با استفاده از رژیم غذایی با مطالعه روی حیوانات شروع شده است. یکی از محققان در این زمینه «دکتر استول کوسکی» است. این محقق موفق شد با استفاده از رژیم غذایی و افزودن بعضی از عناصر معدنی به رژیم غذایی تا 80 درصد موفقیت را در مورد نوع جنسیت دل خواه در گاو به دست آورد. او ایده این کار را از مطالعات پیشین که در سال 1993 میلادی ابتدا روی لارو کرم‌های دریایی و سپس روی لاروهای قورباغه انجام شده بود کسب کرد.

در مطالعات انجام شده روی حیوانات نتایج به دست آمده بدین شرح بود:

- در آبی که به آن پتاسیم اضافه شده، بیشتر نوزادان نر بودند.

- در آب‌های قلیایی و مخصوصا غنی از کلسیم بیشتر نوزادان ماده می‌شدند.

- در آب‌هایی که در آن تعادل یونی وجود دارد، در جنس نیز تعادل وجود دارد (نصف متولدین نر و نصف دیگر ماده بودند).

ماده مغذی بنام موليبدن

نوشته  : دكتر احمدرضا درستی متخصص تغذیه، عضو هيات علمي 

مقدمه

بدن انسان سالم به بيش از 40 ماده مغذی مختلف برای تامين نيازهايش و برای حفظ سلامتی و تامين رشد و نمو و فعاليت‌های عادی خود نياز دارد. يکی از مواد مغذی مورد نياز بدن انسان موليبدن است که در سال 1953 (حدود 54 سال پيش) طی مطالعه‌ای علمی مشخص شد که انسان به دريافت اين عنصر نياز دارد. در طبيعت اين عنصر اغلب به صورت نمک گرانتين اکسيداز (که يک متالوآنزيم موليبدن‌دار است)، وجود دارد.

از ديدگاه شيميايي موليبدن به دليل اين كه به سرعت به حالت اكسيد در مي‌آيد، بنابراين به عنوان ناقل الكترون در واكنش‌هاي اكسيد و احياء عمل مي‌كند. در شكل آنزيمي اش (يعنی انواع موليبدن زيمMolybdoenzymes)  به صورت +٦  وجود دارد، ولي در طي انتقال الكترون به صورت +٥ تبديل مي‌شود. موليبدن در محل فعال آنزيم، به عنوان كوفاكتور غيرپروتئيني كوچكي كه حاوي هسته پترين مي‌باشد وجود دارد.

تغذيه در فيبروزسيستيك

نوشته  : بهاره نيكويه كارشناسي ارشد تغذيه 

فيبروزسيستيك يك بيماري ژنتيكي است كه بر سلولهاي اپيتليال كه در نقاط زيادي از بدن شامل غدد عرق, مجاري ريه, كبد, پانكراس, دستگاه گوارش و دستگاه تناسلي يافت مي‌شوند اثر مي‌گذارند. اختلال در اين سلولها باعث مشكلاتي در تعادل نمك و آب در بدن مي‌شود. بدن بوسيله توليد موكوس غليظ به اين شرايط پاسخ مي‌دهد و موكوس غليظ ريه‌ها و گاهي مجاري ديگر بدن را بلوكه مي‌كنند كه باعث عفونت و مشكلات تنفسي مي‌شود. اين موكوس مي‌تواند در جذب مواد مغذي مهم مانند چربي و ويتامين در روده اشكال ايجاد كند و افراد با اين بيماري ممكن است كوتاه تر بوده و وزن كمتري از همسالان خود داشته باشند و ممكن است مكررا بيمار شوند چون بدن آنها نمي‌تواند بخوبي با عفونت مقابله كند. افراد با فيبروزسيستيك ممكن است نياز به كالري و مواد مغذي بيشتري براي كمك به مقابله با عفونت داشته باشند. اين بيماري از دو طريق مي‌تواند با وضعيت تغذيه خوب تداخل داشته باشد:

1/ اين بيماري نياز بدن به مواد مغذي مورد نياز براي توليد انرژي, رشد, حفظ و نگهداري بدن را افزايش مي‌دهد.

2/اين بيماري باعث مي‌شود كه جذب مواد مغذي مشكلتر باشد.

كنترل تغذيه اي جزء بسياري مهمي از درمان تغذيه اي فيبروزسيستيك است. با تعادل تغذيه اي و مصرف انرژي و چربي بيشتر و مصرف مكملهاي تجويز شده افراد با اين بيماري مي‌توانند سلامتي خود را حفظ كنند.

با اين سنگهاي بي رحم چه كنيم؟

نوشته  : بهاره اميركلالي كارشناس ارشد تغذيه 

سالانه از هر10000 نفر، 21-7 نفر به سنگ کليه مبتلا مي‌شوند. بيشترين ميزان بروز در گروه سني 45-20 سال بوده و در مردان بيشتر از زنان ديده مي‌شود. بروز سنگ‌هاي كليوي در كشورهاي توسعه يافته عمدتاً به علت مصرف زياد پروتئين حيواني و سديم به همراه رژيم غذايي كم فيبر مي‌باشد. چهار نوع مختلف از سنگ‌هاي كليوي براساس تركيب سنگ‌ها شناخته شده‌اند که عبارتند از: سنگ‌هاي كلسيمي شامل سنگ‌هاي اگزالات کلسيم و فسفات کلسيم، سنگ‌هاي استرووايت (منيزيوم، آمونيوم، فسفات)، سنگ‌هاي اسيد اوريك و سنگ‌هاي سيستيني. سنگ‌هاي كلسيمي شايعترين نوع سنگ‌هاي کليوي هستند و حدود 75 درصد كل سنگ‌ها را تشكيل مي‌دهند. اكثر اين سنگ‌ها از نوع سنگ‌هاي اگزالات كلسيم مي‌باشند. سنگ‌هاي فسفات كلسيم براي رسوب، نياز به محيط قليايي دارند و بنابراين به جز در بيماران مبتلا به اسيدوز لوله‌ای کليوی (RTA)، هيپرپاراتيروئيديسم اوليه يا سندرم شيرقليا  شيوع كمتري دارند.

ريسك فاكتورهاي سنگ كليه به صورت كلي عبارتند از:

- سن: در ميانسالي بيشتر است.

- جنس: در مردان 3 برابر زنان اتفاق مي افتد.

- دفع بيش از اندازه آب از طريق تعريق

- هواي گرم و کم آبی بدن در ماههاي تابستاني

- كاهش دريافت مايعات (در خواب، سفر، بيماري يا عادات نادرست)

- اختلالات ژنتيكي مانند: نقرس و دفع اگزالات زياد از ادرار به صورت اوليه 

ديابتي ها را اذيت نكنيد

نوشته  : دكتر سیدمرتضی صفوی عضو هیئت علمی دانشگاه و مدیر كل دفتر بهبود 

اگر شما و يا يكي از نزديكان شما مبتلا به ديابت هستيد. نگراني و اضطراب را از خود دور كنيد. ديابتي‌ها نبايد وادار به اجراي رژيم‌هاي سخت و طاقت‌فرسا شوند زيرا به تجربه ثابت شده است كه اين گونه محدوديت‌ها تداوم نمي‌يابند. غذاي ديابتي بايد خوش طعم، مطبوع و دلپذير باشد. ديابتي‌ها تا حد امكان آزاد گذاشته مي‌شوند تا از خوراكي‌هاي گوناگون ولي با استفاده از راهنماي‌هاي متخصصين و كارشناسان تغذيه استفاده كنند.

ديابت يا مرض قند به صورت ارثي، سابقه خانوادگي، چاقي، سن بالا يا تحت تاثير محيط زندگي (برنامه غذايي نادرست، فعاليت بدني كم، اضطراب و استرس و ...) مي‌تواند در گروه‌هاي مختلف سني (كودكي، نوجواني، ميانسالي، سالمندي و...) حتي دوران بارداري به وجود آيد.

علت اصلي بالا رفتن قند خون اين است كه بدن هر فرد براي مصرف قند احتياج به انسولين دارد

آنمي، دشمن سرزندگي و نشاط

نوشته  : دكتر سيد ضياالدين مظهري 

در شماره قبلي ملاحظه فرموديد كه كم‌خوني‌هاي ناشي از فقر آهن اثرات متفاوت و ضايعات متعددي را موجب مي‌گردد كه تاثير آن در دوران مختلف زندگي و حالات فيزيولوژيكي خاص، متمايز از يكديگر مي‌باشند. براي آگاهي بيشتر شما موارد زير را به اطلاع مي‌رسانيم تا هيچ خانمي قبل از برطرف ساختن كم خوني احتمالي خود اقدام به بارداري ننمايد زيرا:

الف) بانوان باردار حتي آن‌هايي كه قبل از آغاز حاملگي دچار كم خوني نبوده‌اند در دوران بارداري بخصوص در اواسط و اواخر دوره آبستني در معرض كم‌خوني قرار مي‌گيرند تا چه رسد به خانم‌هايي كه با زمينه كم‌خوني‌هاي قبل بارور گرديده‌اند زيرا در طي بارداري، مايعات كلي بدن و حجم خون افزايش پيدا كرده و اندام‌هاي مختلف بدن مادر به موازات روند رشد مداوم و پيوسته جنين و ضمايم زايماني مختلف، نياز بيشتري به آهن پيدا مي‌نمايند كه گاهي در سه ماهه سوم يا بين شش تا نه ماهگي مقدار آن به 5 برابر ايام قبل از بارداري مي‌رسد طبعا تامين چنين نياز افزوده شده‌اي تنها از طريق بهبود كيفيت تغذيه مادر امكان‌پذير نخواهد بود و لازم است با صلاحديد متخصص مربوطه مكمل ياري آهن در زمان مقتضي آغاز گردد تا از زايمان زودرس، تولد نوزاد كم وزن و به خطر افتادن سلامتي مادر و كودك جلوگيري به عمل آيد.