سلامت، قرباني رژيم‌هاي غيرعلمي

نوشته  : دكتر سيدضياءالدين مظهري 

در شماره قبل راجع به سوخت و ساز انرژي صحبت كرديم. در اين شماره به بررسي انرژي پايه و عوامل مؤثر بر آن و نيز روشي ساده براي محاسبه ميزان انرژي مورد نياز بدن مي‌پردازيم.

ميزان بافت عضلاني:
هر چه درصد ميزان بافت عضلاني افراد بالاتر باشد به همان نسبت نيز به ميزان انرژي پايه آنها افزوده مي‌شود. هر سلول بافت عضله 8 برابر فعال‌تر از سلول چربي مي‌باشد. البته يادآوري مي‌شود هر چه به سن فرد افزوده شود به همان نسبت از ميزان انرژي مورد نياز آنها كاسته مي‌‌گردد، البته درصدي از افراد از نظر ترموژني يا سوخت بدنشان در سطح بالاتري قرار دارند و با وجود دريافت ميزان غذا و انرژي اضافه‌تر (در مقايسه با فرد هم‌سن و جنس خود) اصلاً چاق نمي‌شوند. اين قبيل افراد ساختار ژنتيكي خاصي دارند كه ريشه در آبا و اجداد بسيار دور آنها دارد.

10 راهکار تغذیه‌ای برای کاهش کلسترول خون

بدون شک شما هم بارها و بارها شنیده‌اید که بیماری‌های قلبی مهم‌ترین دلیل مرگ و میر انسان‌هاست. در واقع قلب بهترین گنجینه‌ی هر انسانی است که باید مراقبش بود.

متخصصان معتقدند که با مصرف مواد غذایی مناسب، ورزش و مراقبت از سلامت خود می‌توان خطر مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی را تا 80درصد کاهش داد. در این مقاله با 10 روش مقابله با این بیماری‌ها آشنایتان خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

آشنایی با ویتامین k

مصرف منظم ویتامین K باعث تقویت استخوان‌ها می‌شود، از رسوب کلسیم در رگ‌ها و کلیه‌ها جلوگیری می‌کند و از ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، و احتمالاً سرطان پیشگیری به عمل می‌آورد.

نتایج پژوهش جدیدی که در American Journal of Clinical Nutrition به چاپ رسیده است نشان می‌دهد که ویتامین K با پیری مقابله می‌کند اما متأسفانه کمبود این ویتامین شایع است.

ویتامین K که به انعقاد خون کمک می‌کند، آنتی‌اکسیدان بسیار قوی‌ای محسوب می‌شود که حتی قدرت آنتی‌اکسیدانی آن از ویتامین E نیز بیشتر است.

دانه اسرار آميز سویا !

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

دانه‌های سویا سرشار از پروتئین، چربی خوب و مواد مغذی است و در واقع فاقد هرگونه مواد مضری برای سلامت قلب می‌باشد. برخی می‌گویند که سویا معجزه می‌کند.
سویا حاوی مقدار زیادی پروتئین و مواد مغذی است و هیچ کلسترولی ندارد. طرفداران این نظر معتقدند که رژیم غذایی غنی از پروتئین سویا باعث پیشگیری از بیماری‌های قلبی می‌شود. همچنین ایزوفلاون موجود در سویا سبب پیشگیری از برخی سرطان‌ها مي‌گردد.
سازمان غذا و داروی آمریکا در سال 1999 با انتشار اطلاعیه ای اعلام کرد که مصرف سویا به عنوان بخشی از رژیم غذایی روزانه می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هاي قلبی عروقی را کاهش دهد. پس از این اطلاعیه، انجمن قلب آمریکا و دیگر گروه‌‌های بهداشت و سلامت تحقیقات خود را پیرامون این ادعا آغاز کردند. از دیگر اهداف مطالعات اخیر، تحقیق بر روی ایزوفلاون‌های موجود در سویا است که می‌تواند از سرطان سینه و پروستات جلوگیری به عمل آورد.

خواص درماني زنجبيل

نوشته  : رستا شرافت کارشناس ارشد تغذیه 

تــاريخــچــه:
گياه زنجبيل (Zingiber officinale) از خانواده Zingiberaceae گياه بومي آسياي جنوب‌شرقي است كه بيش از 4000 سال است كه به عنوان چاشني و افزودني در مواد غذايي و بيشتر از 2500 سال است كه براي اهداف پزشكي مورد استفاده قرار گرفته‌ و از قرن 13 ميلادي مصرف گسترده‌اي در سراسر اروپا يافته است. اگرچه معمولاً از زنجبيل به عنوان ريشه آن گياه نام برده مي‌شود، ولي در اصل قسمت مورد استفاده اين گياه ساقه تورم يافته زيرزميني آن است كه ريزوم نام دارد.
زنجبيل  در كشورهايي چون استراليا، چين، مصر، بريتانياي كبير، هندوستان، ژاپن و سوئيس كاربرد داشته و در ايالات متحده آمريكا به عنوان يك مكمل رژيمي مصرف مي‌گردد.
خــــواص زنـجبيــل : 
پيش از آنكه به ويژگي‌هاي زنجبيل  اشاره نماييم، بهتر است يادآور شويم با وجود آنكه اداره غذا و داروي آمريكا (FDA) زنجبيل را جزو مكمل‌هاي بي‌خطر معرفي مي‌كند، ولي از آنجا كه تمامي مضرات يا مزاياي اين گياه شناخته شده نيست در مصرف آن بايد تعادل و دقت لازم رعايت شود و در صورت لزوم، مشاوره پزشكي انجام پذيرد.

خواص معجزه آسای آلبالو و گیلاس مـــرواريـــدهاي ســــرخ

نوشته  : شیوا طباطبایی کارشناس ارشد علوم بهداشتی در تغذیه 

آلبالو و گیلاس گیاهانی هستند از خانواده Rosaceae با نام علمی Prunus avium. خاستگاه این دو گیاه از شمال شرقی آسیا است و برای اولین بار این گیاه در دهکده‌ای در ترکیه کشت شد. وجود این گیاهان 400 سال قبل از میلاد توسط تئوفراتوس (Theophratus) فیلسوف یونانی به ثبت رسیده است. گونه اهلی این گیاهان شکوفه‌های سفید و یا صورتی دارند و از اواخر اردیبهشت تا اواسط مرداد ماه در بازار موجود است. آلبالو و گیلاس حاوی مقادیر زیادی ویتامین‌های A و C و ترکیباتی بنام آنتوسیانین‌ها هستند.  امروزه علاقه مردم به مصرف غذاهای فراویژه به جای دارو به منظور جلوگیری از بیماری‌ها روز به روز افزایش می‌یابد. در اين مقاله به مهم‌ترین خواص آلبالو و گیلاس در پیشگیری از بروز بیماری‌ها اشاره می‌شود.

رژيم ويژه براي زخم پای دیابتی

نوشته  : نازلی نمازی دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه تبریز

دیابت ملیتوس شایع‌ترین بیماری نا‏شی از اختلالات متابولیسم و یکی از بیماری‌های غیر واگیر شایع در سراسر جهان می‌باشد. در ‌این بیماری افزایش قند خون در اثر ترشح ناکافی انسولین، اختلال در عملکرد انسولین خون و یا هر دو ‌ایجاد می‌شود. در صورتی که مقدار قند خون در‌ این بیماری کنترل نشود، با عوارضی مانند زخم پای دیابتی همراه می‌شود که تقریبا 15درصد بیماران دیابتی را دچار می‌سازد. تاکنون درمان قطعی برای زخم دیابتی پیدا نشده است.
 پیشگیری از ابتلا آسان‌تر از درمان ‌این زخم است. پیروی از رژیم غذایی مناسب برای کاهش قند خون و کنترل آن، مصرف مرتب دارو و انسولین به مقدار تجویز شده توسط پزشک، تمیز نگه داشتن و ضد عفونی کردن محل آسیب دیده و جلوگیری از فشار به آن ناحیه (استفاده از کفش‌های راحت) می‌تواند از بدتر شدن زخم جلوگیری کند. از آنجایی که در نتیجه افزایش قند خون کلاژن پوست گلیکوزیله می‌شود، پوست انعطاف‌پذیری خود را از دست داده و شکننده می‌گردد. از طرفی بالا بودن قند خون، سبب عملکرد غیر طبیعی به خصوص در فیبروبلاست، نوتروفیل‌ها  و ماکروفاژ می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود که از روش‌های درمانی (رژیم غذایی، دارو، انسولین و فعالیت بدنی) جهت کاهش HbA1C به زیر 7درصد تحت نظارت متخصص استفاده شود.

تغذيه درماني در پاركينسون

نوشته  : منيره دادخواه كارشناس ارشد تغذيه و رژيم‌درماني 

پاركينسون نوعي بيماري پيش رونده و ناتوان كننده عصبي- عضلاني است كه در اثر تخريب بخش كوچكي از مغز ‌ايجاد مي‌گردد. ‌اين بخش از مغز ماده‌اي به نام دوپامين توليد مي‌كند كه ناقل پيام‌هاي عصبي كنترل كننده حركات طبيعي بدن است.
اين بيماري بيش از 200 سال پيش توسط دانشمند انگليسي به نام جيمز پاركينسون شناسايي شد. در اثر اين بيماري، به دليل كم بودن سطح دوپامين در بدن حركات و انعطاف پذيري عضلات كاهش مي‌يابد، مفاصل سخت شده و يك حالت لرزش يا رعشه حتي در زمان استراحت در اندام‌هاي حركتي مشاهده مي‌شود.
راه رفتن غير طبيعي، لرزش در دست‌ها، اشكال در جويدن، بلع غذا و حتي صحبت كردن از علائم رايج پاركينسون است.
سن ابتلا بين 40 تا 70 سالگي و ميزان ابتلا در مردان كمي بيشتر از زنان مي‌باشد.
علل ايجاد پاركينسون بدرستي شناخته نشده، ولي تحقيقات علمي ارتباطي را بين مصرف بالاي چربي، بويژه چربي اشباع و كلسترول با بروز آن نشان داده‌‌اند.

دانستني‌هاي غذايي پيرامون گواتر

نوشته  : دكتر آزاده نجارزاده

گاهي به اشتباه از بعضي افراد مي‌شنويم كه مي‌گويند ما تيروئيد داريم و تيروئيد را يك بيماري فرض مي‌كنند. تيروئيد در حقيقت يكي از بخش‌هاي غدد درون‌ريز ما به شمار مي‌رود. يعني غده‌اي است در جلوي گردن كه هورمون‌هاي بسيار مهمي را به داخل خون ترشح مي‌نمايد، اما بزرگ شدن غيرطبيعي آن بيماري است كه گواتر ناميده مي‌شود. گواتر علل متفاوتي مي‌تواند داشته باشد. از آن جمله مي‌توان به نارسايي ژنتيكي اشاره نمود. گاهي نيز اختلال در سيستم ايمني مي‌تواند باعث بروز گواتر گردد. كارهاي غده تيروئيد توسط دو غده كه در مغز قرار دارند يعني هيپوفيز و هيپوتالاموس كنترل مي‌شود. چنانچه اختلالي در كار اين غدد تنظيم‌كننده ايجاد گردد، اعمال غده تيروئيد نيز تحت تأثير قرار خواهد گرفت، اما گواتر تغذيه‌اي، به بزرگ شدن غده تيروئيد كه ناشي از كمبود يد در غذاي مصرفي باشد اطلاق مي‌گردد. در حقيقت تيروئيد، هورمون‌هايي مي‌سازد كه داراي عنصر يد هستند.
در صورتي كه در غذا و آب مصرفي ميزان يد كم باشد، غده تيروئيد در يك واكنش جبراني، براي تأمين ميزان كافي هورمون‌هاي خود در شرايط سختي قرار مي‌گيرد و به صورت يك مكانيسم جبراني بزرگ مي‌شود كه تا حد امكان از تمام يد موجود در خون استفاده كند. به بيان ديگر بزرگ شدن تيروئيد در اثر كمبود يد، يك واكنش جبراني بدن براي استفاده بيشتر از يد وارد شده به آن است. مطالعات نشان داده‌اند كه نياز مطلوب روزانه يد بين 100 تا 300 ميكروگرم (يك ميكروگرم يك هزارم گرم است) مي‌باشد و اگر مصرف يد روزانه به كمتر از 100 ميكروگرم برسد ممكن است گواتر بروز كند.

تغـذيـه و شیـمـی درمانـی

نوشته  : موژان زرگرزاده زير نظر: دكتر احمدرضا درستي 

شیمی درمانی چیست؟
هیچ کس نمی‌تواند و نباید مدعی شود که شیمی‌درمانی آخر خط است. این واژه در حقیقت همان دارو درمانی است که همه ما یکبار آن را در زندگی تجربه می‌کنیم، با این تفاوت که امروزه شیمی‌درمانی صرفا برای درمان سرطان بکار می‌رود و بایدها و نبایدهایی دارد که در صورت رعایت نکردنشان، عوارضی سخت‌تر از سهل‌انگاری درباره دیگر داروها را تجربه می‌کنیم.
همانطور که تحقیقات اخیر نشان داده تغذیه نقش بسزايی در انواع بیماری‌ها مانند بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان و  ... دارد.
چگونه با عوارض شیمی درمانی مبارزه کنیم؟

 زمانی که در خوردن غذا مشکل دارید، از غذاهای مایع مثل آبمیوه، سوپ، شیر و... استفاده کنید.
 به جای قطعات بزرگ از تکه‌های کوچک غذا استفاده کنید، زیرا بلع آنها آسانتر است و احساس پری و سیری ایجاد نمی‌کنند.