Lavender

نام های دیگر:
خرام، خیر دشتی، شاهسپرم رومی، آنس الارواح، لاوند، ممسک الارواح، ضُرم، زغلیل، رزالذهب، خیری، خرام، خرامي، آلاله، آلاله تلخ، گل‌لاوند، شاه اسپرم روی.

فارسی:
اسطوقدوس فرانسه: lavande انگلیسی: lavender لاتین: lavande staechas

مشخصات گیاه

گیاهی است از تیره نعناع و از خانواده Labiatea، چند ساله به شکل بوته‌ای پر پشت و کوچک به بلندی سی تا شصت سانتیمتر و دارای ساقه‌های متعد و ساقه های آن چهار گوش که تمام قسمتهای گیاه بوی تندی می دهد.


ترکیب شیمیایی

اسانس روغنی، اسانس اسپیک، اترهای لینالیل و ژیلانیل، ژرانیول، پینن، سینئول، تانن، فنکن، بورنئول.

خواص

بقراط حکیم اسطوقدوس را به عنوان مقوی و نیرو بخش برای سیستم اعصاب تشخیص داده و عقیده داشت اسطوقدوس دارای خواص ضد تشنج، خواب آور و ضد انقباض است.

ابوعلی سینا می‌فرمایند: عطر اسطاقدوس دارای خاصیت قوی خواب کننده و مخدر است.
"اگر به جای خود مصرف شود حساسیت را کم کرده درد را ت***ین می دهد"

در قرن چهارم ژان گاوسون عالم طبیعی‌دان، اسطوقدوس را به عنوان ادرار آور قوی تشخیص داده بود که برای معالجه استسقاء(جمع شدن آب در شکم) کاملا اثر داشت.

اگر به مقدار کم مصرف شود ضد تشنج برای سیستم عصبی است ولی اگر مقدار زیاد باشد دم کرده اسطوقدوس بر عکس محرک اعصاب بوده و خواصیت خواب آوری و ادرار آور دارد.

نسخه های اسطوقدوس

1- معالجه انژین با گل اسطوقدوس: ده تا پنجاه گرم گل اسطوقدوس را که خشک شده باشد در یک لیتر آب جوش دم کنید و دوازده دقیقه بگذارید بماند تا دم بکشد بعد آن را صاف کنید و با عسل شیرین سازید و هر روز در فاصله غذا یک فنجان از آن بنوشید. این روش برای دردهای گلو، آنژین، ورم حنجره، گرفتگی صد، ورم لوزه‌ها و گریپ مؤثر است.

2- معالجه آسم و سیاه سرفه با گل اسطوقدوس: ده گرم گل اسطوقدوس را بای یک لیتر آب جوش در ظرفی دم کنید تا دوازده دقیقه بماند و دم بکشد و هر روز در فاصله صبحانه ناهار و شام یک فنجان از آن را با عسل شیرین کنید و بنوشید.

3- درمان اختلالات عصبی با اسطوقدوس: دم کرده گل اسطوقدوس بر آرام کردن عصبانیت مؤثر است و به شما کمک خواهد کرد تا به خواب عمیقی فرو روید و خوب بخوابید. برای این کار ده گرم گل اسطوقدوس را در یک لیتر آب جوش دم کرده و هر روز دو فنجان از آن را در فاصله ناهار و شام بنوشید.

4- درمان ترشحات سفید خانمها با اسطوقدوس: پانزده گرم کل اسطوقدوس را در یک لیتر آب جوش دم کنید تا بیست دقیقه تماند، بعد آن را صاف کنید و با کمک انژکسیون مخصوص شست و شو مصرف کنید. اگر خانمها هر روز دوبار صبح وشب خود را با آن شست و شو دهند ترشحات سفید آنها قطع خواهدشد.

5- درمان اوره: بعلت خاصیت ادرار آوری آن در پایین آمدن اوره مؤثر است. طرز تهیه دم کرده مانند قسمت پایین است.

6- معالجه سرگیجه با اسطوقدوس: انواع سرگیجه را رفع کرده و برای میگرن و انواع سردردهای بلغمی و سودایی مفید است. طرز تهیه؛ ده تا پنجاه گرم گل اسطوقدوس را که خشک شده باشد در یک لیتر آب جوش دم کنید و دوازده دقیقه بگذارید بماند تا دم بکشد بعد آنرا صاف کنید با عسل شیرین و هر روز در فاصله غذا یک فنجان از آن را بنوشید.

خواص و کاربرد از دیدگاه طب سنتی

طبیعت طبق نظر غالب حکمای طب سنتی گرم و خشک است و از نظر خواص معتقدند که محلل و باز کننده گرفتگی‌ها می‌باشد. دم کرده 5گرم از برگ و سه شاخه گلدار آن مقوی بدن و قوای دماغی و تفکر و همچنین مقوی امحاء و احشاء داخل شکم و مفرح است و برای بیماری های سینه، سرفه، ورم های نزله ای و زکام نافع است.