چرا افراد مختلف، انتخاب‌های غذایی متفاوت دارند؟

نوشته  : نازلی سیدخوئی دانشجوی كارشناسی ارشد علوم بهداشتی در تغذیه، دانشگاه علوم پزشكی تهران 

- سالمندی :
كاهش حس بویایی و چشایی، دو معضلی است كه در دوران سالمندی وجود دارد و سبب كاهش كیفیت زندگی در افراد مسن می‌شود. اگرچه كاهش جزئی در عملكرد حس بویایی یا چشایی از میانسالی آ‌غاز می‌شود ولی تحلیل عمده این حواس از دهه ششم زندگی شروع می‌شود. گزارش شده است كه تشخیص بو‌ها در افراد سالمند، ۲ تا ۱۵ برابر مشكل تر است و درصورت تشخیص، بسیار ضعیف‌تر از افراد جوان حس می‌شوند. حس چشایی با گذشت سن كمتر از حس بویایی تحلیل می‌رود و جالب است كه همه مزه‌ها هم به یک میزان تحت تاثیر قرار نمی گیرند به عنوان نمونه، تحلیل حس تلخی نسبت به حس شیرینی، بیشتر است.
با این وجود، حتی تحلیل جزئی در عملكرد حس بویایی و چشایی نیز می‌تواند روی درک مزه نوشیدنی‌ها و غذاها تاثیر داشته باشد. در یک مطالعه، فقط ۴۵ درصد افراد میانسال و سالمند شركت كننده، توانستند تفاوت غلظت نمک در سوپ گوجه فرنگی و یا آ‌ویشن در سوپ هویج را تشخیص دهند ولی ۹۵‑۸۸ درصد افراد جوان قادر به تشخیص این تفاوت‌ها بودند.
كاهش اشتها می‌تواند عامل خطر برای كاهش وزن، وضعیت تغذیه نامناسب و سایر عوارض در افراد سالمند باشد. 

چه باید خورد؟ چگونه باید خورد؟

نوشته  : دكتر سید ضیاء الدین مظهری متخصص تغذیه و رژیم درمانی از دانشگاه آ‌لمان دانشیار دانشگاه علوم پزشكی ایران

اجازه می خواهم  توجه شما خوانندگان گرانقدر را یک بار دیگر به اهمیت و نقش انكارناپذیر و سرنوشت ساز غذا و تغذیه جلب كرده و خاطرنشان سازم كه در هر برهه ای از زندگانی اعم از دوره رویانی و جنینی و یا از ایام نوزادی تا سالمندی، تامین متناسب و متعادل و متنوع نیازهای انرژی، پروتئین، مواد معدنی، ویتامین ها و... هر فردی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و عدم توجه به این موضوع چه بسا عوارض زیان باری را در روند رشد و نمو، ترمیم و بازسازی و مقاومت در قبال عوامل بیماری زا در حال و آ‌ینده موجب شود و كاهش نیروی كار و قدرت یادگیری را زمینه سازی كند. پس در انتخاب گروه های غذایی و تهیه خورد و خوراک روزمره، ضمن توجه به رفع گرسنگی های ظاهری و لذت جویی از تناول غذاهای خوش رنگ و بوی اشتهابرانگیز، در نظر گرفتن اثرات مساعد و یا نامساعد تركیبات دریافتی از طریق جیره های غذایی روزمره نیز توجه كافی لا زم دارد.

گياه خواري در سالمندان

نوشته  : دكتر احمدرضا درستی مطلق متخصص تغذیه و رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی كشور 

گیاه خواری كه در زبان انگلیسیذژخذچخزچژحخحس خوانده می شود، تنها به نوع خاصی از رژیم غذایی گفته نمی شود، بلكه شیوه خاصی از زندگی است كه پیروی از آ‌‌ن در كشورهای توسعه یافته و حتی كشورهای در حال توسعه از جمله ایران در حال افزایش است. اگرچه در دهه  های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ میلا دی، اجتناب از مصرف گوشت، بیشتر جنبه مذهبی داشت، اما از دهه ۱۹۸۰ گروه هایی از مردم به منظور ارتقاء سطح سلا متی خود پیروی از این رژیم را آ‌‌غاز كردند. واژه ی گیاه خوار یا ذچخزچژحخحس اولین بار در سال ۱۸۴۷ به وسیله انجمن گیاه خواران انگلستان به كار رفت; اما گیاه خواری حداقل ۶۰۰ سال قبل از میلا د حضرت مسیح نیز وجود داشت. با وجود این، تا اوایل قرن بیستم این عقیده به عنوان یک ایده قابل قبول برای ارتقاء سلا مت پذیرفته نشده بود.

گیاه خواری و مادران باردار و شیرده

نوشته  : برليانت بزرگمهر محقق و مشاور تغذيه و رژيم درماني 

چنانچه به مفهوم واژه گیاه خواری توجه كنیم درمی یابیم كه منظور از گیاه خواری استفاده از مواد خوراكی گیاهی در برنامه غذائی روزانه فرد است. محصولا ت گیاهی كه شامل انواع سبزی ها، میوه ها، غلا ت، حبوبات و مغزها هستند از مواد غذائی مفیدی محسوب می شوند كه می توانند قسمت عمده ای از نیازهای تغذیه ای انسان را برآ‌‌ورده كنند و چنانچه به مقادیر لا زم و كافی در برنامه غذائی روزانه شخصی وجود داشته باشند به حفظ سلا مت فرد كمک زیادی خواهند كرد.مواد غذائی گیاهی سرشار از ویتامین ها و املاح می‌باشند اما چنانچه گیاه خواری را به معنای استفاده مطلق از مواد گیاهی تصور كنیم، موضوع ابعاد دیگری خواهد یافت.
بعضی از افراد از رژیم گیاه خواری مطلق استفاده می كنند، به این ترتیب كه غذای روزانه آ‌‌نها را صرفا مواد گیاهی تشكیل می دهد و از هیچ نوع ماده حیوانی استفاده نمی كنند. در این مقوله به بحث درباره رژیم گیاه خواری در مادران باردار و شیرده و تاثیر آ‌‌ن بر جنین، كودک شیرخوار و مادر پرداخته خواهد شد.همان‌گونه كه اشاره شد استفاده از مواد گیاهی در برنامه غذایی روزانه، بخصوص برای مادران باردار و شیرده بسیار مفید است و در حفظ سلا مت جنین، كودک شیرخوار و مادر تاثیر به‌سزایی دارد. ولی منحصر شدن الگوی غذایی به محصولا ت گیاهی و عدم استفاده از مواد حیوانی می تواند در جذب، متابولیسم و كاربرد برخی از مواد مغذی در بدن اختلا ل ایجاد كرده و در نتیجه منجر به كمبود این مواد در انسان بشود، در این ارتباط می توان پروتئین، برخی از انواع چربی، املا حی مانند كلسیم، آ‌‌هن، روی و نیز ویتامین ۱۲ا را نام برد.

گیاه خواری در ورزشكاران

نوشته  : دكتر محمد حضوری استادیار دانشگاه علوم پزشکی قم 

امروزه برنامه غذایی گیاه خواری به صورت یک الگوی غذایی در حال گسترش می باشد. این روند روبه گسترش پیروی از این برنامه غذایی، موجب جلب نظر محققین گردیده و تحقیقات به بررسی اثرات كوتاه مدت و بلندمدت پیروی از گیاه‌خواری بر سلا مت افراد جامعه در گروه های مختلف پرداخته اند.
نگرانی های عمده در بین گیاه خواران، عدم تامین نیاز آ‌نان به مواد مغذی مختلف است كه این امر در افرادی كه نیاز به مواد مغذی بیشتری دارند، نظیر كودكان و نوجوانان تامل برانگیز است. در حالی كه در بین اقشار مختلف جامعه باور های مذهبی و فرهنگی اصلی ترین دلیل پیروی از این برنامه غذایی است، در بین ورزشكاران علا وه بر این موارد، تناسب اندام و افزایش دریافت كربوهیدرات از جمله مواردی است كه موجب جلب آ‌نان برای پیروی از برنامه غذایی گیاه خواری می باشد. در تحقیقی كه بر روی ۹۰۰۰ دونده آ‌مریكایی صورت گرفت، نتایج نشانگر آ‌ن بود كه ۸ درصد زنان و ۳ درصد مردان از رژیم گیاه خواری پیروی می كنند. در یک بررسی دیگر بر روی ۲۰۹ زن كه به صورت تفریحی به ورزش می پرداختند مشخص شد كه ۳۷ درصد از آ‌نان در برنامه غذایی خویش گوشت قرمز مصرف نمی كردند.

گیاهخواری در كودكان و نوجوانان

نوشته  : منيره دادخواه كارشناس ارشد تغذيه و رژيم درماني انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي كشور 

گیاه خواری نوعی شیوه غذایی است كه در آ‌‌‌ن معمولا وعده های غذایی روزانه بر پایه مواد غذایی با منشاء گیاهی تنظیم شده و خوردن منابع حیوانی اعم از گوشت و فرآ‌‌‌ورده های گوشتی ممنوع می  باشد. امروزه تعداد كسانی كه به علل گوناگون از رژیم های گیاهی پیروی می  كنند، رو به افزایش است.  اغلب پیروی از رژیم های گیاه خواری به دلا یل متفاوتی مانند مسائل اخلا قی، باورهای اعتقادی، شرایط محیطی، تامین سلا مت و نوع فرهنگ صورت می  گیرد. گاهی در برخی جوامع مردم به طور كامل یا نسبی به دلیل فقر و عدم دسترسی به منابع غذایی حیوانی كه اغلب گران قیمت نیز هستند به ناچار گیاه خوار می  شوند، حال آ‌‌‌ن كه در كشور های پیشرفته تر گیاه خواری نوعی انتخاب می  باشد. رژیم های گیاه خواری به چند گروه طبقه بندی می  شوند كه به اختصار عبارتند از:
— رژیم هایی كه در آ‌‌‌ن ها از هیچ نوع منابع غذایی حیوانی استفاده نمی شود .

گیاه خواری از رویا تا واقعیت

نوشته  : دكتر سید ضیاء الدین مظهری متخصص تغذیه و رژیم درمانی از دانشگاه آلمان دانشیار دانشگاه علوم پزشكی 

فیثاغورث ریاضی دان و فیلسوف مشهور یونانی از جمله بنیان گذاران روش گیاه خواری عهد عتیق (۵۷۰-۵۰۰ سال قبل از میلا د مسیح) برشمرده می شود و اصولا  گرایش به میل كردن محصولا ت گیاهی از دیرباز مورد توجه و استقبال گروهی از باورمندان اعتقادات و مذاهب گوناگون و پویندگان راه طریقت و جویندگان طول عمر با سلا متی قرار داشته است. شیوع و گسترش چنین روش تغذیه ای، علا وه بر جنبه های اعتقادی و مذهبی، تحت تاثیر شرایط اكولوژی  سیاسی و اقتصادی دستیابی به بهداشت و سلا متی جسم و روح و اعتقاد به تاثیر گیاه خواری در سم زدایی و جرم گیری از اعضا و جوارح، در ادواری اوج گرفته و پس از گسترش آ‌‌ن، به تدریج كاسته می شود.

غذا خوردن در رستوران زیر ذره بين تغذيه

نوشته  : منیره نوری فرد 

در رستوران ها، بخصوص رستوران های مخصوص فست فود غذا خوردن سبب چاقی ما می شود، اگر تصمیم به كاهش وزن داریم و از طرفی مایل هستیم كه گاهی به رستوران رفته و غذا میل كنیم باید این تدابیر را دنبال كنیم: 

۱– عدم مصرف نوشابه و یا نوشیدن نوشابه های كم كالری و یا بدون كالری
آسان ترین راه برای كم كردن كالری، خودداری از نوشیدن نوشابه های حاوی قند است. میزان كالری موجود در یک قوطی نوشابه می تواند با كالری موجود در یک همبرگر برابری كند. خوردن این نوشابه های سرشار از شكر را كنار گذاشته و به جای آن آب یا دوغ یا نوشابه های بدون شكر بنوشید تا از اضافه وزن خود تا حدودی جلوگیری نمایید!

فست‌ فودي ‌كه مضر نيست

جام جم آنلاين: نمي‌دانم اين از فوايد زندگي دنياي مدرن است يا معايب آن! اين كه هر كاري بايد به سريع‌ترين شكل ممكن انجام شود! از حركت‌كردن و كاركردن گرفته تا آماده كردن غذا.

البته منظورمان از سريع آماده كردن غذا، سريع خوردن آن در يك چشم بر هم زدن نيست چرا كه سريع غذا خوردن آثار سوءبهداشتي فراواني به همراه خواهد داشت.

منظورمان در اختيار داشتن غذايي است مقوي با در اختيار داشتن پروتئين و ويتامين‌هاي لازم براي بدن كه بتوان آن را در كوتاه‌ترين زمان ممكن طبخ و نوش‌جان كرد.

به همين دليل است كه هر روز توجه ما به سمت غذاهايي كه سريع آماده مي‌شوند و البته براي صرف آنها نياز به فراهم كردن مقدمات زيادي نيست، بيشتر مي‌شود؛ غذاهايي كه فست فود نام دارند و ظرف مدت كوتاهي آماده مي‌شوند.

اما گرايش به غذاهاي فست فودي، مخصوصا از جانب نوجوانان و همچنين اثرات سوءمصرف بيش از حد آن، طي سال‌هاي اخير باعث بروز نگراني‌هايي نزد خانواده‌ها شده است.

به همين دليل شركت‌هاي فعال در عرصه مواد غذايي به فكر توليد غذاهاي فست فودي افتادند كه ضرري براي بدن نداشته باشد و در عين حال ارزش‌هاي غذايي فراواني هم داشته باشد.

غذاهایی كه واجب‌تراز نان شب هستند

برای همه زنان دنیا چه شاغل و چه غیرشاغل، چه جوان و چه مسن، مصرف موادغذایی مغذی كه آهن، كلسیم، منیزیم، ویتامین k، فولیت، ویتامین D، امگا 3دارد، بسیار ضروری است. مهم‌ترین مواد غذایی كه این ویتامین‌ها و املاح را دارد، شامل: براكلی، پیاز، سبزیجات برگدار، لوبیاها و سالمون است.

براكلی

براكلی، در میان همه مواد غذایی بی‌نظیرترین است چرا كه از شما در برابر سرطان نیز محافظت می‌كند. موادمغذی گیاهی بسیار قدرتمندی دارد كه نه تنها مواد سرطان‌زا را خنثی می‌كند.