یـد، يك عنصر حياتي

نوشته  : مهندس مسعود خبازی 

ید از جمله مواد معدنی است که تأمین کافی آن برای بدن در مقدار بسیار کم حیاتی است. این ریزمغذی در تنظیم و متابولیسم انرژی در بدن، سنتز هورمون‌های تیروئیدی (تیروکسین) و عملکرد طبیعی آن نقش دارد. تیروکسین، متابولیسم انرژی و درجه حرارت بدن را تنظیم نموده و در تولیدمثل و رشد و نمو نقش اساسی دارد. کمبود دریافت ید سبب تغییر شکل و بزرگ‌شدن غده تیروئید در جلوی گردن می‌شود که به آن گواتر می‌گویند. گواتر به ویژه در مناطق کوهستانی شایع است که البته برای مبارزه با آن و اطمینان از دریافت کافی ید، از مکمل‌های ید و نمک یددار استفاده می‌شود. در واقع شایع‌ترین علت قابل پیشگیری عقب‌افتادگی ذهنی در دنیا نیز مربوط به کمبود دریافت ید است. این مقاله به اختصار در مورد ریزمغذی ید و نقش آن در سلامت بدن بحث می‌کند.
عوامل کمبود ید
 
 رژیم غذایی مناطق کوهستانی و دور از دریا که خاک آن از نظر ید فقیر است.  بارداری وشیردهی  رژیم غذایی گواترزا و آلوده‌کننده‌های صنعتی (رزوسینول واسید فتالیک)


 در جنین: افزایش سقط، مرده‌زایی ونقایص مادرزادی (عقب‌ماندگی ذهنی، کری و حالت انقباضی)  در شیرخوارگی: افزایش مرگ و میر دوران شیرخوارگی، اختلالات ذهنی وروانی – حرکتی، کم‌کاری تیروئید.
 در دوران کودکی: گواتر، کم‌کاری تیروئید، اختلال عملکرد روانی و رشد فیزیکی   در دوران بلوغ: گواتر، کم‌کاری تیروئید و اختلال عملکرد روانی

ناگفته‌هايي پيرامون نوشيدني‌هاي انرژي‌زا

نوشته  : تحريريه دنياي سلامت 

اين روزها نوشيدني‌هاي بسياري در فروشگاه‌ها به مردم عرضه مي‌شوند كه همگي ادعاي نيروزا بودن دارند. اگر اين نوشيدني‌ها واقعاً نيروبخش باشند و انرژي زيادي ايجاد كنند و از طرفي هيچ خطري براي سلامتي نيز محسوب نشوند، حتماً شما را به خود جذب مي‌كنند. براي آنكه با نوشيدني‌هاي انرژي‌زا بيشتر آشنا شويد، بهتر است كمي بيشتر راجع به تركيبات و مواد موجود در آنها بدانيد تا انتخاب بهتري داشته باشيد.

آيا واقعاً نوشيدني‌هاي انرژي‌زا به شما انرژي و نيرو مي‌دهند؟
كافئين نوعي محرك است و از طريق تحريك سيستم عصبي عمل مي‌كند. اغلب نوشيدني‌هاي انرژي‌زا حاوي كافئين هستند و علاوه بر كافئين، آمينواسيدها، ويتامين‌ها، مقداري شكر اضافي و برخي گياهان را نيز دارند و به شما احساس با انرژي بودن و سرحال بودن مي‌دهند. انرژي‌زاهاي عادي حاوي قند بيشتري هستند (تقريباً چيزي معادل قند موجود در نوشابه). اين مقدار قند نيز مي‌تواند به شما انرژي زيادي بدهد. مصرف غذاها و نوشيدني‌هاي شيرين نيز گاهي اوقات مفيد و لازم است و فقط بايد در مورد ميزان مصرف آنها دقت كرد و اعتدال را رعايت نمود.

 آيا مصرف نوشيدني‌هاي انرژي‌زا براي نوجوانان مناسب است؟
خير، اين نوع نوشيدني‌ها حاوي كافئين و برخي مواد افزودني هستند كه در واقع همانند محرك عمل مي‌كنند و باعث افزايش انرژي وكاهش ميزان خستگي و افزايش تمركز مي‌شود. اين ادعاها ممكن است بسياري از نوجوانان را فريب دهد تا به مصرف نوشيدني‌هاي انرژي‌زا روي آورند تا هم در امور تحصيلي و هم در امور ورزشي‌شان موفق‌تر باشند، اما هيچگاه خام اين ادعاها نشويد و فريب آنها را نخوريد؛ چرا كه اين نوع نوشيدني‌ها براي نوجوانان ناسالم هستند و كودكان و نوجوانان بايد از مصرف آنها پرهيز كنند.

پودر سـدر و حنا

نوشته  : دكتر محمدحسين صالحي سورمقي

پودر و برگ حنا هديه طبيعت به انسان است. حنا محلولي طبيعي است كه براي خالكوبي، رنگ مو، تقويت پوست ومو، مصارف پزشكي و .. از آن استفاده مي‌شود. حنا به نام‌هاي مختلفي در سراسر جهان شناخته شده است؛ مثل آل- خانا، آل حنا، برگ نو مصر، مندي، حينا و ...
برگ حنا توسط كارگران ماهر از مزارع به صورت دستي جمع‌آوري مي‌شود. اين برگ‌ها بر اساس كيفيت طبقه‌بندي و مرتب شده، توسط ماشين‌آلات و به طور كاملاً اتوماتيك خشك و در نهايت پودر و با دقت بسته‌بندي و مهر و موم مي‌شوند. گاهي، يكي دو برگ تازه نيز داخل بسته‌ها انداخته مي‌شود. رنگدانه‌هاي موجود در پودر حنا به محض افزودن چند قطره مايع مثل آب و يا آب ليمو فعال شده و از خود رنگ مي‌دهند. با قرار دادن حنا بر روي موها و يا پوست، پس از مدتي قسمت به طور طبيعي رنگ مي‌شود. اين رنگ در مقايسه با ساير رنگ‌هاي طبيعي، ماندگاري بيشتري دارد و داراي خواص بي‌شماري است. اگر مي‌خواهيد موهاي سالم و زيبايي داشته باشيد، يكي از روش‌هاي امن دستيابي به آن، استفاده از حنا است. در پاكستان، ايران، يمن، مراكش، هند، خاورميانه، جنوب شرق آسيا و شمال آفريقا، از زمان‌هاي دور، مردم از حنا استفاده مي‌كردند و در مناطق گرم آب و هوايي، با قرار دادن حنا بر روي دست و پاها سعي مي‌كردند، آنها را خنك كنند. در برخي از فرهنگ‌ها نيز در جهيزيه عروس حتماً حنا وجود داشت و شب قبل از عروسي، دستان عروس و گاهي داما د را با حنا  طراحي  مي‌كردند. در برخي آيين‌هاي مذهبي نيز از حنا استفاده مي‌شود. حنا علاوه بر زيبا كردن رنگ مو به عنوان يك گياه درماني نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرد و مو را تقويت مي‌كند. همچنين ضدقارچ است، شوره سر را كاهش مي‌دهد، خشكي پوست را برطرف مي‌كند و موجب درخشش و سلامت موها مي‌شود. رنگ حنا مانند رنگ‌هاي شيميايي نيست و تقريباً موها را قرمز رنگ مي‌كند و با آن نمي‌توان موها را روشن كرد.

مو‌ها قرباني تغذيه نا مناسب

نوشته  : دكتر محمدجواد حسين‌زاده متخصص تغذيه 

ظاهر مو مي‌تواند يكي از علائم سلامت كلي بدن باشد. از سوي ديگر در صورتي سلامت افراد تضمين مي‌شود كه دسترسي و دريافت كافي مواد مغذي براي آنان فراهم گردد. با بررسي غذاي دريافتي كساني كه از سلامت برخوردار مي‌باشند متوجه مي‌شويم اين افراد دريافت مناسب و لازم از مواد مورد نياز بدن را از طريق رژيم غذايي مناسب و متعادل تأمين كرده‌اند. از سوي ديگر در ساير افراد به علت عدم دسترسي كافي به مواد غذايي يا بيماري‌هايي كه آنها را در معرض كمبودهاي تغذيه‌اي قرار مي‌دهد تغييرات مشخصي را در ناحيه پوست سر و يا موهاي بدن ملاحظه مي‌كنيم. سوء تغذيه برعوامل متعددي مانند، تغييرات رنگ مو و ريزش مو تأثير مي‌گذارد. جدا از افزايش سن، در بيماري‌هاي مادرزادي قلب، بيماري‌هاي عصبي- عضلاني و بدخيمي‌ها، نقش سوء تغذيه غيرقابل اغماض است. تشخيص كساني كه در معرض كمبودهاي ويتاميني قرار دارند از اولين اقدامات محسوب مي‌شود. با توجه به شيوع سوء‌تغذيه در جوامع مختلف در صورتي كه افراد تحت بررسي قرار گيرند دو گونه سوء تغذيه در آنها ديده مي‌شود. سوء تغذيه پروتئين انرژي كه در نتيجه عدم دريافت متناسب انرژي و پروتئين در رژيم غذايي ايجاد مي‌شود و سوء تغذيه ريزمغذي‌ها. در خصوص سوء تغذيه پروتئين انرژي جدا از عدم دريافت ميزان انرژي يا پروتئين به اندازه كافي در رژيم غذايي، بيماري‌هايي نظير سوء جذب، سرطان‌ها و بيماري‌هاي مزمن، در برداشت مواد مغذي تأثير منفي گذاشته و در كل فرد را با كمبود مواجه خواهند كرد. بعضي از اين بيماري‌ها در افراد سالمند يا در كساني كه مدت‌ها در بيمارستان بستري بوده‌اند به شكل مشخص‌تري ديده مي‌شوند. ولي تظاهرات پوستي يا تغييرات در مو بيشتر در كودكان ديده مي‌شود. در كودكان با سوء تغذيه مي‌توان كم رنگ شدن موها يا ريزش آنها را ملاحظه كرد. يا در بعضي مواقع موها را مي‌توان به شكل پرچم مشاهده كرد كه در بعضي قسمت‌ها پررنگ‌تر و در بعضي جاها كم‌رنگ‌تر مي‌باشند. جدا از سوء تغذيه پروتئين انرژي، سوء تغذيه ريز مغذي‌ها نيز تظاهراتي را در ناحيه مو ايجاد مي‌كند.

در مصرف آب معدنی احتیاط كنید

/مسوول برنامه تغذیه بزرگسالان دفتر بهبود تغذیه معاونت بهداشت وزارت بهداشت به افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی عروقی هشدار داد: به علت بالا بودن برخی املاح در آب‌های معدنی مانند سدیم، لازم است با توجه به نوع آب معدنی خریداری شده، افرادی که دارای بیماری‌های قلبی عروقی مانند فشار خون بالا هستند در مصرف این آبها احتیاط کرده و با پزشک خود مشورت كنند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ دکتر پریسا ترابی گفت: آب معدنی طبیعی به آبی گفته می‌شود که مستقیما از چشمه‏‌ها و یا نقاط حفر شده از طبقات زیر زمینی بدست آمده باشد. این آب‌ها به علت دارابودن خصوصیاتی از آب آشامیدنی متمایز می‌گردند و علیرغم تاثیر تناوبی عوامل طبیعی، از نظر ترکیب، دما و آبدهی از تفاوت‌های جزئی برخوردار هستند.

وی با توجه به موارد احتیاط و هشدار‌های لازم در طی مصرف آب بطری شده، گفت: آب معدنی حاوی املاح معدنی خاص، عناصر کمیاب و ترکیبات دیگر است که این ترکیبات در فصول مختلف سال از ثبات نسبی برخوردار است. طعم و مزه انواع آب معدنی طبیعی برحسب شرایط محلی و وجود گاز و املاح مختلف آن ممکن است متفاوت باشد.

هشدارهای مصرف آب بطری شده

ترابی با توجه به استفاده از بطری‌های پلاستیکی جهت نگه‌داری آب یخ زده در یخچال، تصریح كرد: از قرار دادن بطری‌های آب پلاستیکی (یک بار مصرف) در فریزر یا جایخی یخچال و استفاده از آب یخ زده در آن‌ها خود داری نمایید.مسوول برنامه تغذیه بزرگسالان دفتر بهبود تغذیه معاونت بهداشت وزارت بهداشت افزود: از مصرف آب بطری‌هایی که مدت طولانی در مجاورت نور آفتاب و حرارت قرار گرفته‌اند خودداری كنید.

سیاست‌های صنایع غذایی در الگوهای غذایی غلط و شیوع چاقی

در بسیاری از کشورها شمار بزرگسالان و کودکان چاق بیش از حد افزایش یافته است. آنها به طور افراطی غذاهای شیرین و چرب می‌خورند. متخصصان تغذیه تا حدودی سیاست‌های صنایع غذایی را مسئول شیوع چاقی مفرط می‌دانند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  به نقل از دویچه وله،  برای مقابله با تغذیه غلط حتی “میشل اوباما”، بانوی اول آمریکا خود شخصا در یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های تلویزیونی کودکان به نام Sesame Street حضور یافت تا ضرورت تغذیه سالم و فعالیت کافی را برای لاغر و سالم ماندن گوشزد کند.

تقریبا یک پنجم بزرگسالان از چاقی مفرط رنج می‌برند. در آلمان از هر ده نفر یک نفر بیش از حد چاق است. در کشورهای عضو “سازمان امنیت و همکاری اروپا” نیز یک پنجم افراد بزرگسال درگیر معضل چاقی هستند.

آمار و ارقام در مورد کودکان و نوجوانان نشان می‌دهد که آنها نیز به طور گسترده با چاقی دست و پنجه نرم می‌کنند. در آلمان ۲۰ درصد افراد زیر ۱۷ سال دچار چاقی مفرط هستند. احتمال می‌رود که تا سال ۲۰۲۰ دو سوم افراد در کشورهای اروپایی از چاقی بیش از اندازه در رنج باشند.

الگوهای غذایی غلط

چاقی مفرط موجب بروز بیماری‌هایی مانند قند، سرطان، فشار خون بالا و آلزایمر می‌شود. در صورت افزایش این مشکل و به تبع آن شیوع این بیماری‌ها، نظام درمانی کشورها هزینه‌های زیادی را متقبل خواهد شد.

افراد چاق معمولا فرزندان چاق دارند. این ویژگی در برخی موارد دلائل ژنتیکی دارد. نکته‌‌ی دیگری که می‌تواند منجر به چاقی کودکان شود، وجود الگوهای غلط غذایی حاکم در خانواده است.

برنج آبكش هم چاق مي‌كند

جام جم آنلاين: ما آسيايي‌ها علاقه عجيبي به مصرف برنج داريم. در واقع‌بعد از نان، برنج قوت غالب كشورهاي آسيايي از ايران گرفته تا هند، اندونزي و ژاپن را تشكيل مي‌دهد و اين همان عامل چاقي آسيايي‌هاست با كمي دقت موشكافانه هم مي‌توانيم متوجه اندام نامتناسب و فربه آنها در مقايسه با كشورهاي اروپايي و آفريقايي شويم.

بيشتر آسيايي‌ها در نواحي شكم و ران‌ چاق هستند و علت آن هم عادت نداشتن به ورزش و مصرف بي‌رويه غذاهاي نشاسته‌اي است.

اما اروپايي‌ها، اندامي كشيده، ورزيده و متناسب دارند و قوت غالب آنها را مواد پروتئيني كم‌چرب تشكيل مي‌دهد و ريسك ابتلا به انواع بيماري‌هاي غيرواگير در آنها كمتر است. چرا؟ چون ورزش مي‌كنند و تغذيه مناسب و كنترل‌شده دارند.

اگر به محتواي بشقاب غذاي آنها دقت كرده باشيد، اغلب يك تكه متوسط گوشت همراه مقداري كلم بروكلي، هويج و ذرت‌پخته و چند برش كوچك نان به اندازه يك كف دست در آن ديده مي‌شود.

در واقع آنها شكم خود را با مواد پروتئيني پر مي‌كنند و اگر هم سير نشوند به ميوه‌جات و سبزي‌هاي آبپز روي مي‌آورند كه هم فيبري و سير‌كننده است و هم به دفع سموم و رفع يبوست كمك مي‌كند.

مهم‌تر آن‌كه سرشار از موادمغذي قابل جذب بوده و كالري كمتري دارد. اما ايراني‌ها، اگر يك بشقاب پرهم برنج بخورند بنا به عادت نان را هم قاتق آن مي‌كنند. موادي نشاسته‌اي كه جز اضافه‌وزن و افزايش سريع قند و چربي خون منفعت زيادي ندارند.

جای آنتی اکسیدان‌ها در تغذیه ما کجاست ؟

آنتی‌اکسیدان‌ها قدرت نیمه جادویی دارند این را به خاطر بسپارید! اگر می‌خواهید پیری را از خود دور کنید، اگر می‌خواهید قلبتان سالم و بیماری‌ها از شما دور بماند آنتی‌اکسیدان‌ها را دریابید. در این مطلب می‌خواهیم واقعیت‌هایی را در مورد آنتی‌اکسیدان‌ها با شما در میان بگذاریم. با ما همراه باشید.

تأثیر آنتی‌اکسیدان‌ها روی پوست

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛آنتی‌اکسیدان‌ها رادیکال‌های آزاد (همان مولکول‌های مخرب و عامل پیری زودرس) را به دام انداخته و به آن‌ها مجال جولان نمی‌دهند. آنتی‌اکسیدان‌ها ضد چروک هستند: ویتامینCنقش موثری در ساخت کلاژن پوست دارد و خاصیت ارتجاعی آن را بالا می‌برد. کاروتنوئیدها نیز از آسیب‌های سلولی پیشگیری می‌کنند.برای این که از این خواص بهره‌مند شوید و پیری را از پوستتان دور کنید اسفناج، کلم، جعفری، فلفل دلمه ای، بروکلی، ماش، گوجه فرنگی، سبزیجات معطر و ادویه‌ها را بیشتر مصرف کنید. کیوی، پرتقال و مورد صحرایی نیز در بین میوه‌ها بیشترین آنتی‌اکسیدان‌ها را به بدنتان می‌رساند. توصیه می‌کنیم در عین حال از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید و مصرف دخانیات بپرهیزید تا پیدایش چین و چروک‌ها به تأخیر بیفتد.

آنتی‌اکسیدان‌ها و مقابله با سرطان‌ها

آنتی‌اکسیدان‌ها برای سلامتی مفید هستند. نتایج پژوهشی که در سال 2003 انجام شده است نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های غذایی ویتامین‌ها و مواد معدنی آنتی اکسیدانی خطر ابتلا به سرطان و مرگ و میر ناشی از بیماری‌های ناشناخته را در بین مردان به ترتیب 31 و 37 درصد کاهش می‌دهد. البته جالب است بدانید این مکمل‌ها در بین زنانی که به طور طبیعی تغذیه‌ای سرشار از سبزیجات و میوه‌ها دارند تأثیری ندارد. میوه‌ها و سبزیجات منبع اصلی آنتی‌اکسیدان‌ها هستند. پس بهتر است برای تضمین سلامتی خود تغذیه‌ متنوع و سرشار از میوه‌ها و سبزیجات داشته باشید.

مصرف ميوه کلسترول خون را کاهش می دهد

میوه ها کلسترول خون را کاهش داده و افرادی كه حداقل روزی 2 تا 3 عدد میوه های سبز و زرد رنگ مصرف می كنند به مراتب سالم تر از بقیه هستند و دیرتر دچار پیری و عوارض آن می شوند.

كارشناس دفتر بهبود تغذيه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در گفت وگو با خبرنگار وب دا، ضمن بيان اين مطلب اظهار داشت: مرگ ساليانه 217 ميليون نفر در جهان با کمبود مصرف ميوه و سبزي در ارتباط بوده و از هر 5 مورد سرطان هاي دستگاه گوارش یک مورد به علت مصرف كم ميوه ها است.

دكتر فروزان صالحي افزود: 31 درصد بيماري هاي قلبي  عروقي و 11 درصد سكته‌هاي مغزي در جهان ناشي از مصرف كم ميوه است.

وي با اشاره به اين كه میوه ها احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهند، تصريح كرد: میوه ها و سبزی های تازه داراي حدود 180 نوع ویتامین و ماده معدنی مختلف است و مصرف مداوم ميوه فرآيند پيري را به تاخير مي اندازد.

به گفته اين كارشناس تغذيه، دستگاه گوارش با مصرف ميوه، قوي و ورزيده خواهد شد و سبب مي‌شود كه فرد كمتر دچار سوء هاضمه شود همچنين برای فعال کردن و تقویت کردن سیستم دفاعی طبیعی بدن باید از اقسام میوه وسبزی های خام استفاده کرد.

بخوريد؛ اما متعادل

نوشته  : دكتر كورش جعفريان 

پژوهش‌ها نشان مي‌دهند كه رابطه مستقيمي بين مصرف گوشت قرمز و افزايش خطر مرگ در اثر سرطان و بيماري‌هاي قلبي وجود دارد. زنان و مرداني كه به ميزان زياد گوشت قرمز و همچنين گوشت‌هاي فرآوري شده مصرف مي‌كنند، بيشتر از سايرين در معرض بيماري‌هاي سرطان و بيماري‌هاي قلبي هستند. مصرف روزانه 135 گرم گوشت قرمز (چيزي حدود يك تكه استيك كوچك) اين احتمال را افزايش مي‌دهد. در واقع كاهش مصرف گوشت قرمز و گوشت‌هاي فرآوري شده به معني حفظ جان و افزايش سلامتي است. چندي پيش گروهي از دانشمندان به مدت 12 سال، تغذيه حدود پانصد هزار مرد و زن 50-71 ساله را مورد مطالعه قرار دادند. در اين 12 سال 47 هزار زن و 23 هزار مرد جان خود را از دست دادند. دانشمندان اين افراد را به پنج گروه تقسيم كردند و معيار اين تقسيم‌بندي ميزان مصرف گوشت قرمز و گوشت‌هاي فرآوري شده بود.

انواع گوشت قرمز
گوشت قرمز شامل گوشت گاو،  همبرگر، هات داگ، جگر، سوسيس، استيك، گوشت‌هاي موجود در پيتزا و انواع كباب‌ها بود و گوشت سفيد شامل گوشت بوقلمون، مرغ و غذاهايي كه از اين گوشت‌ها به مقدار بيشتر استفاده مي‌شود، مثل ناگت مرغ. وقتي كه سخن از مقدار مصرف به ميان مي‌آيد، بايد بدانيم چه ميزاني از مصرف زياد يا كم است. در مورد گوشت قرمز افرادي كه به طور ميانگين روزانه 135 گرم مصرف مي‌کنند، مصرف گوشت قرمزشان بالاست و افرادي كه روزانه كمتر از 15 گرم گوشت قرمز مصرف مي‌كنند. جزء افراد كم‌مصرف هستند. افرادي كه روزانه بيش از 45 گرم گوشت فرآوري شده مصرف مي‌كنند، پرمصرف‌ و افرادي كه هر روز كمتر از 5/3 گرم استفاده مي‌كنند، افراد كم‌مصرف هستند.