نـقرس و تغذيه


نوشته  : دكتر محمدجواد حسين‌زاده 
از قديمي‌ترين بيماري‌ها در تاريخ پزشكي نقرس مي‌باشد كه با توجه به حملات حاد و راجعه‌اش با التهاب و درد در ناحيه مفاصل خصوصاً مفصل بزرگ شست پا و گهگاه در ناحيه آرنج خود را نشان مي‌دهد.  در اين بيماري متابوليسم غيرطبيعي پورين‌ها منجر به تجمع ميزان بالاي اسيداوريك در خون شده و مقاديري از آن به شكل تجمع در مفاصل و بافت‌هاي اطراف خود را نشان مي‌دهد. با توجه به افزايش شيوع نقرس در جوامع مختلف نوع و شيوه مصرف مواد غذايي در آن سهم بسزايي دارد.

هفت سوال غذايي پيرامون صرع


نوشته  : دکتر مجید حاجی فرجی 
آیا بیماران مبتلا به صرع نیاز به رژیم خاصی دارند؟
مهم است که بیماران مبتلا به صرع رژیم مغذی و متعادلی را دنبال کنند. عادات درست تغذیه‌ای و سبک زندگی سالم در کنترل صرع بسیار مهم است. علاوه بر اهمیت پیروی از یک رژیم متعادل برخی توصیه‌های تغذیه‌ای خاص می‌توانند به کنترل حملات صرع در برخی بیماران کمک کنند.
برای جلوگیری از کمبودهای تغذیه ای باید تمام مواد مغذی به اندازه لازم دریافت شوند؛ از جمله اسیدفولیک (عمدتا در میوه‌ها و سبزیجات وجود دارد)، کلسیم و منیزیم (تولیدات لبنی غنی‌ترین منابع این مواد مغذی هستند)، ویتامین B12 (منابع حیوانی و لبنی)، ویتامین K (سبزیجات برگ سبز و غلات) و ویتامین D که بهترین منبع آن سنتز پوستی است. 

تغذيه درماني در بيماری‌هاي کبدي


نوشته  : دكتر احمدرضا درستی 

هپاتيت طوفاني:
هپاتيت طوفانی بيماری  است که در آن اختلال کارکرد کبدی با آنسفالوپاتی کبدی همراه است. در اين نوع هپاتيت، بيماری کبدی از قبل وجود ندارد. آنسفالوپاتی کبدی در عرض 8 هفته بعد از بروز بيماری ايجاد می‌شود. علل آن شامل هپاتيت ويروسی (در75 درصد موارد)، مسموميت شيميايی (مثلا در هنگام مصرف مداوم استامينوفن، واکنش‌های دارويی، مسموميت با قارچ‌های خوراکی و سموم صنعتی) و ساير علل (از قبیل بيماری ويلسون، کبد چرب حاملگی، سندرم reye، ايسکمی کبدی، انسداد وريد کبدی و سرطان‌های منتشر) می‌باشد.
عوارض خارج کبدی اين بيماری ادم مغزی، اختلال در انعقاد خون و خونريزی، اختلالات قلبی- عروقی، نارسايی کليوی، عوارض ريوی، اختلالات اسيد- بازی، به هم خوردن تعادل الکتروليت‌ها، عفونت و التهاب پانکراس می‌باشد.

دانستني‌هاي ميكروبي!


نوشته  : دکتر پيمان غلام‌نژاد 
ميکروب‌ها حدود 5/3 ميليارد سال است که در زمين ساکن شده‌اند. آنها در همه جا حضور دارند و به آساني پراکنده مي‌شوند. ميکروب‌ها تنوع فيزيولوژيکي دارند و قادر به تحمل وضعيت‌هاي متفاوت و سخت مي‌باشند. رشد جمعيت ميکروبي تنها در شرايط بدون آب يا بسيار سخت که پروتئين‌هاي ساختمان آنها آسيب مي‌بيند و فرصت جبران ندارند، متوقف مي‌شود. ‌اندازه کوچک ميکروب‌ها، سهولت پراکندگي، تنوع فيزيولوژيکي و تحمل شرايط بسيار سخت آنها را در بقاي طولاني مدت موفق کرده است. عمده‌ترين ميکروب‌هايي که بر مواد غذايي تاثير گذارند باکتري‌ها و قارچ‌ها هستند. محدوده دمايي که باکتري‌ها تحمل مي‌کنند حداقل 12 درجه سانتي‌گراد زير صفر است و اين دمايي است که آب داخل سلول منجمد مي‌شود و حداکثر دماي قابل تحمل براي باکتري‌ها 112درجه سانتي‌گراد است، دمايي که آب را تنها با افزايش فشار مي‌توان مايع نگه داشت. محدوده pH قابل تحمل باکتري‌ها 1-12 و محدوده تحمل نمک آنها از صفر تا حد اشباع است.

بيماري‌هاي مرتبط با شيوه زندگي



نوشته : دکتر سلطانعلي محبوب 
بنا به تعريف، شيوه زندگي به مجموعه عادات و الگوهاي رفتارهاي انساني اطلاق مي‌شود كه سلامت فيزيكي و رواني مطلوب او را تضمين كند. بررسي‌ها نشان داده‌اند كه بيش از 80 درصد بيماري‌هاي قلبي- عروقي، بيش از 90 درصد موارد ابتلا به بيماري ديابت نوع 2 و حدود 30 درصد از سرطان‌ها با تغذيه سالم، وزن مناسب و فعاليت فيزيكي مناسب قابل پيشگيري هستند و تغيير در شيوه زندگي را مهم‌ترين عامل كاهش شيوع بيماري‌هاي مزمن مي‌دانند. در مورد بيماري‌هاي مرتبط با شيوه زندگي، تعاريف مختلفي ارائه گرديده است.
در يك نگاه، اين بيماري‌ها شامل گروهي از بيماري‌ها مي‌شود كه ظهور علائم پيشرفت آن‌ها تحت تأثير عملكرد روزانه فرد از قبيل غذا خوردن، فعاليت فيزيكي، استراحت، سيگار كشيدن، نوشيدن و ... قرار دارد.

تغذیه و سکسکه

نوشته : نازلی نمازی
سكسكه چیزی است كه بی‌گمان همه در طول زندگی خود با آن مواجه شده‌اند. هق‌هق‌های بی‌امانی كه در صورت تداوم، فرد را مستأصل می‌كند و در مواردی حالت بیماری به خود می‌گیرد. در زبان لاتین به سكسكه، Singulyus اطلاق می‌شود كه از لغت SINGULT به معنی تلاش برای نفس كشیدن در حین هق‌هق مشتق شده است. سكسكه همچنان به‌عنوان یكی از اسرار پزشكی باقی مانده است و تا به حال، نقش و عملكرد مفیدی برای آن شناخته نشده است. تقریباً همه ممكن است دچار سكسكه شوند  اما بروز سکسکه در مردان بیشتر از زنان است. جالب است بدانید که حتی جنینی كه در رحم مادر است به دلیل مایع آمنیون ممکن است سکسکه کند. سکسکه در شيرخواران به خاطر ورود هوا به معده كودك، در هنگام شيرخوردن به وجود مي‌آيد. انبساط ناگهاني معده به خاطر حجم زياد هوا، موجب انقباض ديافراگم مي‌شود و سكسكه را در پي دارد. اين حالت در نوزادان زياد ديده مي‌شود و احتمالا به خاطر اين است كه پرده ديافراگم، هنوز به‌طور كامل رشد نكرده است، اما خود به خود و عموما در دو ماهگي كاهش مي‌يابد.

غذاهايي كه جلوي حمله مغزي را مي‌گيرند


نوشته  : دکتر پروین ميرميران 
سكته مغزي به كاهش پيشرونده عملكرد مغز و آسيب بافت مغز در اثر اختلالات خونرساني اطلاق مي‌گردد. اين امر مي‌تواند ناشي از ايسكمي مغز و يا خونريزي در مغز باشد. ايسكمي يا قطع خونرساني به مغز، بيش از 80 درصد از سكته‌هاي مغزي را به خود اختصاص مي‌دهد و عمدتاً به چهار دليل ترومبوز، آمبولي، كاهش جريان خون سيستميك در اثر شوك و ايجاد لخته خون در وريدها رخ مي‌دهد. سكته مغزي ناشي از خونريزي نيز عمدتاً به‌دليل فشار خون بالا رخ مي‌دهد.

بعد از جراحي قلب چه بايد خورد؟


نوشته  : شیوا طباطبایی 
در دنياي امروز هنوز بيماري قلبي يكي از بزرگ‌ترين معضلات بشر است، اين بيماري مهلك حتي پس از پيشرفت‌هاي چشمگير علم پزشكي در اين رشته، هنوز يكي از عوامل شايع مرگ و مير در دنيا است و يكي از مواردي كه منجر به اين امر مي‌شود، تغذيه نامناسب است. عادات غذايي غلط و عدم تحرك مي‌توانند جزء عوامل اصلی بیماری‌های قلبی عروقی باشند و سالیانه هزاران نفر در دنیا تحت انواع عمل‌های جراحی قلب قرار می‌گیرند. دوران پس از عمل جراحی دوران بسیار حساسی است. بیماران معمولاً چند روز تا چند هفته ممکن است در بیمارستان بستری شوند و طی این مدت از لحاظ رژیم غذایی زیر نظر متخصص تغذیه هستند. در این دوران به بیمار آموزش‌هایی داده می شود تا پس از مرخص شدن از بیمارستان قادر باشد با پیروی از توصیه‌های پزشک و متخصص تغذیه و رعایت رژیم غذایی مناسب عمر طولانی‌تری داشته باشد. اساسا رژیم غذایی برای افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند متفاوت بوده و برای هر فرد بصورت جداگانه و بر اساس برخی فاکتورها نظیر نوع جراحی، وضعیت وزن بدن فرد، فشار خون و داده‌های آزمایشگاهی تنظیم می شود، اما بطور کلی اصول مشترکی در تغذیه این نوع بیماران وجود دارد که در اینجا به شرح آن می پردازیم.

نكات تغذيه‌اي پيرامون پرمويي زنان


نوشته  : دكتر آزاده نجارزاده 
هيرسوتيسم به شرايطي اطلاق مي‌شود كه در آن موهاي زائد و ناخواسته در صورت و بخش‌هاي مختلف بدن مي‌رويد و معمولاً اين موها ضخيم و تيره هستند. اين موهاي غير طبيعي غالباً در مناطقي كه مردان رويش مو دارند رشد مي‌كند كه از آن جمله مي‌توان به صورت، سينه و پشت اشاره كرد. در بعضي از موارد رويش اين موها طبيعي بوده و در افراد مختلف متفاوت است. اما در حدود نيمي از موارد هيرسوتيسم با افزايش سطح هورمون‌هاي جنسي مردانه كه آندروژن ناميده مي‌شود همراه مي‌باشد. اگر چه در موارد نادري نيز مشكلات زمينه ساز جدي ديگري نظير سندرم كوشينگ وجود دارد.


نگاهي متفاوت به مكمل‌هاي پـروتئيني در ورزشكاران


نوشته : دكتر محمد حضوری 
نيازهاي تغذيه‌اي در ورزشكاران به استثناي افزايش نياز به انرژي، ويتامين‌هاي گروه B، برخي املاح و پروتئين، مشابه با افراد غير ورزشكار مي‌باشد. با انجام فعاليت ورزشي همراه با افزايش توده عضلاني و هيپرتروفي عضلات، نياز به پروتئين افزايش مي‌يابد. علاوه بر اين با افزايش شدت فعاليت ورزشي، فيبرهاي عضلاني دچار آسيب و يا تحليل شده و براي ترميم آن‌ها نياز به پروتئين افزايش مي‌يابد.
البته در بخش قابل توجهي از ورزشكاران، اين افزايش نياز به پروتئين، به سادگي از برنامه غذايي فرد تامين شده و نيازي به مصرف مكمل وجود نخواهد داشت. به عنوان مثال ميزان پروتئين توصيه شده در اغلب ورزشكاران حدود 7/1 – 2/1 گرم به ازا‌ي كيلوگرم وزن بدن مي‌باشد. بدان معني كه يك ورزشكار 70 كيلوگرمي روزانه مي‌بايد حدود 119 – 84 گرم پروتئين مصرف كند. حال اگر نياز به انرژي يا انرژي دريافتي او روزانه حدود 5000 – 4000 كيلوكالري باشد و او تنها 10 درصد اين انرژي را از پروتئين تامين كند، روزانه حدود 125 – 100 گرم پروتئين دريافت كرده است كه بيش از ميزان توصيه شده براي او مي‌باشد.