اثر تركيبات غذا بر سطح کلسترول خون

نوشته  : الهام رزم پوش زير نظر: دکتر مصطفی نوروزی و دکتر رزا زاوشی 

عوامل بسیاری اعم از نوع رژیم غذایی و میزان فعالیت‌های بدنی بر سطوح کلسترول خون تاثیر دارند. در این میان اکثر افراد از اثر مضر رژیم غذایی پرچرب و یا حاوی کلسترول بالا بر میزان چربی خون خود مطلع می‌باشند، ولی ذکر این نکته ضروری است که لزوما مصرف مواد غذایی حاوی کلسترول بالا باعث افزایش چربی خون نشده و یا تنها، محدود کردن چربی از رژیم غذایی باعث کاهش کلسترول خون نمی‌شود، بلکه دیگر مواد غذایی نیز بر کاهش یا افزایش کلسترول خون موثر می‌باشند. کلسترول، نوعی استرول بوده و جنس آن از چربی است. استرول از نظر ساختمانی به دو دسته کلسترول و فیتوسترول تقسیم می‌شود. کلسترول استرولی است که در حیوانات یافت می‌شود، در حالیکه فیتوسترول و مشتقات آن در گیاهان موجود می‌باشد. کلسترول در جریان خون، اعضای مختلف بدن و فیبر عصبی وجود دارد و حضور آن در بدن، به دلیل اعمال مهم آن، بسیار ضروری است. منشا کلسترول داخلی و خارجی می‌باشد، به این معنا که هم در درون بدن ساخته می‌شود، و هم ازطریق مواد غذایی به بدن می‌رسد. قسمت اعضم کلسترول در بدن، داخلی است و در کبد تشکیل می‌شود و تنها 20 درصد آن از مواد غذایی منشا می‌گیرد. با این حال، مواد غذایی مختلفی اعم از گیاهی و حیوانی به علت مواد تشکیل دهنده آنها بر میزان کلسترول خون تاثیر دارند.

فست‌فود خورها افسرده‌ترند!

نوشته  : دکتر مجید حاجی فرجی 

افسردگی بیماری ناتوان‌کننده و شایع در سراسر دنیا است و شامل کاهش قدرت تفکر، کاهش اعتماد به‌نفس و علاقه به فعالیت‌های طبیعی زندگی است. افزایش شیوع افسردگی در کودکان و بزرگسالان در سال‌های اخیر زنگ‌خطری برای جوامع است. حدود 121 میلیون نفر در سراسر دنیا دچار این اختلال هستند. داروهای ضد‌افسردگی نیز غالبا تاثیر چندانی نداشته و تنها علائم بیماری را مي‌‌پوشانند و با وجود استفاده گسترده از این داروها، هنوز شیوع این بیماری در حال افزایش است.
فست‌فودها و خطر افسردگی
محققان دریافتند که خوردن فست‌فودها خطر افسردگی را بیش از 50 درصد افزايش مي‌دهد. غذایی که ما مي‌‌خوریم، مواد لازم برای متابولیسم، ساخت و ترمیم بافت‌ها و سلول‌ها، بویژه در مغز را تامین مي‌‌کند. بخش خاکستری مغز عمدتا از اسیدهای چرب امگا- 3 ، DHA و EPA تشکیل مي‌‌شود و این اسیدهای چرب فراوان‌ترین اسیدهای چرب با چند باند دوگانه در بافت‌های عصبی هستند. وقتی رژیم غذایی ما مناسب نباشد و مواد ساختمانی لازم را بویژه در دوران رشد برای بدن تامین نکنیم، بدن مجبور است از مواد در دسترس خود استفاده کند، برای مثال اگر رژیم ما حاوی مقدار زیادی چربی‌های مضر (که عمدتا در فست‌فودها و غذاهای فرآوری شده هستند) و در عوض چربی‌های مفید کمتری باشد، بدن از همان چربی‌های مضر استفاده مي‌‌کند.
براساس گزارش محققان، شیوع افسردگی در افرادی‌که بیشتر از غذاهای صنعتی و فرآوری شده مانند کیک‌ها، دونات‌ها و فست‌فودها مانند همبرگر،‌هات‌داگ و پیتزا استفاده مي‌‌کنند، 51 درصد بیشتر است. گزارش شده که ابتلا به افسردگی با مقدار مصرف این نوع غذاها ارتباط دارد و هرچه میزان مصرف غذاهای آماده بیشتر باشد، خطر افسردگی نیز بیشتر خواهد شد. 

كلينيك تغذيه

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه

دكتر سيدضياءالدين مظهري
متخصص تغذيه و رژيم درماني
رئيس انجمن علمي غذا و تغذيه حامي سلامت ايران
مدير گروه تغذيه دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات
 
با سلام، ‌نوزاد ما 2 ماهه است، خيلي شير بالا مي‌آورد، ‌البته وزنش اضافه كرده،‌ ولي نگران هستم نكند مشكلي باشد. و اينكه آيا به دليل نفخ مي‌توان به نوزاد خاكشير يا داروهاي خانگي و گياهي داد؟

در صورتي كه بالا آوردن شير داده شده بيشتر از حد معمول باشد، در اولين فرصت به يك متخصص گوارش كودكان جهت علت‌يابي مراجعه فرماييد. شايد بچه سركار ريفلاكس يا بيماري متابوليكي دارد كه ‌بايد سريعاً تشخيص داده شود و درمان گردد. در غير اينصورت اقدامات زير توصيه مي‌شود:
1- تغيير پوزيسيون يا شكل شيردهي بصورت‌هاي گوناگون و هدايت نوك و قسمتي از هاله سينه به دهان بچه، گرفتن گاز معده بعد از اتمام شيردهي و در صورت لزوم حتي بين شيردهي، به اين صورت كه بچه را به‌طور عمودي ولي كمي مورب به شانه خود تكيه بدهيد و به آرامي ضرباتي را با دست به پشت بچه وارد نماييد تا هواي مكيده شده خارج گردد. توجه داشته باشيد گاهي همراه با خروج هوا دلمه‌هايي از شير نيز به بيرون رانده مي‌شود كه طبيعي بوده و جاي هيچ نگراني نيست، ولي توصيه مي‌شود كه اگر بعد از شيردهي قصد خروج از منزل را داريد، مواظب باشيد كه بالا آوردن بچه، لباس شما را آلوده نكند.

چقدر مي‌توانيم بخوريم؟

نوشته  : برليانت بزرگمهر 

تأثير مهم و اساسي تغذيه بر سلامت، شادابي، تحرك و طول عمر انسان، امروزه امري ثابت شده است. متخصصين تغذيه معتقدند براي حفظ هر چه بيشتر سلامت و پيشگيري از انواع اختلالات و عوارضي كه در كمين انسان نشسته و زندگي و حيات بشر را تهديد مي‌كند، لازم است افراد از تغذيه صحيح، سالم، متعادل و متنوع برخوردار باشند. به خصوص در جهان امروزي با توجه به ارتباطات گسترده جوامع مختلف، صنعتي شدن كشورها و تغييرات فاحشي كه در شيوه زندگي افراد رخ داده است، احتمال بروز بيماري‌ها و عوارض خطرناك به خصوص بيماري‌هاي مزمن، معلوليت‌ها و مرگ و مير گسترده ناشي از آن هر روز بيشتر و شايع‌تر مي‌شود.
براي مبارزه با اين مشكلات و حفظ هر چه بيشتر سلامت افراد چه بايد كرد؟ عوامل مختلفي در اين امر دخالت دارند، همان‌گونه كه گفته شد، شيوه زندگي در حفظ سلامت يا بروز بيماري‌ها در انسان تأثير بسزايي دارد كه يكي از مهم‌ترين و اساسي‌ترين عوامل مرتبط با شيوه زندگي، نحوه تغذيه افراد است.
متخصصين تغذيه با معرفي 5 گروه غذايي، توصيه مي‌كنند كه هر فردي موظف است با استفاده صحيح و مناسب از اين گروه‌هاي غذايي در برخورداري از تغذيه‌اي كافي، متعادل و متنوع، تلاش بنمايد.
حال سوالاتي در ذهن خوانندگان علاقه‌مند مجله مطرح مي‌شود كه؛

تهديدهاي غذايي براي جنين

نوشته : فاطمه مفیدی دانشجوی دکترای تغذیه دانشگاه 

امروزه محققان روي يکي ديگر از دلايل ناشناخته سقط مکرر يعني تغذيه تمرکز کرده‌‌اند. پيش از اين بررسي‌ها‌ نشان داده بود چاقي يا لاغري مفرط تاثير منفي بر باروري و تخمک‌‌گذاري دارند و حتي مي‌توانند در صورت بارداري خانم، سبب سقط جنين شوند. اين موضوع به ويژه زماني که نمايه توده بدني پايين‌‌تر از 5/18 يا بالاتر از 30 باشد بيشتر مي‌شود، اما بيش از وزن، آنچه اهميت مي‌يابد، چربي‌ها‌ي دور شکم است و از آنجا که کنترل قند خون را تحت تاثير قرار مي‌دهد مي‌تواند سبب سقط جنين شود.
جالب است بدانيد داشتن وزن بالا، بر تخمدان، آندومتر و رحم هم تاثير مي‌گذارد و هر ميزان اضافه‌ وزن بالاتر برود، کيفيت تخمک پايين‌تر آمده و رشد جنين را تحت تاثير قرار مي‌دهد، به همين دليل است که توصیه می‌شود خانم‌ها‌يي که مايل به بارداري ‌هستند، ابتدا بايد وزن خود را، در صورت داشتن اضافه ‌وزن، کاهش دهند.
به‌علاوه تحقيقات نشان داده‌اند زناني که دچار سقط مکرر مي‌شوند، کمبود ويتامين B9 يا اسيد فوليک دارند که کمبود آن مي‌تواند اثر مُضري بر جنين بگذارد. همين دسته از زنان در صورتي که به‌طور مرتب ويتامين‌ها‌ي گروه B را مصرف کنند، از سقط پيشگيري خواهند کرد و در صورتي که طي دوران بارداري و قبل از آن اسيد فوليک مصرف کنند، سقط جنين 57 درصد کاهش خواهد يافت.
همچنین برخي بيماري‌ها نظير سلياک يا عدم تحمل گلوتن نيز مي‌تواند يکي ازدلايل سقط جنين باشد. اين بيماري گرچه شايع است، اما در برخي موارد تشخيص داده نمي‌شود و در نتيجه بدون درمان باقي مي‌ماند. از جمله نشانه‌ها‌ي ابتلا به اين بيماري اسهال شديد و لاغري است. اين ناراحتي مي‌تواند بر تخمک‌‌گذاري نيز تاثير گذاشته و عامل ناباروري يا سقط جنين باشد. خانم‌‌هايي که مبتلا به اين ناراحتي هستند، با دريافت رژيم بدون گلوتن مي‌توانند از بروز سقط پيشگيري کنند.

ویژگی‌ها و ارزش غذایی نودل

نوشته : مهندس مسعود خبازی 

سال‌ها است که در کشورمان شاهد حضور غذاهایی همانند ماکارونی بر سر سفره‌ها هستیم که غذایی محبوب در بین خانواده‌ها و به خصوص کودکان بوده و در مدت زمان نسبتا کوتاهی آماده مي‌شود. با این وجود خانواده‌ها دنبال غذا‌هایی هستند که در زمان بسیار کمتری تهیه شود.
نودل از جمله این محصولات است که تنها در 3 دقیقه آماده شده و دارای طعم‌های مختلف مانند: طعم گوشت، مرغ، سبزیجات، قارچ، پیتزا، سس‌گوجه فرنگی تند، کاری و زعفران مي‌باشد و به جهت ارزان بودن نسبی محصول، باعث شده که به سرعت جای خود را بر سر سفره‌ها باز نماید.
نودل از نظر ارزش غذایی، تقریبا غذایی کامل، ولي کم‌کالری و حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی بوده و به عنوان یک غذای رژیمي ‌و همچنین میان‌وعده مناسب جهت کودکان مي‌باشد.
البته به دليل كمي سبوس موجود در آرد آن، ارزش غذايي آن از ماكاروني كمتر بوده و فقط مصرف گاه به گاه آن قابل توصيه است. ضمنا برخي چاشني‌هاي همراه نودل، نمك فراواني دارند كه بايد مصرف آنها را كاملا محدود كرد.
در این مقاله ویژگی‌های فرآورده نودل برگرفته از استاندارد ملی ایران (شماره11981) بیان مي‌شود.

فلفل و سلامتي

نوشته: دكترسيد مسعود كيمياگر 

فرقي نمي‌كند كه فلفل تند باشد يا نه. تمامي انواع فلفل‌ها كاري بيش از تزئين كوكوي گوجه‌فرنگي و يا طعم دادن به سس‌ سالسا و رنگين كردن غذا انجام مي‌دهند. آنها برخي از ويتامين‌هاي موردنياز بدن را تامين مي‌كنند و حاوي تركيباتي هستند كه با كاهش و تسكين درد و مزاياي بي‌شمار ديگر ارتباط دارند.
 
فيتوكميكال‌هاي موجود در فلفل
فلفل‌ها حاوي فيتوكميكال‌هاي زيادي هستند كه به‌طور طبيعي در بافت و تركيبات بسياري از گياهان يافت مي‌شوند. نزديك به يك ميليون از آنها در طبيعت شناخته شده‌اند. بسياري از فيتوكميكال‌هاي درون فلفل‌ها توانايي آنتي‌اكسيداني دارند و اين بدان معني است كه آنها مي‌توانند اثر منفي راديكال‌هاي آزاد را بر بدن خنثي كنند و از آسيب به سلول پيشگيري نمايند و در نهايت از ابتلا به بيماري‌هاي خاص پيشگيري كنند و يا علائم آن را كاهش دهند. برخي از فيتوكميكال‌ها در بدن عملكردي مشابه هورمون‌ها دارند و در واقع انتقال‌دهنده پيام‌ها به مغز هستند. فلفل‌ها در رنگ‌هاي سبز، قرمز، زرد و نارنجي وجود دارند. هر رنگ مختلف از فلفل‌‌ها، حاوي فيتوكميكال‌هاي متفاوتي است.
مزاياي بي‌شمار فلفل‌ها
چه فلفل تند باشد و چه شيرين، بسيار مغذي است. فلفل يكي از غني‌ترين منابع ويتامين A و C است و با خوردن يك فنجان از آن، صددرصد نياز روزانه بدن به اين ويتامين‌ها فراهم مي‌شود. انواع مختلف فلفل‌ها را بخوريد تا انواع گوناگوني از ويتامين‌ها و مواد معدني را دريافت كنيد. فلفل قرمز منبع خوبي از فيبر، مواد معدني و فولات است.

خواص دارويي انجير

نوشته  : دكترمحمد حسین صالحی سورمقی 

گياه‌شناسي
درخت انجير درختي است كه ارتفاع آن تا 10 متر مي‌رسد. شاخه‌ها منشعب و شكننده و برگ‌ها بزرگ (گاه تا 25 سانتي‌متر) با بريدگي‌هاي عمقي هستند؛ به طوري كه پهنك به 3 تا 5 لوب تقسيم مي‌شود. سطح برگ‌ها ناصاف و تقريباً خشن است. گل‌ها كوچكند و به صورت نر و ماده كنار هم قرار دارند كه پس از لقاح و تكامل به ميوه‌هاي فندقه كوچكي تبديل مي‌شوند و در قسمت گوشتدار نهنج قرار مي‌گيرند. اين قسمت كم‌كم بزرگ شده و حاوي اندوخته‌اي غني از مواد قندي و مواد مهم ديگري مي‌شود. اين نهنج گوشتدار پس از رسيدن كامل به رنگ زرد، سبز، زرد متمايل به سبز و بنفش مايل به سياه در مي‌آيد كه در اصطلاح عاميانه به آن ميوه انجير مي‌گويند؛ در صورتي كه از نظر گياه‌شناسي اين قسمت خود شامل تعداد زيادي ميوه كوچك فندقه است.
درخت انجير ممكن است در سال سه نوبت (بهار، تابستان و پاييز) ميوه بدهد كه ميوه‌هاي پاييزه معمولاً كوچك‌تر از دو نوع ديگر هستند. قطر ميوه رسيده به 5 سانتي‌متر مي‌رسد.
موطن اصلي و محل رويش انجير را جنوب غربي آسيا و مناطق شرقي مديترانه، به‌خصوص از يونان تا پاكستان مي‌دانند. انجير به دليل مصرف زياد، امروزه در مناطق وسيعي از دنيا كشت مي‌شود.

چرا نوشيدن چاي از آب بهتر است؟

پژوهشگران تاكيد كردند كه چاي فوايد بسياري دارد و از بيماري‌هاي قلبي عروقي و پوکي استخوان پيشگيري مي‌کند.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) - منطقه خراسان و به نقل از Atlantico، برخي پزشکان بر اين باورند که نوشيدن چاي از آب نيز مفيدتر است، چراکه علاوه بر فوايد آب، چاي خاصيت آنتي اکسيداني نيز دارد.

به گفته پژوهشگران، گياه چاي در پيشگيري از بسياري از بيماري ها مانند پوکي استخوان موثر است و باعث افزايش تراکم استخواني و جلوگيري از شکستگي هاي استخواني در سالمندان مي شود.

مطالعات نشان مي دهد نوشيدن چاي در زنان باعث بازسازي استخوان ها و کاهش استرس مي شود.

خواص غذايي باميه

نوشته: نیلوفر وزیری دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه 

بامیه با نام علمی Hibiscus به خانواده پنیرک یا Malvaceae تعلق دارد. میوه بامیه، شامل غلاف گوشتی است که دارای مقطعی 5 یا 6 ضلعی بوده که از قاعده به طرف راس به‌تدریج باریک و نوک تیز می‌شود. طول میوه به 3 تا 7 سانتیمتر می‌رسد.
درون میوه در چند ردیف،‌ دانه‌های سفید رنگ و نرمی قرار دارد که پس از رسیدن به رنگ سبز کم‌رنگ تغییر یافته و سفت می‌شوند.
بامیه با داشتن مواد مغذی با ارزشی مانند ویتامین‌های C ,A و گروه B از جمله: اسیدفولیک B5، B2، B6 و عناصری از قبیل: منگنز، کبالت، کلسیم، فسفر و پتاسیم، فیبر و ماده لزج، اثرات مثبت فراوانی بر سلامت انسان دارد.
این گیاه از نظر اقتصادی نیز ارزان و در دسترس همه افراد است.
مفيد براي ديابتي‌ها و بيماران قلبي

 فيبر موجود در باميه نمایه گلایسمی‌ پایینی به آن می‌دهد، یعنی به سرعت قند خون را بالا نمی‌برد. بدين ترتيب كه سرعت جذب قند را كاهش داده و به حفظ قند خون كمك مي‌كند، بنابراین براي افراد مبتلا به ديابت مفيد می‌باشد.
موسيلاژ يك نوع فيبرموجود در باميه می باشد که از طریق متصل شدن با نمک‌های صفراوی و اسیدهای چرب، موجب کاهش کلسترول و پروفایل لیپیدی خون می‌شود و برای بیماران قلبی و‌هایپرلیپیدمی ‌توصیه می‌گردد. اثر باميه دركاهش كلسترول خون، يكي از خصوصيات بسيار مفيد اين سبزي است، زيرا مانند داروهاي كاهنده كلسترول اثرات جانبي ندارد.