گوجه‌فرنگي كه امروزه يكي از رايج‌ترين و پرمصرف‌ترين صيفي‌جات در جهان است، براي ساليان متمادي به نام سيب طلايي يا سيب عشق معروف بود و تنها يك گياه زينتي مورد استفاده در باغچه‌ها بود.
برترین ها: گوجه‌فرنگي كه امروزه يكي از رايج‌ترين و پرمصرف‌ترين صيفي‌جات در جهان است، براي ساليان متمادي به نام سيب طلايي يا سيب عشق معروف بود و تنها يك گياه زينتي مورد استفاده در باغچه‌ها بود. گوجه‌فرنگي به خانواده سيب‌زميني تعلق دارد و با وجود اينكه در علم گياه‌شناسي يك ميوه تلقي مي‌شود، اغلب به عنوان تره‌باره شناخته مي‌شود.
تاريخچه: گوجه‌فرنگي، گياه بومي آمريكاي‌جنوبي است كه بنا به شواهد ژنتيكي خاستگاه ابتدايي آن نقاط مرتفع و كوهستاني پرو بوده است. نوشته‌هاي برجامانده از تمدن آزتك‌ها نشان مي‌دهد كه آنها اولين پرورش‌دهندگان گوجه‌فرنگي بودند و آن را همراه با ذرت، فلفل و نمك مصرف مي‌كرده‌اند.در مورد انتقال گوجه‌فرنگي به اروپا دو نظريه وجود دارد. عده‌اي ار نان كورتز كاشف اسپانيايي و گروهي ديگر كريستف كلمب را نخستين فردي مي‌دانند كه اين گياه را به اروپاييان معرفي كرد.
93 تا 95 درصد گوجه‌فرنگي از آب تشكيل‌شده و يكي از مهم‌ترين تركيبات موجود در آن ليكوپن است كه از قوي‌ترين آنتي‌اكسيدان‌هاي طبيعي و ضدسرطان است.
خواص دارويي
گوجه‌فرنگي به دليل دارا بودن ويتامين‌هاي مختلف ليكوپن داراي خاصيت ضدسرطاني بسيار بالايي است و در پيشگيري از سرطان سينه و پروستات بسيار موثر است. ليكوپن در عين حال از روند پير شدن سلول‌ها جلوگيري مي‌كند و به دليل دارا بودن انواع ويتامين براي مقابله با سرماخوردگي بسيار موثر است. علاوه بر اين گوجه‌فرنگي براي مبتلايان به درد مفاصل، نقرس و روماتيسم نيز توصيه مي‌شود. استفاده از گوجه‌فرنگي براي تسكين دردهاي عصبي، رفع بي‌اشتهايي و افزايش شير مادر نيز تاثيرگذار است.
تنوع: امروزه نزديك به 7500 نوع گوجه‌فرنگي در سراسر جهان، به اندازه‌ها، اشكال، رنگ‌ها و طعم‌هاي مختلف كشت مي‌شود. قطر انواع گوجه‌فرهنگي از يك سانتيمتر (گوجه‌فرنگي گيلاسي) تا 10 سانتيمتري (گوجه‌فرنگي گوشت گاوي) متغير است. رنگ گوجه‌فرنگي نيز بسيار متنوع است و به رنگ‌هاي قرمز، زرد، نارنجي، صورتي، بنفش سياه، سبز و سفيد ديده مي‌شود. اما گوجه‌فرنگي موجود در بازار ايران قرمزرنگ بوده و در اين اواخر گوجه‌فرنگي گيلاسي زرد نيز به بازار عرضه شده است. گوجه‌فرنگي موجود در بازار ايران محدود به انواع گوجه‌فرنگي تخم‌مرغي، آلويي، گلخانه‌اي و گيلاسي است.
گوجه‌فرنگي در ايران: گوجه‌فرنگي در اوايل قرن نوزدهم با نام بادمجان ارمني يا رومي از طريق سفرهاي مكرر خاندان قاجار به اروپا، وارد ايران شد و در ابتدا گياهي درباري بود و تنها به صورت پخته مصرف مي‌شد. چون تصور بر آن بود كه گوجه‌فرنگي خام زهرآگين و كشنده است. در حال حاضر ايران پس از چين، ايالات متحده، تركيه، هند و ايتاليا، ششمين توليدكننده گوجه‌فرنگي است.
مصرف: گوجه‌فرنگي جزو معدود گياهاني است كه به صورت خام. در سالاد، كبابي، پخته، سس، رب و حتي به عنوان نوشيدني استفاده مي‌شد.
گوجه‌فرنگي به دليل دارا بودن خاصيت اسيدي، ذخيره‌سازي و نگهداري آن در انبار به صورت خام، سس و رب آسان است و در كشورهاي حوزه مديترانه به صورت ورقه‌هاي نازك خشك شده و در روغن زيتون نيز نگهداري و مصرف مي‌شود. در ايران نيز در استان كرمان گوجه‌فرنگي خشك آماده، عرضه و مصرف مي‌شود.
در هنگام خريد گوجه‌فرنگي و براي نگهداري آن نكات زير را در نظر بگيريد:
1 - هنگام خريد گوجه‌فرنگي، آنهايي را انتخاب كنيد كه سفت و كاملا قرمز هستند. اگر ناچار بوديد گوجه‌فرنگي انتخاب كنيد كه قسمت بالايي آن نرسيده است، بخريد يا آن قسمت را جدا كنيد و يا دو، سه روز آن را در كيسه پلاستيكي خارج يخچال نگه‌داريد تا برسد.
2 - اگر گوجه‌فرنگي زده‌دار بود، حتي الامكان از مصرف آن بپرهيزيد، زيرا داخل آن مكان مناسبي براي رشد باكتري‌هاست.
3 - براي نگهداري گوجه در يخچال حتما قبلا آن را شسته و خشك كرده و در يك سبد در يخچال بگذاريد، با اين روش طول عمر گوجه بيشتر مي‌شود.
4 - اگر رنگ گوجه بيش از اندازه قرمز بود و به سياهي مي‌زد به اين معني است كه مدت طولاني در سردخانه نگهداري شده و پوست آن سفت و داخل آن پوك است.
5 - اگر گوجه بيش از مقدار نياز خريديد آن مقدار را كه نياز نداريد شسته، خشك كرد و در كيسه پلاستيكي داخل فريزر نگهداري كنيد. براي مصرف آسان‌تر مي‌توانيد گوجه را پوره كرده و در كيسه داخل فريزر بگذاريد.
6 - بعضي از كارخانه‌هاي توليد كننده رب در زمان تهيه آن مقداري كدو به رب گوجه‌فرنگي اضافه مي‌كنند. براي آگاه شدن از اين موضوع 2/1 قاشق غذاخوري از رب را در يك ليوان آب گرم حل كنيد، اگر كاملا در آب حل شد، گوجه‌فرنگي خالص است و اگر ذراتي در آب شناور بود، از كدو در تهيه آن استفاده شده است.
7 - براي پوست كندن گوجه‌فرنگي پوست آن را با نوك چاقو سوراخ كرده و يك دقيقه در آب جوش قرار دهيد، پس از آن خارج كرده و آب سرد روي آن گرفته و پوست آن را به آساني جدا كنيد.
8 - اگر گوجه‌فرنگي را با ليموترش يا سبزيجات ديگر در يك ظرف نگهداري كنيد، گوجه‌فرنگي را رو بچينيد تا براثر فشار له نشود.
9 - گوجه‌فرنگي‌هاي نرم شده را پوره كرده و در غذا استفاده كنيد.
10 - اگر از رب گوجه‌فرنگي در غذا استفاده مي‌كنيد، ابتدا آن را يكي، دو دقيقه تفت دهيد تا بوي خامي آن گرفته شود.
11 - به خاطر داشته باشيد كه طعم رب گوجه‌فرنگي در غذا غالب مي‌شود. بنابراين براي هر غذايي از آن استفاده نكنيد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر