نوجوانان چاق به فكر باشند

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

داستان چاقی تمام‌شدنی نیست و متاسفانه هر روز شاهد جدی تر شدن این معضل هستیم. تنها افراد بالغ با مشکل چاقی دست به گريبان نيستند، بلکه این روزها کودکان و نوجوانان هم به گروه کسانی که از چاقی رنج می‌برند و به رژيم‌های غذایی لاغری احتیاج دارند، اضافه شده‌اند. درباره رژیم‌های لاغری برای نوجوانان بايد به نكات زير توجه كرد:
یک رژیم غذایی سالم برای رشد نوجوانان لازم است و اگر یک نوجوان چاق برای کاهش وزن مرتب از رژیم‌های لاغری گوناگون استفاده کند، نه تنها نتیجه نخواهد گرفت، بلکه به روند رشد عادی خود لطمه مي‌زند، بنابراین در اين مورد از یک متخصص تغذيه کمک بگیرید. همه رژیم‌های لاغری بزرگسالان برای نوجوانان مناسب نیستند.
چاقی در نوجوانان به خاطر الگوی غذایی نامناسب، بی‌تحرکی یا مجموعه‌ای از این دو عامل به وجود می‌آید. ژنتیک و سبک زندگی نیز عوامل مهم دیگری در بروز چاقي هستند.

كم‌خوني؛ بيماري شايع خوني

نوشته  : لادن گياهي دانشجوي دكتراي تغذيه دانشگاه وين 

تالاسمی
در ادامه بحث كم‌خوني در شماره‌هاي قبل، به تالاسمي كه جزء كم‌خوني‌هاي ارثي است، پرداخته مي‌شود و با نكات تغذيه‌اي مهم براي اين بيماران آشنا مي‌شويد:
تالاسمی جزء کم خونی‌های همولیتیک ارثی است  که بدن قادر به  ساخت زنجیره هموگلوبین نیست و در نتیجه آنمی شدید بروز می‌کند. در ایران بالغ بر  ۱۸۶۱۶ بیمار مبتلا به تالاسمی زندگی می‌کنند و پراکندگی آن در استان فارس و مازندران بیشتر است.
تالاسمی در تقسیم بندی اولیه به دو شکل  آلفا و بتا وجود دارد:
۱ - آلفا تالاسمي:
به افرادي که سنتز پروتئين آلفا در هموگلوبين آنها به اندازه کافي نمي باشد، مبتلايان به
آلفا تالاسمي مي‌گويند. اين بيماري به طور شايع در آفريقا، خاور ميانه، هند، جنوب شرقي آسيا، جنوب چين و به ميزان كمتر در مديترانه وجود دارد.

افراد چاق در معرض بيماري كبد چرب

نوشته  : دكتر سيدمرتضي صفوي متخصص تغذيه، عضو هيأت علمي دانشگاه، مشاور معاون سلامت وزارت بهداشت 

تراكم چربي در كبد باعث تجمع زياد چربي به خصوص تري آسيل گليسرول‌ها در كبد و در نتيجه بروز بيماري «كبد چرب» مي‌شود.
 از عوامل ايجادكننده مهم كبد چرب غيرالكلي، چاقي است. مقاومت به انسولين حاصل از چاقي، باعث فعال شدن آنزيم ليپاز حساس به هورمون و كاهش عمل ضدليپوليتيك انسولين مي‌شود و افزايش جريان اسيدهاي چرب از بافت چربي به كبد، يك مكانيسم مهم در بيماري‌زايي كبدچرب در افراد چاق تلقي مي‌شود.
افزايش فعاليت سيستم سيتوكرومي در چاقي نيز باعث تشديد و پيشرفت بيماري مي‌شود.
قندخون اضافي در كبد به صورت گليكوژن ذخيره شده و مازاد آن به چربي تبديل مي‌شود.
با توجه به نقش انسولين در سنتز پروتئين‌ها و ايجاد مقاومت به انسولين، سنتز كبدي آپوليپوپروتئين B100 در بيماران كاهش مي‌يابد، بنابراين سرعت تشكيل تري‌گليسيريد با سرعت توليد ليپوپروتئين با دانسيته خيلي كم (VLDL) هماهنگ نيست، در نتيجهتري آسيل گليسرول‌ها در كبد تجمع مي‌يابند.

تغـــذیه در ورزش‌هـای زمستانـــــی

نوشته  : محمد حضوری دانشجوي دكتراي تغذيه 

1- مقدمه و کلیات:
ورزش‌های زمستانی به ورزش‌هایی اطلاق می‌گردد که رقابت‌های آنها در طی فصل سرما و زمستان و بر روی برف یا یخ برگزار می‌شود. ورزش در چنین شرایطی موجب ایجاد چالش‌هایی منحصر به فرد برای ورزشکاران می‌گردد که از مهم‌ترین این چالش‌ها و دغدغه‌ها می‌توان به عدم آگاهی در خصوص عوارض ورزش در هوای سرد اشاره داشت. البته نحوه تغذیه، غذا و نوشیدنی مصرفی فرد می‌تواند نقش موثری در تکمیل تمرینات و اجرای حرکات ورزشی داشته باشد و تطابق فرد را با شرایط محیطی افزایش داده و در عین حال عوارض ناشی از ورزش در آب و هوای سرد را کاهش دهد. تغذیه مناسب در تامین سوخت مورد نیاز برای عضلات فعال، تنظیم دما و حفظ گرمای بدن نقش دارد.

بايد‌ها و نبايدهاي تغذيه در سرما خوردگي

نوشته  : گفتگو: فاطمه استيري 

دكتر فرزاد شيدفر، عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران، در خصوص مراقبت‌ها و رژيم‌هاي غذايي در افراد سرماخورده گفت: «معمولا بعد از سرماخوردگي، ايمني بدن افراد به شدت كاهش پيدا مي‌كند و نياز به جبران مقاومت بدن است، بنابراين عوامل غذايي نقش بسيار مهمي در افزايش مقاومت و ايمني بدن و كاهش عوارض سرماخوردگي دارند. يكي از عوامل موثر در كاهش عوارض سرماخوردگي ويتامين C است. هر چند تحقيقات ثابت كرده‌اند كه اين ويتامين‌ موجب پيشگيري از سرماخوردگي نمي‌شود، اما در كاهش عوارض سرماخوردگي نقش بسيار مهمي دارد و موجب افزايش مقاومت سيستم ايمني بدن مي‌شود، بنابراين مصرف انواع غذاهاي حاوي ويتامين C از قبيل انواع مركبات (مانند پرتقال، نارنگي و گريپ فروت) و سبزيجات (مانند فلفل سبز و جوانه‌هاي تازه) نقش مهمي در كاهش عوارض سرماخوردگي دارد و مي‌توان از آنها به عنوان يك ميان وعده مناسب براي افزايش مقاومت بدن استفاده كرد».

آيا غذايم فاسد است؟

نوشته  : مهندس مسيح انصاري كارشناس ارشد صنايع غذايي 

مقدمه:
با توجه به اينكه گفته‌اند غذاهاي پخته شده را قبل از گذاشتن در يخچال خنك نماييد، شب گذشته مقداري گوشت كبابي پخته شده را بر روي پيشخوان آشپزخانه گذاشتم تا سرد شود و سپس آن را در يخچال قرار دهم. در اين بين، مشغول مطالعه بودم كه احساس خواب به من دست داد. زماني كه بيدار شدم، صبح بود و متوجه شدم غذايي را كه شب قبل روي پيشخوان قرار داده‌ام، در يخچال نگذاشته‌ام. صبح فورا آن را در يخچال قرار دادم. از آنجايي كه گوشت پخته شده بود، آيا خوردن آن نمي‌تواند ايمن باشد؟
متخصصين بر اين باورند كه اين غذا بايد دور ريخته شود. چرا؟ زيرا قرار گرفتن غذا در دماي معمولي (مانند دماي اتاق) به مدت طولاني مي‌تواند باعث رشد باكتري‌‌هاي خطرناكي مانند استافيلوكوكوس اورئوس، ســالمـونلاانـتـريـديـس، اشريشياكولي و كمپيلوباكتر و در نتيجه بيماري شود.

از ضدويتامين‌ها چه مي دانيد؟

نوشته  : دكتر محمد مهدي كاشفي‌الاصل داروساز 

اصطلاح ضدويتامين‌ها، پيرو كاوش‌ها و تحقيقات علمي ترفوئل (Trefouel)،
ني تي (Nitti) و بووه (bovet) روي نقشي كه سولفاميدها از نظر باكتريوستاتيك (متوقف‌كننده رشد باكتري) به عهده دارند، به وجود آمده است.
واژه ضدويتامين به تركيباتي اطلاق مي‌شود كه يكي از 3 اثر زير را در مداخله با مصرف طبيعي ويتامين داشته باشند:
1- اين تركيبات، گروه‌هاي ساختاري و شيميايي مشابه ساختمان ويتامين‌ها دارند، ولي فاقد هرگونه تاثير فيزيولوژيكي مي‌باشند. در واقع آنها به صورت يك متضاد عمل مي‌كنند و در اغلب موارد با مصرف همزمان با ويتامين‌ها، ايجاد علايم كمبود مي‌نمايند.
بعضي از اين نوع ضدويتامين‌ها، به طور صناعي ساخته شده‌اند، مانند پيريتيامين (Pyrithiamine) كه مشابه (آنالوگ) شيميايي تيامين (ويتامين B1) است.
اين نوع تركيبات در مطالعات كلينيكي و تجربي بر روي حيوانات از اهميت ويژه‌اي برخوردارند.
2- برخي از عوامل شيميايي باعث غيرفعال شدن ويتامين مي‌شوند، مانند ماده آويدين (Avidin) در سفيده تخم‌مرغ كه با اتصال به ويتامين بيوتين، آن را غيرفعال مي‌سازد، لذا سفيده خام تخم‌مرغ بيوتين را بي‌اثر و خنثي مي‌كند.

10 فرمان براي آنهايي كه رژیم دارند

نوشته  : مونا ارباب‌ها كارشناس تغذيه 

یکی از مشکلاتی که امروزه افراد گریبانگیر آن هستند، عدم موفقیت در پیروی از رژیم‌های غذایی  صحیح می باشد. در این نوشتار، راهكار‌هايي را براي اجراي بهتر رژيم‌هاي غذايي و موفقيت در آن پيشنهاد مي‌كنيم.
1- واقع‌بين باشيد: هر نوع برنامه غذايي بايد هم براي افراد خانواده شما و هم براي موفقيت شما مناسب باشد. يك رژيم خوب بايد منطبق با بودجه، برنامه روزانه و مهارت‌هاي آشپزي شما باشد.
2- قول بدهيد: روي يك تكه كاغذ، مهم‌ترين دلايل عادات غذايي خود را كه راغب به تعويض آنها هستيد بنويسيد و آن را براي دوستان و يا خانواده خود بخوانيد و به آنها قول بدهيد كه از اين به بعد غذاهاي سالم‌تري انتخاب و ميل مي‌كنيد.
3- آرام شروع كنيد: تغييرات زياد و خيلي بزرگ در برنامه شما برابر است با شكست. در صورتي كه ايجاد تغييرات كوچك و كم مي‌تواند باعث به وجود آمدن نتايج بزرگ و پايدار شود. براي مثال شما مي‌توانيد براي شروع، فقط يك تغيير كوچك در برنامه غذايي خود به وجود بياوريد (مثلا اضافه كردن صبحانه به برنامه غذايي) و آن را به عادت تبديل كنيد.
4- اراده داشته باشيد: بدن انسان خيلي خوب به اراده جواب مثبت مي‌دهد، براي مثال اگر شما واقعا تصميم بگيريد كه صبحانه بخوريد، هر روز صبحانه (حتي كوچك) خواهيد خورد.

سرخ کردن سالم را تجربه كنيد

نوشته  : مریم آریافر كارشناس تغذيه، كارشناس ارشد صنايع غذايي 

پخت موادغذايي روشي براي تهيه غذا و از ضروريات زندگي بشر مي‌باشد، به طوري كه اكنون انواع مختلف روش‌هاي پخت موادغذايي مانند آبپزكردن، پخت موادغذايي با بخار، سرخ كردن، برشته كردن و روش‌هاي جديد استفاده از امواج ماكروويو (ماكروفرها) مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
روش‌ها و ظروف گوناگون مورد استفاده در طبخ غذا بر ماهيت غذا و ارزش غذايي آن و در نتيجه در تامين سلامت، بسيار تاثيرگذار است. اكثر روش‌هاي پخت باعث كاهش چشمگير مواد مغذي در موادغذايي مي‌شوند. همچنين بر طعم، رنگ و مزه ماده غذايي تاثير مي‌گذارند كه ناشي از واكنش‌هاي شيميايي است كه در درون غذا رخ مي‌دهد. در حين پخت تغييراتي در ميزان مواد مغذي موجود در ماده‌غذايي رخ مي‌دهد كه به روش پخت و حالت فيزيكي ماده غذايي بستگي دارد. روش‌هاي مختلف پخت به دليل اينكه در دماهاي مختلف انجام مي‌شوند، واكنش‌هاي شيميايي متفاوتي در پي دارند.

وزن مناسب با نوشیدنی‌های سالم

نوشته  : مونا ارباب ها کارشناس تغذیه

بالانس نگه داشتن آب بدن به وسیله نوشیدنی‌های سالم، تاثیر زیادی بر روی سلامت و فعالیت‌های ذهنی و فکری شما دارد. انتخاب نوشیدنی‌های سالم مثل آب، شیر و آبمیوه‌های طبیعی به جای نوشیدنی‌های گازدار و آبمیوه‌های شکردار می‌تواند همزمان کمک زیادی به نگه داشتن وزن سالم و رفع عطش نمايد.
حتما صبح ناشتا بنوشید: 1 لیوان شیر یا آبمیوه طبیعی و یا آب
قبل از ترک منزل زمانی‌که ناشتا هستید، حتما صبح خود را با 1 لیوان از نوشیدنی‌های بالا آغاز نمایید.
تمام روز آب بنوشید: بطری آب را دم دستتان قرار دهید
همیشه بطری آب را در ماشین، محل کار، مدرسه، دانشگاه، و يا... به همراه داشته باشید و در طول روز هر زمان که خالی شد، دوباره آن را از آب پر کنید. برای رفع عطش زیاد و حتی برای تغییر طعم آب می‌توانید از مقدار کمی آب پرتقال یا لیموی تازه در آن استفاده کنید.