طبيعت گرمي و سردي غذاها

نوشته  : بهناز عباسي‌مقدم كارشناس ارشد تغذيه 

يكي از مهم‌ترين بحث‌ها در ارتباط با طب سنتي كه مي‌توان به نوعي آن را در طب چيني و ملل مختلف نيز يافت، سيستم گرمي و سردي غذاهاست. در اين مبحث براي هر ماده غذايي طبعي در نظر گرفته شده است. در واقع مفهوم گرمي و سردي غذا آن است كه آن غذا، گرم‌تر يا سردتر از بدن انسان است و بسته به مزاج مصرف‌كننده، تأثيراتي را در بدن فرد ايجاد مي‌كند. از آنجايي كه حفظ تعادل مزاج ضامن سلامتي است، دريافت  غذاهاي سرد و گرم بايد متناسب با مزاج افراد صورت گيرد، به عنوان مثال مزاج سرد با دريافت غذاهاي گرم به تعادل خود نزديك مي‌شود. قبل از وارد شدن به اين بحث لازم است مختصري راجع به مزاج‌هاي چندگانه افراد صحبت كنيم:

فكري پويا با تغذیه مناسب

نوشته  : دكتر احمدرضا درستی مطلق متخصص تغذیه و رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی كشور 

تغذیه مناسب علاوه بر اثر بر عملکرد جسمی، تاثیر فوق العاده‌ای بر عملکرد روانی و مغزی انسان دارد. به گونه‌ای که کمبودهای تغذیه‌ای می‌توانند بیماری‌های روانی و روحی را ایجاد و یا تشدید نمایند و به همین ترتیب ناراحتی‌های روحی نیز با تاثیر بر مقدار دریافت مواد غذایی اثرات جسمی را بر فرد تحمیل می‌نمایند.
یاد آوری می‌شود که کمبودهای تغذیه‌ای بلافاصله موجب عوارض جسمی نمی‌شوند. درواقع با به پایان رسیدن ذخایر مواد حیاتی و یا عدم تعادل غذایی به هنگام عدم دریافت غذاهای مناسب، همیشه علائمی شبیه گرسنگی‌های ظاهری وجود ندارد و یا علائم بطور سریع ظاهر نمی‌شود، ولی در عوض علائم و آثار کمبودها به صورت‌های گوناگون هشدارهایی را اعلام می‌دارند. از جمله این علائم هشداردهنده می‌توان به کاهش و افت توان جسمی، خستگی، بی‌حوصلگی، افسردگی، کاهش توان یادگیری، کاهش قدرت حافظه و قدرت تمرکز، کاهش مقاومت در مقابل عوامل بیماری‌زا، افزایش ابتلا به بیماری‌های گوناگون و طولانی شدن دوره نقاهت بیماری اشاره نمود.

غذاهاي شفابخش براي كمر درد

نوشته : مريم آريافر كارشناس تغذيه كارشناس ارشد علوم و صنايع غذايي 

مصرف يك رژيم غذايي متعادل در حفظ سلامت عمومي بدن بسيار موثر مي‌باشد. رژيم غذايي متعادلي كه سرشار از املاح و ويتامين‌ها باشد، باعث كاهش مشكلات ساختماني بدن از طريق تغذيه مناسب استخوان‌ها، عضلات، ديسك‌ها و ستون فقرات مي‌شود. درد کمر يکی از شايع‌ترين دردهايی است که به‌ويژه در جوامع امروزی حتی جوانان نيز با آن دست به گريبانند. بسياری از اوقات يک حرکت اشتباه باعث بروز اين درد می‌شود. البته سوءتغذيه يعنی نرسيدن مواد مغذی خاص به بدن ما نيز می‌تواند آغازگر دردکمر باشد.
در واقع موادغذايی ارتباط مستقيمی در توانمند کردن عضلات اطراف ستون فقرات و عضلات موجود در ناحيه کمر دارند، بنابراين با رعايت اصول صحيح تغذيه مي‌توان از بروز كمردرد جلوگيري كرد و يا در جهت بهبود آن سعي نمود. در ادامه به بررسي برخي از مواد مغذي كه نقش مستقيمي در سلامت عضلات، ستون فقرات و استخوان‌ها دارند، مي‌پردازيم.

نقش تغذيه در كنترل لوپوس

نوشته  : منيره دادخواه كارشناس ارشد تغذيه و رژيم‌درماني انستيتو تحقيقات تغذيه‌اي و صنايع غذايي كشور 

سيستم ايمني بدن ما با حفاظت از اندام‌هاي مختلف در پيشگيري و كنترل بسياري از بيماري‌ها نقش مهمي را ايفا مي‌نمايد، ولي با اين حال گاهي اوقات به علل ناشناخته به جاي سركوب عوامل بيماري‌زا به بافت‌هاي بدن حمله‌ور شده و خود سبب ايجاد بيماري مي‌شود. اين دسته از بيماري‌ها اصطلاحاً به عنوان بيماري‌هاي اتو‌ايميون يا خود‌ايمني شناخته مي‌شوند.
آرتريت روماتوييد و لوپوس از اين دسته بيماري‌ها محسوب مي‌گردند.

علل لوپوس:

اينكه به چه علتي سيستم ايمني بر عليه سلول‌هاي بدن تحريك مي‌شود، مسأله‌اي است كه هنوز مشخص نيست، شايد بروز برخي عفونت‌ها، مصرف پاره‌اي از داروها و آنتي‌بيوتيك‌ها، استرس زياد و زمينه ژنتيكي از عوامل مستعدكننده اين بيماري باشند. كما اينكه در تاييد اين گفته تحقيقات علمي نشان داده‌اند كه خويشاوندان نزديك بيمار در مقايسه با ساير افراد10 برابر بيشتر مستعد ابتلا هستند.

تخمدان‌هاي پر‌كيست و ارتباط آنها با تغذيه

نوشته : آزاده نجارزاده دانشجوي دوره دكتراي تخصصي تغذيه 

سندرم (نشانگان) تخمدان پلي‌كيستيك يك عارضه شايع در ميان دختران جوان و خانم‌ها مي‌باشد. از هر 10 زن يك نفر به اين بيماري مبتلاست. اين نشانگان در حقيقت يك اختلال هورموني است كه مي‌تواند باعث بي‌نظمي در قاعدگي، رشد موهاي زايد و آكنه و حتي ناباروري شود و داراي شدت‌هاي متفاوت در افراد مختلف است. از آنجا كه معمولاً داراي بيش از يك علامت است به آن نشانگان گفته مي‌شود.
در زنان مبتلا به تخمدان پلي‌كيستيك چه اتفاقي مي‌افتد؟
در اين خانم‌ها ميزان هورمون LH به طور معمول بالاتر از زنان سالم است و همچنين سطح آن از ميزان FSH بالاتر مي‌باشد، بنابراين در اين خانم‌ها افزايش شديد LH كه منجر به آزادسازي تخمك شود، وجود ندارد و به همين علت معمولاً تخمك‌گذاري در آنها اتفاق نمي‌افتد، بنابراين سيكل‌هاي عادت ماهانه در خانم‌هاي مبتلا به سندرم تخمدان پلي‌كيستيك بسيار نامرتب بوده و گاه هرگز خونريزي ماهانه ندارند.

سلامت، قرباني رژيم‌هاي غيرعلمي

نوشته  : دكتر سید ضیاء الدین مظهری متخصص تغذیه و رژیم درمانی از دانشگاه آ‌لمان دانشیار دانشگاه علوم پزشكی ایران

همان‌طور كه در شماره‌هاي گذشته اشاره كرده بودم، افزايش وزن و درگير شدن در هزارتوي راه‌هاي منتهي به چاقي در تمام افراد مبتلا يكسان نبوده و هر كدام از اين مبتلايان نيازمند اقداماتي مي‌باشند كه در خور و مناسب وضعيت شخصي آنها باشد و صرفاً كاهش دادن ميزان انرژي دريافتي و حذف اين يا‌ آن وعده غذايي و محروم گردانيدن از گروه‌هاي خاص مواد غذايي چاره‌ساز نمي‌باشد، لذا قبل از اينكه به ادامه مطلب و سرنوشت افرادي كه به زعم خود ميان‌بر زده و در آرزوي دستيابي به اندام موزون و رويايي به هر اقدامي دست زده‌اند و به جاي رسيدن به مقصد نه‌تنها راه به جايي نبرده‌‌اند، بلكه ده‌ها اشكال و عوارض جديد را نيز بر خود هموار ساخته‌اند و چاق‌تر و بيمارتر از قبل گرديده‌اند بپردازيم، از شما خوانندگان فرزانه و ژرف‌نگر درخواست بذل توجه به موارد زير را دارم تا در تصميمات آينده خود اول بينديشيد و سپس با در نظر گرفتن تمامي جوانب كار و پيامدهاي احتمالي اقدام بفرماييد.

6 خاصیت فوق‌العاده‌ی ادویه‌ها

اکثر ما ادویه‌ها را برای خوش طعم کردن غذاها استفاده می‌کنیم در حالی که معمولاً از خواص درمانی آن‌ها غافلیم.

این دنیای رنگارنگ سرشار از خواصی هستند که به شیوه‌های مختلف روی سلامتی تأثیر می‌گذارند. در این مقاله شما را با گلچینی از این خواص مفید آشنا می‌کنیم. با ما همراه باشید.

شاخه میخک/ادویه‌ها: سرشار از آنتی اکسیدان و ضدالتهاب

چوب میخک سرشار از مواد مغذی است. در واقع این ادویه یکی از بهترین منابع آنتی‌اکسیدان‌ها محسوب می‌شود. باید بدانید که آنتی‌اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزادی که سرمنشأ بیماری‌ها هستند مقابله می‌کنند.

فست فودی سالم برای بدن!

به همین دلیل شرکت های فعال در عرصه موادغذایی به فکر تولید غذاهای فست فودی افتادند که ضرری برای بدن نداشته باشد و در عین حال ارزش های غذایی فراوانی هم داشته باشد.

نمی دانم این از فواید زندگی در دنیای مدرن است یا معایب آن! اینکه هر کاری باید به سریع ترین شکل ممکن انجام شود! از حرکت کردن و کار کردن گرفته تا آماده کردن غذا! البته منظور از سریع آماده کردن غذا، سریع خوردن و بلعیدن غذا در یک چشم بر هم زدن نیست؛ چرا که سریع غذا خوردن آثار سوء بهداشتی فراوانی را به همراه خواهد داشت. منظور در اختیار داشتن غذایی است مقوی با در اختیار داشتن پروتئین و ویتامین های لازم برای بدن که بتوان آن را در کوتاه ترین زمان ممکن طبخ و نوش جان کرد.

تغذيه مناسب؛ راز روزهاي پرانرژي

نوشته  : زهرا فرهناک کارشناس ارشد تغذیه 

حال که در شروع سال جدید و در ماه‌های آغازین فصل قشنگ بهار هستیم، خوب است که در کنار اهداف و برنامه‌های سال جدید بر روی انتخاب‌های غذایی‌مان هم دقت بیشتری داشته باشیم تا بتوانیم با روحیه‌ای شاد و مضاعف که بدون شک بخشی از آن به تغذیه صحیح فرد برمی‌گردد، مصمم‌تر در راه رسیدن به اهداف سال جدید گام برداریم.
غذاها بر روی خلق و خو و حالات روحی افراد اثر دارند. رابطه تغذیه و خلق و خو از مباحث پیچیده و هیجان انگیز علم تغذیه است. با اصلاح شیوه زندگی و نوع تغذیه می‌توانیم در طول روز پرانرژی، سرزنده و شاد باشیم که به طور قطع روحیه فرد بر روی روند کاری، زندگی و همچنین سلامت جسم بسیار تاثیرگذار است. در زیر به نکاتی اشاره شده است که با رعایت آنها می‌توانید روز شاد و موفقی را سپری کنید:
سوخت‌گیری خوبی برای شروع روز داشته باشید
یک روز خوب با یک صبحانه خوب شروع می‌شود! به هیچ وجه وعده‌های غذایی خصوصا صبحانه را حذف نکنید. خوردن صبحانه انرژی کافی برای شروع یک روز فعال و پرانرژی به شما می‌دهد. در مطالعات و تحقیقات متعدد دیده شده است که بچه‌هایي که صبحانه نمی‌خوردند، در انجام عملیات ریاضی، خواندن و به خاطر آوردن مطالب نسبت به سایر دانش آموزان (که صبحانه خورده‌اند)، كندتر عمل می‌کنند.

آرامش شبانه با بابونه

نوشته  : زهره كرباسچيان كارشناس ارشد تغذيه 

گیاه بابونه (Chamomile) با نام علمیAnthemis L. گیاهی است کوچک، دارای بویی معطرکه در چمنزارها و اراضی شنی می‌روید. بابونه از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است و از تقويت‌كننده‌هاي تلخ به‌حساب مي‌آيد. جالينوس حكيم آن را براي درمان تب و لرزهاي نوبه‌اي به‌كار مي‌برد.
برخی ترکیبات شیمیایی موثر در این گیاه شامل اسانس روغنی آنته‌مین (Anthemin)، روغن فراری به نام کامازولین، ‌تانن، فیتواسترول، یورونیک اسید، موسیلاژ، اسید آمینه گلایسین، فلاوونوئیدهایی از قبیل آپی جنین، هیدروکسی و متوکسی کومارین، ویتامین‌ها و املاح معدنی می‌باشند.
ویتامین‌های موجود در بابونه عبارتند از: ویتامین A، تیامین (B1)، ریبوفلاوین (B2) و فولات(B9). آهن، پتاسیم، روی، منگنز، منیزیم و مس هم از جمله املاح معدنی این گیاه هستند.