نقش تغذيه در افــسردگـي

نوشته : تحريريه دنياي سلامت 

بيماري افسردگي و عوارض آن به صورت يك مشكل اساسي، اقشار وسيعي از جامعه را در بر مي‌گيرد و تقريبا تمام بدن را تحت تاثير قرار مي‌دهد. سيستم اعصاب، خلق، افكار، رفتار، خوردن، خوابيدن و تفكر يك فرد و نگاه آن به اطراف خود مواردي است كه تحت تاثير اين بيماري به شدت تغيير مي‌كند. علائم اين بيماري ممكن است هفته‌ها، ماه‌ها و سالها طول بكشد و در طول بيماري شدت و ضعف متفاوتي از خود نشان دهد. بيماران افسرده خود را از جامعه مخفي و منزوي مي‌كنند. اشتياق، هيجان و احساس لذت در اين افراد كاهش مي‌يابد علائم واضح اين بيماري به صورت خستگي مزمن، خواب آشفته به صورت بي‌خوابي يا خواب زياد، تغيير در اشتها، سردرد، درد پشت، اختلالات گوارشي، بي‌قراري، تحريك‌پذيري، عصبانيت، از بين رفتن احساس لذت، بي‌كفايتي و بي‌ارزشي است. بسياري از بيماران در مورد مرگ و خودكشي فكر مي‌كنند اين بيماران افرادي هستند كه به صورت مزمن عصباني يا تحريك‌پذيرند، غمگين و نااميد بوده و بسيار كم احساس يا بدون احساس‌اند. افسردگي علل مختلف دارد تغذيه هم با تغيير در عملكرد مغز مي‌تواند باعث ايجاد اين بيماري شود به طوري كه فقر تغذيه‌اي يكي از عوامل مهم اين بيماري شناخته شده است. سطوح مواد شيميايي مغز كه نوروترانسميتر ناميده مي‌شود با آنچه مي‌خوريم در ارتباط است اين مواد شيميايي كه شامل دوپامين، سروتونين و نوراپي‌نفرين هستند در تنظيم خلق نقش بسيار مهمي دارند. وقتي مغز سروتونين توليد مي‌كند استرس ما كم مي‌شود وقتي دوپامين يا نوراپي نفرين توليد مي‌شود تمايل به فكر كردن بيشتر شده و هوشيار مي‌شويم. سروتونين هورموني است كه نقش مهمي در خلق، خواب و اشتها دارد و سطوح پائين آن باعث افسردگي، اضطراب و اختلالات خواب مي‌شود. سروتونين از ماده‌اي به نام امينواسيد تريپتوفان توليد مي‌شود كه كمبود اين اسيد آمينه ممكن است در كاهش سطح سروتونين نقش موثري داشته باشد. خوردن كربوهيدرات‌هاي مركب به طور غيرمستقيم باعث افزايش سطح تريپتوفان شده و در نتيجه سروتونين افزايش مي‌يابد. مواد غذائي حاوي پروتئين بالا مثل گوشت سفيد باعث افزايش سطح دوپامين و نور اپي نفرين مي‌شود بنابراين مصرف اين گروه از مواد غذائي در معالجه افراد افسرده نقش بسيار مهمي دارد.

عوارض يك رژيم غذايي

نوشته  : تحريريه دنياي سلامت 

طرفداران رژيم‌هاي غذايي كم‌كربوهيدرات ادعا مي‌كنند كه تمام كربوهيدرات‌ها باعث چاقي مي‌شوند و با حذف آنها از رژيم غذايي، وزن بدن كاهش مي‌يابد. آنها معتقدند زماني كه هيچ كربوهيدراتي براي توليد انرژي وجود نداشته باشد، بدن به چربي‌ها روي آورده و براي توليد انرژي ناچار به سوزاندن آنها مي‌شود. اين رژيم‌هاي غذايي ميل به مصرف پروتئين‌ها را افزايش مي‌دهند؛ يعني زماني كه شما كربوهيدرات مصرف نمي‌كنيد، مي‌توانيد از گوشت‌هاي پرچرب استفاده كنيد. متأسفانه بيشتر اين ادعاها بي‌اساس هستند. ساختار تمام كربوهيدرات‌ها يكسان نيست. برخي كربوهيدرات‌هاي ساده، مثل كلوچه، نان سفيد و سيب زميني به سادگي هضم مي‌شوند و به اين ترتيب فرد خيلي سريع احساس گرسنگي مي‌كند؛ اما برخي ديگر از كربوهيدرات‌ها، مثل ميوه‌ها و سبزي‌ها و نان جو، به سرعت هضم نمي‌شوند و درصد سوخت آنها پايين است؛ به همين دليل فرد براي مدتي طولاني‌تر احساس سيــري مي‌كند. بنابراين كربوهيدرات‌هاي ساده «مضر» و كربوهيدرات‌هاي مركب، «مفيد» هستند. اگرچه شما در ابتدا با حذف كربوهيدرات‌ها از رژيم غذايي مقداري از وزن خود را از دست مي‌دهيد، اما به محض استفاده مجدد، مقدار وزن كم‌شده دوباره به جاي اول بازمي‌گردد. شايد بسياري از مردم مدتي مصرف كربوهيدرات‌ها را به‌طور كامل قطع كنند، اما چند وقت بعد، چون مدت زمان طولاني از مصرف آن محروم بوده‌اند، ممكن است در استفاده از آن زياده‌روي كنند. از آنجائي كه كربوهيدرات‌ها منبع اوليه انرژي در بدن محسوب مي‌شوند،‌ هنگامي كه هيچ‌گونه كربوهيدراتي در بدن وجود نداشته باشد، متابوليسم بدن پروتئين‌ها را به قند تبديل مي‌كند و از اين راه انرژي لازم را به دست مي‌آورد.

نوشيدني همه فن حريف!

نوشته  : دكتر حسين صالحي سورمقي دكتري فارماكوگنوزي - استاد دانشگاه تهران 

 بعد از آب، چاي پرمصرف‌ترين نوشيدني در دنياست و هر ساله 3 ميليارد كيلوگرم چاي در جهان توليد مي‌شود. هزاران سال است كه مردم چين، ژاپن و هند چاي سبز مصرف مي‌كنند و از خواص بي‌شمار آن بهره‌ مي‌برند. آنها به هنگام سردرد و نفخ شكم نيز بلافاصله چاي سبز مي‌نوشند. چاي سبز خطر مرگ در اثر بيماري‌هاي قلبي را بيش از 25 درصد كاهش مي‌دهد. از فوايد بي‌شمار اين گياه بسيار گفته شده است و حتي چاي را بهترين نوشيدني بعد از آب مي‌دانند. چاي محتوي مقدار كمي از رنگدانه‌ها، مثل كافئين است. چاي سبز و چاي سياه هر دو از يك گياه به دست مي‌آيند؛ به طور كلي عمليات بيشتري روي چاي سياه انجام مي‌شود تا به دست مشتري برسد. چاي براي كاهش خطر برخي بيماري‌هاي مزمن مثل سكته، حملات قلبي و برخي سرطان‌ها مفيد است. همچنين مي‌تواند از پوسيدگي دندان‌ها جلوگيري كند. با مصرف چاي رنگدانه‌هايي كه شما به طريق ديگر دريافت نمي‌كنيد، تامين مي‌شود. بيشترين بهره نوشيدن چاي سبز، شامل حال زنان مي‌شود. زناني كه روزانه پنج فنجان يا بيشتر چاي سبز مي‌نوشند، در مقايسه با كساني كه يك فنجان يا كمتر مصرف مي‌كنند، كمتر دچار مرگ در اثر حملات قلبي مي‌شوند. ساير خواص چاي سبز عبارتند از:
كاهش وزن، جلوگيري از پوسيدگي دندان، حفاظت از قلب، كاهش فشار خون، جلوگيري از ديابت، پيشگيري از بيماري‌هاي خود‌ايمني، جلوگيري از آرتروز، سكته و سرطان و ... خواص مفيد چاي سبز آنقدر زياد است كه دانشمندان همچنان در حال تحقيق و بررسي آن هستند.

حقايقي پيرامون روغن‌ ها

نوشته  : اعظم اسلامي مجد 

نقش اصلي و مهم روغن‌ها در سلامت بدن، تامين انرژي مورد نياز بدن و اسيدهاي چرب ضروري است. شايد بتوان چربي‌ها را از مهم‌ترين اجزاي تشكيل‌دهنده غذاي انسان‌ها به شمار آورد. چربي‌ها در تمام سلول‌ها و بافت‌هاي بدن وجود دارند و نقش حياتي در ساختمان غشاي سلولي ايفا مي‌كنند. روغن‌ها از دو طريق روغن‌هاي حيواني و روغن‌هاي گياهي به دست مي‌آيند. براي داشتن سلامت بيشتر و پيشگيري از ابتلا به بسياري از بيماري‌ها، بايد روغني مناسب را انتخاب كنيد و با نحوه صحيح مصرف آن آشنا باشيد. چربي‌ها به لحاظ شكل و ساختاري كه دارند به دو نوع چربي‌هاي اشباع و غيراشباع تقسيم مي‌شوند.

چربي‌هاي اشباع (جامد):
اين نوع چربي‌ها در دماي اتاق به حالت جامد هستند و منابع آنها شامل: مارگارين، كره، روغن جامد و ... به دست مي‌آيند. استفاده از چربي‌هاي اشباع خطر بيماري‌هاي قلبي و عروقي را به شدت افزايش مي‌دهد. در ضمن، باعث افزايش كلسترول بد خون (LDL) مي‌شوند و از طرفي كلسترول خوب (HDL) را كاهش مي‌دهند. به هر حال بهتر است كه اين نوع از چربي‌ها به طور كامل از برنامه غذايي‌تان حذف شود.
چربي‌هاي غيراشباع (مايع):
اين چربي‌ها حالت مايع دارند و منابع آنها شامل: ذرت، آفتابگردان، سويا و ... مي‌باشد. مصرف اين نوع چربي‌ها، برعكس چربي‌هاي اشباع خطر بيماري‌هاي قلبي- عروقي را به همراه ندارد و حتي گاهي اوقات براي سلامت قلب مفيد هستند. مهم‌ترين چربي‌هاي غيراشباع امگا3، امگا6 است.

محدوديت‌هاي غذايي در كودكان نوپا

نوشته : تحريريه دنياي سلامت  

عادات غذا خوردن خيلي زود در كودكان شكل مي‌گيرد؛ بنابراين استفاده از غذاهاي سالم و متنوع براي كودكان اهميت زيادي دارد. غذاهايي كه كودك مي‌خورد، بايد متناسب با وزن، سن و نيازهاي فيزيكي‌اش باشد. برخي غذاها، براي كودكان غذاهاي سالمي نيستند و خوردن آنها مي‌تواند خطراتي به همراه داشته باشد. اين غذاها عبارتند از:

بهترين غذاها براي كودكان

سيب زميني طعم و مزه ملايمي دارد و بهترين غذا براي شروع غذا خوردن بچه است. از سبزيجات نيز مي‌توانيد در كنار پوره سيب زميني استفاده كنيد. موز، سيب و يا گلابي له‌شده نيز دسر خوبي براي كودك هستند. كم‌كم مي‌توان گوشت، سبزيجات، ماهي و مرغ را نيز به صورت قطعات بسيار كوچك به پوره او اضافه كرد. در اين زمان پاستا و برنج هم مي‌توان به كودك داد. به‌طور كلي پزشكان توصيه مي‌كنند تا يك سالگي به كودك عسل، شير پاستوريزه، پنير، سفيده تخم مرغ، شكلات،
بادام زميني، ميگو، فلفل، ادويه‌جات، ترشي‌ها، نمك، نوشابه‌هاي گازدار، آب‌ميوه‌هاي صنعتي، كيوي، انواع توت‌ها، آلبالو، گيلاس، نخود، لپه، اسفناج و كلم داده نشود. براي تنوع در پوره مي‌توانيد از سيب زميني، كدوحلوايي و هويج استفاده كنيد. مواد غذايي بايد از نظر مقدار و نوع به تدريج به غذاي شيرخوار اضافه شوند. شروع غذاها بايد با غذاهاي بسيار ساده و كم‌حجم باشد. به خاطر ناتواني كودك در جويدن غذاها بهتر است آنها را كمي رقيق كنيد. درواقع بايد غذاي كودك زير يك‌ سال نرم و سهل‌الهضم و مغذي و مقوي باشد؛ يعني انرژي، پروتئين، املاح و ويتامين‌هاي ضروري را تأمين كند. مصرف نمك، شكر و چربي‌ها را در غذاهاي كودكان بسيار محدود كنيد.

بيــمه عــمر با آنتي‌اكسيدان‌ها

نوشته : تحريريه دنياي سلامت 

آنتي‌اكسيدان‌ها موادي هستند كه از تشكيل راديكال‌هاي آزاد در سلول‌ها جلوگيري مي‌كنند. آنها با سموم بدن مقابله كرده و نقش مهمي در پيشگيري از سرطان دارند. اما بدن ما چقدر آنتي‌اكسيدان نياز دارد و چه غذاهايي حاوي آنتي‌اكسيدان بيشتري هستند؟ وقتي كه به ميزان آنتي‌اكسيدان لازم براي بدن خود فكر مي‌كنيم، ممكن است اين سؤال در ذهن ما ايجاد شود كه آنتي‌اكسيدان واقعاً چيست؟ در واقع خيلي از افراد نمي‌دانند آنتي‌اكسيدان چيست و چه غذاهايي حاوي آنتي‌اكسيدان است. آنتي‌اكسيدان‌ها با راديكال‌هاي آزاد مبارزه مي‌كنند. راديكال‌هاي آزاد، مولكول‌هاي ناپايداري هستند كه موجب تغيير در DNA مي‌شوند. همچنين ارتباط نزديكي با بيماري‌هاي قلبي، پاركينسون و سرطان دارند. البته راديكال‌هاي آزاد ويژگي‌هاي مثبت نيز دارند. آنها محصول فرعي فرايند اكسيداسيون هستند و در دفاع از بدن نقش مهمي ايفا مي‌كنند. سيستم ايمني بدن، راديكال‌هاي آزاد را به سمت باكتري‌هايي كه به بدن حمله‌ور شده‌اند، مي‌فرستد تا آنها را از بين ببرند. اما وقتي كه تعداد راديكال‌هاي آزاد در بدن بسيار زياد باشد، براي بدن مضر است. آلاينده‌ها، دود سيگار و اشعه‌هاي زيانبار خورشيد باعث افزايش راديكال‌هاي آزاد و در نتيجه آسيب به سلول‌ها و بروز برخي بيماري‌ها مي‌شود. در چنين مواقعي آنتي‌اكسيدان‌ها وارد عمل مي‌شوند، به همين دليل دريافت كافي آنتي‌اكسيدان با همه راديكال‌هاي آزاد اضافي بدن مبارزه مي‌كند. تمام آنتي‌اكسيدان‌ها به يك اندازه مهم هستند. هر مولكولي كه از سلول‌هاي بدن شما در برابر اكسيداسيون محافظت كند، نوعي آنتي‌اكسيدان محسوب مي‌شود. اين مولكول‌ها نه تنها مواد مغذي آشنا، مثل ويتامين‌ها را شامل مي‌شوند، بلكه انواع آنتي‌اكسيدان‌هاي ناآشنا‌تر مثل فلوئيدها و پلي‌فنول‌ها را نيز در برمي‌گيرند.

شام ‌خوردن را كنار نگذاريد

جام جم آنلاين: «شب‌ها شام نمي‌خورم، برنج و نان را كه كاملا از وعده غذايي شب حذف كرده‌ام، شب‌ها يك ليوان شير، يك ظرف سالاد يا حتي يك عدد سيب به عنوان شام برايم كافي است». اينها جملاتي است كه اين روزها از زبان بسياري از افراد و بخصوص خانم‌ها مي‌شنويم.

بهانه‌اش هم در اغلب موارد داشتن چاقي و اضافه‌وزن است، اما در برخي موارد نيز حفظ سلامتي و تناسب‌اندام چنين الگويي را براي وعده شام افراد توصيه مي‌كند ولي نكته مهم اينجاست كه متخصصان تغذيه هرگز حذف هيچ وعده غذايي و از جمله وعده شام را توصيه نمي‌كنند و بر دريافت هر چهار گروه مواد مغذي، يعني نان و غلات، ميوه و سبزيجات، تخم‌مرغ و گوشت، چربي‌ها و روغن‌ها در سه وعده اصلي تغذيه‌اي شامل صبحانه، ناهار و شام و سه نوبت ميان‌وعده، بر محور تعادل، تناسب و تنوع تاكيد دارند.

حذف وعده‌هاي غذايي در برخي افراد حتي مي‌تواند بسيار آسيب‌زننده باشد. به طوري كه دكتر تيرنگ نيستاني، متخصص تغذيه و رژيم‌درماني و دانشيار دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در گفت‌وگو با جام‌جم مي‌گويد: بي‌نظمي در وعده‌هاي غذايي و حذف برخي وعده‌ها در افرادي كه مشكل وزن، چربي خون و كبد چرب دارند مي‌تواند بشدت مشكل‌زا باشد.

به بيان ديگر، با مصرف انواع مواد غذايي طي روز مي‌توان نياز به انرژي و مواد مغذي گوناگون را تأمين كرد، ولي در اين زمينه توجه به سه اصل تعادل، تنوع و تناسب در دريافت مواد مغذي در برآوردن كامل كالري يا ميزان انرژي روزانه و حفظ سلامت براي تمام سنين داراي اهميت است.

از خواص درمانی عسل‌های گیاهی بیشتر بدانید

عسل در بسیاری از كشورهای جهان با نام طلای طبیعی معروف است. درحقیقت این خواص درمانی كم‌نظیر و شفابخش عسل‌ و انواع مختلف آن است كه موجب شده این ماده طبیعی این‌چنین مورد توجه بسیاری از مردم و پزشكان طب سنتی و مدرن در جهان قرار بگیرد.

مجله سیب سبز:   عسل در بسیاری از كشورهای جهان با نام طلای طبیعی معروف است. درحقیقت این خواص درمانی كم‌نظیر و شفابخش عسل‌ و انواع مختلف آن است كه موجب شده این ماده طبیعی این‌چنین مورد توجه بسیاری از مردم و پزشكان طب سنتی و مدرن در جهان قرار بگیرد. آنتی‌باكتری‌های موجود در انواع مختلف عسل‌های گیاهی موجب می‌شود تا این محصول طبیعی یكی از بهترین داروهای طبیعی و موثر در درمان برخی از بیماری‌ها و اختلال‌های جسمی و روحی در انسان باشد. خوشبختانه در سال‌های اخیر توجه به تولید عسل‌ از شهد گل گیاهان دارویی مانند گل بابونه و گل آویشن موجب شده تا عسل‌ علاوه‌بر خواص درمانی‌ای كه دارد، خواص درمانی گیاه دارویی را نیز جذب كرده و پتانسیل بیشتری برای درمان بیماری‌ها و اختلال‌های جسمی و روحی داشته باشد.

انرژي هسته‌اي انگور !

ندا احمدلو/دکتر محمدحسين عزيزي مي‌گويد وقتي انگور مي‌خوريد، حتما هسته‌اش را بجويد تا از روغن بي‌نظيرش بهره‌مند شويد

---

روغن هسته‌انگور جزو گران‌قيمت‌ترين روغن‌هاي موجود در قفسه فروشگاه‌هاي مواد‌غذايي است که تا يک سال پيش در کشور ما اصلا توليد نمي‌شد و تا سال گذشته ايران جزو واردکنندگان اين روغن به‌صورت آماده و بسته‌بندي بود...

روغن هسته‌انگور بيشتر در کشورهايي كه اين ميوه كشت مي‌شود مانند فرانسه توليد و به مصرف مي?رسد. اين روغن به دليل قيمت بالا، نتوانسته جاي خودش را بين مردم کشور ما به خوبي باز کند اما خيلي‌ها معتقدند خواص فراوان آن به قيمت بالايش مي‌چربد و به دليل همين خواص است که بايد آن را در سبد‌غذايي خانواده گنجاند. حالا اينکه چنين ادعايي تا چه حد درست است و اصلا روغن هسته‌انگور چطور تهيه مي‌شود و چه خواصي دارد، سوالي است که دکتر محمدحسين عزيزي، متخصص صنايع‌غذايي و عضو هيات علمي دانشگاه تربيت?مدرس به آن پاسخ داده‌اند.

سلامت: توليد روغن هسته‌انگور چگونه است و کار روغن‌کشي از هسته کدام انگورها انجام مي‌شود؟

به طور کلي ما دو نوع انگور داريم؛ انگورهاي بدون هسته يا با هسته‌هاي بسيار ريز که به آنها انگور «بي‌هسته» يا «بي‌دانه» گفته مي‌شود و انگورهاي درشت با هسته‌هاي نسبتا درشت. روغن‌کشي از هسته‌ انگورهايي با دانه‌هاي درشت انجام مي‌شود. براي اين كار بايد هسته اين انگورها هنگام فرآوري انگور براي تهيه انواع آبميوه‌ها از آنها جدا و جمع‌آوري و بعد با دستگاه‌ها و روش‌هاي مخصوصي روغن آنها گرفته‌ شود. اين روغن با بسته‌بندي مناسبي به بازار فروش راه پيدا مي‌کند.

سلامت: توليد روغن هسته‌انگور در کارخانه‌هاي داخلي هم انجام مي‌شود؟

در حال حاضر بله. تا يک سال پيش روغن هسته‌انگور را وارد مي‌کرديم ولي حدود يک سال است که يکي از کارخانه‌هاي توليد آبميوه، پس از استفاده از انگورهاي هسته‌دار براي توليد انواع نوشيدني، هسته آنها را جدا و روغن هسته‌انگور ايراني تهيه مي‌کند. کيفيت اين روغن مانند روغن‌هاي خارجي است و در فروشگاه‌هاي عرضه مواد‌غذايي هم مي‌توان آن را با برند ايراني پيدا کرد.

نگاهی به خواص جالب خرمالو

خرمالودارای مقادیر قابل توجهی ویتامین های ب1، ب2، ب3و ث است درضمن این میوه دارای موادمعدنی ضروری برای بدن مانندکلیسم، گوگرد، آهن، فسفر، پتاسیم و مقداری نیز سلولز است.

به گزارش ایسنا مشرق به نقل از یک متخصص تغذیه نوشت: «خرمالو» سرشار از آب و بتاکاروتن است، چنانچه این ویتامین به مقدار کافی به بدن نرسد، نه تنها قدرت بینایی کم می شود بلکه باعث خشن شدن پوست و شکننده شدن ناخن و موها و افت در میزان هوش و سلامت بدن می شود.


دکتر ناهید غلامی، افزود:خرمالو دارای مقادیر قابل توجهی ویتامین های C ، ، B3 ، B2 و B1 است، در ضمن این میوه دارای مواد معدنی ضروری برای بدن مانند کلسیم، گوگرد، آهن، فسفر و پتاسیم و مقداری نیز سلولز است.


وی تصریح کرد: بخش گوشتی این میوه محتوی مقدار زیادی فیبر، مواد آنتی اکسیدانی همچون تانن، فنول، لیکوپن، لوتئین، مواد قندی، پکتین و اسید می باشد. عمده ترین اسیدهایی که در این میوه وجود دارد، اسید مالیک و اسید تارتاریک و اسید سیتریک است.


به گفته این متخصص تغذیه، خرمالو به دلیل دارا بودن مواد معدنی، برای رشد و نمو بسیار مفید شناخته شده است و آهن موجود در آن عنصر اصلی خونسازی و پتاسیم موجود در آن اشتهاآور و شست و شو دهنده کلیه و کبد می باشد، با وجود عناصری همچون پتاسیم و منیزیم در این میوه، خرمالو کلسترول بد و فشار خون را نیز کاهش می دهد به همین دلیل این میوه برای سلامتی بیماران قلبی و افراد دارای چربی و فشار خون بالا بسیار مفید است. از طرفی به دلیل دارا بودن پکتین که یکی از انواع فیبرهای محلول در آب است، باعث کاهش چربی های خون می شود.