نوشته : تحريريه دنياي سلامت
طرفداران
رژيم‌هاي غذايي كم‌كربوهيدرات ادعا مي‌كنند كه تمام كربوهيدرات‌ها باعث
چاقي مي‌شوند و با حذف آنها از رژيم غذايي، وزن بدن كاهش مي‌يابد. آنها
معتقدند زماني كه هيچ كربوهيدراتي براي توليد انرژي وجود نداشته باشد، بدن
به چربي‌ها روي آورده و براي توليد انرژي ناچار به سوزاندن آنها مي‌شود.
اين رژيم‌هاي غذايي ميل به مصرف پروتئين‌ها را افزايش مي‌دهند؛ يعني زماني
كه شما كربوهيدرات مصرف نمي‌كنيد، مي‌توانيد از گوشت‌هاي پرچرب استفاده
كنيد. متأسفانه بيشتر اين ادعاها بي‌اساس هستند. ساختار تمام كربوهيدرات‌ها
يكسان نيست. برخي كربوهيدرات‌هاي ساده، مثل كلوچه، نان سفيد و سيب زميني
به سادگي هضم مي‌شوند و به اين ترتيب فرد خيلي سريع احساس گرسنگي مي‌كند؛
اما برخي ديگر از كربوهيدرات‌ها، مثل ميوه‌ها و سبزي‌ها و نان جو، به سرعت
هضم نمي‌شوند و درصد سوخت آنها پايين است؛ به همين دليل فرد براي مدتي
طولاني‌تر احساس سيــري مي‌كند. بنابراين كربوهيدرات‌هاي ساده «مضر» و
كربوهيدرات‌هاي مركب، «مفيد» هستند. اگرچه شما در ابتدا با حذف
كربوهيدرات‌ها از رژيم غذايي مقداري از وزن خود را از دست مي‌دهيد، اما به
محض استفاده مجدد، مقدار وزن كم‌شده دوباره به جاي اول بازمي‌گردد. شايد
بسياري از مردم مدتي مصرف كربوهيدرات‌ها را به‌طور كامل قطع كنند، اما چند
وقت بعد، چون مدت زمان طولاني از مصرف آن محروم بوده‌اند، ممكن است در
استفاده از آن زياده‌روي كنند. از آنجائي كه كربوهيدرات‌ها منبع اوليه
انرژي در بدن محسوب مي‌شوند، هنگامي كه هيچ‌گونه كربوهيدراتي در بدن وجود
نداشته باشد، متابوليسم بدن پروتئين‌ها را به قند تبديل مي‌كند و از اين
راه انرژي لازم را به دست مي‌آورد.
اين عمل باعث كاهش ذخيره پروتئيني بدن مي‌شود؛ همچنين روي بافت ماهيچه‌اي تأثير مي‌گذارد و سرعت فرايند متابوليكي بدن را كاهش مي‌دهد. به اين معني كه فرد كالري كمتري ازدست مي‌دهد و وزنش افزايش مي‌يابد. بسياي از رژيم‌هاي غذايي كم كربوهيدرات، مصرف گوشت قرمز و ساير منابع پروتئيني را توصيه مي‌كنند كه ميزان بالايي چربي دارند. به اين ترتيب، فرد بيشتر در معرض بيماري‌هاي قلبي، سرطان و حتي چاقي قرار مي‌گيرد. رژيم‌هاي غذايي كه در آنها پروتئين زيادي وجود دارد، تأثيرات منفي بسياري روي سلامت مي‌گذارند و باعث بيماري‌هاي كليوي و پوكي استخوان مي‌شوند. در رژيم‌هاي غذايي كم‌كربوهيدرات، به‌دليل دفع فراوان آب، تعادل مايعات بدن به هم مي‌خورد و حتي ممكن است فرد دچار شوك شود. اين نوع رژيم غذايي توجه بسيار زيادي به ارتباط بين كربوهيدرات‌ها و انسولين دارد؛ به اين معنا كه كمبود كربوهيدرات باعث مي‌شود تا هورمون انسولين، قند كمتري به ماهيچه‌ها منتقل كند و به همين دليل قند اضافه در بدن باقي نمي‌ماند كه به صورت چربي ذخيره شود. در اين زمينه بايد گفت، اگرچه انسولين نقش مهمي در ذخيره چربي‌ها ندارد، اما گلوكز لازم را به ماهيچه‌ها مي‌رساند؛ بنابراين هميشه بايد ميزان معيني از انسولين در خون وجود داشته باشد و نبايد به‌طور كامل از برنامه غذايي حذف شود. پايين بودن سطح كربوهيدرات در بدن باعث ضعيف شدن ماهيچه‌ها و احساس خستگي، سستي و بي‌حالي مي‌شود.
ساير عوارض اين رژيم غذايي عبارتند از:
يبوست شديد، هموروئيد، بدبويي تنفس، آزردگي كبد، عصبانيت‌هاي شديد و بسياري عارضه‌هاي ديگر. افرادي كه در كنار چنين رژيم‌هاي غذايي، مكمل‌هاي ويتاميني و املاح دريافت نمي‌كنند، به گرسنگي‌هاي پنهان سلولي و تخليه كامل ذخيره بدن از مواد حياتي و بيماري‌هاي ناشي از آن دچار مي‌شوند. البته در مصرف كربوهيدرات‌ها هم نبايد زياده‌روي و افراط شود؛ زيرا سبب چاقي و افزايش وزن مي‌شود. انرژي حاصل از كربوهيدرات‌ها بايد 45-65 درصد از كل كالري روزانه را به خود اختصاص دهد؛ نه بيشتر. در مجموع بايد گفت، حذف كامل كربوهيدرات‌ها به اندازه زياده‌روي در مصرف آنها مضر است و مي‌تواند عواقب زيانباري به دنبال داشته باشد.
وقتي كربوهيدرات‌ها از برنامه غذايي حذف مي‌شوند:
بدن ما طوري ساخته شده است كه بر اساس تركيبي متعادل و متناسب از انواع مواد غذايي فعاليت مي‌كند. در برخي از رژيم‌هاي غذايي با حذف يك نوع ماده غذايي مثل كربوهيدرات‌ها برخي مشكلات در افراد به‌وجود مي‌آيد، مثل:
1- افزايش سطح كلسترول:
رژيم غذايي كم‌فيبرو كم‌كربوهيدرات، خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي- عروقي را افزايش مي‌دهد و فرد را به سمت خوردن مقدار زيادي پروتئين حيواني مي‌كشاند و اين پروتئين‌ها حاوي مقادير زيادي كلسترول و چربي اشباع‌شده هستند. با افزايش ميزان كلسترول بد خون، احتمال سخت شدن ديواره رگ‌ها و سكته قلبي بالا مي‌رود.
2- پوكي استخوان:
پوكي استخوان با كاهش تراكم استخوان‌ها، به‌دليل از دست رفتن كلسيم در مدت طولاني ايجاد مي‌شود. وقتي مقدار پروتئين در يك برنامه غذايي زياد باشد، كلسيم دفع‌شده از طريق ادرار نيز افزايش مي‌يابد. اين نوع رژيم‌هاي غذايي كه حاوي پروتئين زياد و كربوهيدرات كم هستند، خطر ابتلا به پوكي استخوان را افزايش مي‌دهند.
3- كاهش سوخت و ساز بدن:
با رژيم‌هاي غذايي كه هدفشان كاهش زياد وزن بدن در مدت زمان كوتاه است، توده عضلات كاهش يافته و متابوليسم بدن كم مي‌شود.
4- تهوع، سردرد، سرگيجه:
به‌دليل فقدان انرژي در رژيم‌هاي غذايي كم‌چرب و تجمع كتون‌ها، فرد دچار تهوع، سردرد و سرگيجه مي‌شود.
5- خستگي و كوفتگي شديد بدن:
بدن به دليل عدم استفاده از كربوهيدرات‌ها دچار خستگي و كوفتگي زياد مي‌شود. وقتي هيچ گلوكزي براي توليد انرژي در دسترس بدن نباشد، احساس خستگي شروع مي‌شود. به اين ترتيب، بدن براي توليد انرژي كم‌كم به استفاده از پروتئين روي مي‌آورد! در اين شرايط ديگر پروتئين كافي براي توليد سلول‌ها و بافت‌هاي تازه و هورمون‌ها و آنتي‌بادي‌ها در دسترس نخواهد بود و به اين ترتيب سيستم ايمني تضعيف و رشد و تكثير بدن كم مي‌شود. كربوهيدرات‌ها (مواد قندي- نشاسته‌اي) سوخت اختصاصي سلول‌هاي عصبي هستند. اين سلول‌ها انرژي مورد نياز خود را به‌طور معمول از كربوهيدرات‌ها دريافت مي‌كنند؛ بنابراين لازم است اين گروه از مواد غذايي به ميزان لازم و كافي در اختيار بدن قرار گيرند. از طرفي، كربوهيدرات‌ها قادر به ذخيره طولاني در بدن نيستند، بنابراين محروميت از آنها باعث كاهش قدرت يادگيري، تمركز و ضعف حافظه مي‌شود. لذا افرادي كه چنين رژيم‌هاي غذايي را دنبال مي‌كنند، بايد حتماً اين نكته را مورد توجه قرار دهند. رژيم‌هاي غذايي بدون كربوهيدرات يا كم‌كربوهيدرات به كليه نيز آسيب مي‌رسانند و دفع اسيداوريك حاصل از تجزيه مواد پروتئيني حاوي پورين را مهار مي‌كنند. به اين ترتيب حجم اسيد اوريك در خون و مايعات بدن افزايش مي‌يابد و افرادي كه مستعد ابتلا به بيماري نقرس هستند، دچار حملات شديد مي‌شوند.
منبع: دنیای سلامت ش۶۸
اين عمل باعث كاهش ذخيره پروتئيني بدن مي‌شود؛ همچنين روي بافت ماهيچه‌اي تأثير مي‌گذارد و سرعت فرايند متابوليكي بدن را كاهش مي‌دهد. به اين معني كه فرد كالري كمتري ازدست مي‌دهد و وزنش افزايش مي‌يابد. بسياي از رژيم‌هاي غذايي كم كربوهيدرات، مصرف گوشت قرمز و ساير منابع پروتئيني را توصيه مي‌كنند كه ميزان بالايي چربي دارند. به اين ترتيب، فرد بيشتر در معرض بيماري‌هاي قلبي، سرطان و حتي چاقي قرار مي‌گيرد. رژيم‌هاي غذايي كه در آنها پروتئين زيادي وجود دارد، تأثيرات منفي بسياري روي سلامت مي‌گذارند و باعث بيماري‌هاي كليوي و پوكي استخوان مي‌شوند. در رژيم‌هاي غذايي كم‌كربوهيدرات، به‌دليل دفع فراوان آب، تعادل مايعات بدن به هم مي‌خورد و حتي ممكن است فرد دچار شوك شود. اين نوع رژيم غذايي توجه بسيار زيادي به ارتباط بين كربوهيدرات‌ها و انسولين دارد؛ به اين معنا كه كمبود كربوهيدرات باعث مي‌شود تا هورمون انسولين، قند كمتري به ماهيچه‌ها منتقل كند و به همين دليل قند اضافه در بدن باقي نمي‌ماند كه به صورت چربي ذخيره شود. در اين زمينه بايد گفت، اگرچه انسولين نقش مهمي در ذخيره چربي‌ها ندارد، اما گلوكز لازم را به ماهيچه‌ها مي‌رساند؛ بنابراين هميشه بايد ميزان معيني از انسولين در خون وجود داشته باشد و نبايد به‌طور كامل از برنامه غذايي حذف شود. پايين بودن سطح كربوهيدرات در بدن باعث ضعيف شدن ماهيچه‌ها و احساس خستگي، سستي و بي‌حالي مي‌شود.
ساير عوارض اين رژيم غذايي عبارتند از:
يبوست شديد، هموروئيد، بدبويي تنفس، آزردگي كبد، عصبانيت‌هاي شديد و بسياري عارضه‌هاي ديگر. افرادي كه در كنار چنين رژيم‌هاي غذايي، مكمل‌هاي ويتاميني و املاح دريافت نمي‌كنند، به گرسنگي‌هاي پنهان سلولي و تخليه كامل ذخيره بدن از مواد حياتي و بيماري‌هاي ناشي از آن دچار مي‌شوند. البته در مصرف كربوهيدرات‌ها هم نبايد زياده‌روي و افراط شود؛ زيرا سبب چاقي و افزايش وزن مي‌شود. انرژي حاصل از كربوهيدرات‌ها بايد 45-65 درصد از كل كالري روزانه را به خود اختصاص دهد؛ نه بيشتر. در مجموع بايد گفت، حذف كامل كربوهيدرات‌ها به اندازه زياده‌روي در مصرف آنها مضر است و مي‌تواند عواقب زيانباري به دنبال داشته باشد.
وقتي كربوهيدرات‌ها از برنامه غذايي حذف مي‌شوند:
بدن ما طوري ساخته شده است كه بر اساس تركيبي متعادل و متناسب از انواع مواد غذايي فعاليت مي‌كند. در برخي از رژيم‌هاي غذايي با حذف يك نوع ماده غذايي مثل كربوهيدرات‌ها برخي مشكلات در افراد به‌وجود مي‌آيد، مثل:
1- افزايش سطح كلسترول:
رژيم غذايي كم‌فيبرو كم‌كربوهيدرات، خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي- عروقي را افزايش مي‌دهد و فرد را به سمت خوردن مقدار زيادي پروتئين حيواني مي‌كشاند و اين پروتئين‌ها حاوي مقادير زيادي كلسترول و چربي اشباع‌شده هستند. با افزايش ميزان كلسترول بد خون، احتمال سخت شدن ديواره رگ‌ها و سكته قلبي بالا مي‌رود.
2- پوكي استخوان:
پوكي استخوان با كاهش تراكم استخوان‌ها، به‌دليل از دست رفتن كلسيم در مدت طولاني ايجاد مي‌شود. وقتي مقدار پروتئين در يك برنامه غذايي زياد باشد، كلسيم دفع‌شده از طريق ادرار نيز افزايش مي‌يابد. اين نوع رژيم‌هاي غذايي كه حاوي پروتئين زياد و كربوهيدرات كم هستند، خطر ابتلا به پوكي استخوان را افزايش مي‌دهند.
3- كاهش سوخت و ساز بدن:
با رژيم‌هاي غذايي كه هدفشان كاهش زياد وزن بدن در مدت زمان كوتاه است، توده عضلات كاهش يافته و متابوليسم بدن كم مي‌شود.
4- تهوع، سردرد، سرگيجه:
به‌دليل فقدان انرژي در رژيم‌هاي غذايي كم‌چرب و تجمع كتون‌ها، فرد دچار تهوع، سردرد و سرگيجه مي‌شود.
5- خستگي و كوفتگي شديد بدن:
بدن به دليل عدم استفاده از كربوهيدرات‌ها دچار خستگي و كوفتگي زياد مي‌شود. وقتي هيچ گلوكزي براي توليد انرژي در دسترس بدن نباشد، احساس خستگي شروع مي‌شود. به اين ترتيب، بدن براي توليد انرژي كم‌كم به استفاده از پروتئين روي مي‌آورد! در اين شرايط ديگر پروتئين كافي براي توليد سلول‌ها و بافت‌هاي تازه و هورمون‌ها و آنتي‌بادي‌ها در دسترس نخواهد بود و به اين ترتيب سيستم ايمني تضعيف و رشد و تكثير بدن كم مي‌شود. كربوهيدرات‌ها (مواد قندي- نشاسته‌اي) سوخت اختصاصي سلول‌هاي عصبي هستند. اين سلول‌ها انرژي مورد نياز خود را به‌طور معمول از كربوهيدرات‌ها دريافت مي‌كنند؛ بنابراين لازم است اين گروه از مواد غذايي به ميزان لازم و كافي در اختيار بدن قرار گيرند. از طرفي، كربوهيدرات‌ها قادر به ذخيره طولاني در بدن نيستند، بنابراين محروميت از آنها باعث كاهش قدرت يادگيري، تمركز و ضعف حافظه مي‌شود. لذا افرادي كه چنين رژيم‌هاي غذايي را دنبال مي‌كنند، بايد حتماً اين نكته را مورد توجه قرار دهند. رژيم‌هاي غذايي بدون كربوهيدرات يا كم‌كربوهيدرات به كليه نيز آسيب مي‌رسانند و دفع اسيداوريك حاصل از تجزيه مواد پروتئيني حاوي پورين را مهار مي‌كنند. به اين ترتيب حجم اسيد اوريك در خون و مايعات بدن افزايش مي‌يابد و افرادي كه مستعد ابتلا به بيماري نقرس هستند، دچار حملات شديد مي‌شوند.
منبع: دنیای سلامت ش۶۸
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر