نوشته : تحريريه دنياي سلامت
بيماري
افسردگي و عوارض آن به صورت يك مشكل اساسي، اقشار وسيعي از جامعه را در بر
مي‌گيرد و تقريبا تمام بدن را تحت تاثير قرار مي‌دهد. سيستم اعصاب، خلق،
افكار، رفتار، خوردن، خوابيدن و تفكر يك فرد و نگاه آن به اطراف خود مواردي
است كه تحت تاثير اين بيماري به شدت تغيير مي‌كند. علائم اين بيماري ممكن
است هفته‌ها، ماه‌ها و سالها طول بكشد و در طول بيماري شدت و ضعف متفاوتي
از خود نشان دهد. بيماران افسرده خود را از جامعه مخفي و منزوي مي‌كنند.
اشتياق، هيجان و احساس لذت در اين افراد كاهش مي‌يابد علائم واضح اين
بيماري به صورت خستگي مزمن، خواب آشفته به صورت بي‌خوابي يا خواب زياد،
تغيير در اشتها، سردرد، درد پشت، اختلالات گوارشي، بي‌قراري، تحريك‌پذيري،
عصبانيت، از بين رفتن احساس لذت، بي‌كفايتي و بي‌ارزشي است. بسياري از
بيماران در مورد مرگ و خودكشي فكر مي‌كنند اين بيماران افرادي هستند كه به
صورت مزمن عصباني يا تحريك‌پذيرند، غمگين و نااميد بوده و بسيار كم احساس
يا بدون احساس‌اند. افسردگي علل مختلف دارد تغذيه هم با تغيير در عملكرد
مغز مي‌تواند باعث ايجاد اين بيماري شود به طوري كه فقر تغذيه‌اي يكي از
عوامل مهم اين بيماري شناخته شده است. سطوح مواد شيميايي مغز كه
نوروترانسميتر ناميده مي‌شود با آنچه مي‌خوريم در ارتباط است اين مواد
شيميايي كه شامل دوپامين، سروتونين و نوراپي‌نفرين هستند در تنظيم خلق نقش
بسيار مهمي دارند. وقتي مغز سروتونين توليد مي‌كند استرس ما كم مي‌شود وقتي
دوپامين يا نوراپي نفرين توليد مي‌شود تمايل به فكر كردن بيشتر شده و
هوشيار مي‌شويم. سروتونين هورموني است كه نقش مهمي در خلق، خواب و اشتها
دارد و سطوح پائين آن باعث افسردگي، اضطراب و اختلالات خواب مي‌شود.
سروتونين از ماده‌اي به نام امينواسيد تريپتوفان توليد مي‌شود كه كمبود اين
اسيد آمينه ممكن است در كاهش سطح سروتونين نقش موثري داشته باشد. خوردن
كربوهيدرات‌هاي مركب به طور غيرمستقيم باعث افزايش سطح تريپتوفان شده و در
نتيجه سروتونين افزايش مي‌يابد. مواد غذائي حاوي پروتئين بالا مثل گوشت
سفيد باعث افزايش سطح دوپامين و نور اپي نفرين مي‌شود بنابراين مصرف اين
گروه از مواد غذائي در معالجه افراد افسرده نقش بسيار مهمي دارد.
الف– مواد غذايي كه باعث تشديد افسردگي مي‌شود:
از مصرف شكر و آرد سفيد اجتناب كنيد زيرا باعث افزايش و كاهش ناگهاني قندخون و تشديد افسردگي مي‌گردد. از مصرف جوش شيرين، شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي و مونو گلوتامات سديم پرهيز كنيد زيرا اين مواد باعث اختلال در توليد سروتونين و تشديد افسردگي مي‌شود. از مصرف مواد غذائي حاوي چربي‌هاي اشباع شده مانند مارگارين، پي(دمبه) و غذاهاي خيلي سرخ شده بپرهيزيد. از مصرف الكل، كافئين و نيكوتين اجتناب كنيد.
ب- مواد غذائي كه باعث پيشگيري يا بهبود افسردگي مي‌گردد:
براي جلوگيري از افت قندخون از كربوهيدرات‌هاي پيچيده و ميوه و سبزي بويژه هويج، كلم، كلم پيچ، اسفناج، گوجه‌فرنگي، سيب، پرتقال، آناناس، گيلاس، چغندر قند و مارچوبه استفاده كنيد اين مواد علاوه بر جلوگيري از افت قندخون از منابع غني فولات و ويتامين‌ها هستند. حبوبات بويژه لوبياي سويا و فرآورده‌هاي آن، مغزها و دانه‌ها و ميوه‌هاي خشك را روزانه مصرف كنيد. غلات كامل مثل برنج قهوه‌اي، چاودار و جو باعث بهبودي افسردگي مي‌شود بويژه جو كه داراي ساپونين، الكالوئيد، ويتامين‌هاي و فلاوونوئيد مي‌باشد. منابع غني امگا-3
كه عبارتند از انواع ماهي‌ها بخصوص سالمون، ساردين، ماهي سفيد و تخم‌مرغ را در رژيم غذايي روزانه خود بگنجانيد. روزانه از سبزيجات برگ سبز تيره بويژه ريحان كه از ديرباز به سپر غم معروف بوده و مواد فعال آن روغن‌هاي فرار مي‌باشد و كاهو كه حاوي ماده آرامبخش لاكتوكاريوم است استفاده نماييد. از گوشت لخم و شير كم چرب كه منابع خوبي از ويتامين هستند و براي تبديل اسيد آمينه تريپتوفان به سروتونين لازم است به طور روزانه استفاده نماييد.
ج – مكمل‌هاي غذايي و افسردگي:
اسيدفوليك: مطالعات نشان داده كه فولات بيش از ساير مواد مغذي با افسردگي در ارتباط مي‌باشد. بين 15-38 درصد از افراد افسرده سطح فولات كمتري در بدنشان دارند همچنين پايين بودن سطح فولات ممكن است بر روي تاثير درمان دارويي نيز موثر باشد.
امگا-3: اسيدهاي چرب ضروري امگا–3 و امگا–6
نقش مهمي را در عمل شيميايي مغز خصوصا در رابطه با سروتونين و دوپامين ايفا مي‌كنند. مطالعات نشان داده كه سطح پايين اسيد چرب امگا-3 يا نسبت بالاي امگا– 6 به امگا–3 ممكن است با افسردگي در ارتباط باشد بنابراين مصرف مرتب غذاهاي غني از امگا -3 يا مصرف مكمل آن زير نظر متخصصين باعث حفظ نسبت امگا -6 به امگا -3 و پيشگيري از افسردگي مي‌شود.
تريپتوفان: تريپتوفان آمينو اسيدي است كه به سروتونين تبديل مي‌شود. مطالعات نشان داده كه پايين بودن سطح تريپتوفان مي‌تواند منجر به كاهش سطح سروتونين و افزايش احتمال افسردگي شود علاوه بر آن مصرف تريپتوفان به همراه داروهاي تري‌سيكليك ممكن است نتايج بهتري نسبت به مصرف دارو به تنهايي داشته باشد.
سلنيوم: سلنيوم كه در جوانه گندم، مخمر، جگر، ماهي، صدف، سير، دانه آفتابگردان و غلات وجود دارد بر روي وضعيت رواني اثر مي‌گذارد. در يك بررسي بر روي افراد افسرده با سطح سلنيوم پايين كه يك رژيم غذايي غني از سلنيوم مصرف كردند بعد از 5 هفته، علائم كاهش پيدا كرد.
ويتامينC: ويتامينC علاوه بر تاثير در بهبودي افسردگي علائم خشكي دهان ناشي از مصرف داروهاي ضدافسردگي را كاهش مي‌دهد قابل ذكر است مصرف مواد مغذي فوق به صورت مكمل بايد زيرنظر متخصص تغذيه يا پزشك معالج صورت گيرد.
منبع: دنیای سلامت ش ۶۸
الف– مواد غذايي كه باعث تشديد افسردگي مي‌شود:
از مصرف شكر و آرد سفيد اجتناب كنيد زيرا باعث افزايش و كاهش ناگهاني قندخون و تشديد افسردگي مي‌گردد. از مصرف جوش شيرين، شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي و مونو گلوتامات سديم پرهيز كنيد زيرا اين مواد باعث اختلال در توليد سروتونين و تشديد افسردگي مي‌شود. از مصرف مواد غذائي حاوي چربي‌هاي اشباع شده مانند مارگارين، پي(دمبه) و غذاهاي خيلي سرخ شده بپرهيزيد. از مصرف الكل، كافئين و نيكوتين اجتناب كنيد.
ب- مواد غذائي كه باعث پيشگيري يا بهبود افسردگي مي‌گردد:
براي جلوگيري از افت قندخون از كربوهيدرات‌هاي پيچيده و ميوه و سبزي بويژه هويج، كلم، كلم پيچ، اسفناج، گوجه‌فرنگي، سيب، پرتقال، آناناس، گيلاس، چغندر قند و مارچوبه استفاده كنيد اين مواد علاوه بر جلوگيري از افت قندخون از منابع غني فولات و ويتامين‌ها هستند. حبوبات بويژه لوبياي سويا و فرآورده‌هاي آن، مغزها و دانه‌ها و ميوه‌هاي خشك را روزانه مصرف كنيد. غلات كامل مثل برنج قهوه‌اي، چاودار و جو باعث بهبودي افسردگي مي‌شود بويژه جو كه داراي ساپونين، الكالوئيد، ويتامين‌هاي و فلاوونوئيد مي‌باشد. منابع غني امگا-3
كه عبارتند از انواع ماهي‌ها بخصوص سالمون، ساردين، ماهي سفيد و تخم‌مرغ را در رژيم غذايي روزانه خود بگنجانيد. روزانه از سبزيجات برگ سبز تيره بويژه ريحان كه از ديرباز به سپر غم معروف بوده و مواد فعال آن روغن‌هاي فرار مي‌باشد و كاهو كه حاوي ماده آرامبخش لاكتوكاريوم است استفاده نماييد. از گوشت لخم و شير كم چرب كه منابع خوبي از ويتامين هستند و براي تبديل اسيد آمينه تريپتوفان به سروتونين لازم است به طور روزانه استفاده نماييد.
ج – مكمل‌هاي غذايي و افسردگي:
اسيدفوليك: مطالعات نشان داده كه فولات بيش از ساير مواد مغذي با افسردگي در ارتباط مي‌باشد. بين 15-38 درصد از افراد افسرده سطح فولات كمتري در بدنشان دارند همچنين پايين بودن سطح فولات ممكن است بر روي تاثير درمان دارويي نيز موثر باشد.
امگا-3: اسيدهاي چرب ضروري امگا–3 و امگا–6
نقش مهمي را در عمل شيميايي مغز خصوصا در رابطه با سروتونين و دوپامين ايفا مي‌كنند. مطالعات نشان داده كه سطح پايين اسيد چرب امگا-3 يا نسبت بالاي امگا– 6 به امگا–3 ممكن است با افسردگي در ارتباط باشد بنابراين مصرف مرتب غذاهاي غني از امگا -3 يا مصرف مكمل آن زير نظر متخصصين باعث حفظ نسبت امگا -6 به امگا -3 و پيشگيري از افسردگي مي‌شود.
تريپتوفان: تريپتوفان آمينو اسيدي است كه به سروتونين تبديل مي‌شود. مطالعات نشان داده كه پايين بودن سطح تريپتوفان مي‌تواند منجر به كاهش سطح سروتونين و افزايش احتمال افسردگي شود علاوه بر آن مصرف تريپتوفان به همراه داروهاي تري‌سيكليك ممكن است نتايج بهتري نسبت به مصرف دارو به تنهايي داشته باشد.
سلنيوم: سلنيوم كه در جوانه گندم، مخمر، جگر، ماهي، صدف، سير، دانه آفتابگردان و غلات وجود دارد بر روي وضعيت رواني اثر مي‌گذارد. در يك بررسي بر روي افراد افسرده با سطح سلنيوم پايين كه يك رژيم غذايي غني از سلنيوم مصرف كردند بعد از 5 هفته، علائم كاهش پيدا كرد.
ويتامينC: ويتامينC علاوه بر تاثير در بهبودي افسردگي علائم خشكي دهان ناشي از مصرف داروهاي ضدافسردگي را كاهش مي‌دهد قابل ذكر است مصرف مواد مغذي فوق به صورت مكمل بايد زيرنظر متخصص تغذيه يا پزشك معالج صورت گيرد.
منبع: دنیای سلامت ش ۶۸
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر