در مورد رژیم گــیـاهـخـواری چه می‌دانید ؟

نوشته  : آسیه محمدزاده کارشناس ارشد تغذیه 

گیاهخواری با پیدایش انسان بر روی زمین آغاز شده است. انسان‌های اولیه در جنگل‌های گرمسیری زندگی می‌کردند و خوراك آنها میوه درختان بود. اما به دليل پیشامدهای ناگهانی مانند زمین‌لرزه، سیل و غیره به نواحی دیگری كوچ کردند و به علت تغییرات آب و هوایی، كمیاب شدن میوه‌ها و گرسنگی مجبور شدند از گوشت جانورانی كه برای دفاع از خود می‌كشتند، بخورند و پس از كشف آتش این عادت را حفظ نمودند. بودا، زرتشت، فیثاغورث، سقراط، افلاطون، مولانا و عطار نیشابوری از جمله افراد گیاهخواري بودند كه به شاگردان و پیروان خود نيز این شیوه را توصیه مي‌كردند.
گیاهخواری چیست؟
در مقابل رژیم همه چیزخواري (Omnivorous Diet) كه شامل تمام منابع حیوانی و گیاهی می‌شود، رژيمي به نام رژیم گیاهخواری(Vegetarian Diet)  وجود دارد كه محدود به غذاهای گیاهی و پرهیز از مصرف انواع گوشت‌ها و محصولات حیوانی است.
انواع رژیم گیاهخواری
Lacto-vegetarian Diet: در اين رژيم، افراد علاوه بر غذاهای گیاهی، فرآورده‌های لبنی به جز بستنی را  نیز مصرف می‌کنند.
Ovo-vegetarian Diet: در اين رژيم، افراد علاوه بر غذاهای گیاهی مي‌توانند تخم‌مرغ نیز مصرف کنند.
Lacto-ovo-vegetarian Diet: در اين رژيم، علاوه بر غذاهای گیاهی، از شیر و تخم مرغ نيز استفاده می‌شود. اين رژيم متداول ترین و راحت ترین نوع گیاهخواری است.

پُرخوري عوارض و راهكارها

نوشته  : تحريريه دنياي سلامت 

همه ما دوست داريم جسم و رواني سالم داشته باشيم، ولي اين امر به راحتي ميسر نيست. براي داشتن بدني سالم، رعايت يك رژيم غذايي صحيح و علمي لازم است و مراقبت از سلامت روان هم قواعد خاص خودش را دارد. ما سعي مي‌كنيم در حد امكان غذاهاي سالم بخوريم و حجم غذاي خود را كاهش دهيم. ميزان موفقيت در اين كار براي افراد مختلف يكسان نيست. بعضي افراد مي‌توانند اين برنامه تغذيه صحيح و به اندازه را دقيقا رعايت كنند و بسياري هم پس از مدتي رعايت كردن رژيم غذايي، تحمل خود را از دست مي‌دهند و به شدت پرخوري مي‌كنند. اين افراد پس از اين اتفاق به شدت احساس گناه مي‌كنند و نمي‌دانند كه آيا مي‌توانند  همان روند سالم قبلي را ادامه دهند يا  خير. بايد ديد دليل اين شكست و رو آوردن به پرخوري چيست. عوامل گوناگوني مانند عوامل رواني، جسمي و محيطي در اين موضوع دخيل هستند. در زير تعدادي از اين عوامل را مي‌خوانيد.

استرس و كورتيزول
1-يكي از دلايل پرخوري فشارهاي عصبي و استرس است. وقتي شما به طور مزمن استرس داشته باشيد، بدن‌تان هورمون‌هايي مانند كورتيزول را به مقدار زياد ترشح مي‌كند كه به مرور باعث افزايش اشتها و در نتيجه پرخوري مي‌شود. دكتر اليسا اپل، دانشيار دانشگاه كاليفرنيا در سان فرانسيسكو و دپارتمان روانپزشكي، مي‌گويد: «كورتيزول باعث مي‌شود ما به غذاهايي كه چربي، قند و نمك آنها زياد است، تمايل پيدا كنيم.» سلول‌هاي چربي هم كورتيزول توليد مي‌كنند. اگر هم چاق باشيد و هم زندگي پر استرسي داشته باشيد، سطح خوني اين هورمون در بدن‌تان بالا خواهد رفت.

توصيه‌هاي مهم براي حفظ وزن دلخواه

نوشته  : دكتر بهمن محمدي 

فرقي نمي‌كند كه هميشه وزن مناسبي داشته‌ايد و يا مدتي است كه وزن خود را كاهش داده و مي‌خواهيد وزن دلخواه خود را حفظ كنيد. با رعايت توصيه‌هاي زير بدون نياز به رژيم غذايي وزن خود را كنترل كرده و اندام متناسب خود را حفظ كنيد:
از استراحت و خواب زياد بپرهيزيد. عموما هشت ساعت خواب در شبانه‌روز كافي است.
سر ساعت معيني بخوابيد و غذاي خود را هر روز در وقت مشخصي صرف كنيد. داشتن نظم در تغذيه و استراحت به كنترل وزن كمك مي‌كند. زندگي كم‌تحرك عامل چاقي است. روزانه نيم تا يك ساعت فعاليت جسماني مانند پياده‌روي داشته باشيد و در زمان پياده‌روي و تا دو ساعت پس از آن به جز آب هيچ غذايي نخوريد (نوشيدن آب مفيد است و توصيه مي‌شود). خوردن ته‌ديگ، شربت، نوشابه، غذاهاي چرب، شيريني، شكلات، تنقلات و نظاير آنها چاق‌كننده است از مصرف آنها بپرهيزيد يا به مقدار كم بخوريد. آبميوه، بيسكوئيت، نان خشك و نان سوخاري نيز وزن را افزايش مي‌دهد؛ اما مي‌توانيد در حد متعادل از اين موادغذايي استفاده كنيد. خوردن نوشابه‌هاي رژيمي و آجيل و بستني به مقدار متعادل و گاه به گاه بلامانع است. لبنيات مصرفي نظير ماست، پنير و شير بايد كم‌چرب (چربي كمتر از 5/2 درصد) باشد. از روغن مايع مخصوص سرخ كردن استفاده كنيد. اين روغن‌ها حاوي اسيدهاي چرب ضروري هستند و براي سلامت قلب و عروق مفيدند. بهترين روغن‌ها به ترتيب: روغن زيتون، كانولا، سويا، آفتابگردان، هسته انگور و ذرت مي‌باشند. سعي كنيد همه روزه از انواع ميوه‌جات به مقدار متعادل بخوريد. خوردن قند و شكر و ساير مواد قندي توصيه نمي‌شود. مصرف آنها را كاهش دهيد. مواد قندي و ميوه را در طول روز تقسيم كرده و از مصرف آنها در يك نوبت خودداري كنيد.

فلفل دلمه‌اي بخوريد تا جوان بمانيد.

نوشته  : تحريريه دنياي سلامت 

يكي از بهترين سبزيجاتي كه مي‌تواند با چين و چروك پوست مبارزه كند، فلفل دلمه‌اي است. فلفل دلمه‌اي انواع مختلفي دارد و به رنگ‌هاي زرد، قرمز، سبز و نارنجي موجود مي‌باشد. اما رنگ قرمز آن اثر بيشتري بر روي چين و چروك‌هاي پوست دارد. انواع فلفل دلمه‌اي منبعي غني از ويتامين A و C مي‌باشد. ويتامين  A از ويتامين‌هاي محلول در چربي بوده و مي‌تواند به راديكال‌هاي آزاد موجود در سلول‌هاي چربي كه براي بدن مضر هستند حمله كرده و آنها را از بين ببرد. ويتامين C نيز از ويتامين‌هاي محلول در آب است و به راديكال‌هاي آزاد كه در بخش مايع سلول‌ها وجود دارند حمله كرده و آنها را از بين مي‌برد. بنابراين، فلفل دلمه‌اي با از بين بردن راديكال‌هاي آزاد و مضر كه به نوعي موجب تضعيف كلاژن مي‌گردند از پوست دفاع مي‌كند و پوستي سالم با بافتي محكم و چين و چروك كمتر به شما هديه مي‌دهد.
پوستي سالم و شاداب و رگ‌هايي سالم!
آيا مي‌دانيد راديكال‌هاي آزاد يكي از عوامل مهم ايجاد كلسترول در رگ‌هاي خوني بدن هستند؟ كلسترول موجود در خون به عروق خوني و سلول‌هاي عصبي آسيب مي‌رساند. از طرفي لازمه داشتن پوستي جوان، سالم، زيبا، عروق خوني و سلول‌هاي عصبي سالم است، زيرا در صورت عدم سلامت رگ‌هاي خوني مجاور پوست، پوست نمي‌تواند مواد مغذي و مبارزه كننده با چين و چروك را از رگ‌هاي خوني دريافت كرده و علائم پيري پوست را به تأخير بيندازد. انواع فلفل دلمه‌اي با رساندن ويتامين A و C لازم به بدن (دو ويتامين مبارزه كننده با راديكال‌هاي آزاد) نه تنها با نابود كردن راديكال‌هاي آزاد از پيري پوست جلوگيري مي‌كند، بلكه سبب بهبود عملكرد عوامل غذا رساندن به پوست (رگ‌هاي خوني) نيز مي‌گردد.

رژيم غذايي براي نوجوانان

نوشته  : تحريريه دنياي سلامت 

تغذيه يك كودك از زمان تولد تا بزرگسالي روي سلامت او تاثير بسزايي داشته و حتي از بسياري مشكلات از جمله اضافه وزن، استخوان‌هاي ضعيف و ديابت پيشگيري مي‌كند. از آنجا كه هر مرحله از زندگي نيازهاي تغذيه‌اي متفاوتي دارد، لازم است تمام گروه‌هاي غذايي متناسب با اين نيازها در رژيم غذايي گنجانده شود. اگرچه تغذيه در رده‌هاي مختلف سني از كودكي تا پيري بسيار مهم است، اما تغذيه نوجوانان اهميت بيشتري داشته و تاثير بسزايي در سلامت آينده آنها دارد. براي سلامت نوجوانان به توصيه‌هاي غذايي زير توجه كنيد:
 مصرف انواع غذاها
 داشتن رژيم غذايي متعادل همراه با فعاليت فيزيكي
 انتخاب رژيم غذايي سرشار از حبوبات، سبزي و ميوه
 پيروي از رژيم غذايي كه كمتر در آن چربي‌هاي اشباع‌شده و كلسترول وجود داشته باشد

 انتخاب رژيم غذايي با نمك و قند متوسط
 رژيم غذايي سرشار از كلسيم و آهن كافي براي تامين نيازهاي بدن در دوران رشد يافته
چه خوب است عادات سالم صحيح خوردن و ورزش منظم در برنامه زندگي نوجوانان قرار گيرد و خانواده براي اين عادات، برنامه منظم داشته باشد. بهتر است والدين خود نيز از اين برنامه‌ها پيروي كرده و بيشتر از محصولات كم كالري و كم چربي استفاده كنند. هرم غذايي نوجوانان بايد به گونه‌اي باشد كه در آن پنج وعده غذايي و هر آنچه براي سلامت لازم است، گنجانده شود. همچنين غذاهايي كه حاوي ميزان بالايي چربي، روغن و قند هستند، بايد كمتر استفاده شود. تعداد وعده‌هاي غذايي به اندازه غذايي كه نوجوان مصرف مي‌كند، بستگي دارد. غذاهايي در حجم زياد به عنوان بيش از يك وعده غذايي شناخته مي‌شوند و غذاهايي با حجم كم، جزئي از يك وعده كامل هستند.

آلـوئه‌ورا طبيب شگفت‌انگيز طبيعت

نوشته  : تحريريه دنياي سلامت 

شايد درباره خواص دارويي و درماني گياه آلوئه‌ورا بسيار شنيده‌ايد، اما در شماره‌گذشته و در ادامه اين شماره به تفضيل خواص مفيد و توانايي‌هاي درماني آن برايتان خواهيم گفت.
شيره آلوئه‌ورا
شيره اين گياه داراي خواص مفيد و متعددي است. اگر مي‌‌خواهيد از فوايد اين گياه پرخاصيت بهره‌مند شويد، روزانه 60 تا 120 گرم از شيره آلوئه‌ورا بنوشيد. اگر هر روز اين كار را بكنيد، جريان خون‌تان بهتر مي‌شود، هضم غذاي‌تان بهتر انجام مي‌گيرد و روده‌هاي‌تان پاك مي‌شود. اين گياه داراي خواص سم‌زدايي است و مي‌تواند سموم را از جريان خون پاك كند. يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي شيره آلوئه‌ورا ضد باكتري و ضد قارچ بودن آن است. به همين دليل استفاده از شيره اين گياه موجب حفظ سلامتي مي‌شود.
شيره آلوئه‌ورا و كاهش وزن
يكي از مفيدترين خواص اين گياه كمك به كاهش وزن است. آلوئه‌ورا در واقع با تحريك متابولسيم موجب مي‌شود كه بدن كالري بيشتري بسوزاند. انرژي لازم براي اين كار از چربي و كربوهيدارت‌ موجود در بدن به دست مي‌آيد. نوشيدن شيره‌ آلوئه‌ورا به صورت روزانه با چند بار ورزش در هفته برابري مي‌كند. آلوئه‌ورا داراي مقادير زيادي پروتئين كلاژن است و زماني كه شما شيره آن را مي‌نوشيد، بدن بايد براي جذب پروتئين انرژي بيشتري مصرف كند و همين موجب كاهش وزن مي‌شود. به علاوه، با مصرف روزانه شيره اين گياه حجم كمتري از غذا در روده باقي مي‌ماند و به اين ترتيب انرژي كمتري از غذاها جذب مي‌گردد.

ميخواهم چاق شوم چه كار كنم؟

نوشته  : تحريريه دنياي سلامت 

اين روزها همه جا صحبت از افراد چاقي است كه مي‌خواهند لاغر شوند و براي كاهش وزن‌شان به انواع و اقسام روش‌ها متوسل مي‌شوند. به طور قطع شما هم در راديو و تلويزيون و مجلات و روزنامه‌ها و وب سايت‌هاي گوناگون درباره اين مقوله چيزهاي زيادي شنيده‌ايد و خوانده‌ايد. چاق‌ها از اينكه لاغر شدن خيلي سخت است، هميشه شكايت دارند و بعضي‌ها هم مي‌گويند كه به هيچ وجه لاغر نمي‌شوند و اگر آب هم بخورند چاق مي‌شوند، ولي گروه ديگري هم هستند كه درست عكس دسته اول دوست دارند چاق شوند و به جاي اندامي تركه‌اي و ظريف، عضلاتي ستبر و حجيم داشته باشند. لاغري بيش از اندازه هم خطراتي به دنبال دارد كه افزايش خطر ابتلا به پوكي استخوان و طولاني شدن دوران نقاهت بعد از بيماري‌ها از جمله آنهاست. خوشبختانه مي‌توان با يك رژيم غذايي صحيح و برنامه ورزشي منظم و علمي وزن اين افراد را افزايش داد و حجم عضلات‌شان را هم بيشتر كرد. برخي از افراد لاغر كه دوست دارند چاق شوند، به طور طبيعي لاغر هستند و چه خيلي غذا بخورند و چه كم، باز هم همچنان لاغرند. اين عده هميشه باعث حسرت گروه اول هستند. شايد فكر كنيد كه كار اين دسته راحت است و فقط كافي است حسابي بخورند تا چاق شوند و شايد هم آرزو كنيد جاي آنها باشيد؛ ولي كار لاغر‌هايي كه مي‌خواهند چاق شوند هم خيلي آسان نيست. آنها هم بايد از رژيم غذايي مناسبي پيروي كنند و به طور منظم و علمي تمرينات ورزشي انجام دهند تا به تدريج بر وزن‌ و حجم عضلات‌شان افزوده شود. در اينجا درباره اين روند و چگونگي موفقيت در انجام آن مي‌خوانيد.اگر بخواهيد هفته‌اي نيم كيلو وزن اضافه كنيد، بايد 3500 كيلو كالري مصرف نماييد، يعني براي اينكه وزن‌تان درهفته نيم كيلو افزايش يابد، بايد هر روز 500 كيلوكالري اضافه‌تر دريافت كنيد.

آجيل و مغزها

نوشته  : مينا ميران 

بر اساس شواهد میوه‌های مغزدار از 10000 سال قبل از میلاد مسیح به عنوان منبع غذایی انسان بوده‌اند. اين میوه‌ها حاوی مواد مغذی و ارزشمندی هستند که در حفظ و سلامت بدن نقش دارند. امروزه بیش از 25 نوع از آنها در سراسر دنیا می‌روید. این گروه از مواد غذیی سرشار از پروتئین، مواد معدنی و بسیاری از ریزمغذی‌ها می‌باشند. بر اساس آخرین پژوهش‌ها، افرادی که روزانه 5/42 گرم خشکبار در روز مصرف می‌کنند، بیماری‌های قلبی و عروقی در آنها کاهش مي‌يابد. همچنین در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش بسزایی دارند. پژوهشگران اعلام کردند، مصرف روزانه يك مکمل غذایی حاوی 200 میکروگرم سلنیوم، سرطان پروستات، ریه و روده را حدود 50 درصد کاهش می‌دهد و از میزان ابتلا و پیشرفت سرطان سینه در زنان جلوگیری می‌کند. آنها همچنین اعلام کردند، افرادی که میوه‌های مغزدار را در برنامه غذایی خود گنجانده‌اند، دو تا سه سال بیشتر عمر می‌کنند. خشکبار سرشار از اسید‌های چرب لینولنیک و لینولئیک است که برای رشد فیزیکی وذهنی ضروری است و به دلیل داشتن اسید‌های چرب غیراشباع، کلسترول خون را بالا نمی برد. فسفر و کلسیم موجود در خشکبار به ساخت استخوان و دندان و منیزیم آن به تعادل و عملکرد ماهیچه‌ها و اعصاب کمک می‌کند. خشکبار سرشار از چربی و پروتئین می‌باشد، به همين دليل احساس سیری طولانی مدتی به شخص دست می‌دهد و دیرتر گرسنه مي‌شود.
در ذیل به برخی خواص میوه‌های مغزدار اشاره شده است.

خواص گريپ فروت

نوشته  پژوهشگر دكتر فاطمه باقري 

گريپ فروت ميوه‌اي تو پُر، خوش‌طعم و مغذي است كه:
- سرشار از ویتامین C و پتاسیم مي‌باشد.
- منبعی غنی از فولات، آهن، كلسیم و سایر مواد معدنی است.
- انواع سرخ و صورتی آن  سرشار از بتاكاروتن است كه بدن آن را به ویتامین A تبدیل مي‌كند.
- فیبر گیاهی گريپ فروت، فراوان است، ولی كالری كمي دارد.
- دارای بیوفلاوونوئید و شماری دیگر از مواد گیاهی است كه از ابتلا به سرطان و بیماری های قلبی جلوگيري مي‌كند.
نكته:
 گريپ فروت ممكن است در افراد حساس به مركبات، واكنش حساسیت‌زا ایجاد كند. نصف گریپ فروت، افزون بر 50 درصد مقدار مجاز خوراكی توصیه شده حاوي ویتامین C، 325 گرم پتاسیم، 25 میكروگرم فولات، 40 میلی‌گرم كلسیم و 1 میلی‌گرم آهن است. یك فنجان گریپ فروت شیرین‌نشده( بدون شكر) حاوي مقدار 95 میلی‌گرم ویتامین C و بیش از 150 درصد مقدار مجاز خوراكی توصیه شده مي‌باشد. همچنین بسیاری ديگر از مواد مغذی در آن وجود دارد. در گذشته، بسیاری از افراد از خوردن گریپ فروت بدون شكر، به دليل عصاره تلخ و ترش آن، خودداری می‌كردند، ولی به طور معمول با آمیختن آب گریپ فروت سرخ یا صورتی با سفید، مزه شیرین حاصل می‌شود. اگر آب پرتقال و گریپ فروت را با هم تركيب كنيد، نوشابه نیروبخشی به دست می‌آید كه نیاز به شیرین كردن ندارد. براساس برنامه‌های رژیم غذایی كه طی سال‌ها از سوی سازمان نظارت بر مواد غذایی و دارویی آمریكا تنظیم شده، معلوم شده است كه گریپ فروت قدرت بی‌نظیری در سوزاندن و از بین بردن چربی‌ها دارد.گریپ فروت، میوه‌ای مفید برای متعادل ساختن وزن بدن است و فیبر گیاهی فراوان آن گرسنگی را فرو می‌نشاند.

دیابتی‌ها باید ماهانه ویزیت شوند

 یک فوق تخصص غدد به بیماران دیابتی توصیه کرد که ویزیت‌ ماهانه خود را فراموش نکنند و به صورت مرتب قند خون خود را آزمایش کنند. البته بیمه‌ها نیز باید هزینه ویزیت ماهانه، آموزش و مشاوره این بیماران را بپردازند تا از عوارض شدید بعدی جلوگیری شود.

ایرج حیدری در گفت‌و‌گو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس، افزود: اگر فرد مبتلا به دیابت نوع یک باشد ممکن است که هر دو هفته یکبار به معاینه پزشکی احتیاج داشته باشد اما اگر دیابت وی پایدار و از نوع 2 باشد معمولاً هر 3 ماه یکبار توصیه می‌شود که قند خون خود را کنترل کند.

وی ادامه داد: مراجعه بیماران دیابتی به چشم پزشک سالی یکبار از بدو تشخیص بیماری لازم است و این امر باید سالانه تکرار شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: عوارض کلیوی از دیگر عوارضی است که بیماران مبتلا به دیابت را درگیر می‌کند بنابراین از بدو تشخیص این بیماری سالانه باید به پزشک معالج مراجعه کنند و تست ادرار بدهند.

حیدری گفت: زخم پا و عوارض پا از شایع‌ترین بیماریهای دیابتی هاست که بیماران دیابتی را مبتلا می‌کند بنابراین توصیه می‌شود که این بیماران روزانه پای خود را چک کنند و هر ماه برای معاینه به پزشک مراجعه کنند تا با دستگاهی ویژه اختلال حس را در پاهایشان تشخیص دهند.

حیدری معاینه سالانه قلب و انجام نوار قلب را از دیگر توصیه‌های ضروری به بیماران دیابتی عنوان کرد و گفت: از مقوله‌های دیگری که باید در این زمینه به آن توجه شود آموزش است که هر سال باید این آموز‌ش‌ها به بیماران داده شود و چنانچه تکراری هم بود به صورت مداوم  وجود داشته باشد.