ايران دهمين کشور چاق دنياست



سارا دماوندان/؟ ميليون ايراني اضافه‌وزن دارند و نيم ميليون نفر چاق هستند

گزارشي از تلويزيون پخش مي‌شد؛ آمريكا، روسيه، مصر، مکزيک، آلمان، برزيل، انگلستان، آرژانتين، تركيه و بالاخره ايران 10 كشور نخست دنيا از نظر پرخوري هستند...
 آمار ارائه‌شده نشان مي‌دهد در ايران 2 ميليون نفر دچار اضافه‌وزن و حدود نيم ميليون نفر به بيماري چاقي مبتلا هستند. تمام هوش و حواسم پيش خبر بود كه مادربزرگ رشته افكارم را پاره كرد: «حالا نشستي اينو نگاه مي‌كني كه چي بشه؟ تو كه چاق نيستي. زن اگه دوپره گوشت رو تنش نباشه، با اولين زايمان زهوارش در مي‌ره.» با لبخند به طرفش رفتم و گفتم: «آخه قربونت برم، الان كمر باريك مد شده. هر چي لاغرتر باشي، سالم‌تري.»
ناگهان عصباني شد و گفت: «يه چيزي ياد گرفتي! لاغرتر سالم‌تر. يه سرماي ساده مي‌خوري يه هفته تو رختخوابي. من اندازه تو كه بودم، همه فاميل دوست داشتن مثل من واسه پسرشون انتخاب كنند. يه قمر مي‌گفتند، صد تا قمر از دهنشون درمي‌اومد. چرا؟ چون تپل و سالم بودم. حالا هم اگه مي‌بيني نمي‌تونم خوب راه بروم و قلب‌درد گرفتم، به خاطر فشار زندگيه.» قانع‌كردن مادربزرگ كار سختي بود. هميشه چاقي را يكي از ارزش‌هاي زن ايراني مي‌دانست و معتقد بود زن بايد جان داشته باشد.


اينكه ايران در فهرست 10 كشور چاق دنيا قرار گرفته است، خبر خوشايندي نيست. يك گروه از دانشمندان، وزن كل جهان را تخمين زده و به اين نتيجه رسيده‌اند مردم آمريكاي شمالي بيشترين ميانگين را در ميان چاق‌ها دارند. در ايران
2 ميليون نفر اضافه وزن دارند و حدود نيم ميليون نفر چاق محسوب مي‌شوند.
دكتر ضياءالدين مظهري، رييس انجمن علمي غذا و تغذيه حامي سلامت ايران مي‌گويد: «مادران چاق فرزندان چاق به دنيا مي‌آورند.» بنا به گفته‌هاي او، مادران دچار لاغري مفرط و سوءتغذيه يا برعكس چاق و داراي اضافه وزن به نوعي تعيين‌كننده آينده كودكانشان هستند.
رييس انجمن علمي غذا و تغذيه حامي سلامت ايران در گفت‌وگو با هفته‌نامه «سلامت» درباره چاقي و لاغري مادران باردار از يك حقيقت تلخ پرده برداشت؛ مادراني كه هنگام بارداري اصول تغذيه را رعايت نمي‌كنند و دچار چاقي يا لاغري مفرط مي‌شوند، فرزنداني با قد كوتاه و وزن كم يا برعكس كودكان بلندقد و چاق به دنيا خواهند آورد كه هر دو گروه در آينده به بيماري‌هاي قلبي و چاقي مبتلا خواهند شد. رييس انجمن تغذيه ايران، همچنين به شرايط روحي و وزني كودكان نسل امروز اشاره و خاطرنشان مي‌كند: «متاسفانه تغيير تغذيه، نبود برنامه مناسب براي بازي و تحرك و استفاده بيش از اندازه كودكان از رايانه و بازي‌هاي پر از هيجان باعث شده است كودكان ايراني نسبت به ساير كودكان اضافه وزن داشته باشند.» 

كودكان امروز چاق‌تر از گذشته‌اند
كودكان امروز بسيار چاق‌تر از نسل گذشته هستند. دكتر مظهري با بيان اين مطلب در ادامه مي‌گويد: «متاسفانه تغيير در روش زندگي يكي از عوامل مهم در افزايش و كاهش وزن است. در گذشته‌اي كه زياد هم دور نيست، كودكان بسيار پرتحرك‌تر از امروز بودند، فوتبال و گرگم به هوا و... بازي مي‌كردند كه سوخت و ساز بدن آنها را بالا مي‌برد. پس از اتمام بازي و سرگرمي هم با خوردن يك خوراكي سالم به قول قديمي‌ترها «جان» مي‌گرفتند، اما در حال حاضر شرايط زندگي كامل تغيير كرده است. يك كودك 5 ساله ساعت‌ها با بازي‌هاي مهيج رايانه‌اي خود را مشغول مي‌كند. كارتون‌هاي اكشن دوست دارد و براي اينكه حتي يك صحنه را از دست ندهد ترجيح مي‌دهد پاي تلويزيون يا ميز رايانه بيسكويت، پيتزا يا ساندويچ بخورد. اين برهم زدن آرامش و تغذيه نادرست به مرور زمان و در سنين بالاتر فرد را به بيماري‌هاي گوناگون از قبيل چاقي، افزايش فشارخون و انواع سكته‌ها مبتلا مي‌کند.»

چاقي مي‌تواند محيطي
يا وراثتي باشد
مدير گروه تغذيه واحد علوم تحقيقات، با اشاره به انواع چاقي‌ها گفت: «شخص مي‌تواند چاقي را به صورت ارثي از والدين يا به مرور زمان
بر اثر عادت‌هاي بد غذايي از محيط كسب كند اما به‌طور كلي عوامل ژنتيكي و بيماري‌هاي زمينه‌اي مانند كم‌كاري غده تيروييد، خواب ناكافي، استرس، تحرك ناكافي، تاثير بعضي داروها و همچنين حالت‌هاي روحي و رواني مي‌تواند بر چاقي افراد تاثيرگذار باشد.» در هر حال بنا به اظهارات رييس انجمن تغذيه ايران هرگاه دريافت انرژي از طريق رژيم غذايي بيشتر از مصرف انرژي بدن باشد، سلول‌هاي چربي و تا حدودي هم سلول‌هاي ماهيچه‌اي و كبدي انرژي اضافي را به شكل چربي انبار مي‌كنند در نتيجه وقتي فردي بيشتر از نياز كالري روزانه خود غذا مي‌خورد، به مرور زمان به بيماري چاقي مبتلا مي‌شود. بررسي‌هاي سرانگشتي انجام شده نشان مي‌دهد در حال حاضر حدود 300 ژن چاقي در بدن شناخته شده و گفته مي‌شود خانواده‌هايي كه ژن چاقي داشته باشند، بيشتر از ساير افراد جامعه چاق مي‌شوند.

در انتخاب همسر دقت كنيم
از آنجا كه يكي از علل چاقي مي‌تواند وراثت باشد، بنا به توصيه‌هاي رييس انجمن تغذيه ايران، براي مبارزه با چاقي بهتر است در انتخاب همسر دقت كرد. دكتر مظهري مي‌گويد: «در بدن انسان 250 تا 300 ژن چاقي وجود دارد بنابراين اگر همسر انتخابي هم دچار اضافه وزن باشد، اين چاقي مي‌تواند از طريق وراثت به كودكان منتقل شود. پدر و مادر هر دو به يك نسبت اين چاقي را مي‌توانند به فرزند خود منتقل كنند اما از آنجا كه تغذيه كودك در دوران جنيني از ذخاير دروني مادر است، مادران بيشتر از پدران در وزن كودكان خود مي‌توانند نقش داشته باشند.»

تعادل وزن و قد را حفظ‌ كنيم
عضو هيات علمي دانشگاه علوم‌پزشکي تهران، فرمولي براي توازن قد و وزن ارائه داد. مردان براي آنكه بدانند چقدر اضافه وزن دارند، بايد قد خود را از عدد 102 كم كنند. رقم به دست آمده‌ وزن متناسب آنهاست. خانم‌ها نيز مي‌توانند قد خود را از 150 كم و عدد به دست آمده را در 9/0 ضرب و جواب را با عدد 45 جمع كنند. عدد به دست آمده، وزن ايده‌آل آنها را مشخص مي‌كند.

از زمينه‌هاي بروز چاقي پيشگيري كنيم
دكتر ضياءالدين مظهري، پيشگيري را بهترين روش براي مبارزه با چاقي مي‌داند. رعايت رژيم غذايي سالم در زمان بارداري و پس از بارداري بهترين راه‌حل براي كم كردن اضافه وزن است. او به آقايان نيز پرتحركي، رعايت رژيم غذايي، نخوردن غذاهاي چرب و فست‌فود را سفارش مي‌كند و معتقد است برنامه غذايي، كنترل ساعت خواب و بيداري و چگونگي فعاليت براي كودكان مي‌تواند كشور را از خطر چاقي نجات دهد. همچنين حذف صبحانه مهمترين عامل براي چاقي است که بايد به آن دقت کرد.

منبع: سلامتیران

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر