فروش بستنی و آبمیوه در کنار خیابان‌ها ممنوع اعلام شده. اگر همچنان خدمت این خوراکی‌های خیابانی ارادت دارید و از این اقدام ناراحتید.
برترین ها: دیده‌اید چه چشمکی به آدم از داخل یخچال می‌زنند؟ همین بستنی‌های رنگارنگ را می‌گوییم؛ همین‌هایی که خیلی‌هایشان را بیرون از یخچال و کنار خیابان می‌فروشند. آخ که اگر آدم تابش آفتاب را به صورت عمودی روی سرش احساس کند و چشمش هم به یک لیوان شربت یا یک ظرف بستنی خنک بیفتد، ممکن است دستی دستی خودش را به دردسر بیندازد! مثلا می‌رود شربت یا بستنی خیابانی می‌خرد و می‌خورد و یک لحظه خنک شدن را به ازای یک هفته بستری شدن به دست می‌آورد!
بله، فروش بستنی و آبمیوه در کنار خیابان‌ها ممنوع اعلام شده. اگر همچنان خدمت این خوراکی‌های خیابانی ارادت دارید و از این اقدام ناراحتید، بد نیست نگاهی به این گزارش بیندازید. تضمین می‌کنیم نسل‌های بعد از شما هم سراغ این بستنی‌ها نخواهند رفت!
بستنی با طعم دود
یک تهران است و دود و غباری که به جای پراکنده بودن متراکم است! اصلا تهران بدون هوای کثیفش که تهران نیست. ما روزانه مقادیر قابل توجهی از این هوای ناسالم را تنفس می کنیم، دیگر احتیاجی نیست که آن را بخوریم! می‌پرسید چطوری؟ جوابش ساده است. شیر یک ماده غذایی بسیار مقوی است که به سادگی آلوده می‌شود. کافی است یک بی احتیاطی کوچک کنید تا دچار مسمومیت شوید. بستنی‌ها هم حساسیتی مشابه شیر دارند. وقتی در کنار خیابان یا مراکز غیر معتبر ارائه می شوند احتمال آلوده‌شدن شان چند برابر است و می‌توانند به راحتی آلودگی موجود در هوا را به آلودگی موجود در بستنی تبدیل کنند! فرهادی، رئیس اداره بهداشت مواد غذایی و بهسازی اماکن عمومی وزارت بهداشت گفته، کسانی که دستگاه‌های بستنی ساز دارند باید به بهداشت این دستگاه‌ها توجه کنند و هر روز آنها را با آب گرم بشویند و گندزدایی کنند. اما چند نفر این کار را می‌کنند؟ واقعیت این است که خیلی‌ها از زیر این احتیاط‌ها شانه خالی کرده و با سلامت مردم بازی می‌کنند. در ضمن این دستگاه ها باید داخل مغازه‌ها باشند، چون در غیر این صورت با متخلفان برخورد قانونی خواهد شد.
سموم شیر با حرارت از بین نمی رود
دکتر ثریا نواب پور، دکترای دامپزشکی، مدیر آزمایشگاه های صنایع شیر و کارشناس ارشد کنترل کیفیت به سیب سبز می‌گویید: «گاهی خود باکتری‌ها هستند که با خوردن مواد غذایی مشکل ایجاد می‌کنند؛ مثل تب مالت ولی بعضی وقت‌ها سموم باکتری‌ها هستند که ایجاد مشکل می‌کنند. مثلا اگر فرد بستنی را با یک شیر کهنه خیلی بد درست کند، میتواند با حرارت تمام میکروب‌ها را بکشد ولی بعضی از سموم با حرارت هم از بین نمی‌رود.» به گفته دکتر نواب‌پور در کارخانه‌ها از آنجایی که سرعت عملیات بالاست، ممکن است شیر هیچ وقت بیشتر از 24 ساعت نماند، بنابراین فرصت ایجاد چنین شرایطی اصلا به وجود نمی‌آید؛ «در ضمن این را هم بدانید که در سیستم‌های صنعتی، هیچ وقت یک نفر نیست که مسموم می‌شود. اگر خدای نکرده مسئله‌ای بخواهد ایجاد شود ممکن است بسته به ظرفیت کارخانه حداقل 7، 8 یا حتی 10 هزار بستنی یک ویژگی را داشته باشد و مثلا مسموم باشد ولی در یک سیستم سنتی یا خرده‌فروشی میتواند این اتفاق برای چند نفر بیفتد.» محققان می‌گویند افرادی که معده‌های حساسی دارند و احتمال ابتلا به مسمومیت در آنها بیشتر از دیگران است باید خیلی مراقب باشند. در گرمای تابستان هیچ کسی شک ندارد و در فاسدشدن مواد غذایی در این فصل هم همه اتفاق‌نظر دارند، پس تا جایی که می‌توانید سراغ مواد غذایی مطمئن بروید و از خودتان مراقبت کنید. با دیدن هرگونه علائم مسمومیت مثل اسهال، استفراغ، دل درد، تهوع، درد عضلات، بی اشتهایی و تب به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید.
بستنی‌های میوه‌ای یا رنگی؟
رنگ یا اسانس‌هایی که در بستنی یا شیرهای طعم‌دار استفاده می‌شود باید منشأ طبیعی داشته باشد. از آنجایی که در کارخانه‌ها در تهیه محصولات نظارت وجود دارد ودر عین حال استاندارد بودن محصولات به نوعی ضامن کیفیت محصولات است، امکان تخلف وجود ندارد. اما بستنی‌هایی هستند که خارج از حیطه نظارت‌های بهداشتی تهیه می‌شوند و معلوم نیست از چه منشأیی برای تهیه این خوراکی‌ها استفاده می‌کنند، بنابراین نمی‌توان از صحت مواد غذایی غیر استاندارد به صرف ظاهر پر رنگ و لعاب‌شان اطمینان به دست آورد. البته رئیس اداره بهداشت مواد غذایی و بهسازی اماكن عمومی وزارت بهداشت گفته: «تشخیص استفاده از رنگ مصنوعی در بستنی‌ها دشوار است. اگر افراد حساسیت خاصی به استفاده از این گونه بستنی‌ها ندارند، می‌توانند از آنها استفاده كنند.»
یخ‌هایی در قالب صنعت
کنار خیابان پریز برق دیده‌اید؟ ما هم ندیده‌ایم. پس راهی برای راه‌اندازی یخچال در کنار خیابان نیست. نبودن یخچال به خصوص در تابستان، مساوی است با به وجود آمدن انواع بیماری ها.
به خاطر اینکه در خیابان‌ها یخچال نیست، دستفروشان از یخ‌های صنعتی استفاده می‌کنند؛ یخ‌هایی که دکتر حق ازلی، متخصص گوارش در گفت‌وگو با روزنامه هفت صبح آنها را سالم و بهداشتی معرفی نکرده است:«بسیاری از کارخانه ها یخ‌های خود را با روش‌های غیراستاندارد تهیه می‌کنند تازه اگر با روش‌های استاندارد هم تهیه شده باشد ممکن است حین انتقال آلوده شود و سلامت مواد غذایی را هم به خطر بیندازد. آبمیوه ها هم دقیقا شرایط مشابهی دارد و ممکن است با خوردن شان خودتان را به دردسر بیندازید.»
بستنی خوب، بستنی بد
دکتر نواب‌پور می‌گوید: «هر بستنی‌ای كه مواد اولیه سازنده آن از جنس مرغوب، سالم و بهداشتی باشد، میتواند بستنی خوبی باشد. این مواد اولیه نباید به مدت طولانی و به روش نادرست در انبار نگهداری شده باشد. مصرف شیر یا خامه ترش‌شده با كیفیت پایین و كره نگهداری شده در شرایط نامناسب میتواند از كیفیت بستنی بكاهد. برخی از كارخانه‌های بستنی‌‌سازی از شیرخشك‌های نامرغوب یا مانده استفاده می‌‌كنند كه میتواند از كیفیت محصول نهایی بكاهد، در ضمن انبارداری صحیح هم نکته مهمی است که باید رعایت شود.»
تب در جهنم!
تقریبا برای درست کردن هرگونه خوراکی باید از آب استفاده کرد. در واقع آب آشامیدنی سالم وقتی در کنار سایر اصول بهداشتی تهیه و نگهداری خوراکی‌ها قرار گیرد، ضامن سلامت افراد می‌شود. آب در درست کردن شربت، یخ در بهشت و بستنی هم جایگاه ویژه ای دارد. چیزی که شما می‌بینید یک لیوان یا ظرف تمیز و زیباست که داخلش آبمیوه یا بستنی ریخته شده است، ظاهر این خوراکی‌ها هم که تمیز است، در این لحظه باید یک سؤال اساسی بپرسید: آب استفاده شده برای تهیه این مواد از کجا برداشته شده؟ واقعیت است که در کنار خیابان نمی‌شود از سالم بودن آب و آشامیدنی بودن آن مطمئن بود. آب آلوده میتواند هزار و یک نوع بیماری مختلف را به انسان منتقل کند؛ بیماری‌های دردناکی که شیرینی چند لحظه نوشیدن یخ در بهشت را به داغی تب در جهنم تبدیل می‌کند!
دست‌های آلوده
موقعی که در دبستان درس می‌خواندیم، چیزهای زیادی راجع به بهداشت دست‌ها یاد گرفتیم. اینکه دست‌های آلوده می‌توانند چه مشکلاتی ایجاد کنند و باعث بیماری‌های عفونی شوند. خیلی از کسانی که در کار تهیه آبمیوه و بستنی دست‌ساز هستند یا از این موارد بهداشتی خبر ندارند یا تنبلی می‌کنند یا اینکه به دلیل سرعت عمل بالا به بهداشت‌شان اهمیت نمی دهند.
برای همین بعضی وقت‌ها، به‌خصوص آبمیوه های کنار خیابان به جای ویتامین، آلودگی دارد. خیلی مهم است که مراقب سلامت خودتان باشید. چون فروشنده‌های غیرمجاز بیشتر از آنکه سلامت شما برایشان اهمیت داشته باشد، سود خودشان است که برایشان اهمیت دارد. خوشبختانه این روزها به همت وزارت بهداشت، تولیدکنندگان غیرمجاز و دستگاه‌هایشان در حال جمع‌آوری و برخورد قانونی هستند. اما محض احتیاط شما هم از بهداشتی بودن کارشان اطمینان حاصل کنید. اگر می‌بینید بدون دستکش کار می‌کنند به آنها هشدار بدهید. از داشتن پروانه بهداشت و نصب آن در مغازه مطمئن شوید و در نهایت اگر با این دسته فروشنده‌ها برخورد کردید اطلاع‌رسانی به فوریت‌های سلامت را فراموش نکنید. به گفته مسئولان وزارت بهداشت مردم می‌توانند هرگونه تخلفات بهداشتی در بستنی‌فروشی‌ها را به سامانه ستاد فوریت‌های سلامت محیط كار با شماره تماس 09678 اطلاع دهند. ضمن اینکه خیال‌تان راحت باشد، 4500 ناظر بهداشتی وزارت بهداشت به طور روزانه بر سلامت محیط كار اماكن عمومی و اغذیه‌فروشی‌های سراسر كشور نظارت دارند.
از کجا بفهمیم بستنی ناسالم است؟
واقعیت این است که به جز شیری که ترشیده باشد و طعم ترش بدهد، بستنی آلوده علامت خاصی ندارد. تمام بیماری‌هایی که خطرزا هستند، مثل تب مالت که یکی از معروف‌ترین بیماری‌های ناشی از شیر آلوده است، هیچ کدام روی طعم شیر اثری ندارد و آن را تغییر نمی‌دهد. تغییر طعم شیر ممکن است به دلیل نامرغوب بودن و فاسد شدگی اش باشد. از آنجایی که تشخیص بیماری‌زا بودن بستنی‌ها علامت ظاهری ندارد، بهترین کار این است كه پیشگیری بهتر از درمان است.
غیربهداشتی و غیرمجاز
اوایل تابستان بود که رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت از ممنوعیت عرضه بستنی و آبمیوه در حاشیه خیابان‌ها خبر داد و گفت: «عرضه بستنی در دستگاه‌های بستنی‌ساز حاشیه خیابان‌ها و مغازه‌ها نیز غیربهداشتی و غیرمجاز است.» کاظم ندافی، با توجه به فرارسیدن فصل گرما و احتمال افزایش بیماری‌های واگیردار روده‌ای و مسمومیت‌های غذایی، طی نامه‌ای به معاونان بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور خواستار جلوگیری از عرضه بستنی، آبمیوه و شربت غیربهداشتی شد. ندافی در این نامه با اشاره به اینکه عرضه بستنی توسط دستگاه‌های بستنی‌ساز در حاشیه خیابان‌ها غیراصولی و غیربهداشتی است، خواستار برخورد قانونی کارشناسان بهداشت با عرضه کنندگان این مواد خوراکی و آشامیدنی شد و درخواست کرد کارشناسان بهداشت محیط با هماهنگی دستگاه‌ها و مجامع امور صنفی می‌توانند مطابق موازین و مقررات موجود با عرضه انواع مواد خوراکی و آشامیدنی غیربهداشتی برخورد قانونی کنند.
وقتی بستنی‌های سنتی خطرزا می‌شود
بستنی‌های سنتی جزو محبوب‌ترین بستنی‌های ایرانی هستند؛ همان‌هایی که با زعفران، خامه و گاهی وقت‌ها نان تردی که دو طرفش قرار می‌گیرد، دل هر کسی را می‌برد. اما این روزها انگشت اتهام به سمت این بستنی‌ها اشاره رفته و صحبت از خطرزا بودنشان می‌شود. خیلی‌ها رنگ زعفرانی این بستنی‌ها را ناشی از زعفران نمی‌دانند، به‌خصوص اینکه طعم این ماده غذایی هم از خیلی از این بستنی‌ها رخت بر بسته است. از طرف دیگر، نان این بستنی‌ها در معرض هوای آزاد قرار دارد و همچنین محل نشستن مگس‌ها در سایزهای مختلف شده است. اما این 2 مشکل در برابر مشکل خامه بستنی‌های سنتی خیلی به چشم نمی‌آید.
شیری که تازه از گاو دوشیده می‌شود، دارای میکروب است از مدفوع حیوان گرفته تا سایر عوامل بیماری‌زا. این شیر در کارخانه‌های معتبر تحت بهترین شرایط تمیز و پاک می‌شود. اما در مغازه‌هایی که پروانه بهداشت ندارند اوضاع فرق می‌کند. دکتر نواب‌پور می‌گوید:
« معمولا از آنجایی که خامه از شیر خام گرفته می‌شود میتواند واقعا خطرزا باشد. چون بسیاری از بیماری‌های مشترک (انسان و دام) هستند که از طریق شیر دفع می‌شوند و وقتی خامه‌اش را بگیرند و به همان صورت بخواهند در بستنی‌های سنتی استفاده کنند، این مسئله میتواند ایجاد خطر کند.»
اما در مورد سایر بستنی‌هایی که خامه ندارد، مثل بستنی‌های میوه‌ای اوضاع فرق می‌کند و بحث آلودگی‌های ثانویه پیش می‌آید. اینکه چقدر فروشنده کثیف کاری کرده باشد یا از ظروف آلوده استفاده کند یا فرایند عرضه محصول چقدر غیربهداشتی باشد، همه و همه میتواند دردسر ساز باشد. به‌گفته دکتر نواب پور «در هر حال عرضه چیزهایی که تحت کنترل اداره نظارت نیست کمی ریسک‌پذیر است.»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر