نوشته : آتنا رمضانی کارشناس ارشد علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
بر اساس آخرین پژوهش‌ها، آجیل و مغزها مانند فندق، گردو، پسته، بادام و بادام زميني نقش مهمی در تامین سلامتی بدن دارند و برخلاف تصور عوام منابع سرشاری از پروتئین، مواد معدنی و ویتامین‌های آنتی‌اکسیدانی هستند. مطالعات نشان می‌دهد مغزها یکی از مهمترین منابع غنی سلنیوم هستند که این ریز مغذی برای تامین سلامت سیستم ایمنی بدن ضروری است و همچنین خواص ضد سرطانی دارد. دانشمندان دانشگاه ایلینویز در آمریکا دریافته‌اند که یک مکمل غذایی حاوی ۲۰۰ میکروگرم سلنیوم در روز، میزان ابتلا به سرطان‌های پروستات، ریه و روده را در حدود ۵۰ درصد کاهش می‌دهد. همچنین از پیشرفت سرطان سینه در زنان و بروز مشکلات پروستات در مردان جلوگیری می‌کند. این دانه‌های خوراکی سرشار از فسفر هستند که این ماده معدنی به ساخت استخوان‌ها و دندان‌ها کمک می‌کند. منیزیم که باعث تعادل در عملکرد ماهیچه‌ها و اعصاب مي‌شود نيز يكي از عناصر تشكيل‌دهنده مغزهاست. همچنین وجود اسیدلینولنیک در این دانه‌های خوراکی می‌تواند برای حفظ سلامت پوست و ایجاد تعادل هورمونی مفید باشد. در ذیل تاثیرات مثبت برخی از این دانه‌ها ذکر شده است:
خواص پسته
پسته در واقع گران‌ترين آجيل و البته با ارزش غذايي فراوان است. ارزش غذايي پسته به نسبت ساير آجيل‌ها و نيز مواد پروتئيني همانند گوشت، شير، تخم مرغ، و نيز حبوبات در خور اهميت و توجه مي‌باشد. مغز پسته در بين بيش از دويست ماده خوراكي شامل انواع آجيل‌ها، حبوبات، سبزي‌ها، ميوه‌هاي خشك و تر، لبنيات، انواع گوشت و ده‌ها نوع خوراكي ديگر بيشترين ميزان آهن قابل جذب بدن را دارا مي‌باشد.
مغز پسته داراي طبيعت گرم مي‌باشد و دانه مقوي و چاق‌كننده است كه خواص درماني متعددي نيز براي آن برشمرده‌اند؛ از جمله تقويت قلب و حافظه، تقويت معده، درمان اسهال (به خصوص از طريق استفاده از پوست سبز پسته)، تقويت لثه و درمان جوش‌هاي دهان، خوشبويي دهان، درمان دردهاي مقعدي و رحمي و درمان ريزش موي سر. از آنجايي كه پسته حاوي آهن فراوان قابل جذب مي‌باشد، در موارد درمان كم‌خوني ناشي از فقر آهن نيز مصرف مغز پسته بسيار مفيد بوده و جوشانده برگ و پوست درخت پسته در درمان بيماري‌هاي پوستي مانند جرب و خارش مؤثر است. پوست نازك درون پسته در درمان دردهاي كبدي و روده‌اي و حالت‌هاي استفراغ، يرقان و سرفه‌هاي مزمن مفيد است. پسته در بين انواع مغزها ارزش تغذيه‌اي بالايي دارد. 30 گرم پسته (حدود 47 دانه) بيشتر از 10 درصد نياز روزانه به فيبر، ويتامين B6، تيامين، منيزيم، فسفر و مس را تأمين مي‌كند. پسته حاوي مقدار زيادي استرول گياهي است (تقريباً 60 ميلي‌گرم در 30 گرم) كه موجب كاهش بيماري هاي قلبي و سرطان مي‌شود. علاوه بر اين پسته منبع بسيار خوبي از اسيدهاي چرب غيراشباع مونو (چربي مفيد) است كه به افزايش سطح كلسترول خوب، بدون افزايش كلسترول بد كمك مي‌كند.
خواص بادام
بادام شیرین از نظر طب قدیم ایران كمی گرم و تر است.
۱) بادام ملین بوده و روغن بادام ضد یبوست است، مخصوصا از روغن بادام می‌توان براي رفع یبوست كودكان استفاده كرد.
۲) بادام سینه را نرم می‌كند.
۳) شیر بادام برای رفع سرفه، ناراحتی حنجره و تنگی نفس مفید بوده و خلط‌آور است.
4) بادام براي درمان زخم روده، مثانه و اسهال مفيد است.
5) بادام بوداده مقوی معده و قابض است.
۶) تقویت‌كننده نیروی جنسی است و تولید اسپرم را زیاد می‌كند.
۷) مخلوط بادام آسياب‌شده و عسل براي درد كبد و سرفه مفيد است.
۸) چغاله بادام لثه و ریشه دندان را تقویت می‌كند.
۹) چغاله بادام برای خشكی دهان مفید است.
۱۰) دم‌كرده شكوفه بادام به عنوان مسهل براي اطفال استفاده مي‌شود.
۱۱) دم‌كرده پوست قهوه‌اي رنگ مغز بادام بهترين دارو براي تسكين درد و التهاب مجاري تنفسي است (5 گرم پوست بادام در 10 گرم آب).
۱۲) جوشانده برگ درخت بادام برای نارسائی كبد و كیسه صفرا مفید است.
۱۳) روغن بادام خواب‌آور است و بیخوابی را از بین می‌برد.
۱۴) برای صاف كردن سینه و نرم شدن روده‌ها و از بین بردن سرفه خشك، روغن بادام را با شكر و كتیرا مخلوط كرده و مصرف كنيد.
۱۵) مخلوط روغن بادام با آب گرم داروی خوبی برای رفع اسهال و دل پیچه كودكان خواهد بود. این مخلوط به دفع سنگ مثانه و سهولت ادرار نيز كمك مي‌كند.
۱۶) برای درمان نقرس و رفع خمیدگی افراد پير، مهره‌های پشت را با روغن بادام چرب كنید.
۱۷) برگ تازه درخت بادام مسهل و ضد كرم است.
۱۸) برگ خشك شده درخت بادام قابض بوده و اسهال را از بین می‌برد.
۱۹) روغن بادام شیرین به دلیل خاصیت نرم‌كنندگی و ضد التهاب در كرم‌ها و پمادها به كار می‌رود.
۲۰) برای رفع بیماری‌های سینه، روغن بادام شیرین را با همان مقدار عسل و یك زرده تخم مرغ مخلوط كرده به صورت خمیر یكنواختی درآورید؛ سپس به جوشانده گل ختمی اضافه كنيد و هر سه ساعت يك بار يك قاشق چايخوري بخورید.
۲۱) برای رفع خارش پوست كودكاني كه سرخك و مخملك دارند، روغن بادام را در تمام سطوح بدن بمالید تا خارش را تسكین دهد.
۲۲) مالیدن بادام التهاب پوست را رفع كرده و سوختگی را درمان می‌كند.
۲۳) روغن بادام موجب درمان اگزما مي‌شود.
24)بادام شيرين فاقد نشاسته است، بنابراين مي‌توان از آن در تهيه كيك و بيسكويت براي بيماران ديابتي و انواع بيماري‌هاي قندي استفاده كرد. همچنين عصاره بادام مي‌تواند جايگزين مناسبي براي عصاره وانيل براي بيماران ديابتي باشد. شیره میوه بادام با شکر سرفه را آسان و سینه و حنجره را نرم می‌کند و برای تنگی نفس و سینه پهلو مفید است و مانع خونریزی ریوی مي‌شود. اگر پوست سخت میوه بادام سوخته را كه به سر حد خاکستر شدن نرسیده است، گرد نموده و به دندان‌ها بمالند، لثه و دندان را محکم می‌کند و دندان را سفید می‌کند. بادام به سبب لعابی که دارد جهت زخم روده و مثانه و اسهال و پیچش شکم مفید است. مربای بادام در چاق کردن افراد لاغر اثری معجزه‌آسا دارد. مغز کهنه و فاسد شده بادام باعث زیاد شدن غم و غصه و مانع اشتها مي‌شود و اگر ایجاد قی نکند، موجب غش خواهد شد. از كلیه قسمت‌های درخت بادام شیرین مانند شكوفه، برگ و میوه آن استفاده طبی می‌شود. بادام شیرین دارای ۵۰ تا ۵۵ درصد و بادام تلخ دارای ۴۰ تا ۴۵ درصد روغن می‌باشد. بادام همچنین ۲۵) درصد مواد سفیده‌ای و دیاستازی به نام امولسین، قند، صمغ، موسیلاژ و مواد معدنی دارد. اسانس بادام تلخ در عطرسازی به كار می‌رود و همچنین از آن رنگ سبزی به نام مالاشیت مي‌سازند.
خواص گردو:
۱) کاهش کلسترول خون
2) کاهش كلسترول بد
LDL) ۳) افزایش کلسترول خوب
HDL) ۴) افزایش قابلیت ارتجاعی رگ ها
۵) پيشگيري از بيماري‌هاي قلبي (موسسه غذا و داروي آمريكا پیشنهاد کرده است که برای سلامت قلب روزانه ۳۰ گرم گردو بخورید).
۶) افزایش قدرت ذهن و هوش
۷) بهبود تنگي نفس
۸) جلوگیری از ورم مفاصل
۹) درمان بیماری‌های پوست نظیر: اگزما و پسوریازیس (ايجاد لکه‌های قرمزرنگ در پوست)
۱۰) ضد سرطان
۱۱) دارای آنتی‌اکسیدان (در بین آجیل‌ها، آنتی‌اکسیدان گردو و شاه‌بلوط از همه بیشتر است).
۱۲) محافظت از سیستم ایمنی
۱۳) جلوگیری از لخته خون
۱۴) تنظیم سوخت و ساز در بدن
۱۵) تنظیم فشار خون
۱۶) تنظیم قند خون
۱۷) پيشگيري از پارکینسون و آلزایمر
۱۸) جلوگیری از سنگ کیسه صفرا
۱۹) حفاظت از استخوان
۲۰) روغن گردو درمان‌کننده دردهای مفاصل است و جذب مواد غذایی را آسان می‌کند.
۲۱) کودکانی که مقدار امگا۳
در برنامه غذایی‌شان کم است، اختلالاتی مانند بیش‌فعالی، مشکلات رفتاری، کج‌خلقی و مشکلات خواب در آنها زیاد است. ۲۲) زنانی که در هفته ۲۸ گرم آجیل و بادام زمینی مصرف می‌کنند، ۲۵ درصد كمتر در معرض سنگ كيسه صفرا هستند.
۲۳) اگر می‌خواهید خواب آرامی داشته باشید، برای شام، سالاد سبزیجات به همراه گردو مصرف کنید. گرچه فواید زیادی در آجیل پنهان است، بعضی‌ها به گمان اینکه آجیل موجب افزایش وزن می‌شود، از خوردن گردو و دیگر آجیل‌ها امتناع می‌کنند. ولی ثابت شده است، افرادی که حداقل دو بار در هفته آجیل مصرف می‌کنند، كمتر از آنهايي كه اصلا آجيل مصرف نمي‌كنند، احتمال افزايش وزن دارند.
گردو را به نام «غذای مغز» نیز می‌شناسند و این فقط به خاطر شباهت آن به مغز نیست، بلکه به خاطر وجود امگا۳
فراوان آن می‌باشد. مغز برای عملكرد صحيح به امگا۳ نیاز دارد. خوردن چهار عدد مغز گردو در روز اسيدهاي چرب ضروري امگا 3 را افزايش مي‌دهد. ۱۵درصد از چربی‌های گردو از نوع چربی‌های غیراشباع و مفید برای سلامت قلب می‌باشد. این نوع چربی، کلسترول بد (LDL) را كاهش و كلسترول خوب (HDL) را افزايش مي‌دهد. یک‌چهارم فنجان مغز گردو، در حدود ۸/۹۰ درصد نیاز روزانه بدن به این چربی ضروری را تامین می‌کند.
خوردن بادام زمینی به مقدار پنج بار یا بیشتر در هفته و هر بار ۲۸ گرم، احتمال بروز دیابت نوع دوم را در زنان کاهش می‌دهد. اين مغزدانه دارای مقادیر زیادی چربی اشباع نشده، منیزیم و فیبر غذایی است که همگی خطر بروز دیابت را کاهش می‌دهند. همچنین حاوی فیبر و منیزیم است که باعث کاهش مقاومت انسولین می‌شوند. وجود چربی امگا۳
نیز به حفظ سلامت سلول‌ها، نرمی پوست و همچنين کاهش کلسترول خون كمك مي‌كند. بادام زمینی منبع سرشاری از آهن، روی، ویتامین E، منیزیم و فولیک‌اسید است که نقش مهمی در مبارزه با مواد سرطان‌زا دارند.
منبع: دنياي سلامت ش 66
خواص پسته
پسته در واقع گران‌ترين آجيل و البته با ارزش غذايي فراوان است. ارزش غذايي پسته به نسبت ساير آجيل‌ها و نيز مواد پروتئيني همانند گوشت، شير، تخم مرغ، و نيز حبوبات در خور اهميت و توجه مي‌باشد. مغز پسته در بين بيش از دويست ماده خوراكي شامل انواع آجيل‌ها، حبوبات، سبزي‌ها، ميوه‌هاي خشك و تر، لبنيات، انواع گوشت و ده‌ها نوع خوراكي ديگر بيشترين ميزان آهن قابل جذب بدن را دارا مي‌باشد.
مغز پسته داراي طبيعت گرم مي‌باشد و دانه مقوي و چاق‌كننده است كه خواص درماني متعددي نيز براي آن برشمرده‌اند؛ از جمله تقويت قلب و حافظه، تقويت معده، درمان اسهال (به خصوص از طريق استفاده از پوست سبز پسته)، تقويت لثه و درمان جوش‌هاي دهان، خوشبويي دهان، درمان دردهاي مقعدي و رحمي و درمان ريزش موي سر. از آنجايي كه پسته حاوي آهن فراوان قابل جذب مي‌باشد، در موارد درمان كم‌خوني ناشي از فقر آهن نيز مصرف مغز پسته بسيار مفيد بوده و جوشانده برگ و پوست درخت پسته در درمان بيماري‌هاي پوستي مانند جرب و خارش مؤثر است. پوست نازك درون پسته در درمان دردهاي كبدي و روده‌اي و حالت‌هاي استفراغ، يرقان و سرفه‌هاي مزمن مفيد است. پسته در بين انواع مغزها ارزش تغذيه‌اي بالايي دارد. 30 گرم پسته (حدود 47 دانه) بيشتر از 10 درصد نياز روزانه به فيبر، ويتامين B6، تيامين، منيزيم، فسفر و مس را تأمين مي‌كند. پسته حاوي مقدار زيادي استرول گياهي است (تقريباً 60 ميلي‌گرم در 30 گرم) كه موجب كاهش بيماري هاي قلبي و سرطان مي‌شود. علاوه بر اين پسته منبع بسيار خوبي از اسيدهاي چرب غيراشباع مونو (چربي مفيد) است كه به افزايش سطح كلسترول خوب، بدون افزايش كلسترول بد كمك مي‌كند.
خواص بادام
بادام شیرین از نظر طب قدیم ایران كمی گرم و تر است.
۱) بادام ملین بوده و روغن بادام ضد یبوست است، مخصوصا از روغن بادام می‌توان براي رفع یبوست كودكان استفاده كرد.
۲) بادام سینه را نرم می‌كند.
۳) شیر بادام برای رفع سرفه، ناراحتی حنجره و تنگی نفس مفید بوده و خلط‌آور است.
4) بادام براي درمان زخم روده، مثانه و اسهال مفيد است.
5) بادام بوداده مقوی معده و قابض است.
۶) تقویت‌كننده نیروی جنسی است و تولید اسپرم را زیاد می‌كند.
۷) مخلوط بادام آسياب‌شده و عسل براي درد كبد و سرفه مفيد است.
۸) چغاله بادام لثه و ریشه دندان را تقویت می‌كند.
۹) چغاله بادام برای خشكی دهان مفید است.
۱۰) دم‌كرده شكوفه بادام به عنوان مسهل براي اطفال استفاده مي‌شود.
۱۱) دم‌كرده پوست قهوه‌اي رنگ مغز بادام بهترين دارو براي تسكين درد و التهاب مجاري تنفسي است (5 گرم پوست بادام در 10 گرم آب).
۱۲) جوشانده برگ درخت بادام برای نارسائی كبد و كیسه صفرا مفید است.
۱۳) روغن بادام خواب‌آور است و بیخوابی را از بین می‌برد.
۱۴) برای صاف كردن سینه و نرم شدن روده‌ها و از بین بردن سرفه خشك، روغن بادام را با شكر و كتیرا مخلوط كرده و مصرف كنيد.
۱۵) مخلوط روغن بادام با آب گرم داروی خوبی برای رفع اسهال و دل پیچه كودكان خواهد بود. این مخلوط به دفع سنگ مثانه و سهولت ادرار نيز كمك مي‌كند.
۱۶) برای درمان نقرس و رفع خمیدگی افراد پير، مهره‌های پشت را با روغن بادام چرب كنید.
۱۷) برگ تازه درخت بادام مسهل و ضد كرم است.
۱۸) برگ خشك شده درخت بادام قابض بوده و اسهال را از بین می‌برد.
۱۹) روغن بادام شیرین به دلیل خاصیت نرم‌كنندگی و ضد التهاب در كرم‌ها و پمادها به كار می‌رود.
۲۰) برای رفع بیماری‌های سینه، روغن بادام شیرین را با همان مقدار عسل و یك زرده تخم مرغ مخلوط كرده به صورت خمیر یكنواختی درآورید؛ سپس به جوشانده گل ختمی اضافه كنيد و هر سه ساعت يك بار يك قاشق چايخوري بخورید.
۲۱) برای رفع خارش پوست كودكاني كه سرخك و مخملك دارند، روغن بادام را در تمام سطوح بدن بمالید تا خارش را تسكین دهد.
۲۲) مالیدن بادام التهاب پوست را رفع كرده و سوختگی را درمان می‌كند.
۲۳) روغن بادام موجب درمان اگزما مي‌شود.
24)بادام شيرين فاقد نشاسته است، بنابراين مي‌توان از آن در تهيه كيك و بيسكويت براي بيماران ديابتي و انواع بيماري‌هاي قندي استفاده كرد. همچنين عصاره بادام مي‌تواند جايگزين مناسبي براي عصاره وانيل براي بيماران ديابتي باشد. شیره میوه بادام با شکر سرفه را آسان و سینه و حنجره را نرم می‌کند و برای تنگی نفس و سینه پهلو مفید است و مانع خونریزی ریوی مي‌شود. اگر پوست سخت میوه بادام سوخته را كه به سر حد خاکستر شدن نرسیده است، گرد نموده و به دندان‌ها بمالند، لثه و دندان را محکم می‌کند و دندان را سفید می‌کند. بادام به سبب لعابی که دارد جهت زخم روده و مثانه و اسهال و پیچش شکم مفید است. مربای بادام در چاق کردن افراد لاغر اثری معجزه‌آسا دارد. مغز کهنه و فاسد شده بادام باعث زیاد شدن غم و غصه و مانع اشتها مي‌شود و اگر ایجاد قی نکند، موجب غش خواهد شد. از كلیه قسمت‌های درخت بادام شیرین مانند شكوفه، برگ و میوه آن استفاده طبی می‌شود. بادام شیرین دارای ۵۰ تا ۵۵ درصد و بادام تلخ دارای ۴۰ تا ۴۵ درصد روغن می‌باشد. بادام همچنین ۲۵) درصد مواد سفیده‌ای و دیاستازی به نام امولسین، قند، صمغ، موسیلاژ و مواد معدنی دارد. اسانس بادام تلخ در عطرسازی به كار می‌رود و همچنین از آن رنگ سبزی به نام مالاشیت مي‌سازند.
خواص گردو:
۱) کاهش کلسترول خون
2) کاهش كلسترول بد
LDL) ۳) افزایش کلسترول خوب
HDL) ۴) افزایش قابلیت ارتجاعی رگ ها
۵) پيشگيري از بيماري‌هاي قلبي (موسسه غذا و داروي آمريكا پیشنهاد کرده است که برای سلامت قلب روزانه ۳۰ گرم گردو بخورید).
۶) افزایش قدرت ذهن و هوش
۷) بهبود تنگي نفس
۸) جلوگیری از ورم مفاصل
۹) درمان بیماری‌های پوست نظیر: اگزما و پسوریازیس (ايجاد لکه‌های قرمزرنگ در پوست)
۱۰) ضد سرطان
۱۱) دارای آنتی‌اکسیدان (در بین آجیل‌ها، آنتی‌اکسیدان گردو و شاه‌بلوط از همه بیشتر است).
۱۲) محافظت از سیستم ایمنی
۱۳) جلوگیری از لخته خون
۱۴) تنظیم سوخت و ساز در بدن
۱۵) تنظیم فشار خون
۱۶) تنظیم قند خون
۱۷) پيشگيري از پارکینسون و آلزایمر
۱۸) جلوگیری از سنگ کیسه صفرا
۱۹) حفاظت از استخوان
۲۰) روغن گردو درمان‌کننده دردهای مفاصل است و جذب مواد غذایی را آسان می‌کند.
۲۱) کودکانی که مقدار امگا۳
در برنامه غذایی‌شان کم است، اختلالاتی مانند بیش‌فعالی، مشکلات رفتاری، کج‌خلقی و مشکلات خواب در آنها زیاد است. ۲۲) زنانی که در هفته ۲۸ گرم آجیل و بادام زمینی مصرف می‌کنند، ۲۵ درصد كمتر در معرض سنگ كيسه صفرا هستند.
۲۳) اگر می‌خواهید خواب آرامی داشته باشید، برای شام، سالاد سبزیجات به همراه گردو مصرف کنید. گرچه فواید زیادی در آجیل پنهان است، بعضی‌ها به گمان اینکه آجیل موجب افزایش وزن می‌شود، از خوردن گردو و دیگر آجیل‌ها امتناع می‌کنند. ولی ثابت شده است، افرادی که حداقل دو بار در هفته آجیل مصرف می‌کنند، كمتر از آنهايي كه اصلا آجيل مصرف نمي‌كنند، احتمال افزايش وزن دارند.
گردو را به نام «غذای مغز» نیز می‌شناسند و این فقط به خاطر شباهت آن به مغز نیست، بلکه به خاطر وجود امگا۳
فراوان آن می‌باشد. مغز برای عملكرد صحيح به امگا۳ نیاز دارد. خوردن چهار عدد مغز گردو در روز اسيدهاي چرب ضروري امگا 3 را افزايش مي‌دهد. ۱۵درصد از چربی‌های گردو از نوع چربی‌های غیراشباع و مفید برای سلامت قلب می‌باشد. این نوع چربی، کلسترول بد (LDL) را كاهش و كلسترول خوب (HDL) را افزايش مي‌دهد. یک‌چهارم فنجان مغز گردو، در حدود ۸/۹۰ درصد نیاز روزانه بدن به این چربی ضروری را تامین می‌کند.
خوردن بادام زمینی به مقدار پنج بار یا بیشتر در هفته و هر بار ۲۸ گرم، احتمال بروز دیابت نوع دوم را در زنان کاهش می‌دهد. اين مغزدانه دارای مقادیر زیادی چربی اشباع نشده، منیزیم و فیبر غذایی است که همگی خطر بروز دیابت را کاهش می‌دهند. همچنین حاوی فیبر و منیزیم است که باعث کاهش مقاومت انسولین می‌شوند. وجود چربی امگا۳
نیز به حفظ سلامت سلول‌ها، نرمی پوست و همچنين کاهش کلسترول خون كمك مي‌كند. بادام زمینی منبع سرشاری از آهن، روی، ویتامین E، منیزیم و فولیک‌اسید است که نقش مهمی در مبارزه با مواد سرطان‌زا دارند.
منبع: دنياي سلامت ش 66
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر