بهداشت مواد غذايي؛ دريچه‌اي به سوي تندرستي

نوشته : مهندس مسيح انصاري كارشناس ارشد صنايع غذايي 

بهداشت مواد غذايي، موضوع بسيار وسيعي است كه دامنه گسترده‌اي را در برمي‌گيرد. بهداشت موادغذايي را بايد در مراحل مختلف كاشت، داشت، برداشت، خريد، توزيع (فروش)، آماده سازي، فراوري، مصرف و نگهداري، مدنظر قرار داد كه ما در اين مقاله، به بهداشت مواد غذايي در مراحل خريد، آماده‌سازي، فراوري و مصرف اشاره مي‌نماييم.
بهداشت مواد غذايي در مرحله خريد:
با توجه به امكان آلودگي مواد غذايي از طريق آب، فاضلاب، خاك، هوا، دستكاري انسان و ... در مراحل قبل از خريد يا به عبارتي در مرحله توليد، بايد در هنگام خريد، براي رعايت بهداشت مواد غذايي از طريق جداسازي مواد خام خريداري شده با مواد آماده مصرف اقدام نمود، به عنوان مثال، بايد از تماس بين مواد غذايي خام (مانند گوشت، مرغ، ماهي، سبزيجات و ...) با موادي مانند نان و ... جلوگيري نمود.

چگونه گرسنگي را كنترل كنيم؟

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

دانستن و درك علم گرسنگي و سيري و فرآيندهاي مربوط به آن به كارشناسان تغذيه كمك مي‌كند تا به مراجعان خود بيشتر كمك كنند.وقتي افراد مي‌خواهند وزن كم كنند، حس گرسنگي كه به آنها فشار وارد مي‌كند، مانع از موفقيت آنها مي‌شود. وقتي آنها ميزان كالري‌هاي دريافتي خود را كاهش مي‌دهند، بدن‌شان غذاي بيشتري طلب مي‌كند. پژوهشي كه در سال 2007 در امريكا انجام شد، نشان داد كه در حدود دوسوم امريكايي‌ها رژيم دارند. در اين بررسي، دو نفر از هر سه نفر افرادي كه رژيم داشتند، گفتند حس گرسنگي آنها را وادار به شكستن رژيم‌ مي‌كند و 56 درصد هم عنوان كردند كه لحظاتي بوده كه از گرسنگي در حال مرگ بوده‌اند.

آب؛ نوشيدني بدون جايگزين

نوشته  : گفتگو: فاطمه استيري 

آب از مهم‌ترين تركيبات بدن است. متخصصان تغذيه معتقدند 80 درصد مردم همواره دچار كم‌آبي يا بي‌‌آبي مفرط هستند، اما از اين موضوع اطلاع ندارند. نوشيدني‌هاي مختلف چون قهوه، چاي، آبميوه و ... گرچه به ظاهر مفيد است، اما پاسخگوي نياز بدن به آب نيست. متخصصان آب را نوشيدني بدون جايگزين مي‌دانند و معتقدند تنها نوشيدن آب مي‌تواند كمبود بدن را جبران كند.
هضم و جذب غذا، جذب ويتامين‌ها، تسهيل گوارش، جلوگيري از ابتلا به سنگ كليه، حفظ سلامت و شادابي و زيبايي پوست كاهش دماي بدن به‌ويژه در فصل گرما، دفع سموم بدن و ... تنها با نوشيدن آب امكان‌پذير و تسهيل مي‌شود.

آيا خوردن بادمجان مفيد است؟

نوشته  : سالومه آرمين كارشناس ارشد علوم تغذيه انستيتو تحقيقات تغذيه‌اي و صنايع غذايي كشور

تاريخچه
از زمان‌هاي بسيار قديم بادمجان در هند كشت مي‌شده و از آنجا به نقاط ديگر جهان، راه يافته است. چين از قرن نهم هجري شروع به كشت آن كرد. تجار انگليسي اين گياه را در قرن هفدهم ميلادي از گينه به انگلستان بردند و آن را كدوي گينه‌اي ناميدند. در ايران نيز مرغوب‌ترين نوع آن را به كاشان نسبت مي‌دهند و در تمام مدت سال کشت می‌شود.
مشخصات گياه
بادمجان گياهي است يك ساله با برگ‌هاي بيضي شكل و نوك باريك، داراي ساقه نسبتا ضخيم و پوشيده از كرك  و گل‌هاي بنفش رنگ که ارتفاع ساقه آن تا 70 سانتيمتر مي‌رسد.  ميوه اين گياه دراز و باريك و يا گرد است که به رنگ‌هاي بنفش، سياه، زرد و سفيد ديده مي‌شود. بادمجان انواع مختلفي دارد که يکي از معروف‌ترين آنها به شکل گلابي مي‌باشد، پوست آن براق و رنگ آن بنفش پررنگ مي‌باشد در حاليکه گوشت آن به رنگ کرم است.

تفاوت‌هاي شير حيوانات

نوشته : دكتر پيمان غلام‌نژاد كارشناس آزمايشگاه كنترل مواد غذايي دانشگاه علوم پزشكي ايران 

مقدمه:
شير تنها غذاي نوزادان در اوايل زندگي و حاوي تركيبات مغذي و ضروري جهت حفظ حيات و رشد مناسب نوزاد مي‌باشد. شير حيوانات به دليل تركيب مشابه شير انسان به طور گسترده مورد استفاده قرار مي‌گيرد، به طوري كه انسان‌ها در تمامي سنين از شير حيوانات به عنوان يك غذاي مناسب و مكمل جهت تامين نيازهاي خود استفاده مي‌كنند. استفاده از شير مادر و حيوانات مختلف به شدت تحت شرايط مختلفي قرار دارد. مشكلات مادر يا نوزاد ممكن است سبب استفاده از شير خشك يا دايه به جاي شير مادر شود. همچنين ممكن است افراد بالغ به دليل مشكلات فيزيولوژيك، نقص آنزيمي، آلرژي و محدوديت دسترسي به يك نوع شير از شيرهاي مختلفي تغذيه نمايند.

آنچه مي‌خواهيد درباره شكلات بدانيد....

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

 شكلات يكي از پرطرفدارترين خوراكي‌هاي دنياست كه در سراسر دنيا مصرف دارد و كارخانه‌هاي شكلات‌سازي بسياري با استفاده از اين ماده غذايي خوشمزه درآمد‌هاي هنگفتي دارند. متخصصان تغذيه درباره خواص تغذيه‌اي شكلات تحقيقات فراوان كرده‌اند و خواص مثبت و منفي بسياري براي شكلات معرفي كرده‌اند. دانستني‌هاي بسياري نيز درباره شكلات وجود دارد كه تعدادي از آنها را در زير مي‌خوانيد و با خواص اين ماده غذايي خواستني و لذيذ بيشتر آشنا خواهيد شد:

هندوانه؛ميوه‌اي پر فايده

نوشته  : سيده سارا حكيم دانشجوی كارشناسي ارشد دانشگاه علوم پزشكي تهران 

هندوانه ميوه بومي جنوب آفريقا است. كه امروزه تقريبا در همه كشورها كشت مي‌شود. اين ميوه داراي پوستي كلفت بوده، اما درون آن گوشتي مانند است. هندوانه داراي پنج گونه مي‌باشد كه تفاوت آنها در سايز و رنگشان مي‌باشد. هندوانه حاوي مقدار زيادي آب است كه مصرف آن بسيار سودمند مي‌باشد.
6 درصد وزن هندوانه را ماده جامد و بقيه وزن آن را تقريبا آب تشكيل مي‌دهد. هندوانه منبع قابل توجه ويتامين C است و ساير ويتامين‌ها و مواد معدني آن اندك مي‌باشد، مگر آنكه چندين كيلوگرم آن در روز مصرف گردد.
هندوانه حاوي بتا‑كاروتن بالايي نيز مي‌باشد. ويتامين C و بتا‑كاروتن جزء آنتي اكسيدان‌هاي قوي هستند. راديكال‌هاي آزاد، موادي هستند كه موجب آسيب سلولي در بدن مي‌شوند.

مشکلات تغذيه‌اي در نوزاد

نوشته  : دكترفرزاد شيدفر دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران دكتر حسن مظفري خسروي دانشيار دانشگاه علوم پزشكي يزد 

گاستروآنتريت حاد
فرم حادي از اسهال و استفراغ، معمولاً به يك بيماري ويروسي مربوط مي‌شود که در طي دوران شيرخوارگي و اوايل کودکي شايع است. اين بيماري به موکوس روده‌اي آسيب مي‌رساند و سطح جذب را کاهش مي‌دهد. لاکتاز (آنزيم مورد نياز براي هضم قند لاکتوز موجود در شير) که در لبه برسي موکوس روده وجود دارد، فعاليتش طي مراحل حاد گاستروآنتريت و دوره نقاهت کاهش مي‌يابد. علاوه بر اين، به دليل افزايش حرکات دستگاه گوارش در طي گاستروآنتريت، ممکن است زمان کافي براي جذب وجود نداشته باشد.

دبـستـانـــي‌ها چه بخــورند؟

نوشته : برليانت بزرگمهر محقق و مشاور تغذيه و رژيم درماني

در آغاز فصل پاييز و روزهاي خاطره‌انگيز بازگشايي مدارس هستيم. اين اوقات شيرين همان‌گونه كه تحولي در زندگي كودكان ايجاد مي‌كند، تغييرات گسترده‌اي نيز در تغذيه آنان به وجود مي‌آورد. به طور كلي تغذيه كودكان حائز اهميت زياد است، زيرا:
` كودكان در حال رشد سريع هستند و هر نوع اختلال تغذيه‌اي مي‌تواند به رشد آنان لطمات جدي و گاه جبران ناپذير وارد سازد.
منشا و ريشه بسياري از بيمار‌هاي بزرگسالي، از دوران كودكي شروع شده و ممكن است تا پايان عمر گريبانگير شخص باقي بماند.

اثرات مصرف اسیدهای چرب امگا_ 6

نوشته  : آذین صحابی 

متخصصان تغذیه بر ضرورت مصرف اسیدهای چرب امگا برای  سلامت قلب و عروق تأکید می‌کنند و تحقیقات بسیاری در این زمینه انجام شده است. آنها همچنین عنوان می‌کنند که مصرف چربی‌های اشباع و اسیدهای چرب ترانس برای سلامت دستگاه قلب وعروق بسیار مضر است و توصیه می‌کنند که مصرف این گونه چربی‌ها در رژیم غذایی به حداقل برسد. ولی، با وجود تحقیقات بسیار درباره اثرات مثبت مصرف اسیدهای چرب غيراشباع بر سلامت دستگاه قلب وعروق، دانشمندان هنوز درباره اثرات مصرف اسیدهای چرب امگا- 6 در حال بحث و بررسی هستند و تحقیقات بسیاری درحال انجام است. درباره این که آیا این اسیدهای چرب برای بدن و دستگاه قلب وعروق اثرات مثبت دارند یا خیر، بحث و گفت‌وگو‌های فراوانی وجود دارد که دانشمندان در حال انجام تحقیقات برای درک بیشتر این مسأله هستند.