سونامي چاقي در ايـران و جهان


نوشته  : تحریریه دنیای سلامت 
چاقي همچنان يكي از موضوعاتي است كه در رسانه‌هاي اغلب كشورها از جمله آمريكا بسيار به آن پرداخته مي‌شود و گفته مي‌شود كه شيوع اغلب بيماري‌ها به علت چاقي است. اروپايي‌ها و آمريكايي‌ها معمولاً بيرون از خانه غذا مي‌خورند و انتخاب‌هاي درستي براي وعده‌هاي غذايي خود ندارند و مهم‌تر از آن فعاليت بدني آنان روز به روز كم‌تر شده است و در نتيجه غذاهاي پركالري كه روزانه ميل مي‌كنند، همه انرژي دريافتي‌شان به مصرف نمي‌رسد. واقعيت اين است كه وقتي صحبت از انتخاب متعادل، متناسب و متنوع مواد غذايي به ميان آورده مي‌شود (دربسياري از افرادي كه غذاي خود را بيرون از خانه ميل مي‌كنند)، هيچ كدام از اين توصيه‌ها تحقق پيدا نمي‌كنند لذا به تدريج نه تنها دچار افزايش وزن و چاقي مي‌گردند، بلكه اين عوارض مي‌توانند زمينه ‌ بروز بسياري از بيماري‌ها را نيز در آنها ايجاد كنند و هر فردي (خانم‌ها، آقايان و يا حتي بچه‌ها) را بدون توجه به سن، نژاد، مذهب و يا منطقه جغرافيايي تحت تأثير قرار دهند. ساده‌ترين وسيله جهت تعيين ميزان اضافه وزن يا چاقي محاسبه BMI مي باشد (كه از حاصل تقسيم وزن به كيلو‌گرم، صبح ناشتا بعد از تخليه مثانه و روده به مجذور قد به متر به دست مي‌آيد). با توجه به اهميت گسترش چاقي در جهان و عوارض ناشي از آن و اينكه هم اكنون بسياري از افراد با اين معضل دست و پنجه نرم مي‌كنند، مصاحبه‌اي با دكتر سيدضياءالدين مظهري، متخصص تغذيه ترتيب داديم كه توجه شما عزيزان را به آن جلب مي‌كنيم.

مي‌توان لاغر شد اگر...


نوشته  : تحریریه دنیای سلامت 
با توجه به تبليغات مختلف در اين زمينه بله كار آساني است؛ فقط بايد چند عدد قرص بخوريد. فلان رژيم غذايي را دنبال كنيد و يا از برخي تجهيزات موجود استفاده نماييد. ولي حقيقت چيزي ديگري است؛ چرا كه ما بيليون‌ها دلار صرف كاهش وزن مي‌‌كنيم، اما باز هم چاق و سنگين وزن هستيم. پس كاهش وزن كار ساده‌اي نيست.
مشكلات پيچيده، راه‌حل‌هاي ساده

كاهش وزن به ساده‌ترين شكل ممكن يعني سوزاندن كالري زياد و مصرف كالري اندك. يعني اينكه بايد آب را جايگزين برخي نوشيدني‌ها و نوشابه‌ها كنيم، به جاي برخي غذاهاي پركالري، سبزيجات تازه بخوريم و هر روز 20 دقيقه پياده‌روي كنيم. بله به همين سادگي است كه گفته شد. اما چرا با اين همه سادگي باز هم انجام آن تا اين اندازه دشوار است و چرا نتيجه دلخواه را به دست نمي‌آوريم.
 

نگرش و طرز فكر شما
اگر كاهش وزن براي شما فقط به اين منظور است كه از قافله عقب نمانيد و جوانب مهم وزن ايده‌آل و سلامت بيشتر برايتان چندان اهميتي ندارد. اين كار براي‌تان دشوار خواهد شد. كاهش وزن يك هدف بسيار مهم است و اگر شما چنين نگرشي در مورد آن داشته باشيد، در صورت نتيجه نگرفتن، در مدتي كوتاه دلسرد مي‌شويد و ديگر برنامه‌هاي خود را براي كاهش وزن ادامه نمي‌دهيد. پس براي رسيدن به اين هدف مهم بايد انگيزه‌هاي خود را بزرگ‌تر و قوي‌تر كنيد و دلايل بيشتر و مهم‌تري براي كاهش وزن داشته باشيد؛ دلايلي كه شما را در رسيدن به هدف‌تان راسخ‌تر و مصمم‌تر كند.

10 ماده غذايي مفيد براي كاهش فشار خون


نوشته : تحریریه دنیای سلامت 
فشار خون بالا يك وضعيت پزشكي است كه مي‌تواند در اثر استرس بيش از حد، چاقي، مصرف بالاي نمك، ديابت و غيره ايجاد شود. احتمال بروز بيماري‌هاي قلبي عروقي، مانند سكته قلبي، نارسايي قلبي و اختلالات كليه با داشتن فشار خون بالا افزايش مي‌يابد. در فهرست زير به ده ماده غذايي كه در پايين آمدن فشار خون موثرند، اشاره شده است:
اين سبزي حاوي ويتامين‌، منيزيم، فولات، آهن و ويتامين C مي‌باشد و بسيار براي بدن مفيد است. حتي اگر آن را دوست نداريد. مواد مغذي اين سبزي را در رژيم غذايي روزانه خود بگنجانيد.

 سرشار از پتاسيم و شايد مهم‌ترين ماده مغذي براي كاهش فشار خون بالاست. مصرف يك عدد موز در روز شما را از فشار خون بالا دور نگه مي‌دارد.

اين ميوه سرشار از پتاسيم و ويتامين C بوده و به كاهش فشار خون كمك مي‌كند. كيوي همچنين آنتي‌اكسيداني به نام لوتئين دارد كه سيستم حفاظتي بدن را تقويت مي‌كند.

سير معجزه مي‌كند؛ زيرا داراي خواص متعددي است كه از لخته و ضخيم شدن رگ‌هاي خوني جلوگيري كرده و همچنين به آساني با عوارض ناشي از فشار خون بالا مبارزه مي‌كند.

كرفس حاوي موادي است كه به آن ساليدس (Pthalides) مي‌گويند و موجب آرام و گشاد شدن ماهيچه‌هاي اطراف رگ‌ها مي‌شود. با گشاد شدن رگ‌ها خون با فشار كمتري حركت مي‌كند و فشار خون پايين مي‌آيد. علاوه بر آن، كرفس بسيار آرام‌بخش است و اگر مستعد ابتلا به استرس هستيد، مصرف آن توصيه مي‌گردد.

بهداشت نمک طعام


نوشته  : مهندس مسعود خبازي 
نمک طعام نامی است عام که به کلرور سدیم اطلاق می‌شود.‌این ماده به صورت بلور‌های سفید مکعبی شکل یا دانه‌های ریز یا پودر شورمزه بدون بوست، که عمدتا از کلرور سدیم با فرمول شیمیایی NaCL تشکیل شده است. میزان مصرف نمک به طور متوسط روزانه 10گرم است(میزان توصیه شده کمتر از 6 گرم در روز می‌باشد). از نمک در قرآن با نام شوری نام برده شده است. در احادیث هم توصیه شده که قبل از شروع غذا  مقدار کمی نمک مصرف  کنید. با توجه به میزان بالای نمک دریافتی روزانه افراد که از طریق رژیم غذایی معمولی همراه با مواد غذایی اصلی وکنسروی،حین آشپزی وسر سفره وارد بدن می‌شود و همچنین به دلیل کاربرد فراوان  آن در صنایع مختلف غذایی،کیفیت وسلامت نمک طعام اهمیت بسياري دارد.
نمک طعام در طبیعت به وفور به صورت جامد (معادن سنگ نمک وذخایرزیر زمینی نمک) ویا محلول در آب دریا وجود دارد. در ‌ایران معادن نمک در نواحی مختلف موجود است که اغلب به صورت کوه‌های نمک دیده می‌شود وگاهی رگه‌های ضخیم نمک در آنها به چند کیلومتر می‌رسد. انواع نمک طعام شامل نمک سفره، نمک آشپزخانه ونمک مورد مصرف در صنایع غذایی می‌باشد. در کارخانه، نمک‌های بدست آمده از منابع مختلف آبی و معدنی طی مراحل خاص تصفیه وسپس در صورت لزوم  ید دار می‌شوند. در چنین فرایندی درجه خلوص نمک افزایش یافته و ناخالصی‌های فیزیکی و شیمیایی موجود در آن، بخصوص سولفات‌ها وفلزات سنگین نظیر مس، جیوه، ارسنیک و سرب، به طور کلی حذف‌شده و یا به حداقل می‌رسند و سپس در بسته‌بندی‌های مختلف به بازار عرضه می‌گردند.

حساسيت‌هاي ناشي از غذا


نوشته : تحریریه دنیای سلامت 
برخي افراد دچار حساسيت‌هاي غذايي و يا عدم تحمل بعضي مواد غذايي هستند. بيشتر مردم وقتي بدن‌شان نسبت به غذايي كه مي‌خورند واكنش نشان مي‌دهد، احساس مي‌كنند به آن ماده غذايي حساسيت دارند. در واقع فقط 3 درصد از بزرگسالان و 6 تا 8 درصد كودكان به مواد غذايي حساسيت دارند. حساسيت غذايي پاسخ غير طبيعي سيستم ايمني بدن به برخي مواد غذايي است كه با يك نشانه بروز مي‌كند. عدم تحمل غذا (مانند عدم تحمل لاكتوز شير)، واكنش‌هاي غذايي است، نه آلرژي غذايي. عدم تحمل غذا يك پاسخ غير طبيعي به موادي است كه نشانه‌هاي آن مي‌تواند شبيه حساسيت باشد؛ اما نسبت به حساسيت، شايع‌تر است و در انواع مختلف بيماري‌ها ممكن است به‌وجود آيد. حساسيت‌هاي غذايي بايد شناسايي و درمان شوند؛ زيرا در صورت شديد بودن ممكن است فرد به بيماري‌هاي ديگري نيز مبتلا شود. در موارد نادري حساسيت غذايي حتي منجر به مرگ شده است.

شايع‌ترين مواد غذايي حساسيت‌زا
در بزرگسالان، شايع‌ترين موادي كه باعث واكنش‌هاي آلرژيك مي‌شوند، عبارتند از: صدف، ميگو، ماهي، تخم‌مرغ و بادام‌زميني. در افرادي كه شديداً به يك ماده غذايي خاص آلرژي دارند، حتي خوردن مقدار كمي از ماده حساسيت‌زا مانند بادام‌زميني نيز واكنش آلرژيكي ايجاد مي‌كند؛ ولي افرادي كه حساسيت كمتري دارند، مي‌توانند مقادير كمي از آن ماده را تحمل و آن‌را مصرف كنند؛ بدون اينكه بدن‌شان واكنش آلرژيكي از خود نشان دهد. شايع‌ترين مواد غذايي حساسيت‌زا در كودكان عبارتند از: شير، گوجه‌فرنگي، توت‌فرنگي، بادام‌زميني، تخم‌مرغ، ماهي و ميگو.

خواص ادويه‌ها


نوشته : تحریریه دنیای سلامت 
قسمتي از گياه معطر كه مي‌تواند شامل ميوه‌، دانه يا ريشه هر گياه باشد  ادويه ناميده مي‌شود.امروزه ادويه‌هاي نقاط مختلف جهان در تمامي سوپرماركت‌ها و فروشگاه‌هاي مواد غذايي يافت مي‌شود. . و به صورت خرد يا پودر شده براي عطر و طعم خوراك‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. ادويه‌ها و گياهان معطر علاوه بر اينكه مقداري از ويتامين‌ها و املاح مورد نياز بدن را تأمين مي‌كنند، حاوي آنتي‌اكسيدان‌هايي هستند كه عوامل تخريب‌كننده سلول‌ها (راديكال‌هاي آزاد) را خنثي و موجب افزايش سطح سلامتي بدن مي‌گردد. به همين منظور در هر شماره نشريه دنياي سلامت به معرفي ادويه‌هاي مختلف و موجود در بازار ايران خواهيم پرداخت. چنانچه پيشنهادي در اين مورد داريد مي‌توانيد برايمان از طريق پيامك ارسال، تا در شماره‌هاي آينده به آن بپردازيم.

نعناع
نعناع از برگ‌هاي خشك‌شده گياه نعناع تهيه مي‌شود. به دليل عطر و طعم نعناع از آن در قنادي‌ها و تهيه شامپو و صابون استفاده مي‌شود. نعناع احساس خنكي را براي پوست به ارمغان مي‌آورد و در بسياري از صنايع غذايي و دارويي و گياهي از پودر نعناع استفاده مي‌شود. در دوران باستان با برگ و پودر نعناع ناراحتي‌هاي معده را درمان مي‌كردند و از همان زمان افراد بسياري در پي يافتن خواص دارويي آن هستند. پودر نعناع بسيار معطر و ضدنفخ است و اثر خنك‌كنندگي دارد و مي‌توان از آن به عنوان يك عامل ضدعفوني‌كننده استفاده كرد. همچنين ضدانگل، ضددرد و غني از ويتامين A، C، فيبر، مواد معدني، آهن، كلسيم و منيزيم است و اسهال، قولنج، نفخ شكم، سوءهاضمه و سوزش سردل را بهبود مي‌بخشد. عملكرد روده را بهبود و سندرم روده را درمان مي‌كند و از هجوم نوعي كرم روده و اسپاسم كولون جلوگيري مي‌كند. جريان صفرا را بهبود بخشيده و ناراحتي‌هاي ناشي از تهوع، سردرد و ميگرن و سرماخوردگي، آنفلوانزا و مشكلات سيستم‌هاي تنفسي را كاهش مي‌دهد و عفونت‌هاي قارچي همچون عفونت پاي ورزشكاران را درمان مي‌كند. فيتوكميكال‌هاي موجود در آن، خطر ابتلا به سرطان را كاهش مي‌دهد و سلول‌هاي سرطاني را از بين مي‌برد.

فوايد روغـن نارگيل

نوشته  : تحریریه دنیای سلامت 
روغن نارگيل خواص بي‌شماري دارد كه از جمله آنها مي‌توان به مراقبت از مو، پوست، كاهش استرس، تنظيم كلسترول خون، كاهش وزن، افزايش ايمني و عملكرد صحيح سيستم گوارش و سوخت و ساز بدن، دفع مشكلات كليوي و بيماري‌هاي قلبي، كاهش فشار خون، بهبود ديابت، ايدز و سرطان اشاره كرد. اين خواص به‌دليل وجود اسيد لوريك، اسيد كاپريك و اسيد كاپريليك مي‌باشد و به‌طور كلي مي‌توان گفت روغن نارگيل، خاصيت ضد ميكروبي، آنتي‌اكسيداني، ضد قارچي و آنتي باكتريايي دارد و بسيار آرام‌بخش است. بدن انسان، اسيد لوريك را به مونولادين تبديل مي‌كند كه پژوهشگران معتقدند مونولارين با ويروس‌ها و باكتري‌هايي كه موجب بيماري‌هايي همچون تبخال، آنفولانزا و ويروس سيتومگان و حتي HIV مي‌شود، مبارزه مي‌كند و آنها را از بين مي‌برد. همچنين موجب از بين رفتن باكتري‌هاي مضري همچون ايستريا و هليكوباكتروژيارديا نيز مي‌شود. اگر چه روغن نارگيل خواص بي‌شماري دارد؛ ولي چگونگي عملكرد و مكانيسم آن به‌طور دقيق مشخص نيست. در هند از اين روغن به‌عنوان يك دارو استفاده مي‌كنند.

تاريخچه استفاده از روغن نارگيل
قرن‌هاست كشورهايي همچون هند، اندونزي، فيليپين، جاوا، سريلانكا و برخي كشورهاي آمريكاي لاتين از اين روغن استفاده مي‌كنند و در حال حاضر، با توجه به پيشرفت علم و افزايش اطلاعات افراد از خواص روغن نارگيل، استفاده از آن در سراسر جهان رواج يافته است و بسياري از كارخانجات، لوازم آرايشي و بهداشتي خود را از اين روغن تهيه مي‌كنند. حتي روغن آن با رايحه‌ها و عصاره گياهان مختلف به بازار ارائه شده است تا مشتريان تنوع و حق انتخاب بيشتري داشته باشد.

ده اشتباه رايج در باره غذاها


نوشته  : تحریریه دنیای سلامت
هميشه در مورد تغذيه سالم اشتباهات و سوء تفاهم‌هاي زيادي وجود داشته و دارد؛ به‌طوري كه گاه دانستن اينكه تغذيه سالم چيست، كار دشواري مي‌شود. برخي از اين سوء تفاهم‌ها به قرار زير است:
بسياري از افراد فكر مي‌كنند غذاهاي سالم يعني غذاهاي بسيار كم چرب؛ اما اين تصور اشتباه است. اولاً، بسياري از غذاهاي كم چرب، غذاهاي سالمي نيستند. مثلاً اگر ماست كم‌چرب، اسنك‌ها و غذاهاي آماده پر از نمك، قند و برخي افزودني‌هاي ديگر باشند، با وجود كم چرب بودن، بسيار مضر خواهند بود. در ضمن تمام چربي‌ها مثل هم نيستند و برخي از آنها واقعاً براي بدن ما مفيدند؛ مثلاً چربي‌هاي تك اشباعي موجود در آوكادو، روغن زيتون و آجيل‌ها براي كاهش وزن، سلامت قلب و كاهش كلسترول بدن هستند. هنگام مقايسه غذاها با يكديگر، بهتر است اول به نوع چربي موجود در آنها و اينكه چقدر ارزش غذايي دارند، فكر كنيد و بعد به مقدار چربي موجود در آنها.

 هر چه طبيعي‌تر، سالم‌تر
اينكه هر چه غذا طبيعي‌تر باشد، سالم‌تر است، درست نيست. همين غذاهاي طبيعي نيز نبايد از قند، نمك و چربي‌هاي اشباع شده انباشته باشند. خوردن غذاهاي طبيعي در حد امكان توصيه مي‌شود؛ اما هنگام استفاده از آنها نيز مواد تشكيل دهنده‌شان را چك كنيد تا مطمئن شويد به همان اندازه كه به نظر مي‌رسند، سالم‌اند يا خير.

عجايب آب


نوشته : تحریریه دنیای سلامت 
آب، يكي از مهم‌ترين عناصر زندگي است كه دسترسي به آن همواره كاري ساده بوده است. بسياري از ما مي‌دانيم كه روزانه بدن ما به هشت ليوان آب نياز دارد و اين نياز علاوه بر نوشيدن هر نوشيدني ديگري است كه در طول روز انتخاب مي‌كنيم. اما مطالعات اخير نشان مي‌دهند كه ديگر نيازي نيست در مورد مقدار نوشيدن آب در طول روز نگران باشيد. در عوض مي‌‌توانيد به سادگي هر وقت احساس تشنگي كرديد، آب بنوشيد و در واقع هيچ نشانه علمي قطعي وجود ندارد كه نشان دهد بدن روزانه به هشت ليوان آب در روز نياز دارد. البته آب، يك نوشيدني عالي و ايده‌آل است، اما مطالعات نشان مي‌دهد كه شما مي‌توانيد آب مورد نياز بدن را از طريق خوردن قهوه، آبميوه، برخي غذاها و حتي نوشابنه نيز تأمين كنيد. در مطالعه‌اي كه در سال 2002 انجام گرفت، پژوهشگران به اين نتيجه رسيدند كه شواهد در مورد بزرگسالان سالم مبني بر اينكه آنها به مقدار زيادي آب نياز دارند، ناكافي است؛ البته كساني كه در آب و هواي معتدل زندگي مي‌كنند و فعاليت‌هاي سنگين و جدي زيادي ندارند. به اين افراد توصيه مي‌شود زماني كه تشنه شدند، آب بنوشند و حتي نوشيدني‌هاي كافئين‌دار نيز نيازشان را برطرف مي‌كنند. در فوريه 2004، موسسه پزشكي IOM توصيه كرد افرادي كه داراي شرايط پزشكي خاص هستند و مقدارمايعات بدن آنها بايد كنترل شود، همچنين ورزشكاران و افرادي كه فعاليت‌هاي جسمي طولاني مدت دارند و يا در شرايط بد زندگي مي‌كنند، از اين قاعده مستثني هستند.

چقدر آب كافي خواهد بود؟
مؤسسه پزشكي IOM اعلام كرد به طور كلي به زنان و مردان توصيه مي‌شود روزانه مايعات بنوشند. البته توجه داشته باشيد كه اين مقدار شامل كل مايعات شود و شامل آب و تمامي مايعات مواد غذايي است و صرفاً به آب خلاصه نمي‌شود. تقريباً 80 درصد آب مورد نياز بدن از نوشيدن آب و مايعات و 20درصد ديگر از مواد غذايي تأمين مي‌شود. با فرض اينكه اين درصدها دقيق باشند، مردان بايد روزانه 5/12 فنجان و زنان 9 فنجان مايعات بنوشند. در حالي كه به نظر مي‌رسد 20 درصد رقم بالايي براي تأمين آب از مواد غذايي باشد، با توجه به مطالعات انجام شده، بسياري از مواد غذايي مصرفي عمدتاً حاوي آب است.

رهنمود‌هاي تغذيه‌اي براي نوزادان


نوشته: تحریریه دنیای سلامت 
معمولاً مادرها هنگام شروع استفاده از غذاهاي جامد براي نوزادشان اين دغدغه را دارند كه چه غذاهايي براي آنها تهيه كنند. براي اين منظور انتخاب‌هاي سالم فراواني وجود دارد؛ اما غذاهاي خانگي مخصوص نوزادان بهترين انتخاب است؛ چرا كه مي‌دانيد چه موادي را وارد دهان نوزادتان مي‌كنيد. شايد تهيه اين غذاها به نظر كمي دشوار باشد، اما راه‌هايي وجود دارند كه باعث سهولت اين كار مي‌شوند.

مزاياي تهيه غذاي خانگي براي نوزادان:
پدر و مادرهايي كه غذاهاي خانگي را براي نوزادان خود ترجيح مي‌دهند، دلايل بسياري براي آن دارند.  مي‌دانند چه چيزي به عنوان غذا به نوزادشان مي‌دهند.  تهيه اين غذاها بسيار مقرون به صرفه‌تر از خريد غذاهاي بسته‌بندي شده و آماده است.  مي‌توانند از ميوه‌ها، سبزيجات و غذاهايي كه خودشان مصرف مي‌كنند، به صورت پوره به نوزادشان بدهند و نيازي نيست براي تهيه يك غذاي خاص راهي سوپرماركت‌ها شوند.  به اين ترتيب نوزادشان نيز همان غذايي را مي‌خورد كه خودشان مي‌خورند.


 زمان مناسب براي دادن غذاهاي كمكي به نوزادان
اين زمان بستگي به وزن‌گيري نوزاد دارد. به طور متوسط شش ماهگي وقت مناسبي براي اين كار است؛ اما برخي مواقع پزشكان در چهارماهگي نوزاد، دادن غذاهاي كمكي را توصيه مي‌كنند. غذاهاي جامد را بعد از شير دادن به نوزادتان به او بدهيد و براي شروع، پوره ميوه‌جات و سبزيجات بهترين انتخاب است. فقر آهن در بسياري از نوزادان و كودكان ديده مي‌شود و برخي از پزشكان به همين دليل دادن غذاي كمكي را از چهار ماهگي توصيه مي‌كنند تا نوزاد دچار فقر آهن نشود، اما بيشتر پزشكان همان شش ماهگي را بهترين زمان براي شروع غذاهاي كمكي مي‌دانند؛ چرا كه اين زمان، دستگاه گوارش رشد بيشتري مي‌كند و احتمال بروز برخي عفونت‌ها كاهش مي‌يابد. غذاي كمكي خطر آلرژي و اسهال را افزايش مي‌دهد؛ به همين دليل معمولاً توصيه مي‌گردد كه تا شش ماهگي اين كار انجام نشود.