نام علمی:Atropa belladonna L
تیره:Solanaceae
شابیزک، مهرگیاه، سگ شکن
شرح:
گیاهی است پایا به ارتفاع 50-200 سانتیمتر با ریشه های منشعب ستبر. برگها به شکل بیضی با نوک تیز و کرکداراند. طول جام گلها تا 5/2 سانتیمتر می رسد و به شکل زنگوله هستند. رنگ سطح خارجی آن بنفش تیره و رنگ داخل آن زرد تیره مایل به قهوه ای است و رگه های بنفش رنگی دارد. میوه سته آن به اندازه یک گیلاس کوچک است که ابتدا سبز است و سپس سیاه می شود. عصاره این میوه بنفش است.
قسمت های مورد استفاده: ریشه و برگ.
زیستگاه و گردآوری:
در بیشه ها و مراتع روی خاک های آهکی در بیشتر قسمتهای اروپا و غرب آسیا می روید. بومی انگلستان و ویلز است اما نسبتا نادر است و بر روی گچ و سنگ آهک می روید. عموما به مقادیر تجارتی از طریق دانه یا قلمه ریشه آن در فواصل 60 × 60 سانتیمتری تکثیر می شود. در مدت 3 – 5 سال اول فقط برگها و جوانه های گیاه گلدار جمع آوری می شود. پس از 3 – 5 سال اول ریشه ها را هم می توان جمع کرد. در آفتاب یا در حرارت 60 درجه خشک می شود. بازده آن 10 – 25 گیلوگرم برگ خشک در هر 100 متر مربع است.
این گیاه در نواحی شمالی ایران مانند گیلان، طوالش، چالش و اسالم می روید.
ترکیبات و اثر:
برگ و ریشه شابیزک حاوی آلکالوییدهای بسیار سمی است که بیشتر آن هیوسیامین است. با مقادیر دارویی برای درمان قولنجهای روده ای و صفراوی به کار می رود. ترشحات غدد بزاقی و عرق را کاهش داده و مردمک را منبسط می کند. مقادیر زیاد آن سبب تهییج و به دنبال آن خواب آلودگی می شود و ممکن است کشنده باشد. میوه های آن نیز حاوی همین آلکالوییدها است. تمام بخشهای گیاه بی نهایت سمی است.
مصرف: باید تحت نظر پزشک فقط برای درمان اسهال عصبی و نیز یبوست، درمان بی اختیاری ادرار و بیمارهای چشم مصرف شود.
منبع: پیک سبز طوس
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر