|
|
سميه مقصودعلي/توصيه‌ها و هشدارهاي دكتر سعيد حسيني متخصص تغذيه و رژيم‌درماني
هوا
که سرد مي‌شود بوي لبو و باقلاي پخته در کوچه و بازار آدم را از خود بيخود
مي‌کند، سوپ و آش بيشتر مي‌چسبد و دوست داري دائم شكلات و انواع مغز
بخوري...
نمي‌دانم
چرا مدام به مادرم مي‌گويم مامان باقلاپلو و ماکاروني و لوبيا پلويت را
چرب‌تر کن! سرکار ميلم بيشتر به چاي مي‌کشد تا آب و با اينکه در زمستان و
تابستان ديگر در ميوه‌فروشي‌ها تفاوت چنداني بين انواع ميوه‌ها وجود ندارد،
تنها دوست دارم نارنگي و پرتقال بخورم. برخي عادت‌هاي غذايي‌مان در اين
فصل‌ها مناسبند اما برخي ديگر باعث مي‌شوند نزديك به سال نو، عزا بگيريم که
حالا اين همه اضافه وزن را چطور مي‌خواهيم کم کنيم. در گفت‌وگويي با دکتر
سعيد حسيني، متخصص تغذيه و رژيم‌درماني و استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران
از اصول تغذيه صحيح در فصل‌هاي سرد سال پرسيديم.
سلامت: مصرف چه نوع موادغذايي را بايد در فصل سرما افزايش دهيم؟
رژيم‌غذايي
در فصل‌هاي مختلف سال تغيير چنداني نمي‌کند. به‌طور کلي، افراد بايد براي
دريافت تمام موادمغذي، در همه فصول 5 گروه غذايي را به‌طور متناسب و کافي
دريافت کنند اما در فصل سرما، مصرف خوراکي‌هايي که بتواند سيستم ايمني را
تقويت کند اهميت بيشتري دارد. وقتي در معرض سرما قرار مي‌گيريم، مژک‌هاي
مجاري تنفسي‌مان کارايي خود را تا حدي از دست مي‌دهند و با قرارگرفتن در
معرض عوامل ميکروبي نمي‌توانند مقاومت بالايي نشان دهند و آنها را دفع
کنند. از سوي ديگر، چون در فصل‌هاي سرد معمولا در فضا‌هاي بسته قرار داريم
اگر فردي مبتلا به آلودگي ميکروبي يا ويروسي باشد به سرعت به آن مبتلا
مي‌شويم، پس تقويت سيستم ايمني در اين فصل اهميت بالايي دارد. از جمله
مواد غذايي که سيستم ايمني‌مان را تقويت مي‌کنند، مي‌توان به ميوه و
سبزيجات تازه (به‌ويژه مرکباتي مثل ليموشيرين، پرتقال، هندوانه و
گوجه‌فرنگي) به دليل داشتن ويتامين C، ماهي به دليل داشتن امگا 3 و گوشت و
حبوبات به دليل داشتن روي اشاره کرد. غير از اين، مصرف آب و مايعات
به‌ويژه مايعات حاوي ويتامين C مثل آب ليمو و آب تازه مرکبات نيز توصيه
مي‌شود زيرا هرچه ترشحات درون بدن در اين فصول رقيق‌تر باشد و زودتر از بدن
تخليه شوند، بهتر است.
سلامت:
اما در فصول سرد سال، افراد ميل کمتري به نوشيدن آب يا مايعات خنک دارند و
ميزان مصرف نوشيدني‌هاي گرم مثل چاي، قهوه و شير بيشتر مي‌شود. آيا مصرف
اين مايعات هم مفيدند؟
تا
حدودي. آب بدن را بايد در اين فصول هم از طريق ميوه و سبزي هم ساير
نوشيدني‌ها تامين کرد. البته برخي نوشيدني‌ها در عين اينکه ميزان آب بدن را
بالا مي‌برند، دفع را هم زياد مي‌کنند مثل قهوه يا نوشيدني‌هاي کولادار.
وقتي دفع بيشتر شد به اين معني است که مايع مصرف شده نياز بدن را تامين
نمي‌کنند. چاي غليظ و نوشابه‌هاي کولادار جزو نوشيدني‌هايي است که در اين
فصول چندان توصيه نمي‌شوند. به جاي آن بهتر است چاي کمرنگ بنوشيم که هم بدن
را گرم مي‌کند و هم دفع ادراري کمتري به همراه دارد.
سلامت: در سرما معمولا طرفداران آجيل، شکلات و غذاهاي پرچرب نيز بيشتر مي‌شوند. اين موضوع با سردي هوا در ارتباط است؟
چون
شب‌هاي پاييز و زمستان بلندتر هستند، طبيعتا شب‌نشيني‌ها هم بيشتر است و
در اين مهماني‌ها معمولا تنقلات بيشتر خورده مي‌شود. مساله‌اي که بايد به
آن توجه کرد اينکه زمستان براي کساني که بيشتر در معرض سرما هستند نياز به
انرژي را افزايش مي‌دهد اما در شرايط فعلي که براي اغلب افراد در خانه و
محل کار دماي مناسب تامين مي‌شود، نياز به کالري افزايش پيدا نمي‌كند و
افراد احتياجي به مصرف خوراکي‌هاي پرکالري ندارند و مصرف اين خوراکي‌ها فقط
باعث چاقي و اضافه وزن مي‌شود. در چنين مواردي گرايش به مصرف غذاهاي شيرين
و چرب جنبه رواني و عادتي دارد و مربوط به نياز فيزيولوژيک بدن نيست.
درگذشته اگر اين کار نياز بود، الان تنها يک عادت است که بايد آن را تغيير
دهيم.
سلامت: با توجه به کوتاه شدن روزها آيا لازم است تغييري در تعداد وعده‌هاي اصلي يا ميان‌وعده‌هايمان بدهيم؟
کوتاه
شدن روزها در فصل سرما باعث نمي‌شود که وعده‌هاي اصلي غذا را كم كنيم.
نکته مهم اين است که وعده شام حداقل 2 يا 3 ساعت قبل از خواب خورده شود و
اگر افراد به دليل تاريک‌شدن هوا و کوتاه‌شدن روز مي‌خواهند زودتر بخوابند،
بهتر است زودتر شام بخورند زيرا کوتاه‌بودن فاصله بين خوردن شام و زمان
خواب، مشکلات گوارشي را به دنبال خواهد داشت. به اين ترتيب، مي‌توانيم به
دليل بلند?بودن شب‌ها، شام را حوالي ساعت 8 بخوريم تا سنگين نخوابيم و
ميان‌وعده صبح و عصر را به شب منتقل کنيم تا اگر شب‌نشيني داشتيم کالري
زيادي دريافت نكنيم و دچار اضافه وزن نشويم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر