تغذيه در فيبروزسيستيك

نوشته  : بهاره نيكويه كارشناسي ارشد تغذيه 

فيبروزسيستيك يك بيماري ژنتيكي است كه بر سلولهاي اپيتليال كه در نقاط زيادي از بدن شامل غدد عرق, مجاري ريه, كبد, پانكراس, دستگاه گوارش و دستگاه تناسلي يافت مي‌شوند اثر مي‌گذارند. اختلال در اين سلولها باعث مشكلاتي در تعادل نمك و آب در بدن مي‌شود. بدن بوسيله توليد موكوس غليظ به اين شرايط پاسخ مي‌دهد و موكوس غليظ ريه‌ها و گاهي مجاري ديگر بدن را بلوكه مي‌كنند كه باعث عفونت و مشكلات تنفسي مي‌شود. اين موكوس مي‌تواند در جذب مواد مغذي مهم مانند چربي و ويتامين در روده اشكال ايجاد كند و افراد با اين بيماري ممكن است كوتاه تر بوده و وزن كمتري از همسالان خود داشته باشند و ممكن است مكررا بيمار شوند چون بدن آنها نمي‌تواند بخوبي با عفونت مقابله كند. افراد با فيبروزسيستيك ممكن است نياز به كالري و مواد مغذي بيشتري براي كمك به مقابله با عفونت داشته باشند. اين بيماري از دو طريق مي‌تواند با وضعيت تغذيه خوب تداخل داشته باشد:

1/ اين بيماري نياز بدن به مواد مغذي مورد نياز براي توليد انرژي, رشد, حفظ و نگهداري بدن را افزايش مي‌دهد.

2/اين بيماري باعث مي‌شود كه جذب مواد مغذي مشكلتر باشد.

كنترل تغذيه اي جزء بسياري مهمي از درمان تغذيه اي فيبروزسيستيك است. با تعادل تغذيه اي و مصرف انرژي و چربي بيشتر و مصرف مكملهاي تجويز شده افراد با اين بيماري مي‌توانند سلامتي خود را حفظ كنند.

با اين سنگهاي بي رحم چه كنيم؟

نوشته  : بهاره اميركلالي كارشناس ارشد تغذيه 

سالانه از هر10000 نفر، 21-7 نفر به سنگ کليه مبتلا مي‌شوند. بيشترين ميزان بروز در گروه سني 45-20 سال بوده و در مردان بيشتر از زنان ديده مي‌شود. بروز سنگ‌هاي كليوي در كشورهاي توسعه يافته عمدتاً به علت مصرف زياد پروتئين حيواني و سديم به همراه رژيم غذايي كم فيبر مي‌باشد. چهار نوع مختلف از سنگ‌هاي كليوي براساس تركيب سنگ‌ها شناخته شده‌اند که عبارتند از: سنگ‌هاي كلسيمي شامل سنگ‌هاي اگزالات کلسيم و فسفات کلسيم، سنگ‌هاي استرووايت (منيزيوم، آمونيوم، فسفات)، سنگ‌هاي اسيد اوريك و سنگ‌هاي سيستيني. سنگ‌هاي كلسيمي شايعترين نوع سنگ‌هاي کليوي هستند و حدود 75 درصد كل سنگ‌ها را تشكيل مي‌دهند. اكثر اين سنگ‌ها از نوع سنگ‌هاي اگزالات كلسيم مي‌باشند. سنگ‌هاي فسفات كلسيم براي رسوب، نياز به محيط قليايي دارند و بنابراين به جز در بيماران مبتلا به اسيدوز لوله‌ای کليوی (RTA)، هيپرپاراتيروئيديسم اوليه يا سندرم شيرقليا  شيوع كمتري دارند.

ريسك فاكتورهاي سنگ كليه به صورت كلي عبارتند از:

- سن: در ميانسالي بيشتر است.

- جنس: در مردان 3 برابر زنان اتفاق مي افتد.

- دفع بيش از اندازه آب از طريق تعريق

- هواي گرم و کم آبی بدن در ماههاي تابستاني

- كاهش دريافت مايعات (در خواب، سفر، بيماري يا عادات نادرست)

- اختلالات ژنتيكي مانند: نقرس و دفع اگزالات زياد از ادرار به صورت اوليه 

ديابتي ها را اذيت نكنيد

نوشته  : دكتر سیدمرتضی صفوی عضو هیئت علمی دانشگاه و مدیر كل دفتر بهبود 

اگر شما و يا يكي از نزديكان شما مبتلا به ديابت هستيد. نگراني و اضطراب را از خود دور كنيد. ديابتي‌ها نبايد وادار به اجراي رژيم‌هاي سخت و طاقت‌فرسا شوند زيرا به تجربه ثابت شده است كه اين گونه محدوديت‌ها تداوم نمي‌يابند. غذاي ديابتي بايد خوش طعم، مطبوع و دلپذير باشد. ديابتي‌ها تا حد امكان آزاد گذاشته مي‌شوند تا از خوراكي‌هاي گوناگون ولي با استفاده از راهنماي‌هاي متخصصين و كارشناسان تغذيه استفاده كنند.

ديابت يا مرض قند به صورت ارثي، سابقه خانوادگي، چاقي، سن بالا يا تحت تاثير محيط زندگي (برنامه غذايي نادرست، فعاليت بدني كم، اضطراب و استرس و ...) مي‌تواند در گروه‌هاي مختلف سني (كودكي، نوجواني، ميانسالي، سالمندي و...) حتي دوران بارداري به وجود آيد.

علت اصلي بالا رفتن قند خون اين است كه بدن هر فرد براي مصرف قند احتياج به انسولين دارد

آنمي، دشمن سرزندگي و نشاط

نوشته  : دكتر سيد ضياالدين مظهري 

در شماره قبلي ملاحظه فرموديد كه كم‌خوني‌هاي ناشي از فقر آهن اثرات متفاوت و ضايعات متعددي را موجب مي‌گردد كه تاثير آن در دوران مختلف زندگي و حالات فيزيولوژيكي خاص، متمايز از يكديگر مي‌باشند. براي آگاهي بيشتر شما موارد زير را به اطلاع مي‌رسانيم تا هيچ خانمي قبل از برطرف ساختن كم خوني احتمالي خود اقدام به بارداري ننمايد زيرا:

الف) بانوان باردار حتي آن‌هايي كه قبل از آغاز حاملگي دچار كم خوني نبوده‌اند در دوران بارداري بخصوص در اواسط و اواخر دوره آبستني در معرض كم‌خوني قرار مي‌گيرند تا چه رسد به خانم‌هايي كه با زمينه كم‌خوني‌هاي قبل بارور گرديده‌اند زيرا در طي بارداري، مايعات كلي بدن و حجم خون افزايش پيدا كرده و اندام‌هاي مختلف بدن مادر به موازات روند رشد مداوم و پيوسته جنين و ضمايم زايماني مختلف، نياز بيشتري به آهن پيدا مي‌نمايند كه گاهي در سه ماهه سوم يا بين شش تا نه ماهگي مقدار آن به 5 برابر ايام قبل از بارداري مي‌رسد طبعا تامين چنين نياز افزوده شده‌اي تنها از طريق بهبود كيفيت تغذيه مادر امكان‌پذير نخواهد بود و لازم است با صلاحديد متخصص مربوطه مكمل ياري آهن در زمان مقتضي آغاز گردد تا از زايمان زودرس، تولد نوزاد كم وزن و به خطر افتادن سلامتي مادر و كودك جلوگيري به عمل آيد.

تمايل شديد غذايي نياز يا وسوسه؟

نوشته  : دكتر برليانت بزرگمهر 

بارها شاهد بوده‌ايم كه اطرافيانمان و يا افرادي كه به نوعي با ما در ارتباطند نسبت به مصرف برخي مواد غذايي تمايل بسيار زياد و ولع بي‌حد دارند، به گونه‌اي كه حتي نمي‌توانند خود را در برابر اين مواد كنترل كرده و در مصرف آن‌ها افراط مي‌نمايند. گاه مشاهده مي‌شود كه اين قبيل افراد به طور بي‌رويه‌اي از موادي استفاده مي‌كنند كه براي سلامتشان به‌‌هيچ‌وجه مفيد نيست و آنان را مبتلا به اختلالات و عوارض مختلف مي‌نمايد.

اكثرا تصور جامعه بر آن است كه تمايل شديد و بيش از حد به برخي مواد غذايي يا غذاها نشانه نياز انسان به اين قبيل مواد است و بنابراين لازم است به اين نياز طبيعي بدن پاسخ داد و نبايستي محدوديتي در مصرف اين مواد ايجاد نمود.

سالم شروع كنيد، سالم بمانيد

نوشته : سالومه آرمين – كارشناس ارشد علوم تغذيه انستيتو تحقيقات تغذيه‌اي و صنايع غذايي كشور 

از نوزادي تا كودك در حال رشد

كودك شما در اولين سال از زندگي‌اش نسبت به هر زمان ديگري كه تجربه مي‌كند، داراي بيشترين تغييرات است.

اين زمان، مرحله بسيار حساسي براي ايجاد چگونگي و بايد و نبايدهاي سالم غذا خوردن در تمام زندگي وي مي‌باشد. اين مقاله، توصيه‌هايي كاربردي را پيرامون زمان و چگونگي غذادهي به نوزاد، فراهم مي‌سازد. اطلاعات حاضر نيازهاي انرژي، اندازه وعده‌ها و انتخاب‌هاي غذايي مورد نياز وي را نيز در اختيار قرار مي‌دهد. اما شما كودك خود را بهتر مي‌شناسيد. بنابراين از اين مجموعه به صورت انعطاف‌پذير و مطابق با نيازهاي وي استفاده كنيد. همچنين با متخصص تغذيه يا اطفال در مورد بهترين زمان شروع غذاهاي جامد در كودكتان حتما مشورت كنيد.

پيري دست نگه دار

نوشته  : دكتر مهدي اخبارده متخصص تغذيه باليني 

آيا مي‌توان جلوي روند پيري را گرفت؟، آيا مي‌توان قرص ضد پيري را به دست آورد؟

پيري فرايندي است كه در آن پا به سن مي‌گذاريم، همه ما پير شدن را با شمارش سالهاي زندگي و جشن تولد خود اندازه‌گيري مي‌كنيم، دانشمندان پيري را زوال تمام اعضاء و سيستم‌هاي بدن در گذر زمان مي‌دانند و معتقدند پير شدن شامل كاهش توانايي‌هاي بدن در پاسخگويي به استرس‌ها و عدم تعادل واكنش‌هاي سيستم‌هاي مختلف بدن مي‌باشد. پير شدن بخش مهمي از زندگي ماست و مي‌توان آن را مرحله نهايي تكامل و رشد انسان دانست. فرايندي بسيار پيچيده كه مكانيزم‌ها و دلايل بسيار متفاوتي اين حالت را كنترل مي‌كند.

در تمام آزمايشگاه‌هاي جهان، دانشمندان در جستجوي قرصي هستند كه باعث افزايش طول عمر و نيروي جواني شود. به نظر مي‌رسد تحقيق روي «محدود كردن كالري» راه رسيدن به اين هدف را نشان دهد.

مقایسه چای سبز و سیاه

ليلي?افروغ/گفت و گو با دکتر تيرنگ نيستاني درباره خواص انواع چاي

---

چيني‌ها به چاي سبز به چشم يك دارو مي‌نگرند و در مورد خواص طبي و بهداشتي آن تاكيد دارند. آنها معتقدند اين نوشيدني در هضم و جذب غذا موثر است و با مصرف آن احساس شادابي مي‌كنند....

 اگرچه اين نوشيدني مانند چاي سياه، طعم گس و تلخي ندارد، اما طعم آن متفاوت است و ممكن است برخي افراد آن را دوست نداشته باشند و از طعم‌دهنده‌هاي مصنوعي براي دادن طعم دلخواه به آن استفاده كنند، اما بهتر است اين چاي را به تنهايي و بدون قند، بيسكويت يا شيرين‌كننده‌هاي ديگر بنوشيد تا از خواص آن بهره‌مند شويد. در كشورهايي مثل چين، ژاپن، تايلند و... هم چاي سبز با شيرين‌كننده‌ نوشيده نمي‌شود. درباره اين چاي با دكتر تيرنگ نيستاني، متخصص تغذيه و رژيم درماني و علوم?پزشکي دانشيار انستيتو تحقيقات تغذيه كشور و دانشگاه شهيد بهشتي گفت‌وگو كرده‌ايم.

سولاريوم نرويد، هويج بخوريد!

ترجمه: سميه مقصودعلي/اتوبرنزه‌هاي خوراكي از هويج و اسفناج تا قهوه و کاکائو

---

آيا مي‌دانستيد بدون رفتن زير نور آفتاب يا درازكشيدن در سولاريوم و در معرض صدمه‌هاي ناشي از اشعه‌هاي ماوراي بنفش بودن هم مي‌توان برنزه شد؟ اشتباه نكنيد! نمي‌خواهيم در مورد اسپري‌هاي برنزه‌كننده صحبت كنيم، زيرا برخي موادغذايي پوست ما را بدون آنكه زير نور آفتاب آسيبي ببيند، برنزه مي‌كنند؛ البته تا حدودي...

بتاكاروتن و تحريك ملانين

بتاكاروتن، اصلي‌ترين تركيبي است كه باعث برنزه شدن پوست مي‌شود و پيش‌ساز ويتامين A است و در گروه كاروکنوييدها قرار مي‌گيرد. كاروکنوييدها رنگدانه‌هاي موجود در ميوه‌ها و سبزي‌ها و عامل بروز رنگ نارنجي هستند. وقتي موادغذايي حاوي بتاكاروتن مصرف مي‌كنيم، واكنشي بيوشيميايي در بدن رخ مي‌دهد و پوست كمي برنزه مي‌شود. از سوي ديگر، بتاكاروتن ساخت ملانين را که عامل بروز رنگ برنزه است، تحريك مي‌كند. ملانين نوعي آنتي‌اكسيدان است و پوست را در سلامت كامل حفظ مي‌كند و مانع آسيب‌ديدگي آن مي‌شود. برخي از موادغذايي حاوي كاروتن عبارتند از: هويج، سبزي‌هاي برگ‌سبز تيره به خصوص اسفناج و ميوه‌هايي نظير زردآلو. هر چه ميوه و سبزي‌ها رسيده‌تر باشند، حاوي بتاكاروتن بيشتري هستند.

اسفناج سرشار از مواد مفید

گیاهی از سر دسته تیره اسفناجیان, جزو دو لپه ای های بی برگ . دارای ساقه راست و شیار دار, با برگ های پهن و مثلثی شکل ,گل های آن خوشه ای, سبز رنگ و کوچک, دارای ۵ پرچم و ۵ کاسبرگ به هم چسبیده است. ● اسفناج Spinacia oleracea L. نام علمی : Spinach انگلیسی: Chenopdiaceae خانواده غاز پایان: نام های رایج: اسفاناج, اسپاناخ, اسپناج اسفناج تازه حاوی مواد آلبومینوئیدی ، مواد چرب، مواد قندی ، لسیتین ، سکرتین، استات دوپتاس, کلروفیل , کاروتن , ساپونین , خصوصاً اکسالت ها می باشد. در تخم جوانه زده اسفناج و در جوانه های آن مقداری آنزیم های جنتیوبیاز , و سلوبیاز و لیکناز یافت می شود و ماده ای به نام اسپیناسین که ترشحات مربوط به هاضمه را تحریک می کند.