نگاهي به دو روي سكة روغن ماهي

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

درباره فوايد مصرف روغن ماهي و مكمل‌هاي حاوي امگا-3 مطالب بسياري گفته شده، ولي دانشمندان درباره مصرف بيش از اندازه آنها تحقيقات كمتري انجام داده‌اند و مطالعات انجام شده نيز حاكي از بروز عوارض جانبي شديد نيستند.
مقدار توصيه شده براي مصرف مكمل‌هاي روغن ماهي و امگا- 3، بين دو تا پنج گرم در روز است و كپسول‌هاي رايج موجود در بازار اين مكمل‌ها، حاوي نيم گرم از اين مواد هستند. عارضه جانبي مصرف اين مكمل‌ها، احساس طعم ماهي در دهان و در برخي موارد اسهال است ولي فوايد مصرف روغن ماهي و مكمل‌هاي امگا-3 به اندازه‌اي است كه بر عوارض جانبي معدود آن برتري دارد.
در اين بين، يك ملاحظه وجود دارد و آن اين است كه روغن ماهي خون را رقيق مي‌كند.

گـــريــپ فـــروت و داروهــا

چه داروهايي متأثر از گريپ فروت هستند؟
بيشتر داروها اين ويژگي را ندارند؛ ولي، بيش از 50 نوع دارو وجود دارد كه با مواد شيميايي موجود در اين ميوه تداخل مي‌كنند. داروهايي كه براي درمان مشكلات زير به كار مي‌روند، چنين خاصيتي دارند:
 ريتم غير طبيعي قلب
 آلرژي‌ها
 اضطراب
 آسم
 لخته‌هاي خوني
 سرطان

کـلـم و خواص شفابخش آن

نوشته  : لادن گیاهی دانشجوی دکترای تخصصی تغذیه دانشگاه وین 

کلم گیاهی با سابقه بسیار طولانی بوده و تنوع زیادی دارد. این گیاه در اصل بومی نواحی اروپایی مدیترانه است که از بیش از 4000 سال پیش کشت می‌شده. کلم بروكلي، كلم پيچ، گل كلم، کلم بروكسل، كلم قمري، کلم قرمز و شلغم از پر مصرف ترین سبزیجات این خانواده است که در سراسر دنيا به طور گسترده مصرف می‌گردند و در برخی کشورها نظیر چین، آلمان و روسیه، جزئی از غذای روزانه محسوب می‌شوند. به خواص درمانی کلم در طب سنتی چین 1000 سال پیش از میلاد مسیح اشاره شده است. جالب است بدانید سال‌ها قبل از کشف ویتامین C و نقش آن در بیماری اسکوروی، ملوانان آلمانی در سفرهای طولانی از کلم تخمیر شده برای پیشگیری از بیماری و مرگ و میر
استفاده می‌کردند و امروز می‌دانیم که کلم یکی از غنی‌ترین منابع ویتامین C در میان سبزیجات است، به طوری که مصرف 75 تا 90 گرم از انواع کلم می‌تواند به راحتی نیاز روزانه یک فرد بالغ را به ویتامین C تامین کند.

کدام روش پخت بهتر است؟!

نوشته  : سالومه آرمين كارشناس ارشد علوم تغذيه انستيتو تحقيقات تغذيه اي و صنايع غذايي كشور 

پختن مواد غذايي علاوه بر اينكه قابليت هضم آنها را افزايش مي‌دهد، مزه، بو و ظاهر غذا را نيز بهبود مي‌بخشد. همچنین در صورت وجود آلودگي در ماده غذايي خام، بهترين روش براي رفع آلودگي پختن مي‌باشد. از طرفي با پخت مواد غذايي مقداري از مواد مغذي آن نيز از بين مي‌رود كه اين ميزان بستگي به روش پخت، زمان پخت، مقدار مايع مورد استفاده و حرارت پخت دارد.

 انواع روش‌هاي پخت
الف- روش‌هاي مرطوب: در اين روش حرارت نسبتاً كم مي‌باشد و تخريب مواد مغذي توسط حرارت زياد صورت نمي گيرد، ولي به دليل زمان پخت طولاني، مقدار زيادي از مواد مغذي محلول در آب به داخل مايع مورد استفاده وارد مي‌شود.  به علاوه مقداري از اين مواد مغذي به مدت طولاني در معرض هوا قرار مي‌گيرد و از بين مي‌رود (به خصوص ويتامين C):

از شاخص گليسمي (نمايه قندخون) خوراكي‌ها چه مي‌دانيد؟

نوشته : دكتر پروين ميرميران استاديار دانشكده علوم تغذيه و صنايع غذايي ايران و انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع 

نمايه گليسمي واژه‌اي است كه در رابطه با غذاها مطرح مي‌گردد و عبارت است از خوردن مقدار معيني (100 گرم) از هر ماده غذايي (براي مثال انواع حبوبات، انواع ميوه‌ها، انواع نان‌ها و...) و سپس اندازه‌گيري ميزان قندخون و مقايسه اين عدد با ميزان افزايش قندخون بعد از دريافت 100 گرم گلوكز يا نان سفيد (غذاي مرجع). اين نمايه به صورت درصد بيان مي‌شود. غذاها بر مبناي نمايه گليسمي به سه دسته غذاهاي با نمايه گليسمي بالا، متوسط و پايين تقسيم مي‌گردند.
همواره در افراد مبتلا به بيماري ديابت، انتخاب غذاهاي كم قند از اولويت برخوردار بوده است، در حالي كه ديگر افراد از انواع مواد غذايي حاوي قند (كه به صورت پنهان يا آشكار در غذاها موجود است) به مقدار دلخواه استفاده مي‌كنند.

راز جواني در تغذيه سالم

نوشته  : زير نظر دكتر سلطانعلي محبوب استاد و قائم مقام مؤسسه آموزش عالي ربع رشيدي تبريز تنظيم: مهسا جليلي 

مقدمه:
نمي‌توان انتظار داشت كه با تغيير غذاي مصرفي، تمام چين و چروك‌هاي صورت به يكباره حذف شود، ولي بر همه آشكار است كه هر آنچه مي‌خوريم، بر سلامت پوستمان موثر است. غذا بر روي تمام اندام‌هاي بدن از جمله پوست تأثير مي‌گذارد و تغذيه مطلوب در تمام سلول‌هاي بدن از جمله سلول‌هاي پوستي مانع از پير شدن زودرس آنها مي‌شود و بر شادابي و زيبايي آنها مي‌افزايد. از جمله منافع تغذيه مطلوب بر پوست اين است كه نيازهاي تغذيه‌اي درون سلولي هر يك از سلول‌هاي بدن را تأمين مي‌كند و از صدمات ناشي از مواد آلاينده زيستي و شيميايي بر سلامت پوست پيشگيري مي‌نمايد. اغلب مواد مغذي كه با خوردن غذا تأمين مي‌شود، از طريق هيچ يك از كرم‌هاي زيبايي قابل جبران نيست، به طوري كه استفاده روزانه از كرم‌هاي مغذي بر پوست، زيست دسترسي آن را در سلول‌هاي پوست تأمين نمي‌كند و ممكن است فقط تا دوره استحمام بعدي بر روي پوست انباشته شود.

گیاهخواري؛ آري يا نه؟

نوشته : دکتر محمد رضا وفا استادیار گروه تغذیه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران لیلی اهری کارشناس 

ارزیابی ملی سال 2006 آمریکا نشان داد که بالغ بر 4/1 درصد جمعیت آمریکا گیاهخوار صرف بوده و هیچگونه گوشت، ماهی، لبنیات یا تخم مرغ مصرف نمی کنند. امروزه، رژیم های غذایی گیاهخواری در میان نوجوانان و جوانان كشورهاي غربي از محبوبیت زیادی به ویژه در دختران و زنان برخوردار شده است. اساسا، از نظر گیاهخواران مهم‌ترین دلایل انتخاب این نوع تغذیه، مزایای سلامت بخش و تغذیه ای این گونه غذا خوردن است. مراقبت بهتر از محیط زیست و منابع آن، ملاحظات اخلاقی در مورد حمایت از حیوانات، کاهش نیاز به آنتی بیوتیک‌ها و دارو های محرک رشد برای تولید گوشت بیشتر و درمان بیماری‌های عفونی حیوانات، همراه با احتمال ايجاد آلرژي توسط مصرف فرآورده‌های لبنی و عدم تحمل لاکتوز (در آمریکا بسیار شایع است) باعث شده تا محبوبیت مصرف جایگزین‌های بر مبنای سویا به جای شیر و فرآورده های آن زیادتر شود،

روغن‌ها زير ذره بين كارشناسان تغذيه

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

سلامت انسان از بدو تولد تا لحظه مرگ وابسته به تغذيه صحيح و سالم است. در اين بين، گستره استفاده از روغن‌ها و چربي‌ها در تهيه و طبخ غذا و ساير مواد خوراكي، اين كالا را از اهميت بالايي برخوردار كرده است. نوع روغن مورد استفاده، كيفيت و نحوه پخت و مصرف آن نقش مهمي در سلامت انسان به ويژه سلامت قلب و عروق دارد. مصرف مقدار كافي چربي و روغن در رژيم غذايي براي حفظ سلامت بدن ضروري است، ولي از سوي ديگر مصرف زياد و نامناسب آن در برنامه غذايي روزانه به دليل اينكه كالري زيادي توليد مي‌كند، موجب افزايش وزن و چاقي مي‌شود. در دهه‌هاي اخير، بروز بيماري‌هاي قلبي و عروقي، افزايش فشارخون، ديابت و افزايش مرگ و مير ناشي از اين بيماري‌ها و همچنين افزايش موارد ابتلا به سرطان باعث شده است كارشناسان و متخصصان علوم تغذيه ضمن هشدار نسبت به مصرف روغن‌هاي جامد، افراد را به مصرف روغن‌هاي مايع خصوصا روغن‌هاي مايع گياهي دعوت كنند.
اينكه «چه نوع روغني براي مصرف مناسب است؟»، «كدام يك از انواع روغن‌ها موجب بروز بيماري مي‌شوند؟»، «بهترين شيوه نگهداري روغن‌ها چيست؟» و... سوالاتي هستند كه اين كارشناسان محترم دنياي تغذيه به آن پاسخ دادند:

آشنایی با خواص بذر کتان

نوشته : آرزو رضازاده کارشناس ارشد تغذیه از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 

بذركتان ( بزرك )
كتان عضوي از خانواده Linaceae  بوده كه شامل 10 جنس و بيش از 150 گونه مي‌باشد. منشاء (خاستگاه):
كتان به طور گسترده‌اي با آب و هواي سرد و گرم سازگار بوده و قرن‌ها در نواحي مختلف جهان به دليل فيبر ( الياف ) ساقه آن ، پارچه كتاني و دانه، كشت مي‌شده است.  Linseed نام ديگر Flax مي‌باشد. محصولات جوانه زده دانه در هند و انگلستان Linseed و در كانادا و آمريكا Flaxseed ناميده شده، در كشورهاي اروپايي نيز از اصطلاح Flax Oil (روغن بذر کتان) يا Flax seed (دانه بذر کتان) استفاده مي‌گردد.

مکمل ها در ورزش پرورش اندام

نوشته  : محمد حضوری دانشجوی دکترای تغذیه 

مقدمه:
برای دستیابی به حداکثر عملکرد ورزشی و بهره برداری از شرایط مطلوب تمرینی، پیروی از یک برنامه غذایی متراکم از مواد مغذی که دارای مقادیر قابل توجهی از درشت مغذی ها و ریزمغذی ها برای تامین نیاز ورزشکار باشد، الزامی است.
اگرچه مصرف مکمل‌های سالم، بی ضرر و اثربخش، می‌تواند در كمك به تامین نیازهای تغذیه‌ای ورزشکاران موثر باشد، ولي تمامی تلاش متخصصین علوم پزشکی و تغذیه بر آن است که تا حد امکان با استفاده از برنامه غذایی معمول و مواد غذایی، نیازهای تغذیه‌ای افراد را تامین نمایند. البته در مواردی با توجه به شرایط تمرینی، نیازهای تغذیه‌ای و یا پیشگیری از ابتلای به برخی عارضه ها که عملکرد ورزشکار را تحت تاثیر قرار می‌دهد، به ناچار و به صورت محدود می‌توان مکمل‌های ورزشی را از بین اقلام عرضه شده که دارای مشخصات بهداشتی کامل بوده و از سلامت ترکیبات آن اطمینان داریم، توصیه نمود.