زندگي سالم تا «100» سالگي

نوشته  : دكتر محمدرضا وفا 

بر اساس تعاريف موجود توانايي حفظ خطر پايين ابتلا به بيماري يا ناتواني، حفظ عملكرد بالاي ذهني و جسمي و داشتن يك زندگي فعال، به عنوان سالمندي سالم بيان شده است. با توجه به بهبود نسبي شرايط زندگي و پيشرفت قابل توجه علوم پزشكي در پيشگيري و درمان بيماري‌ها، ميانگين اميد به زندگي در بدو تولد در اغلب كشورهاي دنيا افزايش قابل توجهي داشته است.
بر اساس مطالعات انجام‌شده مهم‌ترين عوامل تأثيرگذار در ارتباط با سلامت طولاني‌مدت، عوامل ژنتيكي و عوامل محيطي هستند.
مطالعات نشان داده‌اند كه عوامل محيطي مانند چگونگي فرآيند تغذيه در ارتباط با عامل زمان مي‌توانند در درازمدت بر ژنوتيپ يا الگوي ژني اثر بگذارند و نهايتا عوارض مختلفي نمايانگر شود و يا زمينه مناسب براي بيان شدن ژن‌هاي خاص را فراهم كنند.
بر اساس مطالعات مركز كنترل بيماري‌ها مهم‌ترين علل مرگ و مير و ناتواني در سنين بالاي 65 سال به ترتيب، بيماري‌هاي قلبي- عروقي، سرطان‌ها، حمله مغزي، بيماري‌هاي مزمن ريوي و پنوموني، ديابت و آلزايمر هستند كه تغذيه سالم و فعاليت فيزيكي نقش بسيار مهم در پيشگيري و كنترل اغلب اين بيماري‌ها دارند.

غذا، محيط و اختلالات هورموني

نوشته  : دكتر رضا اماني نازلي عزبدفتري 

امروزه اختلالات هورمون‌هاي جنسي (PCOS) مشكل بسياري از زنان و مردان سراسر دنيا و موضوع بحث بسياري از پژوهشگران مي‌باشد كه از پيامدهاي مهم آن عقيمي و ناباروري است. برخي هورمون‌هاي غذايي و آلاينده‌هاي شيميايي محيطي از عوامل ايجاد اين اختلالات هورموني، به ويژه هورمون‌هاي جنسي مي‌باشند.
تغذيه و چاقي: چاقي و به ويژه چاقي شكمي، عامل بسياري از بيماري‌ها و اختلالات هورموني است. درمان چاقي و ديابت با رژيم غذايي، ورزش يا داروهاي مولد انسولين باعث بهبود عملكرد غدد تناسلي و سيكل پريودي طبيعي شده و منجر به از سرگيري تخمك‌گذاري در طي چند هفته مي‌شود.
برخي از مواد موثر بر اختلال هورمون‌هاي جنسي:
نعناع: تحقيقات نشان دادند كه نوشيدن چاي نعناع مي‌تواند باعث كاهش سطح آندروژن در زنان مبتلا به PCOS شود.
آنتي‌اكسيدان‌ها (ويتامين C، ويتامين E و ويتامين A): راديكال‌هاي آزاد به عنوان محصول استرس اكسيداتيو، نقش مهمي در ايجاد ناباروري در زنان مبتلا به PCOS دارند، بنابراين جهت تقويت سيستم آنتي‌اكسيداني بدن، مصرف آنتي‌اكسيدان‌هاي طبيعي مانند ويتامين E و C و بتا-كاروتن (ويتامين A) توصيه شده است.

وسواس‌هاي غذايي

نوشته  : برليانت بزرگمهر 

در اين مقاله توجه خوانندگان عزيز  را به تعدادي از وسواس‌هاي غذايي جلب مي‌كنيم:
 يكي از دغدغه‌هاي بي‌مورد برخي افراد ترس از كمبود ويتامين‌ها و مواد معدني و پناه بردن به منابع دارويي براي جبران آنهاست، ولي لازم به ذكر است كه خاصيت مهم اين دسته از مواد مغذي در صورتي است كه توسط غذا به بدن انسان برسند؛ مصرف بيش از حد لزوم اين مواد مغذي مي‌تواند سلامت شخص را به طور جدي به خطر اندازد. منابع دارويي معمولا داراي عوارض جانبي در بدن هستند و مصرف قرص و دارو فقط در موارد ضروري و با دستور پزشك مجاز است و براي بهره‌گيري هر چه بيشتر از خواص تغذيه‌اي مواد مغذي، بايد منابع غذايي اين مواد را مورد مصرف قرار داد.
‌ در مواردي كه برخي بيماري‌هاي عفوني در منطقه‌اي شيوع دارند، بعضي از افراد در مورد مصرف ميوه و سبزي دچار وسواس مي‌شوند و به طور كلي از مصرف سبزي، سالاد و ميوه امتناع مي‌ورزند و اين وضع ممكن است به مدت طولاني ادامه يابد، اما مصرف اين مواد غذايي به دلايل زير براي همه افراد ضروري است و فقط بايد افراد در شست و شو و ضدعفوني كردن سبزي‌ها و ميوه‌ها (يعني ميكروب‌زدايي و نيز انگل‌زدايي) دقت بيشتري داشته باشند.

غذاهاي گرم، غذاهاي سرد

نوشته  : نگار زماني نور

گرمي و سردي غذا:
واژه‌هاي «گرمي» و «سردي» از جمله مفاهيم شايع در بين تمام مردمان جهان و سازمان‌هاي مختلف اجتماعي هستند؛ غذاها بر اساس اثراتي كه بر بدن مي‌گذارند به دو گروه سرد و گرم تقسيم مي‌شوند.
غذاهاي گرم باعث بهبود جريان خون، نگهداري گرماي بدن و افزايش قواي جنسي مي‌شوند. از نشانه هاي گرماي بيش از حد مي‌توان به جوش، تب، يبوست، بوي شديد ادرار، بالا رفتن فشار خون و برافروختگي چهره اشاره نمود.
در مقابل، غذاهاي سرد باعث تعديل اين علائم مي‌شوند. غذاهاي سرد براي افراد جوان كه بدن آنها به طور نسبي گرم مي‌باشد، مناسب هستند، ولي مصرف بيش از حد آنها مي‌تواند سبب ضعف، بي‌حالي و در افراد مسن باعث آرتريت، روماتيسم و رگ‌هاي دردناك شود.
به طور كلي فرآورده‌هاي حيواني، غذاهاي چرب و پرادويه به عنوان غذاهاي گرم و اغلب ميوه و سبزي‌جات به عنوان غذاهاي سرد شناخته مي‌شوند، بنابراين غذاهاي گرم داراي مقادير بالاتر انرژي، پروتئين و چربي نسبت به غذاهاي سرد هستند كه نيروي لازم جهت فعاليت‌هاي فيزيكي را فراهم مي‌كنند و در مقابل، غذاهاي سرد داراي محتواي بالاتر آب و انرژي پايين‌تري بوده و باعث تعديل غذاهاي گرم و فراهم كردن ويتامين و املاح ضروري مي‌شوند.
اصولا خوراكي‌هايي مانند گردو، نارگيل، كاكائو، خرما، كنجد، گوشت شتر و گوشت كبوتر در گروه غذاهاي گرم و خوراكي‌هايي مانند هلو، هندوانه، توت فرنگي، جو، برنج و گوشت گاو به نام غذاهاي سرد شناخته مي‌شوند و برخي غذاها مثل شير، ماست گوسفندي، نان گندم، گوشت بره و... در گروه غذاهاي معتدل (نه گرم و نه سرد) دسته‌بندي مي‌شوند كه حالت و اثر متابوليسمي خاصي را چه در افراد گرم مزاج و چه در افراد سردمزاج ايجاد نمي‌كنند و به عبارتي سازگار با هر دو گروه مي‌باشند.


منبع: دنیای تغذیه  ش 100

بهترين خوراكي ها براي زيبايي

نوشته  : سارا حسنلو 

به نظر شما چه خوراكي‌هايي موجب حفظ سلامت پوست مي‌شوند و جواني را تضمين مي‌كنند و علت آن چيست؟
گوجه فرنگي: يكي از بهترين سبزيجاتي كه فرآيند پيري را به تأخير مي‌اندازد، گوجه فرنگي است. اين سبزي حاوي بتاكاروتن (پيش‌ساز ويتامين A) مي‌باشد. اين ويتامين با تقويت سيستم ايمني و دخالت در رشد و ترميم بافت‌ها موجب حفظ سلامت پوست مي‌شود و اگر به ميزان كافي به بدن نرسد، خشكي و زبري پوست و شكنندگي مو و ناخن‌ها را به همراه خواهد داشت. به‌علاوه، يك گوجه فرنگي مي‌تواند 36 درصد از نياز روزانه افراد را به ويتامين C تامين نمايد كه اين مقدار در گوجه فرنگي پخته بسيار كمتر مي‌شود. وجود اين ماده مغذي به همراه بتاكاروتن و ليكوپن، كمپلكس عظيمي از آنتي‌اكسيدان‌ها است كه از بروز پيري زودرس جلوگيري مي‌كند. به اين منظور توصيه مي‌شود به همراه انواع جوانه‌ها (خصوصا جوانه گندم) و كلم بروكلي، گوجه فرنگي نيز مصرف گردد تا اين اثرات چند برابر شود.

زير نفس‌هاي آفتاب...

نوشته  : دكتر صديقه نوبان 

گرمازدگي چيست و چگونه مي‌توان از آن پيشگيري كرد؟
در فصل تابستان، بسياري از افراد ممكن است دچار گرمازدگي شوند و اين امر موجب مي‌گردد كه مقدار زيادي از آب بدن از دست برود.
در گرمازدگي، دماي بدن فرد از حد طبيعي بالاتر مي‌رود، عروق سطحي پوست منبسط مي‌گردند، عمل تعريق افزايش مي‌يابد و در تنظيم و كنترل دماي بدن اختلال ايجاد مي‌شود. چنانچه آب و هوا گرم و مرطوب باشد، عمل تعريق كند شده و بدن به آساني خنك نمي‌شود. در اين حالت نيز گرمازدگي ايجاد مي‌شود. در گرمازدگي به علت اينكه مقدار زيادي از آب و نمك بدن از دست مي‌رود، غلظت خون افزايش مي‌يابد و جريان خون كند مي‌شود و در عملكرد ارگان‌هاي بدن اختلال به وجود مي‌آيد.

رژيم غذايي بر پايه گروه‌هاي خوني

نوشته : مهسا علايي زير نظر: دكتر فريده طاهباز 

فرض بر اين است كه با پيروي از رژيم غذايي كه بر مبناي گروه خوني تنظيم شده، هضم غذا در بدن بسيار كاراتر و در نتيجه كاهش وزن راحت‌تر امكان‌پذير باشد، اما اساس اين رژيم‌هاي غذايي توسط عده زيادي از متخصصان تغذيه مردود اعلام شده است.

گروه خوني O :
در اين رژيم مصرف گوشت، ماهي و روغن زيتون آزاد بوده و تخم مرغ، آجيل و دانه‌ها به مقدار متوسط و برخي ميوه‌ها و سبزي‌هاي خاص به مقدار ناچيز مصرف مي‌شوند، ولي مصرف لبنيات، حبوبات، غلات، نان، ماكاروني و برنج ممنوع مي‌باشد. اين رژيم در واقع يك رژيم كم‌فيبر با خصوصياتي مشابه رژيم «اتكينز» است. فعاليت بدني افراد اين گروه خوني نيز بايد ورزش‌هاي ايروبيك (هوازي) و دويدن باشد.

غذاهايي كه با سرطان پروستات مبارزه مي‌كنند

نوشته شده توسط : دكتر رضا اماني مهشيد نقاش‌پور 

سرطان پروستات دومين سرطان معمول در ميان مردان در جهان است. عوامل رژيم غذايي، نقش موثري بر سرطان پروستات در مراحل مختلف بيماري دارند.
چربي‌ها: دريافت زياد چربي رژيم غذايي، رشد تومور سرطان پروستات را افزايش مي‌دهد و دريافت كم چربي، به كاهش آن كمك مي‌كند. از نظر نقش نوع چربي رژيم غذايي، اسيد چرب امگا- 3 در ماهي‌هاي چرب، خطر سرطان پروستات را كاهش مي‌دهد.
ويتامين E:‌ ويتامين E موجب كاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات مي‌شود. آووكادو، مغزها، كره بادام زميني، تخم مرغ و لوبياي سويا از منابع خوب ويتامين E مي‌باشند.
سلنيوم: سلنيوم نيز با كاهش خطر ابتلا مرتبط است. غذاهاي دريايي، قلوه، جگر، گوشت و ماكيان منابع غذايي عمده سلنيوم هستند.
روي: در سلول‌هاي سرطاني پروستات سطوح روي كاهش مي‌يابد. منابع عمده آن صدف (غني‌ترين منبع)، جگر، غلات كامل، حبوبات (لوبياي خشك) و مغزها هستند.

نشانگان شب‌خوري

نوشته  : دكتر رضا اماني 

نشانگان شب‌خوري (Night eating syndrome) اختلالي است كه در آن الگوي غذايي و خواب فرد تغيير مي‌كند. مطالعات انجام‌يافته در اين زمينه نشان مي‌دهند كه مبتلايان به اين اختلال بخش اعظم غذاي خود را در طي ساعات شب و زمان بيدار شدن‌هاي متعدد از خواب دريافت مي‌نمايند. مطالعات جديدتر حاكي از آن است كه گرچه تعداد بيدار شدن‌هاي شبانه در مبتلايان بيش از افراد سالم بوده، اما زمان خواب و برخاستن از آن در هر دو گروه مشابه است و تغيير ريتم غذايي به طور ثانويه الگوي خواب را تغيير مي‌دهد. داروهاي محرك سيستم «سروتونين» به عنوان درمان اختلال «NES»مطرح شده‌اند.
اختلال شب‌خوري با تغييرات الگوي غذايي فرد، بيدار شدن‌هاي شبانه مكرر و تمايل به غذا خوردن در اين زمان‌ها شناخته مي‌شود. افزايش دريافت كالري با افزايش وزن و ازدياد خطر چاقي در اين مبتلايان همراه بوده است.

تغذيه و بي‌خوابي شبانه

نوشته  : ميترا زراتي 

به هر نوع اختلال خواب در طول شب‌، واژه بي‌خوابي اطلاق مي‌شود. در بعضي شرايط، بي‌خوابي شبانه موقتي است و به دنبال نوعي استرس و يا اضطراب پديد مي‌آيد، ولي در بعضي مواقع مي‌تواند ناشي از مشكلات فيزيكي و يا مشكلات روحي رواني، مشكلاتي از قبيل سوءهاضمه، آسم، تنگي نفس و يا كاهش قند خون باشد. مصرف الكل و همچنين استفاده از برخي داروها از عوامل ديگر بي‌خوابي است.
تغذيه نقش عمده‌اي در درمان و پيشگيري از بي‌خوابي دارد. در اين بين زمان مصرف انواع مختلف مواد غذايي نيز، بسيار حائز اهميت است.
انواع نان، ماكاروني، سيب‌زميني و برنج حاوي مقادير بالايي كربوهيدرات هستند كه در بدن، به آرامي هضم و سوخته مي‌شود. يك عصرانه حاوي مقادير بالايي از كربوهيدرات و مقادير كم پروتئين مي‌تواند شما را براي داشتن خواب مناسب شبانه آماده كند.