نوشته : دكتر رضا اماني نازلي عزبدفتري
امروزه اختلالات هورمون‌هاي جنسي (PCOS) مشكل بسياري از زنان و مردان سراسر دنيا و موضوع بحث بسياري از پژوهشگران مي‌باشد كه از پيامدهاي مهم آن عقيمي و ناباروري است. برخي هورمون‌هاي غذايي و آلاينده‌هاي شيميايي محيطي از عوامل ايجاد اين اختلالات هورموني، به ويژه هورمون‌هاي جنسي مي‌باشند.تغذيه و چاقي: چاقي و به ويژه چاقي شكمي، عامل بسياري از بيماري‌ها و اختلالات هورموني است. درمان چاقي و ديابت با رژيم غذايي، ورزش يا داروهاي مولد انسولين باعث بهبود عملكرد غدد تناسلي و سيكل پريودي طبيعي شده و منجر به از سرگيري تخمك‌گذاري در طي چند هفته مي‌شود.
برخي از مواد موثر بر اختلال هورمون‌هاي جنسي:
نعناع: تحقيقات نشان دادند كه نوشيدن چاي نعناع مي‌تواند باعث كاهش سطح آندروژن در زنان مبتلا به PCOS شود.
آنتي‌اكسيدان‌ها (ويتامين C، ويتامين E و ويتامين A): راديكال‌هاي آزاد به عنوان محصول استرس اكسيداتيو، نقش مهمي در ايجاد ناباروري در زنان مبتلا به PCOS دارند، بنابراين جهت تقويت سيستم آنتي‌اكسيداني بدن، مصرف آنتي‌اكسيدان‌هاي طبيعي مانند ويتامين E و C و بتا-كاروتن (ويتامين A) توصيه شده است.
هورمون‌هاي جنسي استروئيدي موجود در غذاها: مواجهه با اين مواد نه تنها از طريق كشاورزي و صنعت، بلكه از طريق تغذيه و استفاده از اين تركيبات در محصولات غذايي و بسته‌بندي آنها مي‌تواند صورت گيرد (از جمله از طريق باقيمانده آفت‌كش‌ها در ميوه‌ها و سبزي‌ها و بسته‌بندي‌هاي پلاستيكي مواد غذايي). برخي مواد غذايي نيز به طور طبيعي حاوي اين هورمون‌ها هستند، مانند هورمون‌هاي استروئيدي طبيعي تستوسترون (هورمون مردانه)، استروژن و پروژسترون (هورمون‌هاي زنانه) در منابع حيواني و در بافت گوشت قرمز، مرغ و طيور و ماهي. شير و فرآورده‌هاي لبني، گياهان و مخمر نيز به طور طبيعي حاوي اين هورمون‌ها مي‌باشند.
آلاينده‌هاي شيميايي محيطي و ناباروري: برخي آلاينده‌هاي محيطي نيز اثرات نامطلوبي بر سيستم توليدمثل انسان دارند. مصرف آب و مواد غذايي آلوده به اين مواد شيميايي و سمي با فعاليت شبه هورموني منجر به عوارض مختلف از قبيل ناباروري، تمايز جنسي غيرطبيعي و سرطان مي‌شود كه گاه غير قابل جبران است.
فتالات‌ها: دي‌اتيل هگزيل فتالات (DEHP) يك ماده سمي و سرطانزا براي سيستم تناسلي حيوانات بوده و به طور بالقوه براي انسان مضر است (به علت استفاده از مواد پلاستيكي در طب و بسته‌بندي مواد غذايي و نفوذ اين ماده در محصولات). فتالات‌ها منجر به ايجاد سيكل بدون تخمك‌گذاري و در نهايت PCOS مي‌شوند.
PCBها: اين مواد به طور طبيعي وجود ندارند، بلكه حاصل فعاليت‌هاي صنعتي هستند و در مقادير اندك وارد محيط مي‌شوند. PCBها در دوران جنيني و نوزادي باعث نارسايي سيستم تناسلي و در نهايت ناباروري در بزرگسالي مي‌شوند.
دي‌اكسين: اين ماده از محصولات تجاري نبوده، بلكه از مواد زائد حاصل از توليدات شيميايي مانند صنعت توليد كاغذ و خمير كاغذ مي‌باشد. مواجهه با اين ماده بيشتر از طريق رژيم غذايي است و به علت محلوليت در چربي، محصولات لبني منبع اصلي آلودگي با دي‌اكسين هستند. ويژگي اصلي دي‌اكسين، مانند PCB، فعاليت ضداستروژني آن است.
منبع: دنیای تغذیه ش 10
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر