پيامدهاي تلخ مواد شيرين

نوشته  : رستا شرافت کارشناس ارشد تغذیه دانشكده بهداشت دانشگاه تهران 

مقدمه:

براي شروع مطلب ابتدا بايد دانست هر فرد سالم بايد 55 درصد از انرژي غذايي مورد نياز روزانه خود را از طريق كربوهيدرات‌ها تامين نمايد. كربوهيدرات‌ها به چند دسته يك‌قندي‌ها (مانند گلوكز و فروكتوز)، دو قندي‌ها (مانند ساكاروز يا همان شكر) و چند قندي‌ها يا كربوهيدرات‌هاي مركب (مانند نشاسته) تقسيم مي‌شوند. آنچه در بحث ما به عنوان مواد قندي مطرح است در واقع شامل يك و دو قندي‌ها مي‌باشد، مانند گلوكز يا فروكتوز كه به عنوان افزودني‌ها در صنايع غذايي استفاده مي‌گردند و نيز قند و شكري كه به صورت روزانه مصرف مي‌نماييم و مي‌توان آنها را «مواد قندي بد» ناميد.

در بارداري هم چيـز مهم است؛ تغذيه مهــم‌تــر

نوشته : آذين صحابي 

هيچ مادري دوست ندارد كه پس از تحمل سختي‌هاي گوناگون 9 ماه بارداري و انتظار تولد نوزادي سالم و زيبا، پس از زايمان با نوزادي رو‌به‌رو شود كه داراي نوعي نقص است. اين اتفاق بسيار دردناك است، ولي مي‌توان به روش‌هاي مختلف از بروز چنين پيشامدي پيشگيري كرد. يكي از اين روش‌هاي پيشگيري، به تغذيه مادر باردار مربوط مي‌شود و اينكه چه غذاهايي مي‌توانند ريسك بروز نقايص جنيني را كاهش دهند و چه غذاهايي عكس آن عمل مي‌كنند. 
نقايص جنيني چه هستند؟
نقايص جنيني كه هزاران نوع دارند معمولا يا خود را در بدن نوزاد نشان مي‌دهند (مانند عارضه‌اي به نام شكاف كام يا در اصطلاح عموم لب شكري كه از ساده‌ترين نوع آنهاست) و يا ناهنجاري‌ها به شكل ناتواني‌هاي عملكردي و ذهني خود را در نوزاد نشان مي‌دهند. بسياري از اين نقايص باعث مرگ كودكان زير يكسال هستند، ولي با رعايت نكاتي در تغذيه مادر باردار پيش و حين حاملگي مي‌توان ريسك بروز خيلي از اين ناهنجاري‌ها را كاهش داد. در اين مقاله درباره كمبود برخي از گروه‌هاي غذايي و ويتامين‌ها در بدن مادر باردار و تعدادي از پيامد‌هاي آنها خواهيد خواند.

بررسي عوامل تاثيرگذار در الگوي غذايي نوجوانان

انتخاب سرنوشت ساز!

نوشته  : آتنا رمضانی کارشناس ارشد علوم تغذیه، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

نیازهای تغذیه‌ای در دوران نوجوانی نسبت به هر دوره دیگری به دلیل رشد و تکامل سریع بیشتر است و بسیاری از عادت‌های شیوه زندگی در طول کودکی و نوجوانی ایجاد می‌شود.
در این دوره نوجوانان علاوه بر رشد فیزیکی از نظر روانی و عقلی نیز رشد می‌کنند، وعده‌های غذایی نامناسب، کم خوردن غذا، خارج از خانه غذا خوردن و تغییر برنامه‌های غذایی، نوع عادت غذایی نوجوانان را توصیف می‌کنند. این عادت‌ها بیشتر تحت تاثیر خانواده، گروه هم سن‌ و سال، رسانه‌های گروهی، محیط و عوامل اجتماعی قرار دارند.
رفتارهاي غذایی نوجوانان اغلب نادرست است و همانطوری که سن نوجوان بیشتر می‌شود، از خوردن غذای خانه بیشتر اجتناب می‌کند.

با اين غذاها پيري را فراري دهيد!

گاوصندوقي براي جواني

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه 

هميشه به دنبال خوراكي‌هايي باشيد كه پوست را زيبا، انرژي را زياد و سلامت را افزايش مي‌دهند. داشتن پوستي درخشان، مويي نرم و براق و همچنين عضلاتي سفت و بدون افتادگي در سنين بالاي 40 سالگي هم امكان‌پذير مي‌باشد. شريل فوربرگ، متخصص تغذيه، در كتاب جديد خود، تعريف تازه‌اي از مسن شدن و گذر عمر دارد.
برخي از مواد غذايي در جوان نگه داشتن بدن انسان تأثير بسزايي دارند، لذا رعايت 4 اصل اساسي كه در ذيل بدان اشاره شده است، توصيه مي‌گردد:

اصل اول: غذاها و ميوه‌هاي رنگارنگ بخوريد

به گفته شريل فوربرگ، در هر 5-4 ساعتي كه از عمر شما مي‌گذرد، از آنتي‌اكسيدان‌هاي طبيعي محافظ پوستتان كاسته مي‌شود. با اين وجود، داشتن رژيم غذايي غني از ميوه و سبزي‌هاي رنگارنگ مانع از چين و چروك‌هاي زودهنگام پوست مي‌شود.

اسـيـــــــــدوز و آلـكـالـــــــوز

نوشته  : بهناز عباسي‌مقدم كارشناس ارشد تغذيه 

 اسيدوز و آلكالوز شرايط غيرطبيعي ناشي از افزايش اسيد يا باز در خون هستند. PH طبيعي خون بايد در محدوده 45/7‑35/7 ثابت بماند تا مراحل متابوليكي و تحويل اكسيژن مناسب و كافي به بافت‌ها به بهترين شكل صورت بگيرد.
اسيدوز حالتي است كه افزايش اسيد در خون موجب كاهش PH به پايين‌تر از 35/7 مي‌شود و برعكس در حالت آلكالوز خون قليايي شده و PH آن به بالاتر از 45/7 مي‌رسد.
در واقع در طي مراحل متابوليسمي بدن مقادير زيادي اسيد توليد مي‌شود كه بايد خنثي و يا حذف شود تا PH بدن در محدوده مشخصي ثابت بماند.

كدام ارگان‌ها در تنظيم PH بدن دخالت دارند؟

 اصلي‌ترين ارگان‌هاي دخيل در تنظيم PH، شش‌ها و كليه‌ها هستند. شش‌ها توسط دفع CO2 و كليه‌ها نيز با دفع اسيد در ادرار اين عمل را انجام مي‌دهند.

چه موادي توان سيستم ايمني را كاهش مي‌دهند؟

نوشته  : دكتر سيدضياءالدين مظهري متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران مدير گروه تغذيه 

آلودگي‌هاي هوا، غذا و مايعات مصرفي چگونه هستي و
 حيات انسان‌ها را رو به تباهي سوق مي‌دهند؟

با هر دم و بازدم و تناول هر لقمه و نوشيدن هر جرعه‌اي دو احتمال براي انسان به‌وجود مي‌آيد، اگر هوايي كه تنفس مي‌گردد و جامدات و مايعاتي كه ميل مي‌شود، سالم و عاري از آلودگي‌هايويروسي، قارچي، باكتريايي، گازهاي سمي راديكال‌هاي آزاد و عاري از انواع فلزات سنگين باشد، فرموده استاد سخن سعدي تحقق مي‌يابد، يعني هر نفسي كه فرو مي‌رود مُمد حيات و چون برمي‌آيد مفرح ذات مي‌باشد، ولي اگر مهاجمان ميلياردي از نظر ميكروارگانيسم‌ها و ذرات معلق يا انباشتگي منواكسيدكربن، بخارات جيوه، سرب، كادميوم و راديكال‌هاي آزاد مهاجم داشته باشند و ندانسته از طريق هوا و غذا به كشور وجود انسان‌ها راه پيدا نمايند، در مرحله اول سيستم ايمني و دفاعي بدن را تضعيف كرده، از كار مي‌اندازند.

نكات تـغــذیه‌اي هپــاتیــت را بياموزيم

نوشته  : لادن گیاهی دانشجوی دکترای تغذیه دانشگاه وین

هپاتیت یک واژه کلی به معنای التهاب کبد است که غالبا منشاء ویروسی دارد. از آنجایی که تمام موادی که وارد بدن می‌شوند در کبد متابولیزه شده و پاکسازی خون از تمام سموم بر عهده کبد می‌باشد، در زمان ابتلا به هپاتیت، بدن باید به نحوی تغذیه شود که کار اضافه‌ای به کبد تحمیل نگردد. همچنین بی‌اشتهایی و مشکلات گوارشی که از عوارض تمام انواع هپاتیت است، می‌تواند زمینه‌ساز بروز سوءتغذیه و در نتیجه افت عمکلرد سیستم ایمنی و طولانی شدن دوره بیماری و تبدیل شدن هپاتیت حاد به مزمن گردد. در حقیقت برای هپاتیت درمان اختصاصی زیادی وجود ندارد و در موارد هپاتیت مزمن  Bو C نیز که از آلفا- اینترفرون و یا داروهای ضد التهابی کورتیکواستروئیدی استفاده می‌شود رعایت رژیم غذایی برای کنترل سرعت پیشرفت بیماری و عوارض کورتیکواستروئیدها نظیر افزایش قند، افزایش چربی و فشار خون بالا موثر است. در این مقاله با مهم‌ترین نکات کاربردی برای رعایت تغذیه صحیح که بتواند به تقویت عملکرد کبد و بازگشت آن به وضعیت قبل از التهاب کمک نماید، آشنا می‌شوید:

برای آنهايي كه گرفتار اضافه وزن‌اند

نوشته  : دكتر احمدرضا درستی متخصص تغذیه عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران 

برطبق آمارهای سال‌های اخير، بيش از نيمی از جمعيت بزرگسال ايران دچار اضافه وزن هستند. غذاهای پرچربی، پرنمک و پرشکر امروزی که به‌راحتی در اختيار قرار داشته و مزه آنها نيز به ذائقه اغلب مردم خوش می‌آيد، انرژی بسيار بالايی را به بدن افراد وارد می‌سازند. از جانب ديگر، کاهش فعاليت فيزيکی، سريع غذا خوردن (که منجر به اضافه‌خوری نيز می‌شود)، خواب نامناسب (اغلب ديرهنگام و در ساعات متغير) و برخی از عوامل ديگر نيز مزيد علت شده و افراد را به جانب ذخيره‌سازی مقادير بالايی چربی در بدنشان سوق می‌دهند.
درباره نقش چربی اضافی بر سلامت افراد مقالات متعددی در همين مجله (دنيای تغذيه) در طول ساليان ارائه شده است که در اين مجال فرصت بازگويی آن همه عوارض خطرناک اضافه‌وزن را نداريم. چاقی و اضافه‌وزن به جسم و روان افراد لطمه زده و هزينه‌های مالی و بار بيماری و روزهای از دست رفته کاری بسياری را به جامعه تحميل می‌کند.
بسياری از افراد مبتلا به چاقی، حقيقتا مايلند روش‌های مناسب تغذيه و زندگی صحيح را بياموزند و به‌کار گيرند، لذا در اين مقاله بر آن شديم تا رژيم‌غذايی مناسب گروهی از افراد مبتلا به اضافه وزن را با شما عزيزان مرور نماييم.

نقش تغذيه در برخی بيماری‌های روده بزرگ

نوشته  : دكتر احمدرضا درستی متخصص تغذیه، عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران 

سندرم حلقه كور يا آپانديسيت (به‌دليل رشد بیش از حد باكتری‌ها)
آپانديس يا روده کور (که به‌صورت نيم حلقه‌ای بوده و به روده کور نيز معروف است)، در محل اتصال روده کوچک به روده بزرگ منشعب می‌شود. سندرم حلقه كور يا همان التهاب آپانديس (آپانديسيت)، اختلالی است كه مشخصه آن رشد بیش از حد باكتری‌ها در روده کور به علت اختلال در دستگاه روده‌ای در نتیجه‌ بیماری انسدادی، التهاب روده ناشی از تابش اشعه، تشكیل فیستول یا جراحی روده می‌باشد.
به‌علت عفونت آپانديس، باکتری‌های فراوان موجود در آن به بخش‌های مجاور آن در روده منتقل شده و نمك‌های صفراوی توسط اين باكتری‌ها تجزیه می‌شوند، مواد به دست آمده علاوه بر سمی بودن، ضمنا تاثیر كمتری از خود نمک‌های صفراوی در تشكیل ميسل دارند. در این حال، جذب كم چربی و در نتيجه اسهال چرب يا استئاتوره رخ می‌دهد. سوء‌جذب كربوهیدرات نيز به دلیل آسیب به حاشیه مسواكی (در نتیجه اثرات سمی محصولات كاتابولیسم باكتریایی) و کاهش مقدار آنزیم‌ها، ايجاد می‌شود. درعين حال، افزایش تعداد باكتری‌ها موجب می‌شود که آنها برای رشد خود ویتامین B12 در دسترس را مصرف کنند.

راهكارهاي علمي و عملي دكتر مظهري در كاهش وزن

سلامت قرباني رژيم‌هاي غير علمي

نوشته  : دكتر سيدضياءالدين مظهري متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران 

قسمتي از عارضه‌هايي كه تحت تأثير اجراي رژيم‌هاي غيرعلمي در كوتاه يا بلندمدت در رژيم‌گيرندگان عجول، بي‌صبر، زودباور و راحت‌طلب مشاهده شده و به ثبت رسيده، به شرح زير مي‌باشد:
1-‌ برگشت به وضعيت و وزن قبلي حتي بيشتر از اجراي رژيم‌هاي متنوع غيرعلمي به‌طور برق‌آسا توأم با درهم‌آميختگي شديد تناسب وزن به قد و انباشتگي‌هاي جديد در نواحي مختلف بدن
2-‌ ريزش شديد مو
3-‌ نوروپاتي و عصبانيت
4-‌ كم‌خوني
5-‌ تشديد دردهاي مفاصل
6-‌ ناتواني
7-‌ عدم تمركز
8-‌ بي‌اشتهايي‌هاي عصبي يا پرخوري و ولع بيش از اندازه به خوردن و عدم احساس سيري
9-‌ نوسان قند خون و از دست دادن توان ناگهاني كار و انديشه
10-‌ پرفشاري و يا افت فشار خون