نوشته : مهندس مسعود خبازي
ریزمغذیها سهم کوچکی از مواد مغذی هر غذا یا ماده غذایی را تشکیل داده و انرژیزا نيستند؛ اما وجود آنها برای بسیاری از فعالیتهای حیاتی بدن و تامین سلامت ضروری است و به دو دسته کلی ویتامینها و عناصر معدنی تقسیم میشوند. بدن ما روزانه به مقدار کمی از این مواد مغذی احتیاج دارد (حداکثر 2گرم) و واحد اندازهگیری آنها بهطور عمده میلیگرم یا میکروگرم میباشد. این مقاله به اختصار به معرفی عنصرمعدنی سلنيوم و نقش آن در سلامتی بدن میپردازد. اصطلاح ریز مغذی به اندازه مولکول شیمیایی آنها ارتباطی ندارد، بلکه براي بيان نیاز تغذیهای به هر یک از آنها به كار ميرود و براساس دانش موجود، ویتامینهای مورد نیاز انسان 13 نوع و عناصر معدنی مورد نیاز حداقل 15 نوع میباشد. عناصر معدنی نیز خود دو دسته هستند: 1- مواد معدنی عمده (عناصر عمده) مانند کلسیم، فسفر که بدن روزانه به مقدار بیشتری از آنها نیاز دارد. 2- مواد معدنی جزئی (عناصر کم مقدار) مانند آهن، سلنيوم و روی که بدن روزانه به مقدار بسيار كمي از آنها نياز دارد.
سلنيوم(selenium)
سلنيوم یکی ازاملاح معدنی ضروری برای تامین سلامتی است؛ ولی نیاز بدن به آن بسیار اندک است. اين ماده در بدن با پروتئینها ترکیب میشود و تولید مادهاي به نام سلنوپروتئین میکند که يكي از آنزیمهای آنتیاکسیدانی مهم است. خواص آنتیاکسیدانی سلنوپروتئینها به پیشگیری از تخریب سلولی ناشی از رادیکالهای آزاد کمک میکند. رادیکالهای آزاد محصولات فرعی متابولیسم اکسیژن هستند که ميتوانند موجب پیشرفت بیمارهای مزمن، مانند سرطان و بیماريهاي قلبی شوند. سلنوپروتئینهای دیگر، به تنظیم عملکرد تیروئید کمک میکنند. دریافت کافی این عنصر در تقویت دستگاه ایمنی بدن و پیشگیری از بروز برخی از انواع سرطانها نقش دارد. میزان توصیه شده این عنصر برای مردان و زنان 55 میکروگرم در روز است. که به طور معمول با رعایت یک برنامه غذایی کامل تامين ميشود. بعضی از مطالعات نشان داده که کمبود دریافت سلنيوم باعث بروز نوع خاصی از عارضه قلبی و نوعی بیماری ميشود که با تغییر شکل مفاصل همراه است. کمبود این عنصر در برخی از مناطق کشورما گزارش شده است.
سلنيوم(selenium)
سلنيوم یکی ازاملاح معدنی ضروری برای تامین سلامتی است؛ ولی نیاز بدن به آن بسیار اندک است. اين ماده در بدن با پروتئینها ترکیب میشود و تولید مادهاي به نام سلنوپروتئین میکند که يكي از آنزیمهای آنتیاکسیدانی مهم است. خواص آنتیاکسیدانی سلنوپروتئینها به پیشگیری از تخریب سلولی ناشی از رادیکالهای آزاد کمک میکند. رادیکالهای آزاد محصولات فرعی متابولیسم اکسیژن هستند که ميتوانند موجب پیشرفت بیمارهای مزمن، مانند سرطان و بیماريهاي قلبی شوند. سلنوپروتئینهای دیگر، به تنظیم عملکرد تیروئید کمک میکنند. دریافت کافی این عنصر در تقویت دستگاه ایمنی بدن و پیشگیری از بروز برخی از انواع سرطانها نقش دارد. میزان توصیه شده این عنصر برای مردان و زنان 55 میکروگرم در روز است. که به طور معمول با رعایت یک برنامه غذایی کامل تامين ميشود. بعضی از مطالعات نشان داده که کمبود دریافت سلنيوم باعث بروز نوع خاصی از عارضه قلبی و نوعی بیماری ميشود که با تغییر شکل مفاصل همراه است. کمبود این عنصر در برخی از مناطق کشورما گزارش شده است.