نوشته : مهندس مسعود خبازی (
فسفر از جمله مواد معدنی است که در سلامت استخوا نها و دندانها نقش بسزایی داشته و ترکیب آن با کلسیم در بافتهای یاد شده رسوب کرده و آنها را مستحکم میسازد. در بدن حدود 800گرم فسفر وجود دارد که حدود 85 درصد آن در استخوانها و دندانها به صورت فسفات کلسیم یا به طور دقیقتر به صورت مشتق فسفات کلسیم یعنی کلسیم هیدروکسی آپاتیت یافت میشود و بقیه آن در بافتهای نرم مانند ماهیچهها و سایر اندامهای داخلی است. مقدار فسفری که در استخوانها یا دندانها موجود نیست در تمامی محلولها و مایعات بدن پخش شده است.این مقاله به اختصار به معرفی و نقش عنصر فسفر در سلامت بدن میپردازد.
توصیههای تغذیهای برای دریافت فسفر
بسیاری از غذاها به ویژه غذاهای پر پروتئین مانند شیر، انواع گوشت وتخم مرغ حاوی فسفر(عمدتا به صورت فسفات) میباشند. که میزان دریافت توصیه شده آن 700 میلی گرم در روز است. در صنایع غذایی در بسیاری از غذاهای فرآیند شده به عنوان یک افزودنی استفاده میشود. به طور مثال در نوشابههای گازدار مقدار زیادی اسید فسفریک وجود دارد که با مصرف آنها دریافت فسفر هم افزایش مییابد. تحقیقات علمی نشان دادهاند که مصرف زیاد نوشابههای گازدار تا حد زیادی به واسطه داشتن همین ترکیبات سبب بروز اختلال در متابولیسم بافت استخوانی شده که به دنبال خود افزایش پوکی و شکستگی استخوان را به همراه دارد. سه عامل مختلف را میتوان دلیل بروزاین مشکل ناشی از مصرف بیرویه نوشابههای گازدار دانست: مصرف زیاد نوشابههای گازدار میتواند جایگزین نوشیدنیهایی با کلسیم زیاد مثل شیر شود. که این سبب کاهش دریافت کلسیم میشود. خواص اسیدی به میزان زیاد اسید فسفریک در این نوشابهها، باعث برداشت کلسیم از استخوانها (به منظور خنثی کردن خا صیت اسیدیایجاد شده) میگردد. کافئین موجود در این نوشابهها، اتلاف کلسیم از ادرار را افزایش میدهد. بنا به توصیه متخصصین تغذیه برای دریافت کافی فسفر، رعایت یک رژیم غذایی متنوع و متعادل کافی است و دیگر نیازی به افزایش دریافت آن از منابع دیگر نمیباشد. بنابراین باید از مصرف مقادیر زیاد فسفر (که در گوشت قرمز، غذاهای فرآوری شده و نوشیدنیهای کولا)یافت میشود خودداری نمود زیرا مقدار زیاد فسفر در رژیم غذایی، از دست رفتن مواد معدنی را از سیستم اسکلتی تسریع میکند.
توصیههای تغذیهای برای دریافت فسفر
بسیاری از غذاها به ویژه غذاهای پر پروتئین مانند شیر، انواع گوشت وتخم مرغ حاوی فسفر(عمدتا به صورت فسفات) میباشند. که میزان دریافت توصیه شده آن 700 میلی گرم در روز است. در صنایع غذایی در بسیاری از غذاهای فرآیند شده به عنوان یک افزودنی استفاده میشود. به طور مثال در نوشابههای گازدار مقدار زیادی اسید فسفریک وجود دارد که با مصرف آنها دریافت فسفر هم افزایش مییابد. تحقیقات علمی نشان دادهاند که مصرف زیاد نوشابههای گازدار تا حد زیادی به واسطه داشتن همین ترکیبات سبب بروز اختلال در متابولیسم بافت استخوانی شده که به دنبال خود افزایش پوکی و شکستگی استخوان را به همراه دارد. سه عامل مختلف را میتوان دلیل بروزاین مشکل ناشی از مصرف بیرویه نوشابههای گازدار دانست: مصرف زیاد نوشابههای گازدار میتواند جایگزین نوشیدنیهایی با کلسیم زیاد مثل شیر شود. که این سبب کاهش دریافت کلسیم میشود. خواص اسیدی به میزان زیاد اسید فسفریک در این نوشابهها، باعث برداشت کلسیم از استخوانها (به منظور خنثی کردن خا صیت اسیدیایجاد شده) میگردد. کافئین موجود در این نوشابهها، اتلاف کلسیم از ادرار را افزایش میدهد. بنا به توصیه متخصصین تغذیه برای دریافت کافی فسفر، رعایت یک رژیم غذایی متنوع و متعادل کافی است و دیگر نیازی به افزایش دریافت آن از منابع دیگر نمیباشد. بنابراین باید از مصرف مقادیر زیاد فسفر (که در گوشت قرمز، غذاهای فرآوری شده و نوشیدنیهای کولا)یافت میشود خودداری نمود زیرا مقدار زیاد فسفر در رژیم غذایی، از دست رفتن مواد معدنی را از سیستم اسکلتی تسریع میکند.