ارتباط تعريق بدن با تغذيه


نوشته  : بهناز عباسي مقدم كارشناس ارشد تغذيه 
بوي بدن طبيعي است و ممكن است از زبان شريك زندگي‌تان اين جمله را بارها شنيده باشيد كه: «من واقعاً بوي بدن تو را دوست دارم» ولي گاهي نيز ممكن است تجربه بدي از اين امر داشته باشيد و بوي بدن شما به نظر همسرتان واقعا ناخوشايند برسد. در هر حال بوي بد بدن مي‌تواند به دايره اجتماعي و فعاليت‌هاي فرد آسيب برساند و در محافل اجتماعي براي او مشكل‌ساز شود. اگرچه استفاده از دئودورانت‌ها براي مبارزه با اين مشكل روشي مناسب است، ولي به دليل ايجاد خارش، حساسيت و تغيير رنگ پوست، بهتر است در استفاده از آنها كمي تجديد‌نظر شود و به جاي استفاده از مواد شيميايي، بوي بدن با درمان‌هاي طبيعي برطرف گردد كه همه آنها به راحتي در خانه در دسترس هستند. اين روش‌ها عبارتند از:

درمان‌هاي طبيعي و خانگي
 
 بهترين كار براي جلوگيري از بوي بدن، شستن بدن با آب و صابون و از بين بردن عرق و باكتري‌هاي روي بدن است. زير بغل و ناحيه كشاله ران را با صابون‌هاي ضد باكتري حداقل يك‌بار در روز بشوييد و در صورت نياز حتي چندبار در روز اين كار را انجام دهيد. هميشه با خود دستمال داشته باشيد تا در صورت عرق كردن بتوانيد آن را پاك كنيد.

 اجازه دهيد پوست‌تان نفس بكشد و لباس‌‌هاي گشاد و سبك بپوشيد و از پوشيدن لباس‌هايي با پارچه‌هاي مصنوعي خودداري كنيد. هر روز جوراب و لباس زير خود را عوض كنيد و در صورتي كه زياد عرق مي‌كنيد، بيشتر لباس‌هاي پنبه و يا كتان بپوشيد كه عرق بدن را جذب مي‌كنند و جريان هوا را تسهيل مي‌بخشند.
 استفاده مكرر از ضد عرق‌ها، غدد عرق را مسدود مي‌كند، به جاي استفاده از آن از زاج سفيد استفاده كنيد.
 در هنگام حمام كردن به آب نهايي كه بدن خود را با آن مي‌شوييد يك قاشق چايخوري عسل اضافه كنيد كه موجب از بين رفتن بوي بد بدن مي‌شود.
 علاوه بر نوشيدن يك ليوان آب به صورت ناشتا در صبح، مصرف 500 ميلي‌گرم جوانه گندم در كاهش بوي بدن مؤثر است كلروفيل موجود در جوانه از بوي بد بدن پيشگيري مي‌كند.
 براي خنثي كردن بوي بدن از جوش شيرين استفاده كنيد و آن را هميشه همراه خود داشته باشيد. حتي براي كمك به از بين بردن بوي زير بغل مي‌توانيد مقداري از آن را به همراه آرد ذرت به زير بغل خود بپاشيد.
 شست‌وشوي زير بغل با مخلوط آب و سركه سفيد نيز بوي بد بدن را از بين مي‌برد.
 يكي از بهترين روش‌‌هاي از بين رفتن بوي بد بدن، استفاده از چند قطره گلاب است، فقط كافي است چند قطره گلاب را درون وان حمام خود بچكانيد، گلاب يكي از بهترين جايگزين‌هاي اسپري‌هاي شيميايي و ضد تعريق است. گلاب و سركه سيب PH پوست را تنظيم مي‌كنند.
 اضافه كردن چند فنجان آب گوجه‌فرنگي به وان حمام و 15 دقيقه دراز كشيدن در آن شديد‌ترين و بدترين بوي بد بدن را از بين مي‌برد.
 مي‌توانيد به صورت خانگي نيز اسپري‌هاي خوشبو براي خود بسازيد. چند قطره از روغن‌هاي ‌گياهي و يا اسانس نعنا، پرتقال، رزماري و يا گريپ‌فروت را با يك فنجان آب مخلوط كرده و در يك بطري اسپري بريزيد. اين تركيب را بايد در يخچال نگهداري كنيد.
 مخلوطي از آرد گندم و كشك را به صورت خمير درآوريد و قبل از رفتن به حمام آن را به صورت ماسك به كل بدن خود بماليد. اين تركيب به باز شدن منافذ پوست كمك مي‌كند و بوي بد بدن را از بين مي‌برد.
 درخت چاي، گياهي ضد باكتري است، تركيب دو قطره روغن درخت چاي و 30گرم آب و اسپري آن به بدن همچون بوگير عمل مي‌كند.
 آب شلغم نيز در پيشگيري از بوي بد بدن موثر است. شلغم را رنده كنيد و تكه‌هاي رنده شده را فشار دهيد و آب استخراج شده را به زير بغل خود اسپري كنيد.
 افزودن برگ‌هاي نعناع و يا ريشه درخت موز و يا انگور به آب وان حمام نيز بوي بد بدن را برطرف مي‌كند.
 نوشيدن يك فنجان آب گوجه‌فرنگي در صبح كه غني از آنتي‌اكسيدان است، توليد عرق را در بدن تنظيم و از تعريق اضافي بدن خودداري مي‌كند.
 نوشيدن مخلوط انگور، نمك دريايي و آب ليمو نيز بسيار مناسب است، قبل از رفتن به حمام مي‌توانيد بدن خود را به آرامي با اين مخلوط ماساژ دهيد.
 پس از دوش گرفتن براي خلاص شدن از تعريق بيش از حد و بوي بد بدن از پودر تالك استفاده كنيد.
 چند سيب‌زميني را برش دهيد و تكه‌‌هاي آن را قبل از استفاده از اسپري‌هاي شيميايي زير بغل خود قرار داده و ماساژ دهيد، ديگر نيازي به استفاده از اسپري‌ها نخواهيد داشت.


تغذيه
 نوشيدن مقادير زيادي آب
 سبزيجات خام مانند هويج، خيار، گوجه‌فرنگي، كلم، تربچه، كاهو و . . . به علت اينكه مقادير جزئي تركيبات آميني دارند، در رفع بوي بد بدن موثرند. نوشيدن آب هويج به همراه تخم باديان رومي كه به صورت ادويه استفاده مي‌شود و يا برگ نعناع براي غلبه بر بوي بد بدن موثر است.
 ميوه‌هاي كم كولين همچون سيب، توت‌فرنگي، گلابي، پرتقال، انگور، آناناس، موز، زغال‌اخته و هندوانه
 نوشيدن يك ليوان آب تربچه قرمز به صورت روزانه
 همه اين تغييرات رژيم غذايي كمك مي‌كند تا علاوه بر اينكه كمتر نگران بوي بد بدن خود باشيد، مقداري از پول خود را نيز پس‌انداز كنيد؛ چرا كه ديگر مجبور نيستيد مبالغ زيادي را صرف خريد اسپري و ضد عرق‌ها كنيد.


چگونگي ايجاد بوي بد بدن
غدد آپوكرين در حفره زير بغل، يك ماده غليظ بودار ترشح مي‌كنند كه عملاً به عنوان يك لغزنده عمل كرده و حركت لغزشي سطوح داخلي زير مفصل شانه را تصحيح مي‌كند. اين ماده غليظ در واقع عرق بدبو است. عملكرد اين غدد در واقع حذف سموم از بدن است كه اين سموم از غذاي مصرفي و از محيط زيست وارد بدن مي‌شود. اين عرق در تماس با باكتري بر روي پوست، توليد بوي بد مي‌كند. هيپوتالاموس يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي مغز است كه درجه حرارت بدن را كنترل و تنظيم مي‌كند. در مواردي كه تعريق بدن بيش از حد است، در واقع در پيامي كه از اعصاب به مغز فرستاده مي‌شود و ميزان عرق توليد شده را تعيين مي‌كند، اختلالي به وجود مي‌آيد. در برخي موارد تعريق بيش از حد مي‌تواند ناشي از يك بيماري زمينه‌اي مثل عفونت، بيماري‌هاي مزمن، اختلالات اضطرابي و  اختلال هورمون‌ها مثل پركاري تيروئيد باشد. عوامل ديگري نيز همچون ژنتيك، اعتياد به الكل و عوارض جانبي استفاده از برخي داروها مي‌تواند موجب افزايش تعريق بدن، به خصوص در شب شود كه اين تعريق شبانه موجب اختلال در خواب بسياري از افراد مي‌شود و بسيار آزار دهنده است و حتي مي‌تواند زندگي فرد را تهديد كند. توجه داشته باشيد كه كمي عرق در شب، تعريق شبانه به حساب نمي‌آيد.
 

دليل تعريق شبانه
 يائسگي: شروع يائسگي در زنان موجب گرگرفتگي و تعريق شبانه مي‌شود.  سن: به دليل ايجاد تغييرات هورموني و ژنتيكي در افراد بالاي چهل سال، در اين افراد تعريق بيشتر ديده مي‌شود.  سرطان: ابتلا به انواع خاصي از سرطان‌ها همچون سرطان غدد لنفاوي، درجه حرارت بدن را افزايش داده و موجب تعريق مي‌شود. عفونت HIV عرق شبانه از علائم مشخص ابتلا به اين عفونت است.  عفونت‌هاي قارچي و يا باكتريايي  مصرف برخي از غذاها همچون سير، پياز، گوشت قرمز و غذاهاي حاوي كپسايسين زياد در شب‌هنگام خواب  داروهاي ضد افسردگي  ابتلا به تعريق ايديوپاتيك (ناشناخته) كه در اين بيماري بدون هيچ دليل شناخته شده پزشكي، بدن به صورت مزمن عرق مي‌كند.


درمان
  اگرچه هيچ راهي براي درمان آن به طور كامل وجود ندارد، ولي تغييرات خاصي مي‌تواند اين بيماري را كمتر آزار دهنده كند.  يك دوش آب سرد قبل از رفتن به رختخواب براي پايين آوردن درجه حرارت بدن  ورزش در صبح براي افزايش متابوليسم بدن  تنفس عميق و موزون و آرام (به خصوص قبل از خواب)  تنظيم مناسب درجه حرارت اتاق  اجتناب از مصرف غذاهاي مضر  اجتناب از دخانيات و الكل  هورمون درماني: در موارد شديد و به خصوص در مواقعي كه تعريق شبانه ناشي از يائسگي باشد، هورمون درماني موثر است. در صورت تعريق زياد حتماً با پزشك مشورت كنيد.

رژيم غذايي مناسب براي مبارزه با بوي بد بدن
 بوي بد بدن و يا دهان از جمله مواردي هستند كه كمتر افرادي در مورد آنها صحبت مي‌كنند. اين موضوع كاملاً خصوصي است و بسياري از عوامل بر آن تأثير دارند؛ از جمله رژيم غذايي، شغل، ژنتيك، جنسيت و يا داروها. امروزه اكثر افراد به روش‌هاي متفاوتي متوسل مي‌شوند تا بوي بد دهان و بدن خود را برطرف كنند. حتي گاه سعي مي‌كنند غدد بزاق را مسدود كنند كه البته ضرر اين‌كار بيش از فوايد آن است. شايد تعجب كنيد، ولي با ايجاد تغييرات كوچك در رژيم غذايي خود مي‌توانيد بوي بد بدن را كاهش دهيد:
 رژيم غذايي سالم از غلات سبوسدار، سبزيجات، ميوه‌ها، سويا، جوانه‌ها و آجيل داشته باشيد.
 مواد غذايي كه مي‌خوريم، تأثير مستقيم بر بوي بد بدن و تعريق بدن دارند. مواد غذايي فرآوري شده همچون قندوشكر و روغن‌هاي هيدروژنه و آرد سفيد موجب بد بويي بدن مي‌شوند. آنها در معده مي‌مانند و فاسد مي‌شوند، بنابراين از خوردن آنها بپرهيزيد.
 اگرچه نوشيدن الكل و نوشيدني‌هاي كافئين‌دار همچون قهوه، چاي، شكلات، سودا و . . . به شيوه‌اي از زندگي مدرن امروزي شده است، ولي با كاهش مصرف آنها، افراد خوشبوي بيشتري در اطراف ما وجود خواهند داشت!
 گوشت قرمز از جمله مواد غذايي است كه هضم آن به كُندي صورت مي‌گيرد. مواد غذايي ديرهضم در بدن، سموم و گاز‌هاي بدبويي منتشر مي‌كنند كه علل بوي بد بدن خواهند بود. يك مطالعه منتشر شده در ماه اوت سال 2006 نشان مي‌دهد كه زنان جذب مردهايي مي‌شوند كه رژيم غذايي آنها حاوي مقادير كمتري گوشت است. اين مردها جذاب‌ترند و بوي بد بدن آنها به نسبت سايرين بسيار كمتر است.
 ادويه‌جات و ترشي‌هايي كه رايحه قوي دارند، هنگام هضم در بدن گازهاي سولفور توليد مي‌كنند كه توسط خون جذب و از طريق ريه و منافذ پوست دفع مي‌شود و اين دفع موجب بوي بد بدن مي‌گردد؛ بنابراين در خوردن موادي  نظير، ترشي‌جات و . . . متعادل رفتار كنيد.
  در بعضي موارد، رژيم غذايي حاوي كربوهيدرات ناچيز براي كاهش وزن توصيه مي‌شود كه علاوه بر افزايش چربي خون، باعث آزاد شدن موادي به نام كتون در بدن مي‌شود كه بدبو هستند، از اين رو مصرف كربوهيدرات به ميزان متعادل، توصيه مي‌شود.
 فرآورده‌هاي لبني نيز غني از پروتئين هستند كه در معده شكسته مي‌شوند و سولفيد هيدروژن و متيل مركاپتان را افزايش داده و بوي بد بدن را موجب مي‌شوند، اما به دليل ارزش غذايي بالايي كه دارند، نبايد از رژيم حذف شوند. ولي بهتر است به خصوص در افرادي كه قادر به هضم مناسب اين مواد نيستند، محدود شوند.
 دود تنباكو به راحتي وارد جريان خون شده و پس از جذب، از طريق غدد عرق و ادرار دفع مي‌شود و بوي نامطلوبي ايجاد مي‌كند. اين بوي نامطبوع در بدن باقي مانده، به صورتي كه حتي پس از ترك سيگار نيز تا چند هفته احساس مي‌شود.
 بوي بد بدن برخي از افراد ناشي از نوعي اختلال ژنتيكي به نام تري‌متيل آمينوريا است كه در آن بدن قادر به هضم و جذب برخي تركيبات نيتروژن‌دار نظير كولين نيست؛‌ در نتيجه بدن بوي بد ماهي‌ به خود مي‌گيرد.
بسياري از غذاهايي كه حاوي اين نوع تركيب تري‌متيل آمين (كولين)‌ هستند، عبارتند از:
غذاهاي دريايي، روغن ماهي، تخم‌مرغ، جگر، شير گاو، نخودفرنگي، لوبيا، سويا، بادام‌زميني، كلم بروكلي، جوانه و بروكسل


منبع: دنیای سلامت  ش 84

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر