فندق نبين چه ريزه...

نوشته  : آذين صحابي 

فندق سرشار از ويتامين‌هاست
اين مغز خوشمزه داراي ويتامين‌هاي B1، B2 و B6 و E و فولات است. مصرف غذاهاي حاوي اين ويتامين‌ها براي خونسازي و سلامت رواني به خصوص براي كودكاني كه در حال رشد هستند اهميت ويژه‌اي دارد. خوردن تنها 25 گرم فندق در روز مي‌تواند از بدن شما در مقابل بسياري از بيماري‌ها محافظت كند كه سرطان و بيماري‌هاي قلبي از اين دسته‌اند. مطالعات نشان داده‌اند كساني كه فندق يا روغن فندق مصرف مي‌كنند 50 درصد كمتر از كساني كه فندق نمي‌خورند در معرض خطر مرگ ناشي از سكته‌هاي قلبي هستند. اين مغز تركيباتي در خود دارد كه براي حفظ و ارتقاي سلامت قلب بسيار مفيد هستند.

ادويه‌ها دوستان رنگارنگ سلامتي

نوشته : تحريريه دنياي تغذيه 

ادويه‌ها يكي از اجزاي جدايي‌ناپذير آشپزي هستند و تقريبا همه آشپزها براي بهتر كردن مزه غذاها از اين مواد استفاده مي‌كنند. شايد بيشتر ما فقط همين خاصيت طعم‌دهندگي ادويه‌ها را بدانيم، ولي اين مواد غذايي داراي خواص بسيار مفيدي نيز هستند كه بر اهميت مصرف آنها مي‌افزايد. در اينجا چند خاصيت مفيد ادويه‌ها را كه به حفظ سلامتي كمك مي‌كنند، مي‌خوانيد:
 فعاليت آنتي اكسيداني
آنتي اكسيدان‌ها موادي هستند كه با خنثي كردن اثر راديكال‌هاي آزاد، از آسيب رسيدن به سلول‌ها جلوگيري مي‌كنند. وقتي بدن از لحاظ اين مواد دچار كمبود باشد، فعاليت اكسيدكنندگي راديكال‌هاي آزاد باعث آسيب رسيدن به سلول‌ها مي‌شود كه مي‌تواند بسياري از بيماري‌ها از جمله سرطان را ايجاد كند. فعاليت اكسيدكنندگي مي‌تواند در اثر عفونت‌ها، سيگار كشيدن، آلودگي، پرتوگيري، ورزش بيش از اندازه، فشار رواني و چاقي به جريان بيفتد.

خواص گوشت بلدرچين

نوشته  : سالومه آرمين كارشناس ارشد علوم تغذيه انستيتو تحقيقات تغذيه اي و صنايع غذايي كشور 

بلدرچين، کوچکترين پرنده از خانواده قرقاول‌ها مي‌باشد. در فارسي آن را کرک، ورتج، بدبده و بلدرچين که اصلاً ترکي است ناميده‌اند. در عربي نيز به آن سلوي و سماني مي‌گويند. در طب سنتي اسلام، خواص گوناگوني به بلدرچين نسبت داده اند، مثلاً به عقيده عبدالملک بن زهر اندلسي (قرن 5) «گوشت بلدرچين خوشمزه و خوش طعم است كه هم براي افراد سالم و هم براي بيماران سودمند مي‌باشد؛ سنگ (کليه و مثانه) را خرد مي‌کند و مفيد است» و نيز به گفته انطاکي« گوشت بلدرچين مغذي است و بدن را فربه مي‌سازد».
بلدرچين حيواني است با خصوصيات پرندگان وحشي شكاري و بسيار پر جنب و جوش، لاجرم بايد در وضعيتي پرورش يابد كه امكان جست و خيز و پرواز داشته باشد. هر قدر ماهيچه در طول حيات خود فعال‌تر باشد گوشت آن نيز لذيذتر است (مانند ران مرغ، دم ماهي، ران حيوانات شكاري و گوسفند و همچنين سينه پرندگان وحشي).

کاهش وزن در ورزشکاران

نوشته  : محمد حضوری دانشجوی دکترای تغذیه 

1- مقدمه:
از نظر عامه مردم، ورزشکاران افرادی هستند که وزن بدن آنها در محدوده‌ای مشخص تنظیم و به آسانی حفظ می‌گردد. این تصور همواره صادق نبوده و بر اساس مطالعات متعدد، ورزشکاران برای کاهش و یا افزایش وزن و بافت چربی در بدن خویش با مشکلات فراوانی مواجه هستند. اغلب افزایش وزن و یا چربی در بدن برای سلامتی فرد زیانبار می‌باشد، ولی به طور معمول میزان چربی مطلوب و مورد قبول برای ورزشکاران کمتر از مقادیر در نظر گرفته شده برای افراد عادی است.
ورزشکاران و مربیان آنها همانند سایر گروه‌های جامعه در معرض برداشت‌های غلط و اطلاعات نادرست پیرامون رژیم‌های غذایی و وزن بدن می‌باشند. در برخی موارد، روش‌هایی که توسط این افراد برای کاهش وزن به کار می‌روند، نادرست و زیان آور می‌باشند.

روش‌هاي نگهداري و مراقبت از غذا

نوشته  : شهرام كاشاني اصل رئيس اداره اوزان و آزمايشگاه‌هاي فلزي اداره كل استاندارد و تحقيقات صنعتي آذربايجان 

مراقبت و محافظت از غذا در برابر فساد مواد غذايي در حفظ سلامت و پيشگيري از بروز بيماري‌ها اهميت بسزايي دارد. دراين مقاله به نكات مهمي در زمينه مراقبت از مواد غذايي و كنسروها اشاره مي‌كنيم:
هرگز مواد غذايي که هر يک از نشانه‌هاي فساد و خرابي را دارند مزه نکنيد. قبل از بازکردن شيشه‌ها با دقت به همه آنها نگاه کنيد. درِ برآمده و متورم شده و يا شيشه و ظرفي که نشتي دارد و يا مواد درون خود را پس مي‌دهد، نشانه فساد مواد  غذايي مي‌باشد. وقتي در شيشه و يا ظرف را باز مي‌کنيد، به ديگر علايم فساد و خرابي مواد غذايي (مانند کپک و يا بوي بد و زننده) توجه کنيد. مواد غذايي کنسرو شده فاسد بايد دور انداخته شوند، به شکلي که هيچ انسان و يا حيواني به آن دسترسي نداشته باشد. گوشت‌ها، مواد غذايي دريايي و سبزيجات با اسيديته پايين فاسد شده بايد قبل از دور انداختن شناسايي و سموم موجود در آنها نابود شوند.
حفظ و نگهداري غذا براي برنامه‌ها و رژيم‌هاي مخصوص غذايي
حفظ و نگهداري مواد غذايي در منزل براي افرادي که در حال پرهيز از مصرف نمک يا شکر هستند امکانپذير مي‌باشد.

كدام نان بهتر است؟

نوشته  : مهدیه رشیدی‌نیا مشاورتغذیه و رژیم درمانی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 

با توجه به اینکه الگوی مصرف در کشور ما بر پایه غلات به ویژه نان بنا شده است و از قدیم تولید غلات به عنوان اصلی ترین تولیدات کشاورزی در کشور ما بوده است، نان بيشترين ميزان مصرف را در بين مردم دارد. همچنین در فرهنگ مذهبی ما، نان برکت سفره به شمار می‌رود. با توجه به مطالب فوق الذکر نان در الگوی غذایی روزانه به عنوان غذای اصلی و پایه شناخته شده است. حال بهتر است دریابیم چه نوع نان و با چه کیفیتی ارزش غذایی بهتر و بیشتری برای سلامتی ما دارد.
چه نانی بخوریم؟
نان کامل یعنی نانی که از آرد گندم (بدون سبوس‌ گیری) تهیه شده باشد. در کشور ما بخشی از سبوس گرفته مي‌شود، ولی آرد مصرفی در تهیه نان سنگک و بربری نسبت به نان‌های فانتزی سبوس بیشتری دارد. 

دانـــش تغذيه‌اي مــــادران

نوشته : برليانت بزرگمهر محقق و مشاور تغذيه و رژيم درماني 

 در مورد تأثير آگاهي و نگرش مادران در شكل‌گيري عادات غذايي و وضعيت خانوار بحث شد، در اين ارتباط اظهار نموديم كه اولين گام جهت برنامه‌ريزي تغذيه‌اي خانواده، انتخاب غذايي است. همچنین فاكتورهایی كه مادران در مورد انتخاب غذایي براي خانواده در نظر مي‌گيرند را مورد بررسي قرار داديم. اين فاكتورها مي‌توانند شامل: علایق و تمايلات غذایي خانواده، قيمت مواد خوراكي، وفور يا كمبود مواد غذایي و يا نيازهاي تغذيه‌اي خانوار باشند.

اما پس از مرحله انتخاب غذایي، گام مهم بعدي، آماده‌سازي، طبخ و نگهداري مواد خوراكي است. چنانچه انتخاب غذایي به طور صحيح و به درستي انجام شود ولي مرحله آماده‌سازي، طبخ و نگهداري مواد غذایي به طور نامناسب و غلط صورت گيرد، قسمت اعظم مواد مغذي موجود در مواد خوراكي از بين می رود و ارزش تغذيه‌اي غذا تا حدود زيادي كاهش مي‌يابد، در نتيجه اعضاء خانواده، به خصوص كودكان و نوجوانان، نيازهاي تغذيه‌اي خود را به ميزان كافي دريافت نمی کنند و به كمبودهاي تغذيه‌اي و سوء تغذيه مبتلا می شوند.

نگاهي متفاوت به ظروف آشپزخانه

نوشته  : دكتر سيدضياءالدين مظهري متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران 

در شماره قبل در مورد برخي از انواع ظروف صحبت كرديم. در ادامه مطالب، انواع ديگر ظروف را مورد بررسي قرار مي‌دهيم:
5-  ظروف سفالي لعابدار
اين ظروف كه براي پخت يا سرو غذا جهت نگهداري ترشي، مربا و يا ساير موادغذايي به كار برده مي‌شوند، در رنگ‌هاي گوناگون و با بهره‌گيري از فرمول‌هاي تركيبي متفاوتي تهيه و عرضه مي‌گردند و عبارتند از:
1- لعاب سبز رنگ (كه از سيليس، اكسيد سرب و اكسيد مس حاصل مي‌گردد).
2- لعاب آبي‌رنگ (كه از شيشه، سيليس و اكسيد مس حاصل مي‌شود).
3- لعاب زرد رنگ (كه از شيشه، سيليس و اكسيد سرب حاصل مي‌گردد).
6- ظروف سراميكي
گل اوليه ظروف سراميكي از خاك مخصوصي به نام كائولین مخلوط با كاه و شن تهيه مي‌گردد كه آن را به مدت حداقل 8 ساعت تحت تأثير حرارت نزديك به 800 درجه مي‌پزند و سپس كوره را خاموش مي‌نمايند.

سوهان، شیرینی سنتی

نوشته  : مهندس مسعود خبازی کارشناس مسؤول اداره استاندارد کاشان 

تاریخچه
سوهان یکی از  مهم‌ترین سوغات شهر قم است و مورد استقبال بسیاری از گردشگران و زائران می‌باشد که قدمت پخت آن به زمان قاجار نسبت داده می‌شود. در سال‌های
1290-1289 هجری قمری زمانی که حرم عقیق بارگاه مطهر حضرت معصومه (س) به پایان رسیده بود، در مراسم افتتاحیه جهت پذیرایی شرکت‌کنندگان، حلوای جدیدی تهیه شده بود. آن روز این  شیرینی مورد استقبال افرادی که در مراسم شرکت داشتند قرار گرفت. از جمله آنها  یکی از مقامات بود که بعد از ناهار این شیرینی را میل نمود و به ذائقه‌اش خوش آمد. با توجه به گفته‌ها، ایشان عنوان کردند که این شیرینی همانند سوهان غذای مرا هضم کرد. از آن پس این حلوای جدید به سوهان تغییر نام داد و بعد از آن تولید و مصرف سوهان شروع شد که در ابتدا مخصوص بزرگان و اشراف بود. در حال حاضر مسافرانی که از شهرهای مختلف جهت زیارت حضرت معصومه (س) به قم می‌آیند، این محصول را خریداری مي‌كنند و به عنوان سوغات به شهر خود می‌برند. اهالی قم نیز در جشن‌ها و مجالس با  این شیرینی از مهمانان پذیرایی می‌کنند. این مقاله به اختصار ترکیبات، روش تهیه و ویژگی‌های سوهان را بیان می‌کند.

سبزي پلو ماهي شب عيد و خواص آن

نوشته : مريم آريافر كارشناس تغذيه، كارشناس ارشد صنايع غذايي 

از دير باز و طبق سنن قديم رسم بر اين بوده است كه ناهار يا شام روز اول بهار سبزي پلو با ماهي باشد، زيرا سبزي نشان از سرسبزي بهار و برنج نشان از بركت و پرباري دارد. همچنين ماهي نيز سمبلي از جنب و جوش و روشني بوده و اخيرا هم به سمبلي از سلامتي تبديل شده است، بنابراين آغاز سال نو با نشانه‌هاي خوب خدا نوعي شكرگزاري بر نعمت‌هاي او خواهد بود.
حفظ ارزش غذايي مواد مصرفي در علم تغذيه بسيار مهم مي‌باشد و بهره گيري از اين دانش مطمئنا بر ارزش مواد غذايي خواهد افزود. اولين گام در اين مرحله انتخاب مواد اوليه سالم است. در اين زمينه، انتخاب ماهي سالم و تازه اهميت ويژه اي دارد كه باید به آن توجه كرد.
راه‌هاي تشخيص ماهي سالم از فاسد
۱- بوي ماهي: ماهي‌هايي كه تازه هستند، تقريبا بوي مطبوعي دارند و اگر از آب‌هاي شيرين صيد شده باشند، بوي گياهان آبزي همان منطقه را مي‌دهند، ولي ماهي فاسد بوي نامطبوعي دارد كه بيشتر اوقات بوي آمونياك و ترشيدگي و در اثر پيشرفت فساد بوي گنديدگي مي‌دهد. به هر حال، تشخيص سلامت ماهي از روي بوي آن، نياز به تجربه دارد. اگر تجربه كافي نداريد، تنها به كنترل بوي ماهي اكتفا نكنيد.