دیابت با دستگاه گوارش چه مي‌كند؟

نوشته  : زهرا فرهناک كارشناس ارشد تغذيه 

 عوارض گوارشی دیابت یا گاستروپارزی (Gastroparesis) نزدیک به 25 درصد افراد دیابتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در گاستروپارزی یا تاخير در تخليه معده، عمل تخليه محتويات معده بيش از اندازه طول مي‌كشد. اين اختلال گوارشي زماني ايجاد مي‌شود كه رشته‌هاي عصبي معده آسیب ببينند و يا كارشان به كلي متوقف شود. در افرادی که کنترل قند خون مناسبی ندارند، ایجاد گاستروپارزی محتمل است. بیماریزایی این عارضه به خوبی شناخته نشده، اما مدارک نشان می‌دهند که علت عمده آن نوروپاتی دستگاه عصبی اتونوم است. در واقع ديابت مي‌تواند به رشته‌هاي عصبي معده و روده صدمه برساند، مشروط بر آنكه قند خون براي يك دوره طولاني بالا باشد. افزايش قندخون سبب ايجاد تغييرات شيميايي در عصب و صدماتي در عروق تغذيه‌كننده اعصاب مي‌شود. اختلال گوارشي ديگر ايجاد شده، در حركت روده‌هاي كوچك و بزرگ است كه منجر به بروز يبوست يا اسهال مي‌شود.

اسيد اوريك چيست؟

نوشته  : بهناز عباسي‌مقدم كارشناس ارشد تغذيه

من 34 ساله هستم. حدود 80 كيلوگرم وزن و 176 سانتي‌متر قد دارم. هشت سال است كه به كار اداري اشتغال دارم. ماه گذشته بدون هيچ دليلي، درد شديدي در پاي خود احساس كردم و بعد از مراجعه به دكتر، تشخيص ايشان احتمال افزايش اسيداوريك خون من بود. آزمايشات نيز اين گفته را تاييد نمود، به طوري كه محدوده اسيد اوريك خون من حدود 9/7 بود. با توجه به اينكه تصور مي‌كنم رژيم غذايي سالمي دارم، فهم اين مسأله قدري برايم پيچيده شده است.
آيا رژيم غذايي خاصي را بايد براي كاهش اسيداوريك خون رعايت كنم؟
مورد بالا يكي از موارد متعددي است كه افراد بدون هيچ سابقه قبلي، با افزايش ناگهاني اسيد اوريك خون خود مواجه مي‌شوند. البته اولين توصيه‌اي كه به اين دوست عزيز مي‌توان نمود، اين است كه بهتر است براي اطمينان از كاركرد طبيعي كليه خود به متخصص اورولوژي مراجعه نمايند، اما در ارتباط با ماهيت شيميايي، عملكرد و راه‌‌هاي افزايش يا كاهش اين ماده در بدن لازم است توضيحات مفصل‌تري ارائه دهيم:

تغذيه در قبل و بعد از پيوند كليه

نوشته  : سيده سارا حكيم کارشناس ارشد تغذیه از دانشگاه تهران 

نقش تغذيه قبل از عمل پيوند كليه:
تغذيه نقش بسيار مهمي در قبل از عمل پيوند همانند بعد از عمل پيوند كليه دارد. بسيار مهم است كه نيازهاي تغذيه‌اي فرد در اين دوران متناسب با داروهايي باشد كه فرد مصرف مي‌نمايد.
پروتئين موردنياز: حفظ ذخيره پروتئين براي هر فردي كه قصد انجام پيوند كليه را دارد مهم است. افرادي كه غذاهاي فقير از پروتئين مصرف مي‌نمايند و دچار سوء تغذيه ناشي از پروتئين مي‌باشند در ريسك بالاي عفونت قبل و بعد از عمل پيوند هستند.
چاقي: افرادي كه دچار اضافه وزن يا چاقي هستند و قصد پيوند كليه را دارند، بايد قبل از عمل با كمك يك متخصص تغذيه از رژيم‌هاي غذايي مناسب براي كنترل وزن استفاده نمايند. افراد چاقي كه تحت عمل پيوند قرار مي‌گيرند، در معرض خطر عفونت و تعويق در التيام زخم‌ها بعد از عمل مي‌باشند. علاوه بر آن اين افراد در ريسك بالايي براي بيماري‌هاي قلبي و ديابت قرار دارند.

مراقبت‌های تغذيه‌ای در سرطان كولون و پولیپ‌ها

نوشته  : دكتر احمدرضا درستی متخصص تغذیه عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران 

درآمریكا سرطان روده بزرگ(کولون) پس از سرطان ريه، دومین سرطان شایع در بزرگسالان و همچنین دومین علت اصلی مرگ در بين انواع سرطان است. تعداد موارد جدید سرطان كولوركتال (روده بزرگ و بخش راست روده که به مخرج متصل است) در آمريکايی‌ها در سال 2002 توسط انجمن سرطان آمريکا حدود 148000 مورد برآورد شده است. در کل دنیا، سرطان كولون سومین نوع سرطان‌های بدخیم و دومین عامل مرگ ناشی از سرطان است.
سرطان كولون در مردان بيش از زنان رخ می‌دهد، به گونه‌ای که اين ميزان در آمريکا 52 و 38 مورد در صدهزار مرد و زن گزارش شده است. بیشترین میزان در سفید پوست‌های اروپای شرقی دیده شده است؛ نسبت ابتلا در آمریكا و آسیا پایین‌تر از اروپا بوده، اما به دلیل مهاجرت و غربی شدن درحال افزایش است.

عبور از بحران يائسگي با تغذيه

نوشته  : گفتگو: فاطمه استيري

دكتر سعيد حسيني؛ متخصص تغذيه دراين‌باره گفت: «پس از سن يائسگي، هورمون‌هاي مترشحه از تخمدان‌ها يعني استروژن و پروژسترون به شدت كاهش مي‌يابند. اين كاهش در هورمون‌هاي مذكور باعث بروز چاقي مي‌شود. به اين دليل افراد يائسه بايد براي حفظ سلامتي خود و جلوگيري از خطرات و عوارض چاقي، تغييراتي در زندگي خود بدهند. توصيه مي‌شود اين افراد وعده شام بسيار سبك مصرف كنند كه ديرهنگام نباشد. به طور منظم ورزش نمايند، زيرا ورزش‌هاي هوازي سوخت و ساز را افزايش مي‌دهند و به سوزاندن چربي كمك مي‌كنند. افراد يائسه به هيچ وجه نبايد رژيم غذايي سخت بگيرند، زيرا رژيم‌هاي غذايي سخت و شديد، استخوان را پوك مي‌كنند و توده عضلاني را كاهش مي‌دهند».

بي‌هيچ دليلي چاق شده‌ام!

نوشته  : تحريريه دنياي تغذيه

 چاقي معضلي است كه نياز به معرفي ندارد و متاسفانه عده بسياري از زنان و مردان در سراسر جهان با اين مشكل كه گاهي حل آن چندان هم آسان نيست، دست و پنجه نرم مي‌كنند. بروز چاقي هم مانند هر پديده ديگري علتي دارد كه گستره وسيعي از حالات را در برمي‌گيرد كه افراد با توجه به شرايط مختلف بدني و گاهي رواني، وزنشان بالا مي‌رود و چاق مي‌شوند. چاقي هم مردان و هم زنان چاق را ناراحت و افسرده مي‌كند، ولي به طور كلي زنان به اين مسأله خيلي بيشتر اهميت مي‌دهند. در حالت عادي آنها علت  چاقي‌ خود را مي‌دانند كه معمولا سبك زندگي و داشتن رژيم غذايي نادرست است، ولي گاهي حالت خاصي هم پيش مي‌آيد كه مي‌خواهيم درباره آن در اينجا صحبت كنيم. شايد شما هم دچار اين حالت هستيد، ولي نمي‌دانيد چطور بايد مشكل خود را حل كنيد.
چاقي بدون علت در زنان
اكثر چاقي‌ها با دنبال كردن روش‌ها و دستورات علمي و اصولي درمان چاقي (كه مهم‌ترين آنها رعايت رژيم غذايي درست و ديگري انجام تمرين‌هاي ورزشي موثر در كاهش وزن است) قابل درمان هستند،

قد رشيد، رويا نيست! (2)

نوشته  : دكتر سيدضياءالدين مظهري متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران

در شماره قبل در مورد هورمون رشد و عوامل مساعد كننده و بازدارنده آن توضيحاتي بيان شد. در اين شماره، در ادامه مطالب، به بررسي تاثير ساعت خواب شبانه و انجام فعاليت ورزشي منظم بر روي ميزان ترشح و عملكرد هورمون رشد و نيز ذكر توصيه‌هاي مفيد در اين رابطه مي‌پردازيم:

چرا خواب به موقع و عميق از اهميت ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد
قبل از معرفي و پرداختن به هورمون ملاتونين (Melatonin)، لطفا به جدول رخدادهايي كه در طول شب در بدن همه ما صورت مي‌پذيرد مراجعه و سپس سطور زير را مطالعه فرماييد.
تاثير ساعات خواب شبانه در سلامتي بدن
برخورداري از عادات صحيح غذايي و توجه به زمان خوابيدن و استراحت جهت حفظ سلامتي بدن و توانايي جذب مواد مغذي و دفع مواد زايد از اهميت بالايي برخوردار است. براي سالم زيستن بايد خواب راحت و آرامي داشته باشيم. با توجه به موارد زير اهميت خوابيدن براي شما روشن مي‌گردد:

غذاها و داروهايي كه با هم تداخل دارند...

نوشته  : لادن گیاهی دانشجوی دکترای تغذیه دانشگاه وین 

غذاها و مواد مغذی موجود در آنها از مهم‌ترین و متغیرترین عواملی هستند که بر زیست دسترسی و عملکرد داروهای خوراکی در بدن تاثیر می‌گذارند. این اثرات به دلیل وجود ترکیبات متنوعی از مواد معدنی، مواد آلی، پروتئین‌ها و ویتامین‌ها در غذاها و همچنین فرمولاسیون داروها بسیار پیچیده است و در بسیاری از موارد قابل پیش‌بینی نیست. به همین جهت پیشگیری از تداخل غذا – دارو بسیار دشوار مي‌باشد و به دليل همین پیچیدگی، درحال حاضر نیز مطالعات بیشتری توسط مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های داروسازی نسبت به تداخل دارو- دارو انجام شده است تا تداخل غذا- دارو.
 از طرف دیگر داروها نیز با تاثیر بر جذب، زیست دسترسی و دفع مواد مغذی با عملکرد غذاها در بدن تداخل دارند. جملاتی نظیر نیم‌ساعت قبل از غذا، یک ساعت بعد از غذا، با معده خالی، روزی یک عدد و ....  را همیشه به هنگام تجویز داروها توسط پزشک و یا بر روی بسته داروها مشاهده می‌کنید. یکی از مهم‌ترین دلایلی که باید به این جملات هنگام مصرف دارو توجه نمود، وجود همین تداخلات دارو– غذا و غذا– دارو است که تا کنون شناخته شده‌اند. توجه به تداخل دارو و غذا به هنگام مصرف طولانی مدت دارو بسیار مهم است و غالبا اثراتی که داروها در کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌گذارند، به دنبال مصرف مزمن داروها ایجاد می‌گردد.

کاهش وزن در ورزشکاران (2)

نوشته  : محمد حضوری دانشجوی دکترای تغذیه 

مقدمه:
در مقاله قبلی مقدماتی در مورد دلایل کاهش وزن در ورزشکاران ذکر گردید و به طور خلاصه به برخی اثرات کاهش وزن در ورزشکاران اشاره شد. در ادامه مبحث، برخی عوامل موثر بر موفقیت در کاهش وزن را مرور خواهیم نمود.
 عوامل موثر بر توانایی ورزشکاران در دستیابی به وزن و ترکیب مطلوب بدن:
1- عوامل ژنتیکی:
بخش قابل توجهی از تفاوت‌های فردی در میزان چربی بدن، توسط عوامل ژنتیکی تعیین می‌گردد. بر اساس مطالعات موجود حدود 40‑25 درصد از بافت چربی، وابسته به ژنتیک بوده و در برخی افراد و برخی شرایط محیطی خاص، این میزان ممکن است تا حدود 70 درصد افزایش یابد. تاثیر ژنتیک بر دریافت کل انرژی از کربوهیدرات و چربی حدود 20 درصد می‌باشد. در حالی که تاثیر عوامل فرهنگی و محیطی بر میزان دریافت این دو ترکیب به ترتیب حدود 10 و 70 درصد است.

اكسير جواني يعني: ورزش، تغذيه صحيح و آرامش

نوشته  : اين شماره: دكتر محمد حسين صالحي سورمقي استاد دانشگاه و محقق پيشكسوت در زمينه‌ گياهان دارويي 

پای گذاشتن گیاهان به زندگی بشر، تقاضای انسان‌ها برای شناخت هرچه بیشتر گیاهان و خواص نهفته بی‌شمار آنها، واژه گیاه درمانی و داروهای گیاهی را به فرهنگ لغات بشر وارد کرده است. هرچند که این ورود عمری هزاران ساله دارد، اما به مدت چند دهه فاصله‌ای عمیق را تجربه کرد که دوباره جایش را باز پس می‌گیرد. این روزها با واژه گیاه درمانی و گیاهان دارویی زیاد مواجه می‌شویم و روزنه‌ امیدي برای درمان بیماری‌ها و کاهش آلام مردم گشوده شده است که همین عاملی شد برای اختصاص یافتن صندلی سلامت این شماره به گفتگو با دکتر محمد حسین صالحی سورمقی، استاد دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشكي تهران. تواضع و خونگرمی از خصوصیات بارز ایشان است که در همان برخورد اول به چشم می‌آید. انرژی ایشان برای انتقال آگاهی‌ها و روحیه خستگی‌ناپذیرشان، مصاحبه ما را به گفت و گویی شیرین و صمیمی تبدیل کرد که در ادامه تقدیم شما خوانندگان عزيز می‌گردد: