در میان مسائل تربیتی مهمی كه خانواده ها را درگیر می‌كند تیك های عصبی كودكان بیشترین شكایات والدین را به خود اختصاص می‌دهد.
به گزارش خبرنگار کلينيک باشگاه خبرنگاران؛تيك يك نوع حركت يا صداي سريع، ناگهاني، تكرارشونده، ناموزون و قالبي است. تيك مي‌تواند در بخشي از بدن رخ بدهد يا تقليد يك حركت يا صدا باشد. تيك‌ها گاه به طور مستمر رخ مي‌دهند و گاه چنددقيقه در روز طول مي‌كشند و داراي انواع متفاوتي مي‌باشند. شايع‌ترين تيك‌هاي حركتي در سر و گردن مي‌باشند، مانند پلك زدن، بالا انداختن ابرو، چشمك‌زدن، حركات اطراف بيني و دهان و بالا انداختن شانه تيك‌هاي حركتي پيچيده شامل شكلك درآوردن، شانه كردن موها با انگشتان، شلنگ تخته انداختن و بالا پريدن هنگام راه رفتن (بخصوص در كودكان و نوجوانان) مي‌باشد. شايع‌ترين تيك‌هاي صوتي ساده به صورت صاف كردن گلو، صداي اوهوم درآوردن و سرفه كردن مي‌باشد.
حذف عامل‌های محرک
آغاز برخی تیک‌ها همانند یک واکنش طبیعی به تحریک بدنی است. یک یقه‌ی خیلی تنگ یا خیلی بلند می‌تواند باعث تکان دادن سر یا بالاکشیدن شانه شود. عینک‌های نامناسب یا خستگی چشم می‌تواند عادت‌های پلک زدن، تنگ کردن چشم یا چین دادن بینی را موجب شود. کلاه‌هایی که بند دارند و بندشان زیرچانه قرار می‌گیرد می‌تواند باعث تکان دادن سر به طرفین یا به طرف پایین شود. بعضی اوقات شما می‌توانید با گوش به زنگ بودن به علایم ناراحت کننده و با حذف منبع تحریک، از عادت تیک پیشگیری کنید.
بررسی کمبودهای غذایی
اکثر متخصصان تغذیه بر این باورند که تیک‌های پایدار ممکن است به علت کمبود پتاسیم یا منیزیم یا هردو باشد.
غذاهای خیلی شیرین و کافئین موجود در شکلات‌ها و نوشابه‌ها عدم تعادل پتاسیم و منیزیم را تشدید می‌کنند. اگر تمایل دارید روش پیشگیرانه‌ای اتخاذ کنید، برنامه‌ی غذایی کودکتان را تنظیم کنید و از پزشک معالجتان بخواهید که برنامه غذایی مکمل و قابل دسترسی را برای بازگشت دوباره‌ی پتاسیم و منیزیم مورد نیاز آنان، به شما ارائه دهد.
شناسایی محرک
رفتارهای تیکی در یک الگوی غیرقابل پیش‌بینی ظاهر و محو می‌شوند. ولی اگر شما به مدت دو هفته با استفاده از نمودار ترک عادت، رفتار کودکتان را در نظر داشته باشید، ممکن است قادر شوید انواع معین حالت‌هایی که تیک را تحریک می‌کند، مشخص کنید. نظارت خود را در طی زمانی که انتظار می‌رود با کودکتان باشید مثلاً در تعطیلات آخر هفته، شروع کنید. هر رویداد تیکی را روی نمودار علامت بزنید و قبل از تیک و در طی تیک به فعالیت کودک توجه ویژه‌ای مبذول دارید. این اطلاعات به شما برای کاهش یا حذف موقعیتهای تشدیدکننده‌ی تیک کمک خواهد کرد.
خودآگاهی
در اکثر موارد کودکان از تیک‌هایشان کاملاً بی اطلاعند. به لحاظ این که آنان نمی‌توانند عملی را که از آن آگاهی ندارند متوقف سازند، اولین گام در ترک عادت این است که به آنان دقیقاً نشان دهیم در حین یک تیک چگونه به نظر می‌رسند. در زمانی که احتمالاً برطبق نمودار نظارت بر عادت، انتظار تیک وجود دارد با کودکتان در جلوی آینه بایستید و با هم مراقب حرکت تیک باشید، خودتان تیک را تقلید کنید و سپس کودکتان را به انجام حرکت ارادی تیک تشویق کنید.
کاهش فشار روحی
به لحاظ این که رفتارهای تیکی غالباً با فشار روحی تشدید می شوند، عناصری را در زندگی کودکتان جستجو کنید که ممکن است منشأ ناراحتی یا نگرانی او گردند.
برای کاهش تنش های احتمالی کودکان، تا آن جایی که ممکن است برای ایجاد آرامش و اطمینان و حذف موقعیتهای فشارزا بکوشید و با آنان رئوف و مهربان باشید. تعداد تیک اغلب با کاهش فشار روحی، تقلیل می یابد.
نکته آخر:بهترین راه درمان تیک را توجیه خانواده و معلمین است از آنجایی که تیک عملی غیرارادی است بنابراین در وهله اول باید در آرامش برطرف شود در غیراین صورت با دو روش دارویی و غیردارویی مداخله می کنیم که در بیشتر موارد از تلفیق این روشها استفاده می شود.
آغاز برخی تیک‌ها همانند یک واکنش طبیعی به تحریک بدنی است. یک یقه‌ی خیلی تنگ یا خیلی بلند می‌تواند باعث تکان دادن سر یا بالاکشیدن شانه شود. عینک‌های نامناسب یا خستگی چشم می‌تواند عادت‌های پلک زدن، تنگ کردن چشم یا چین دادن بینی را موجب شود. کلاه‌هایی که بند دارند و بندشان زیرچانه قرار می‌گیرد می‌تواند باعث تکان دادن سر به طرفین یا به طرف پایین شود. بعضی اوقات شما می‌توانید با گوش به زنگ بودن به علایم ناراحت کننده و با حذف منبع تحریک، از عادت تیک پیشگیری کنید.
بررسی کمبودهای غذایی
اکثر متخصصان تغذیه بر این باورند که تیک‌های پایدار ممکن است به علت کمبود پتاسیم یا منیزیم یا هردو باشد.
غذاهای خیلی شیرین و کافئین موجود در شکلات‌ها و نوشابه‌ها عدم تعادل پتاسیم و منیزیم را تشدید می‌کنند. اگر تمایل دارید روش پیشگیرانه‌ای اتخاذ کنید، برنامه‌ی غذایی کودکتان را تنظیم کنید و از پزشک معالجتان بخواهید که برنامه غذایی مکمل و قابل دسترسی را برای بازگشت دوباره‌ی پتاسیم و منیزیم مورد نیاز آنان، به شما ارائه دهد.
شناسایی محرک
رفتارهای تیکی در یک الگوی غیرقابل پیش‌بینی ظاهر و محو می‌شوند. ولی اگر شما به مدت دو هفته با استفاده از نمودار ترک عادت، رفتار کودکتان را در نظر داشته باشید، ممکن است قادر شوید انواع معین حالت‌هایی که تیک را تحریک می‌کند، مشخص کنید. نظارت خود را در طی زمانی که انتظار می‌رود با کودکتان باشید مثلاً در تعطیلات آخر هفته، شروع کنید. هر رویداد تیکی را روی نمودار علامت بزنید و قبل از تیک و در طی تیک به فعالیت کودک توجه ویژه‌ای مبذول دارید. این اطلاعات به شما برای کاهش یا حذف موقعیتهای تشدیدکننده‌ی تیک کمک خواهد کرد.
خودآگاهی
در اکثر موارد کودکان از تیک‌هایشان کاملاً بی اطلاعند. به لحاظ این که آنان نمی‌توانند عملی را که از آن آگاهی ندارند متوقف سازند، اولین گام در ترک عادت این است که به آنان دقیقاً نشان دهیم در حین یک تیک چگونه به نظر می‌رسند. در زمانی که احتمالاً برطبق نمودار نظارت بر عادت، انتظار تیک وجود دارد با کودکتان در جلوی آینه بایستید و با هم مراقب حرکت تیک باشید، خودتان تیک را تقلید کنید و سپس کودکتان را به انجام حرکت ارادی تیک تشویق کنید.
کاهش فشار روحی
به لحاظ این که رفتارهای تیکی غالباً با فشار روحی تشدید می شوند، عناصری را در زندگی کودکتان جستجو کنید که ممکن است منشأ ناراحتی یا نگرانی او گردند.
برای کاهش تنش های احتمالی کودکان، تا آن جایی که ممکن است برای ایجاد آرامش و اطمینان و حذف موقعیتهای فشارزا بکوشید و با آنان رئوف و مهربان باشید. تعداد تیک اغلب با کاهش فشار روحی، تقلیل می یابد.
نکته آخر:بهترین راه درمان تیک را توجیه خانواده و معلمین است از آنجایی که تیک عملی غیرارادی است بنابراین در وهله اول باید در آرامش برطرف شود در غیراین صورت با دو روش دارویی و غیردارویی مداخله می کنیم که در بیشتر موارد از تلفیق این روشها استفاده می شود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر