قند و ميزان نياز آن در بدن

نوشته  : تحريريه دنياي سلامت 
قند نوعي كربوهيدرات بسيار ساده بلوري است كه قابليت استفاده به عنوان يك چاشني شيرين را دارد. قند، شكل‌هاي مختلفي دارد، اما تمام انواع آن ويژگي شيرين بودن را دارند. انواع اصلي قند عبارتند از: ساكارز، لاكتوز و فروكتوز. قندي كه معمولاً همه ما در منازل خود استفاده مي‌كنيم، ساكارز است كه از نيشكر و چغندر به دست مي‌آيد. لغت شكر از واژه عربي سوكَر گرفته شده و سوكَر نيز از زبان سانسكريت كه در اصل «شاركارا» بوده وارد زبان عربي شده است. ترجمه لغت شكر به زبان‌هاي مختلف دنيا يك ريشه دارد؛ مثلاً اسپانيايي‌ها به آن «آزوكار» و فرانسوي‌ها به آن «سوكِر» مي‌گويند. تمام انواع قندها نيز به حروف «ose» خاتمه مي‌يابند مثل گلوكز، دِكستروز و فروكتوز. ساكارز از گلوكز و فروكتوز ساخته شده است. ميوه ها و عسل حاوي فروكتوز مي‌باشند و شير لاكتوز دارد. گلوكز نيز نوعي قند است كه در خون ما گردش دارد و به آن قند خون مي‌گويند. توليد محصولات غذايي در سرتاسر دنيا پيش از 120 ميليون تُن در سال است كه هفتاد درصد آن از نيشكر به دست مي‌آيد. نيشكر معمولاً در نواحي گرمسير رشد مي‌كند. 30 درصد از قند و شكر دنيا از چغندر به دست مي‌آيد. چغندر بيشتر در نواحي خنك كره زمين مي‌رويد. برزيل، بيشترين توليد قند و شكر را در دنيا دارد. گياهان قند توليد مي‌كنند. آنها براي ذخيره انرژي طي فرآيند فتوسنتز، قند مي‌سازند. گياهان CO2 هوا و آب زمين را گرفته، اين دو وارد يك فرآيند شيميايي مي‌شوند و ساكارز توليد مي‌كنند. در گذشته قند و شكر فقط از نيشكر به‌دست مي‌آمد.
در اروپا كه هوا سردتر بود، قند و شكر قيمت بالاتري داشت و انتقال نيشكر از يك منطقه به منطقه ديگر كار ساده‌اي نبود. امروزه نيشكر را به دو صورت منتقل مي‌كنند. شكر خام در مناطق خاصي ساخته و به كشورهاي سردتر انتقال داده مي‌شود. اين روزها قيمت قند و شكر حتي در كشورهاي سردتر نيز پايين است. ساكاروز يك دي‌ساكاريد است كه از دي‌گلوكز و دي‌فروكتوز تشكيل شده است. فروكتوز كه در ميوه‌ها و عسل وجود دارد، در نبود انسولين به گليكوژن تبديل مي‌شود و لاكتوز نيز يك دي‌ساكاريد است كه به‌طور طبيعي در شير پستانداران وجود دارد و از آن در غذاهاي نوزادان و كودكان استفاده مي‌شود و در داروها به عنوان يك ملين و عامل ادرار‌آور عمل مي‌كند. شير انسان 7/6 يا 7/60 درصد لاكتوز دارد.
ساكاريدها چه چيزهايي هستند؟
ساكاريدها قندهايي هستند كه دو بخش اصلي شامل آلدهيدها و كتون‌ها دارند. آلدهيدها از اكسيژن و كربن تشكيل شده‌اند. البته به تركيب آنها يك اتم هيدروژن نيز اضافه مي‌شود. اما كتون‌ها از اكسيژن و كربن به اضافه دو اتم كربن اضافه تشكيل شده‌اند.

انواع مختلف قند
شكر سفيد
از ساكاروز خالص تشكيل شده است. به نظر برخي افراد هر چه كريستال‌هاي ريز تشكيل‌دهنده قند و شكر كوچك‌تر باشد، قند يا شكر شيرين‌تر است؛ اما در صنعت قندسازي اين طرز تفكر هيچ جايگاهي ندارد. صنعتگران مي‌گويند، دانه‌هاي ريزتر بيشتر قابليت حل شدن دارند؛ بنابراين هنگام مصرف مقدار كمتري از قند يا شكر ته ظرف ته‌نشين مي‌شود و به همين دليل شيرين‌تر به نظر مي‌رسد.
ارزش غذايي 100 گرم شكر يا قند سفيد برابر است با: 1619 كيلوژول انرژي، 99 گرم كربوهيدرات، 99 گرم شكر، 0 گرم چربي، 0 گرم فيبر، 0 گرم پروتئين، 1 ميلي‌گرم كلسيم، 2 ميلي‌گرم پتاسيم و 01/0 ميلي‌گرم آهن.
شكر سرخ يا شكر خام تيره
شربت: انواع مختلفي از شربت وجو دارد. برخي از آنها از ساكارز خالص ساخته و در مواد غذايي فرآوري شده مصرف مي‌شوند.
شير قند يا ترياق كه از شيره قند به دست مي‌آيد
قندها و رژيم‌هاي غذايي: قندهاي مواد غذايي به‌طور طبيعي در ميوه‌ها و شير يافت مي‌شوند. ما به برخي از مواد غذايي و نوشيدني‌ها قند اضافه مي‌كنيم تا به طعم دلخواه برسيم؛ مثلاً در انواع نوشابه‌ها (گازدار يا بدون گاز)، شكلات‌ها، كيك و شيريني‌ها، آب‌ميوه‌ها، دسرها، محصولات لبني، مواد غذايي مخصوص صبحانه و ....
برخي از افراد در بدن خود مقدار زيادي قند دارند (بيش از آنچه لازم است). اين افراد بايد به ميزان قندي كه دريافت مي‌كنند، توجه بيشتري داشته باشند. در برخي از كشورها مواد غذايي بدون قند توليد مي‌شود تا اين افراد با آرامش خاطر بيشتري هر آنچه دوست دارند، بخورند. براي آنكه از ميزان قند دريافتي بدنتان اطلاع يابيد، بهتر است همواره به برچسب مواد  غذايي توجه كنيد. 1 گرم قند، حاوي 4 كالري است؛ بنابراين غذاهاي بسيار معمولي كه خيلي هم شيرين به نظر نمي‌رسند، اگر 20 گرم قند داشته باشند، حاوي 80 كالري هستند. بهتر است به ساير اجزاء و مواد تشكيل‌دهنده نيز توجه كنيد؛ خصوصاً آنهايي كه با حروف ose تمام مي‌شوند؛ مثل ساكاروز و مالتوز و ...
به اين ترتيب بعد از گذشت مدتي، راحتي‌تر مي‌توانيد ميزان قند دريافتي بدن خود را تنظيم كنيد. مثلاً 1 قوطي نوشابه حاوي 8 قاشق چايخوري قند و يا به عبارتي 130 كالري است كه البته هيچ نوع ارزش غذايي هم ندارد. بر اساس تحقيقات سازمان قلب آمريكا، زنان، روزانه نبايد بيش از 100 كالري از قندهاي افزودني دريافت كنند و اين رقم در مردها به 150 كالري در روز مي‌رسد. بيش از نيمي از محصولات غذايي كه براي كودكان و نوزادان توليد مي‌شود و در فروشگاه‌ها و مغازه‌ها به فروش مي‌رسد، كالري بسيار زيادي دارند كه اين كالري را از قندهاي افزودني دريافت مي‌كنند. از آنجائي كه چاقي به يك معضل همه‌گير تبديل شده و حتي كودكان و نوزادان را نيز تحت‌الشعاع قرار داده، لازم است پدر و مادرها به اين مسأله توجه داشته باشند و نسبت به ميزان قندهاي افزودني موجود درغذاي كودكان خود بي‌اهميت نباشند. يكي از مضرات اصلي چاقي، افزايش خطر بيماري‌هاي قلبي است.

منبع: دنیای سلامت  ش ۶۴

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر