چاقی در بین کودکان و نوجوانان کشور روبه افزایش است

 مدیرگروه اطفال دانشگاه شهید بهشتی گفت: مشکل اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان کشور روبه افزایش است به گونه ای که حدود 20 درصد کودکان و نوجوانان دوره راهنمایی و دبیرستانی دچار این مشکل هستند.

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا،‌ ˈعلی اکبر سیاریˈ روز دوشنبه در نشست خبری با موضوع هشتمین کنگره اورژانس ها و بیماری های شایع طب کودکان اظهار داشت: با وجود اضافه وزن در این دسته از افراد جامعه، آنها با کمبود ریزمغذی هایی مانند آهن، روی و ویتامین های آ و د مواجه هستند.

رییس این کنگره توضیح داد: کم خونی حدود 2/18 درصد در کودکان 6 ساله و کمبود آهن 33 درصد بین کودکان 15 تا 23 ماهه و 26 درصد در کودکان 6 ساله در کشور ارزیابی شده است.

سیاری با اشاره به موضوع مرگ و میر در کودکان گفت: از 133 میلیون کودکی که هر سال در دنیا متولد می شوند،‌ حدود 10 میلیون نفر در سال اول تولد فوت می کنند.

استفاده از مکمل آهن برای نوزادان کم‌وزن مفید است

 تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که استفاده از مکمل‌ آهن برای نوزادانی که با وزن کم به دنیا می‌آیند بسیار مفید است.

به گزارش ˈهلثˈ، معمولا نوزادانی که کم‌وزن به‌دنیا می‌آیند در نوجوانی و بزرگسالی با مشکلات جدی سلامتی مواجه می‌شوند.
اکثر این مشکلات مربوط به اختلالات شناختی و رفتاری است.
اکثر این نوزادان با کمبود آهن مواجه هستند و نمو سیستم اعصاب آن‌ها با اختلال همراه است.
پزشکان به والدین توصیه می کنند که از مکمل‌های آهن در سال‌های اولیه استفاده کنند تا این کودکان برای ورود به مدرسه آمادگی بیشتری داشته باشند.
یکی از مهمترین دلایل کم‌وزن بودن نوزادان در هنگام تولد، استرس مادر در دوران بارداری و تغذیه ناسالم است.
استفاده از مکمل‌های دارویی بدون تجویز و دستور پزشک به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
کنترل وزن کودک به‌طور منظم حائز اهمیت است.

تغذیه با شیر مادر سبب بهبود زردی در نوزادان می‌شود/ نور مهتابی‌ برای رفع زردی مضر است

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با بیان این که استفاده از لامپ‌های مهتابی معمولی برای برطرف کردن زردی نوزادان می‌تواند خطرناک باشد، گفت: استفاده ازمهتابی‌های معمولی برای این کار گاهی سبب بالا رفتن دمای بدن نوزاد می شود که این اتفاق به نوبه خود باعث کاهش میزان آب بدن نوزاد شده و مشکلاتی را برای آنها بوجود می‌آورد.

دکتر ابوالحسن سیدزاده در گفت وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه کرمانشاه، با اشاره به اینکه زردی یک پدیده فیزیولوژیکی است که در 60 درصد نوزادان رخ می دهد، ابراز داشت: وقوع این عارضه در بعضی از جمعیت‌ها در پسران شایع‌تر است.

وی افزود: از آنجایی که کبد نوزاد آمادگی کامل برای از بین بردن زردی را ندارد، بروز این پدیده در نوزادان شایع است و در اکثر موارد هم در صورت تغذیه با شیر مادر به طور خودبخود برطرف می شود.

سیدزاده با بیان اینکه زردی‌هایی که در روز دوم و سوم تولد نوزاد به وجود می آیند خودبخود برطرف می‌شوند، تصریح کرد: این گونه زردی‌ها معمولا در هفته اول و دوم تولد نوزاد برطرف می‌شوند و مشکلات چندانی را برای فرد بوجود نمی‌آورند.

کمبود شدید انواع ویتامین، آهن و روی در کودکان ایرانی

مدیر گروه اطفال یکی از دانشگاه‌های تهران گفت که کودکان ایرانی با کمبود شدید ویتامین‌های آ و دی و کمبود موادی چون روی و آهن رو به رو هستند.

دکتر علی اکبر سیاری، مدیر گروه اطفال دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران گفت که کمبود روی در بیش از ۱۸ درصد از کودکان ۱۵ تا ۲۳ ماهه ایران وجود دارد که بالاترین میزان آن در منطقه جنوب و جنوب شرق ایران بوده که تا میزان ۶۸ درصد نیز می‌رسد.

آقای سیاری روز دوشنبه ۲۰ آذر، (۱۰ دسامبر) در هشتمین کنگره "اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب کودکان" در تهران گفت: "کم خونی در کودکان ۶ ساله بیش از ۱۳ درصد است که بدترین وضعیت مربوط به جنوب و جنوب شرق ایران با حدود ۵۳ درصد است."

به گفته آقای سیاری سوءتغذیه عامل ۵۴ درصد مرگ کودکان در ایران است.

سبوس غلات جلوی جذب «روی» را می‌گیرد/ کمبود روی عامل کوتاهی قد

 رئیس انجمن علمی غذا و تغذیه گفت: اگر افراد زنجیره غذایی را رعایت نکنند یا از موادی استفاده کنند که جلوی جذب «روی» را بگیرد ممکن است دچار کمبود روی شوند که کمبود آن در کودکان موجب کوتاهی قد می‌شود.

سیدضیاء‌الدین مظهری در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس در مورد تأثیر کمبود روی در بدن اظهار داشت: روی جزو املاح فلزی است که در بدن نقش حیاتی ایفا می‌کند و در ساختار 200 آنزیم بدون وجود دارد که کمبود آن در این آنزم ها اختلال ایجاد می‌کند.

به گفته این متخصص تغذیه و رژیم درمانی فرآورده‌های دامی به ویژه گوشت، دل، جگر، قلوه منبع غنی از روی هستند. همچنین از سبزیهای برگدار مانند کاهو و اسفناج نیز روی یافت می‌شود.

وی تصریح کرد: اگر افراد زنجیره غذایی را رعایت نکنند یا از موادی استفاده کنند که جلوی جذب روی را بگیرد ممکن است دچار کمبود روی شوند. مانند فیتات موجود در غلات یا سبوس غلات که می‌تواند جلوی جذب روی را بگیرد.

اصلاح ذائقه کودک مهمترین راه جلوگیری از چاقی است

پرخوري به تدريج باعث بزرگ شدن معده كودك شده و لازم است در هر وعده، غذاي بيشتري بخورد تا احساس سيري كند.

دکتر زهرا عبداللهی در گفت وگو با خبرنگار وب دا، با اشاره به اين كه عادات غذايي از سنين پايين در كودكان شكل مي گيرد، اظهار داشت: استفاده از غذاهاي آماده، چرب و پركالري باعث مي‌شود كه كودك به خوردن اين غذاها عادت كند و كم كم ذائقه‌اش شكل ‌بگيرد و او را از نظر جسمي و روحي با مشكلات زيادي مواجه كند.

وي افزود: براي پيشگيري از چاقي بايد از همان ابتدا ذائقه كودك در خانواده درست هدايت شود. والدين بايد بدانند كه ارايه يك الگوي صحيح تغذيه، بخشي از مراقبت‌هاي دوران كودكي محسوب مي‌شود و به اندازه واكسيناسيون و ساير مراقبت‌هاي اين دوران اهميت دارد.

سرپرست دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، تصريح كرد: خوردن، براي كودك يك تجربه لذت بخش است و راهي است كه به وسيله آن دنياي اطراف را مي‌شناسد و با دوستانش ارتباط برقرار مي‌كند اگر لذت خوردن از كودك گرفته شود گويا همه زندگي را از او گرفته‌اند بنابراين در همان قدم اول بايد سعي كنند كودك را به خوردن غذاهاي سالم تشويق كرده و او را به استفاده از ميان وعده‌هاي چرب، شيرين و كم ارزش مانند چيپس، پفك و شيريني و شكلات عادت ندهند.

برنامه غذايي كودكان مبتلا به سلياك

نوشته: دكتر زهرا نوع‌پرست متخصص كودكان 

سلياك، نام يك نوع بیماری است كه باعث مي‌شود بدن به پروتئين‌غذايي كه گلوتن نام دارند، حساسيت نشان دهد.  اگر كودكاني كه از بيماري سلياك رنج مي‌برند غذاهاي حاوي گلوتن بخورند، سيستم دفاعي بدن‌شان به ديواره روده كوچك آسيب مي‌رساند. اين اتفاق ممكن است با بروز برخي علائم همراه باشد و در اغلب موارد باعث آسيب ديدگي روده مي‌شود. يك روده سالم پر از برآمدگي‌هاي بسيار كوچك بندانگشتي است كه «ويلي» نام دارند. هدف آنها افزايش پوشش روده است و به جذب مواد مغذي غذاها كمك مي‌كنند. وقتي كه بيمار مبتلا به سلياك، گلوتن جذب مي‌كند، ويلي‌هاي روده او آسيب مي‌بينند و به صورت مسطح در مي‌آيند بنابراين جذب مواد مغذي سخت مي‌شود و به همين دليل رشد و سلامت كودك به خطر مي‌افتد. در ایران شیوع بیماری  نیم درصد در کودکان و تا یک‌درصد در بزرگسالان گزارش شده است که مشابه شیوع جهانی است.

علائم
علائم بیماری ممکن است خود را به صورت گوارشی یا غیر گوارشی نشان دهند.برای مثال فردی ممکن است اسهال و دردهای شکمی داشته باشد، در حالی که فرد دیگر تحریک‌پذیر و افسرده باشد. در حقیقت تحریک‌پذیری از عمومی‌ترین علائم بیماری سلیاک در کودکان است.

نقش مهم امگا-3 در سلامت كودكان

نوشته : دكتر اكبر كوشانفر متخصص كودكان 

امگا-3 نام يك گروه از اسيدهاي چرب غيراشباع ضروري است كه دو نوع بسيار مهم آن شامل EPA (ايكوزاپنتانوئيك اسيد) و DHA (دكوزاهگزا نوئيك اسيد) مي‌باشد و از آنجا كه در بدن به مقدار بسيار ناچيزي توليد مي‌گردد، لذا ضروري است كه به واسطه رژيم غذايي روزانه دريافت شود. نقش مفيد امگا-3 در بسياري از سيستم‌هاي بدن از جمله مغز به خوبي مشخص شده است. شكي نيست كه اكثر متخصصان تغذيه دريافت اسيدهاي چرب بلند زنجيره غيراشباع را از طريق مصرف غذاهاي دريايي توصيه مي‌كنند، ولي متأسفانه اين غذاها به دلايل متعدد مانند مزه و هزينه بالا در مقادير كافي توسط اطفال مصرف نمي‌شوند، بنابراين مصرف مكمل‌ها، روش انتخابي مناسب‌تري براي كودكان است زيرا آنها مقدار كنترل شده‌اي از مواد ضروري را به بدن مي‌رسانند و مي‌توانند در شكل‌هاي جذاب براي كودكان تهيه شوند، زيرا زماني كه محصولي توسط كودك پذيرش نشود، مصرف هم نمي‌شود.
امگا- 3 در سنين مختلف كودكي 

قبل از تولد (دوران بارداري و شيردهي)
مطالعات نشان داده است كه رشد شناختي و بينايي و نيز سايرعملكردهاي نوزاد، ارتباط مشخصي با جذب امگا-3 در دوران بارداري و شيردهي دارد، به علاوه ذكر شده است كه خانم‌هاي باردار و شيرده، بايد حداقل روزانه 200 ميلي‌گرم DHA دريافت كنند. 60 درصد از وزن مواد ساختاري مغز (بدون آب) چربي بوده كه نيمي از اين مقدار را امگا-3 (EPA و عمدتا DHA) تشكيل مي‌دهد. 25 درصد از وزن مواد ساختاري مغز DHA مي‌باشد كه در بافت مغزي انسان با سرعت در طي سه ماهه سوم بارداري تجمع مي‌يابد و قابل ذكر است كه نقش مهمي در تكامل سيستم عصبي مركزي و سيستم بينايي دارد. مطالعات نشان داده است الگوهاي خواب در نوزاداني كه مادران‌شان سطح DHA پلاسمايي بالاتري دارند تكامل بهتري را در سيستم عصبي مركزي CNS نشان مي‌دهند.

غذاهای آماده بر ضریب هوشی کودکان تأثیر بلند مدت می‌گذارند

محققان از طریق آزمایش بر روی گروهی از کودکان اسکاتلندی دریافتند:

بر اساس مجموعه‌ای از تحقیقات که بر روی کودکان اسکاتلندی انجام شده، کودکانی که بیشتر از غذاهای آماده (فست فود) استفاده می‌کنند، نسبت به دیگر کودکانی که غذای سالم می‌خورند ضریب هوشی پایین‌تری دارند.

به گزارش خبرگزاری سینا به نقل از رویترز، غذای اصلی کودک بر رشد و توانایی‌های ذهنی او تاثیر بلند مدت می‌گذارد و کودکانی که در این میان دائما از غذاهای آماده استفاده کنند شانس کمتری برای بالا رفتن بهره هوشی دارند. 

این تحقیق روی بیش از ۴ هزار کودک ۴ تا ۵ ساله اسکاتلندی انجام شد و تأثیر مصرف فست فود با تأثیر غذاهای تازه روی سلامت آنان مقایسه شده است. 
محققان می‌گویند والدینی که با تحصیلات دانشگاهی بالا‌ نگران شیوه تغذیه کودکشان بودند و سعی می‌کردند غذاهای تازه برای وعده اصلی او تدارک ببینند که با این کار موجب تأثیرات مثبتی بر بهره هوشی آن‌ها می‌شدند. 

اما کودکان خانواده‌هایی که چندان شرایط مالی خوبی نداشتند در اکثر روز‌ها به فرزندانشان غذاهای آماده می‌دادند و این مسئله روی بهره هوشی آن‌ها تاثیر منفی داشت. 

مصرف مداوم غذای آماده، عوارض طولانی مدت بر بهره هوشی فرزندتان می‌گذارد
دکتر سوفی فون اشتام رئیس تیم تحقیق دانشگاه لندن در این‌باره گفت: «برخی والدین زمان کافی برای مهیا کردن غذای تازه برای فرزندانشان ندارند و تکرار این قضیه در بلند مدت سبب کاهش بهره هوشی و مشکلات تحصیلی برای فرزندانشان می‌شود.»

به گفته محققان، نوع غذا بر رشد مغزی کودکان تاثیر می‌گذارد. این یافته نشان می‌دهد تازگی و کیفیت مواد غذایی به ویژه در سن رشد از میزان مصرف موادغذایی مهم‌تر است. 
مصرف غذاهایی مانند چیپس، پیتزا و شیرینی قبل از ۳ سالگی با کاهش ضریب هوشی کودکان در ارتباط است. 
همچنین بر اساس تحقیق مشابهی که در دانشگاه آدلاید در استرالیا صورت گرفته، فاصله بهره هوشی کودکان با تغذیه سالم وفست فود با بالا رفتن سن بیشتر می‌شود و می‌تواند تأثیراتش را تا اواخر دهه دوم زندگی افراد نشان دهد. 

پژوهشگران تاکید دارند، لازم است مدارس در مناطقی که از کودکان فقیر پذیرا هستند، روی رژیم غذایی آنان نظارت بیشتری داشته باشند.

تغذيه در سال دوم زندگي

نوشته : دكتر منصور بهرامي 

در سال دوم زندگي، تغييرات قابل توجهي در كودك رخ مي‌دهد. ديگر شير غذاي اصلي نيست و فقط يك سوم كالري مورد نياز كودك با آن تأمين مي‌شود. رشد كودك كند و نيازهاي تغذيه‌اي و اشتهاي او كمتر مي‌شود. بهتر است غذاي اصلي كودك همان غذاي خانواده باشد. حس استقلال طلبي و مسائل روحي كودك به توجه كافي والدين نياز دارد. بسياري از مادران در سال دوم زندگي نگراني بسياري در مورد نحوه تغذيه كودك خود دارند كه بايد با دقت و حوصله پزشكان كودكان، برطرف شود. در نوشتار زير كوشش شده تا بخشي از مسائل مربوط به تغذيه در سال دوم عمر مورد بحث قرار گيرد.
رژيم غذايي كودكان يك سال و بيشتر بايد به گونه‌اي باشد كه موارد زير را تأمين كند:

1) انرژي لازم براي فعاليت بدني
2) تكامل سريع مغز
3) تكامل سيستم ايمني
4) رشد قدي و وزني

نكات مهم در تغذيه كودكان 1-2 ساله
در اين سن و سال‌هاي بعد:

رهنمود‌هاي تغذيه‌اي براي نوزادان

نوشته: تحریریه دنیای سلامت 

معمولاً مادرها هنگام شروع استفاده از غذاهاي جامد براي نوزادشان اين دغدغه را دارند كه چه غذاهايي براي آنها تهيه كنند. براي اين منظور انتخاب‌هاي سالم فراواني وجود دارد؛ اما غذاهاي خانگي مخصوص نوزادان بهترين انتخاب است؛ چرا كه مي‌دانيد چه موادي را وارد دهان نوزادتان مي‌كنيد. شايد تهيه اين غذاها به نظر كمي دشوار باشد، اما راه‌هايي وجود دارند كه باعث سهولت اين كار مي‌شوند.

مزاياي تهيه غذاي خانگي براي نوزادان:
پدر و مادرهايي كه غذاهاي خانگي را براي نوزادان خود ترجيح مي‌دهند، دلايل بسياري براي آن دارند.  مي‌دانند چه چيزي به عنوان غذا به نوزادشان مي‌دهند.  تهيه اين غذاها بسيار مقرون به صرفه‌تر از خريد غذاهاي بسته‌بندي شده و آماده است.  مي‌توانند از ميوه‌ها، سبزيجات و غذاهايي كه خودشان مصرف مي‌كنند، به صورت پوره به نوزادشان بدهند و نيازي نيست براي تهيه يك غذاي خاص راهي سوپرماركت‌ها شوند.  به اين ترتيب نوزادشان نيز همان غذايي را مي‌خورد كه خودشان مي‌خورند.

 زمان مناسب براي دادن غذاهاي كمكي به نوزادان
اين زمان بستگي به وزن‌گيري نوزاد دارد. به طور متوسط شش ماهگي وقت مناسبي براي اين كار است؛ اما برخي مواقع پزشكان در چهارماهگي نوزاد، دادن غذاهاي كمكي را توصيه مي‌كنند. غذاهاي جامد را بعد از شير دادن به نوزادتان به او بدهيد و براي شروع، پوره ميوه‌جات و سبزيجات بهترين انتخاب است. فقر آهن در بسياري از نوزادان و كودكان ديده مي‌شود و برخي از پزشكان به همين دليل دادن غذاي كمكي را از چهار ماهگي توصيه مي‌كنند تا نوزاد دچار فقر آهن نشود، اما بيشتر پزشكان همان شش ماهگي را بهترين زمان براي شروع غذاهاي كمكي مي‌دانند؛ چرا كه اين زمان، دستگاه گوارش رشد بيشتري مي‌كند و احتمال بروز برخي عفونت‌ها كاهش مي‌يابد. غذاي كمكي خطر آلرژي و اسهال را افزايش مي‌دهد؛ به همين دليل معمولاً توصيه مي‌گردد كه تا شش ماهگي اين كار انجام نشود.

تغذيه در طلايي‌ترين دوره رشد

نوشته : انستيتو تحقيقات تغذيه‌اي و صنايع غذايي كشور 

كودكان به دليل رشد و فعاليت نياز به انرژي، پروتئين و مواد مغذي كافي دارند. تغذيه مناسب مي‌تواند موجب رشد كافي و افزايش قدرت يادگيري طي دوران تحصيل گردد.

تغذيه مناسب چيست؟

تغذيه مناسب، داشتن يك برنامه غذايي متعادل، متناسب و متنوع شامل كليه گروه‌هاي اصلي غذايي است كه براي تامين احتياجات غذايي كودكان در سه وعده اصلي و حداقل دو ميان‌وعده توصيه مي‌شود.

گروه‌هاي مختلف غذايي
 گروه نان و غلات   گروه سبزي‌ها  گروه ميوه‌ها  گروه شير و فرآورده‌هاي آن  گروه گوشت، تخم‌مرغ، حبوبات و مغزها (مانند فندق، بادام، پسته و گردو ...).

گروه نان و غلاتاين گروه شامل انواع نان، برنج، ماكاروني، بيسكويت ساده و غلات صبحانه آماده مصرف است كه انرژي و مقداري از پروتئين مورد نياز كودك را تامين مي‌كند. كودكان روزانه بايد حداقل 6 واحد از اين گروه مصرف كنند كه نيمي از آنها از انواع غلات سبوسدار مي‌باشد. هر واحد معادل يك برش نان به اندازه
10 × 10 سانتي‌متر (در مورد نان لواش 3-4 برش)، نصف ليوان ماكاروني يا برنج پخته، يك ليوان غلات آماده (برشتوك) يا سه عدد بيسكويت ساده مي‌باشد.

شيوه تغذيه دركودكان سرطاني

نوشته : تحریریه دنیای سلامت

كودكاني كه مبتلا به سرطان هستند، نياز به رژيم غذايي سالم و مناسبي دارند و شايد خانواده‌ها در چنين موقعيتي، به اين مسأله كمتر اهميت دهند. اما يك تغذيه خوب كه حاوي مواد مغذي لازم است، براي كودكان سرطاني اهميت بسياري دارد. خوردن مناسب‌ترين چيزها، حتي در وضعيتي كه بسيار دشوار است، باعث تقويت بيشتر كودكان بيمار مي‌شود. براي كودكان سرطاني داشتن رژيم غذايي متعادل دشوار است، زيرا بيماري و درمان آن روي اشتهاي آنها تأثير زيادي مي‌گذارد. كودكان دچار حالت تهوع و استفراغ مي‌شوند، دهان‌شان خشك مي‌شود و اغلب دهانشان آفت مي‌زند. علاوه بر اين موارد، نسبت به بسياري از غذاها حساس مي‌شوند، سردي، گرمي، بوها و طعم‌ها آزارشان مي‌دهند، هنگام بلعيدن غذا دچار مشكل مي‌شوند و مثل گذشته قادر به جذب مواد مغذي نخواهند بود. تمام اين موارد خوردن را دچار اشكال مي‌كند، اما شما نبايد كم بياوريد و منصرف شويد؛ بايد با خلاقيت بيشتر راهي بيابيد تا مواد مغذي مورد نياز را به او برسانيد تا در طول دوره درمان ضعيف‌تر نشود.
نيازهاي خاص
تمام كودكان سرطاني نياز به مواد مغذي خاصي دارند؛ بنابراين لازم است از متخصصين تغذيه در اين زمينه كمك بگيريد. اما به طور كلي آنها نياز بيشتري به پروتئين، كربوهيدرات‌ها، چربي‌ها، ويتامين‌ها، املاح و آب دارند.

پروتئين: 
 برخي از متخصصان معتقدند كه كودكان تحت مداواي سرطان در مقايسه با ساير كودكان هم‌سن و سال خود نياز به 50 درصد پروتئين بيشتر دارند تا بدن به رشد، ترميم بافت‌ها، ساخت سلول‌هاي خوني و شارژ مجدد و سيستم دفاعي خود بپردازد. دريافت پروتئين كافي كمك مي‌كند كودك شما سريع‌تر بهبود يابد و عوارض جانبي تشعشعات و شيمي درماني كمتر به او آسيب برساند و از همه مهم‌تر از ابتلا به عفونت‌ها نيز در امان بماند. پنير، تخم‌مرغ، شير، ماست، گوشت، مرغ، ماهي، انواع لوبيا، كره بادام‌زميني، آجيل، عدس و سويا بهترين منابع تأمين پروتئين هستند.

روش‌هاي غذا دادن به ‌نوزاد

نوشته  : دنياي سلامت 

شيردادن به نوزاد، كار زمان‌بري است؛ اما بهترين راه براي برقراري ارتباط بين شما و نوزادتان و لذت بردن از لحظات با هم بودن است. شير مادر تمام آنچه را كه يك نوزاد براي رشد سالم نياز دارد، تأمين مي‌كند. حدود 4-6 ماهگي او تقريباً وزني معادل دو برابر وزن تولدش خواهد داشت و از همان روزها بايد كم‌كم خوردن بعضي غذاهاي جامد را نيز شروع كند تا انرژي مورد نيازش را به‌دست آورد.

مزاياي شير مادر 
شير مادر به سرعت جذب بدن نوزاد و بسيار راحت هضم مي‌شود. مواد زائد بسيار كمي دارد و براي نوزاد از هر شير ديگري مناسب‌تر است. تركيبات موجود در شير مادر همواره مطابق با نيازهاي نوزاد است. مثلاً شيري كه در نخستين روزهاي پس از تولد به نوزادتان مي‌دهيد، با شيري كه در شش ماهگي به او مي‌دهيد، فرق كرده است. در روزهاي نخستين، شير مادر خامه‌اي شكل و كمي زرد رنگ و سرشار از آنتي‌بادي‌ها، ويتامين‌ها و پروتئين‌هاست. اين شير سه تا چهار روز بعد از تولد نوزاد در سينه‌هاي مادر جريان مي‌يابد. هر بار كه به او شير مي‌دهيد، او شروع به دست و پا زدن مي‌كند و بدون هيچ معطلي مي‌خواهد شروع به مكيدن سينه مادر كند. شيري كه در ابتدا از سينه‌هايتان بيرون مي‌تراود، سرشار از لاكتوز است و چربي كمي دارد. وقتي كه تشنگي نوزاد برطرف شد، مكيدن او كُندتر و كُندتر مي‌شود، چرا كه شير كم‌كم چرب‌تر مي‌شود.

نـگاهي‌ ديـگر به ‌چاقي‌كودكان

نوشته  : دكتر منصور بهرامي متخصص كودكان 

كمتر از دو دهه قبل، مهم‌ترين مشكل بهداشتي كودكان در جهان سوم، سوءتغذيه و در كشورهاي صنعتي چاقي بود. در سال‌هاي اخير به علت تغيير شرايط زندگي، چاقي به عنوان يك اپيدمي بزرگ و خاموش، كودكان بسياري از مناطق دنيا را تحت تاثير قرار داده است. چاقي با اندازه‌گيري وزن، قد و تعيين نسبت وزن به قد يا BMI، سنجش ميزان چربي‌هاي زير پوست در نواحي بازوها، پهلوها و زير استخوان كتف و اندازه‌گيري دور كمر و مقايسه آن با استانداردهاي طبيعي تشخيص داده مي‌شود. BMI طبيعي در دوران كودكي با سن تغيير مي‌كند و به همين جهت منحني‌هاي طبيعي متعددي متناسب با سن و جنس تهيه شده است. اگر BMI كودكي بيش از 95 درصد منحني مربوطه باشد، چاق و اگر بين 85 درصد تا 95 درصد قرار بگيرد، در معرض خطر چاقي محسوب مي‌شود.

پاتوفيزيولوژي
در بروز چاقي يك سيستم پيچيده و دقيق، اعم از عوامل هورموني، عصبي و محيطي دخيل هستند. ميزان اشتها و دريافت انرژي با توجه به نشانه‌هايي كه از محيط به هيپوتالاموس مي‌رسد، تنظيم مي‌گردد و با توجه به وضعيت ژنتيك شخص كه ثابت و غيرقابل تغيير است، عوامل محيطي نقش چشمگيري در بروز و يا پيشگيري از چاقي دارند؛ به همين جهت مهم‌ترين بخش قابل مداخله در پيشگيري و درمان چاقي، تاثير بر عوامل محيطي است.

 آيا زمان بروز چاقي بر ميزان عوارض آن موثر است؟
نسج چربي بالغيني كه از دوران كودكي چاق بوده‌اند، به طور متناسب در تمام بدن آنها قرار گرفته است؛ اما در افرادي كه در كودكي وزن متعادل داشته و يا لاغر بوده‌اند و بعد از بلوغ چاق شده‌اند، تراكم بافت چربي در اعضاي حساس و احشا افزون‌تر و عوارض مربوط به آن نيز بيشتر است. پس از بيست‌ سالگي، به ازاي هر 10 درصد افزايش وزن، احتمال بروز مشكلات عروق كرونر قلب، 17 درصد بيشتر خواهد شد. اگر اين شرايط همراه با كلسترول بالا، ديابت، فشارخون بالا و كمي فعاليت فيزيكي باشد،‌ احتمال بروز عوارض قلبي و عروقي و در نتيجه مرگ و مير ناشي از آن افزايش خواهد يافت.

همه چيز پيرامون نوزاد و شير!

نوشته  : تحريريه دنياي سلامت 

زمان شيردادن به نوزاد
 

از آنجا كه مغز، نقش مؤثري در توليد هورمون دارد، ممكن است خروج شير و توليد آن و آزادسازي هورمون‌ها در شرايط ديگري به جز مكيدن نوزاد، اتفاق بيفتد. مثلاً وقتي صداي گريه نوزاد خودرا مي‌شنويد و يا احساس مي‌كنيد نوزاد شما گرسنه است و يا گاهاً حتي فكر كردن به نوزاد، ترشح و توليد شير را افزايش مي‌دهد. اگر ترشح شير زماني آغاز شد كه شرايط شيردهي به نوزاد وجود نداشت، دست خود را روي قفسه سينه قرار داده و يا روي نوك پستان خود را فشار دهيد تا از نشت بي‌مورد شير جلوگيري شود. در هفته اول شيردهي، براي جلوگيري از نشت شير مي‌توانيد از پدهاي پنبه‌اي بدون آستر پلاستيكي استفاده كنيد تا لباس‌تان كثيف يا خيس نشود. ترشح هورمون اكسي‌توسين به رحم نيز كمك مي‌كند تا بعد از زايمان، به سرعت به اندازه اوليه خود (اندازه قبل از زايمان) باز گردد. به خصوص اگر قبلاً زايمان داشته‌ايد، اين موضوع سريع‌تر اتفاق مي‌افتد.

زمان از شير گرفتن نوزاد
از شير گرفتن، به معناي تغيير غذاي نوزاد و انتقال او از شير مادر به منبع غذايي ديگر است. اينكه چه زماني نوزاد از شير گرفته شود، تصميمي كاملاً شخصي است، اما پزشكان معتقدند نوزاد حداقل 18 ماه بايد از شير مادر تغذيه شود. از شير گرفتن فرايندي تدريجي است كه صبر و شكيبايي و درك فهم مادر و نوزاد را مي‌طلبد. آكادمي اطفال آمريكا (AAP) به مادران توصيه مي‌كند كه نوزاد در شش ماه اول زندگي منحصراً با شير مادر و پس از آن تا يك‌سال با تركيبي از غذاهاي جامد و شير مادر تغذيه شود.

محدوديت‌هاي غذايي در كودكان نوپا

نوشته : تحريريه دنياي سلامت  

عادات غذا خوردن خيلي زود در كودكان شكل مي‌گيرد؛ بنابراين استفاده از غذاهاي سالم و متنوع براي كودكان اهميت زيادي دارد. غذاهايي كه كودك مي‌خورد، بايد متناسب با وزن، سن و نيازهاي فيزيكي‌اش باشد. برخي غذاها، براي كودكان غذاهاي سالمي نيستند و خوردن آنها مي‌تواند خطراتي به همراه داشته باشد. اين غذاها عبارتند از:

بهترين غذاها براي كودكان

سيب زميني طعم و مزه ملايمي دارد و بهترين غذا براي شروع غذا خوردن بچه است. از سبزيجات نيز مي‌توانيد در كنار پوره سيب زميني استفاده كنيد. موز، سيب و يا گلابي له‌شده نيز دسر خوبي براي كودك هستند. كم‌كم مي‌توان گوشت، سبزيجات، ماهي و مرغ را نيز به صورت قطعات بسيار كوچك به پوره او اضافه كرد. در اين زمان پاستا و برنج هم مي‌توان به كودك داد. به‌طور كلي پزشكان توصيه مي‌كنند تا يك سالگي به كودك عسل، شير پاستوريزه، پنير، سفيده تخم مرغ، شكلات،
بادام زميني، ميگو، فلفل، ادويه‌جات، ترشي‌ها، نمك، نوشابه‌هاي گازدار، آب‌ميوه‌هاي صنعتي، كيوي، انواع توت‌ها، آلبالو، گيلاس، نخود، لپه، اسفناج و كلم داده نشود. براي تنوع در پوره مي‌توانيد از سيب زميني، كدوحلوايي و هويج استفاده كنيد. مواد غذايي بايد از نظر مقدار و نوع به تدريج به غذاي شيرخوار اضافه شوند. شروع غذاها بايد با غذاهاي بسيار ساده و كم‌حجم باشد. به خاطر ناتواني كودك در جويدن غذاها بهتر است آنها را كمي رقيق كنيد. درواقع بايد غذاي كودك زير يك‌ سال نرم و سهل‌الهضم و مغذي و مقوي باشد؛ يعني انرژي، پروتئين، املاح و ويتامين‌هاي ضروري را تأمين كند. مصرف نمك، شكر و چربي‌ها را در غذاهاي كودكان بسيار محدود كنيد.

استفاده از آب میوه طبیعی و افزایش میل به خوردن صبحانه در کودکان

استفاده از انواع آب میوه طبیعی در کنار صبحانه می‌تواند به تغییر ذائقه در زمان صرف غذا و افزایش تمایل به صرف صبحانه کمک کند.

علی اکبر کمالی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: تنوع در مواد صبحانه سبب جلب کودکان و نوجوانان به مصرف صبحانه می‌شود و این روش در سنین بالاتر هم رغبت افراد را به صرف صبحانه افزایش می‌دهد.
وی ادامه داد: در وعده صبحانه دانش آموزان، نان به عنوان منبع تامین انرژی، پنیر یا تخم‌مرغ به عنوان یک منبع پروتئین و شیر برای تامین پروتئین و کلسیم باید گنجانیده شود.
کمالی افزود: کره همراه با مربا یا عسل و یا خرما بخشی از انرژی مورد نیاز روزانه را تامین می کند، علاوه بر آن کره منبع خوبی از ویتامین‌های محلول در چربی مانند ویتامین A و D است. همچنین شیر اهمیت خاصی در رژیم غذایی دانش‌آموزان دارد.
وی با اشاره به این که شیر حاوی مواد مغذی مهم از جمله پروتئین، کلسیم، فسفر و بعضی از انواع ویتامین‌های گروه B و ویتامین A است به خانواده‌ها توصیه کرد: والدین دقت کنند حتی‌الامکان از شیرهای پاستوریزه کم چربی استفاده کنند.
این کارشناس صنایع غذایی، نان، پنیر و گردو، نان و تخم‌مرغ، نان، کره، مربا و نان، کره و خرما همراه با یک لیوان شیر را صبحانه‌هایی سالم و مغذی برای رشد و تنظیم فعالیت غدد کودکان سنین مدرسه دانست و افزود: غذاهای حاوی پروتئین میزان یادگیری را افزایش می‌دهند. همچنین زمینه لازم برای ارتباط بین سلول‌های مغز را فراهم می‌کنند.
کمالی ادامه داد: کودکان هفت تا هشت ساعت بعد از خوردن شام در ناشتا به سر می‌برند و با صرف صبحانه مغز از قند کافی به عنوان غذا و منبع انرژی استفاده می‌کند. برای اینکه کودک و دانش‌آموز اشتهای کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند، باید شام را در ساعات ابتدایی شب صرف کنند و شبها در ساعت معینی بخوابند تا صبح زود بیدار شوند و وقت کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند.

خوردن صبحانه بر یادگیری تاثیر مستقیم دارد

مطالعات دهه اخير نشان داده است كه تغذيه صحيح در قدرت يادگيري كودكان مؤثر است و نخوردن صبحانه مي تواند اثرات منفي بر يادگيري آنها داشته باشد.

کارشناس مسوول واحد سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی فسا با بیان اینکه در شرايط ناشتايي كوتاه مدت طبيعي، مكانيسم هموستاتيك، گلوكز خون را در سطحي ثابت نگه مي دارد كه بر عملكرد طبيعي مغز لطمه وارد نشود، اظهار داشت : اگر مدت زمان ناشتايي طولاني تر باشد، نگهداري قند خون در سطحي كه مغز قادر به فعاليت طبيعي خود باشد، دشوارتر شده ويادگيري وتمركز حواس مختل مي شود .

محترم تشکر افزود: بررسي سالهاي اخير نشان داده است كه افزايش نسبي قند خون موجب بهبود عملكرد مغز و يادگيري كودكان مدرسه اي مي شود. يكي از دلايل افزايش يادگيري به علت بالا رفتن قند خون، ساخته شدن استيل كولين است كه بعنوان يك نوروترانسميتور نقش آن در تقويت حافظه به اثبات رسيده است كودكاني كه از خوردن صبحانه امتناع مي ورزند، در انجام تكاليف رياضي كارايي كمتري دارند و قدرت خلاقيت وابتكار آنها كاهش مي يابد.

وی گفت: نخوردن صبحانه در صورتي كه تداوم يابد و تبديل به عادت شود، خود علاوه بر عوارض فوق موجب كمبود دريافت مواد مغذي روزانه مورد نياز فرد مي شود كه در وعده هاي ديگر جايگزين نخواهد شد و در نتيجه موجب كمبود كالري و ويتامين ها واملاح مي شود.

این کارشناس مسئول اظهار داشت: براي اينكه كودكان سنين مدرسه اشتهاي كافي براي خوردن صبحانه داشته باشند بايد شام را در ساعات ابتداي شب صرف كنند و حتي الامكان شب  در ساعت معيني بخوابند تا صبح ها بتوانند زودتر بيدار شده و وقت كافي براي خوردن صبحانه داشته باشند.

وی در پایان گفت: اگر والدين صبحانه را بعنوان يك وعده غذايي مهم تلقي كنند وهر روز دور سفره صبحانه بنشينند خود مشوق كودكان براي صرف صبحانه خواهند بود.

كودكان چاق نسبت به تبليغات مواد غذايي آسيب‌پذيرترند

در مقايسه با كودكان با وزن نرمال، كودكان چاق كمتر مي‌توانند نسبت به تبليغات مواد غذايي از خود مقاومت نشان دهند.

به گزارش وب‌دا، به نقل از نشريه طب اطفال، تيمي از محققان با نشان دادن 60 آرم مواد غذايي و 60 آرم متفرقه به تعدادي از كودكان 10 تا 14 ساله چاق و همچنين كودكان با وزن متعادل و بررسي اسكن مغز آنها با بهره‌گيري از تصويربرداري عملكردي رزونانس مغناطيسي (FMRI)‌ دريافتند كودكان چاق در برخي از مناطق مغز خود عكس‌العمل بيشتري نسبت به بقيه كودكان نشان مي‌دهند.

نتايج حاصل از اين گزارش حاكي است به طور كلي در اين شرايط خاص افراد با وزن طبيعي بيشتر مي‌توانند فعاليت‌ها و واكنش‌هاي مغزي مرتبط با اين موقعيت‌ها را در خود كنترل كنند.

نتايج ديگر اين مطالعه مي‌افزايد نرخ چاقي در دوران كودكي نسبت به 30 سال گذشته 3 برابر شده است كه در اين ميان بازاريابي مواد غذايي به عنوان عاملي بسيار مهم در اين روند افزايش دخيل است و طبق آمارهاي به دست آمده 98 درصد از محصولات غذايي تبليغ شده براي كودكان در تلويزيون داروي مقادير زيادي چربي، شكر و يا نمك است.

به گفته محققان با توجه به اين كه كودكان چاق نسبت به كودكان طبيعي وزن بيشتر در معرض خطر عوارض ناشي از آگهي‌هاي محصولات غذايي پركالري و مضر قرار مي‌گيرند، يكي از عواملي كه مي‌تواند در ايجاد تصميم‌گيري‌هاي مرتبط با سلامتي در آنها مؤثر واقع شود. تقويت توانايي آنها در بهبود بخشيدن به شرايط كنترلي و آموزش‌هايي در اين زمينه است كه اميد است اين مداخلات سلامت رفتاري بتواند باعث موفقيت بيشتري در كاهش وزن و ايجاد منافعي براي چاقي در آنها باشد.