نوشته : تحریریه دنیای سلامت
كودكاني كه مبتلا به سرطان هستند، نياز به رژيم غذايي سالم و مناسبي دارند و شايد خانواده‌ها در چنين موقعيتي، به اين مسأله كمتر اهميت دهند. اما يك تغذيه خوب كه حاوي مواد مغذي لازم است، براي كودكان سرطاني اهميت بسياري دارد. خوردن مناسب‌ترين چيزها، حتي در وضعيتي كه بسيار دشوار است، باعث تقويت بيشتر كودكان بيمار مي‌شود. براي كودكان سرطاني داشتن رژيم غذايي متعادل دشوار است، زيرا بيماري و درمان آن روي اشتهاي آنها تأثير زيادي مي‌گذارد. كودكان دچار حالت تهوع و استفراغ مي‌شوند، دهانشان خشك مي‌شود و اغلب دهانشان آفت مي‌زند. علاوه بر اين موارد، نسبت به بسياري از غذاها حساس مي‌شوند، سردي، گرمي، بوها و طعم‌ها آزارشان مي‌دهند، هنگام بلعيدن غذا دچار مشكل مي‌شوند و مثل گذشته قادر به جذب مواد مغذي نخواهند بود. تمام اين موارد خوردن را دچار اشكال مي‌كند، اما شما نبايد كم بياوريد و منصرف شويد؛ بايد با خلاقيت بيشتر راهي بيابيد تا مواد مغذي مورد نياز را به او برسانيد تا در طول دوره درمان ضعيف‌تر نشود.
نيازهاي خاص
تمام كودكان سرطاني نياز به مواد مغذي خاصي دارند؛ بنابراين لازم است از متخصصين تغذيه در اين زمينه كمك بگيريد. اما به طور كلي آنها نياز بيشتري به پروتئين، كربوهيدرات‌ها، چربي‌ها، ويتامين‌ها، املاح و آب دارند.
پروتئين:
برخي از متخصصان معتقدند كه كودكان تحت مداواي سرطان در مقايسه با ساير كودكان هم‌سن و سال خود نياز به 50 درصد پروتئين بيشتر دارند تا بدن به رشد، ترميم بافت‌ها، ساخت سلول‌هاي خوني و شارژ مجدد و سيستم دفاعي خود بپردازد. دريافت پروتئين كافي كمك مي‌كند كودك شما سريع‌تر بهبود يابد و عوارض جانبي تشعشعات و شيمي درماني كمتر به او آسيب برساند و از همه مهم‌تر از ابتلا به عفونت‌ها نيز در امان بماند. پنير، تخم‌مرغ، شير، ماست، گوشت، مرغ، ماهي، انواع لوبيا، كره بادام‌زميني، آجيل، عدس و سويا بهترين منابع تأمين پروتئين هستند.
كربوهيدرات‌ها
كربوهيدرات‌ها بهترين سوخت بدن محسوب مي‌شوند كه انرژي مورد نياز را به سلول‌ها مي‌رسانند و به عملكرد ارگان‌هاي بدن كمك مي‌كنند. اگر بدانيد كه يك كودك مبتلا به بيماري سرطان چقدر انرژي از دست مي‌دهد، به مقدار كربوهيدرات‌هاي مورد نيازش پي مي‌بريد. بهترين منابع تأمين كربوهيدرات عبارتند از: نان، ماكاروني، سيب‌زميني، برنج، غلات، ميوه‌ها، ذرت و لوبياها. تمام انواع نان‌ها و ماكاروني‌ها همواره بهترين نوع از كربوهيدرات‌ها محسوب مي‌شوند، زيرا علاوه بر كربوهيدرات، فيبر مورد نياز كودكان را تأمين مي‌كنند. فيبر براي سلامت دستگاه گوارش و جلوگيري از يبوست ضروري است و همانطور كه بيشتر والدين مي‌دانند، يبوست از عوارض درمان‌هاي سرطاني مي‌باشد.
چربي‌ها
چربي‌ها به بدن كمك مي‌كنند تا انرژي بيشتري ذخيره كند و ويتامين‌هاي محلول در چربي وارد رگ‌هاي خوني شوند. چربي‌ها سرشار از كالري هستند و براي كودكان سرطاني كه دچار كاهش وزن شديد مي‌شوند، لازم‌اند. البته تمام چربي‌ها يكسان نيستند. چربي‌هاي اشباع نشده كه در ماهي، آجيل‌ها، روغن زيتون و نيز آووكادو يافت مي‌شوند، بسيار سالم‌تر از چربي‌هاي اشباع‌شده و چربي‌هاي تغيير يافته مي‌باشند كه در گوشت قرمز و روغن‌ها و غذاهاي سرخ‌شده وجود دارند.
ويتامين‌ها و املاح
ويتامين‌ها و املاح نقش مهمي در رشد و بهبود بيماري داشته و به جذب مواد مغذي كمك مي‌كنند. اغلب كودكاني كه به خاطر بيماري سرطان تحت مداوا هستند، به اندازه كافي ويتامين‌ها و املاح مورد نياز را دريافت نمي‌كنند، زيرا داروهاي خاص سرطاني باعث از بين رفتن بسياري از ويتامين‌هاي اصلي مثل ويتامين D و مواد معدني مانند كلسيم و تضعيف فيزيكي مي‌شوند. در چنين مواقعي معمولاً پزشكان استفاده از انواع مولتي ويتامين‌ها را تجويز مي‌كنند. مصرف مولتي ويتامين‌ها ارتباط زيادي با بهبودي دارد.
آب
آب مهم‌ترين ماده مورد نياز بدن است. 75 درصد از وزن بدن همه ما را آب تشكيل مي‌دهد و براي همه عملكردهاي بدن از قبيل گوارش، دفع سموم، متعادل نگه‌داشتن دماي بدن و بسياري چيزهاي ديگر لازم است. كودكاني كه تحت مداواي بيماري سرطان هستند، معمولاً آب زيادي را به دليل استفراغ، اسهال و ننوشيدن آب كافي از دست مي‌دهند؛ بنابراين نوشيدن آب و مايعات بيشتر براي آنها بسيار ضروري است. براي جلوگيري از كم آبي بدن و پيشگيري از ايجاد يبوست، حتماً بايد آب بيشتري نوشيده شود. اگر نمي‌دانيد كه كودك‌تان چقدر بايد آب بنوشد تا دچار كم‌آبي نشود، از پزشك يا متخصص تغذيه سوال كنيد.
چند نكته براي غذا دادن به كودك بيمار
با زيركي به او غذا بدهيد: لازم است به اين دسته از كودكان غذاهايي با حجم كم ولي در وعده‌هاي بيشتر داده شود تا ميل و اشتهاي آنها به غذا خوردن كم نشود.
هميشه غذايي در دسترس باشد: مهم نيست صبحانه باشد، يك ميان وعده غذايي، كمي ميوه و يا نوشيدني، مهم اين است كه هميشه چيزي براي خوردن وجود داشته باشد تا به محض نياز به كودك بدهيد؛ نه اينكه زماني را به تهيه غذا اختصاص دهيد و او اشتهايش را براي خوردن آن از دست بدهد.
غذاهاي بي‌طعم را امتحان كنيد: اگر كودك شما به طعم‌ها و بوهاي شديد حساسيت دارد و حالت تهوع مي‌گيرد، بيشتر از غذاهايي استفاده كنيد كه بدون‌طعم و مزه هستند؛ مثل نان، پاستا، برنج و ...
قبل از غذا دادن، دماي آن را كنترل كنيد: بيشتر افرادي كه تحت مداواي بيماري سرطان هستند، فقط غذاهايي را مي‌خورند كه دمايي در حد دماي اتاق دارند؛ نه گرم‌تر و نه سردتر. بنابراين از دادن غذاهاي خيلي گرم و يا خيلي سرد به آنها خودداري كنيد.
از غذاهاي اسيدي صرف‌نظر كنيد: معمولاً در مرحله درمان بيماري سرطان، كودك با انواع زخم‌هاي دهان و آفت روبه‌رو مي‌شود؛ بنابراين به هيچ‌وجه به او غذاهاي اسيدي مثل آب پرتقال، آب ليمو و گوجه‌فرنگي ندهيد.
غذاهايي تهيه كنيد كه بلعيدن آنها آسان‌تر است: اغلب كودكان در چنين مواقعي دچار مشكل در بلع غذاها مي‌شوند؛ بنابراين خوردن غذاهاي پوره‌اي، سوپ‌ها، غذاهاي نرم و روان براي آنها آسان‌تر خواهد بود.
به همراه غذا به آنها آب و مايعات ندهيد: بين وعده‌هاي غذايي به كودك آب و مايعات بدهيد، ولي در حين خوردن غذا نه. تا كودك احساس سيري نكند و اشتهايش به غذا خوردن از بين نرود.
مراقب پخش و شيوع ميكروب‌ها باشيد: هميشه به خاطر داشته باشيد كه دست‌هاي‌تان را قبل از غذا دادن به كودك بشوييد؛ زيرا كودكان سرطاني بيشتر در معرض عفونت‌ها هستند. از دادن غذاهاي نيم‌پز و خام به آنها اكيداً خودداري كنيد.
اشتهاي مضاعف
با آنكه اغلب كودكان تحت مداوا دچار كم اشتهايي مي‌شوند و به شدت هم وزن كم مي‌كنند، ولي آنهايي كه داروهاي استروئيد مصرف مي‌كنند، برعكس اشتهاي‌شان افزايش مي‌يابد، آب بيشتري در بدن ذخيره مي‌كنند و چاق‌تر مي‌شوند. در چنين مواقعي بايد ميزان نمك را در غذاها بسيار محدود كنيد و از دادن غذاهاي آماده، غذاهاي فرآوري شده و اسنك‌ها به آنها اكيداً اجتناب ورزيد. همچنين نوشابه و نوشيدني شيرين بسيار كمي به آنها بدهيد. كودكاني كه در اين دوران تغذيه مناسبي داشته و بدن‌شان آب كافي دارد، راحت‌تر از ديگران بيماري و درمان‌هاي آن را تحمل كرده و برنامه دارويي خود را مرتب‌تر دنبال مي‌كنند.
منبع: دنياي سلامت ش 73
نيازهاي خاص
تمام كودكان سرطاني نياز به مواد مغذي خاصي دارند؛ بنابراين لازم است از متخصصين تغذيه در اين زمينه كمك بگيريد. اما به طور كلي آنها نياز بيشتري به پروتئين، كربوهيدرات‌ها، چربي‌ها، ويتامين‌ها، املاح و آب دارند.
پروتئين:
برخي از متخصصان معتقدند كه كودكان تحت مداواي سرطان در مقايسه با ساير كودكان هم‌سن و سال خود نياز به 50 درصد پروتئين بيشتر دارند تا بدن به رشد، ترميم بافت‌ها، ساخت سلول‌هاي خوني و شارژ مجدد و سيستم دفاعي خود بپردازد. دريافت پروتئين كافي كمك مي‌كند كودك شما سريع‌تر بهبود يابد و عوارض جانبي تشعشعات و شيمي درماني كمتر به او آسيب برساند و از همه مهم‌تر از ابتلا به عفونت‌ها نيز در امان بماند. پنير، تخم‌مرغ، شير، ماست، گوشت، مرغ، ماهي، انواع لوبيا، كره بادام‌زميني، آجيل، عدس و سويا بهترين منابع تأمين پروتئين هستند.
كربوهيدرات‌ها
كربوهيدرات‌ها بهترين سوخت بدن محسوب مي‌شوند كه انرژي مورد نياز را به سلول‌ها مي‌رسانند و به عملكرد ارگان‌هاي بدن كمك مي‌كنند. اگر بدانيد كه يك كودك مبتلا به بيماري سرطان چقدر انرژي از دست مي‌دهد، به مقدار كربوهيدرات‌هاي مورد نيازش پي مي‌بريد. بهترين منابع تأمين كربوهيدرات عبارتند از: نان، ماكاروني، سيب‌زميني، برنج، غلات، ميوه‌ها، ذرت و لوبياها. تمام انواع نان‌ها و ماكاروني‌ها همواره بهترين نوع از كربوهيدرات‌ها محسوب مي‌شوند، زيرا علاوه بر كربوهيدرات، فيبر مورد نياز كودكان را تأمين مي‌كنند. فيبر براي سلامت دستگاه گوارش و جلوگيري از يبوست ضروري است و همانطور كه بيشتر والدين مي‌دانند، يبوست از عوارض درمان‌هاي سرطاني مي‌باشد.
چربي‌ها
چربي‌ها به بدن كمك مي‌كنند تا انرژي بيشتري ذخيره كند و ويتامين‌هاي محلول در چربي وارد رگ‌هاي خوني شوند. چربي‌ها سرشار از كالري هستند و براي كودكان سرطاني كه دچار كاهش وزن شديد مي‌شوند، لازم‌اند. البته تمام چربي‌ها يكسان نيستند. چربي‌هاي اشباع نشده كه در ماهي، آجيل‌ها، روغن زيتون و نيز آووكادو يافت مي‌شوند، بسيار سالم‌تر از چربي‌هاي اشباع‌شده و چربي‌هاي تغيير يافته مي‌باشند كه در گوشت قرمز و روغن‌ها و غذاهاي سرخ‌شده وجود دارند.
ويتامين‌ها و املاح
ويتامين‌ها و املاح نقش مهمي در رشد و بهبود بيماري داشته و به جذب مواد مغذي كمك مي‌كنند. اغلب كودكاني كه به خاطر بيماري سرطان تحت مداوا هستند، به اندازه كافي ويتامين‌ها و املاح مورد نياز را دريافت نمي‌كنند، زيرا داروهاي خاص سرطاني باعث از بين رفتن بسياري از ويتامين‌هاي اصلي مثل ويتامين D و مواد معدني مانند كلسيم و تضعيف فيزيكي مي‌شوند. در چنين مواقعي معمولاً پزشكان استفاده از انواع مولتي ويتامين‌ها را تجويز مي‌كنند. مصرف مولتي ويتامين‌ها ارتباط زيادي با بهبودي دارد.
آب
آب مهم‌ترين ماده مورد نياز بدن است. 75 درصد از وزن بدن همه ما را آب تشكيل مي‌دهد و براي همه عملكردهاي بدن از قبيل گوارش، دفع سموم، متعادل نگه‌داشتن دماي بدن و بسياري چيزهاي ديگر لازم است. كودكاني كه تحت مداواي بيماري سرطان هستند، معمولاً آب زيادي را به دليل استفراغ، اسهال و ننوشيدن آب كافي از دست مي‌دهند؛ بنابراين نوشيدن آب و مايعات بيشتر براي آنها بسيار ضروري است. براي جلوگيري از كم آبي بدن و پيشگيري از ايجاد يبوست، حتماً بايد آب بيشتري نوشيده شود. اگر نمي‌دانيد كه كودك‌تان چقدر بايد آب بنوشد تا دچار كم‌آبي نشود، از پزشك يا متخصص تغذيه سوال كنيد.
چند نكته براي غذا دادن به كودك بيمار
با زيركي به او غذا بدهيد: لازم است به اين دسته از كودكان غذاهايي با حجم كم ولي در وعده‌هاي بيشتر داده شود تا ميل و اشتهاي آنها به غذا خوردن كم نشود.
هميشه غذايي در دسترس باشد: مهم نيست صبحانه باشد، يك ميان وعده غذايي، كمي ميوه و يا نوشيدني، مهم اين است كه هميشه چيزي براي خوردن وجود داشته باشد تا به محض نياز به كودك بدهيد؛ نه اينكه زماني را به تهيه غذا اختصاص دهيد و او اشتهايش را براي خوردن آن از دست بدهد.
غذاهاي بي‌طعم را امتحان كنيد: اگر كودك شما به طعم‌ها و بوهاي شديد حساسيت دارد و حالت تهوع مي‌گيرد، بيشتر از غذاهايي استفاده كنيد كه بدون‌طعم و مزه هستند؛ مثل نان، پاستا، برنج و ...
قبل از غذا دادن، دماي آن را كنترل كنيد: بيشتر افرادي كه تحت مداواي بيماري سرطان هستند، فقط غذاهايي را مي‌خورند كه دمايي در حد دماي اتاق دارند؛ نه گرم‌تر و نه سردتر. بنابراين از دادن غذاهاي خيلي گرم و يا خيلي سرد به آنها خودداري كنيد.
از غذاهاي اسيدي صرف‌نظر كنيد: معمولاً در مرحله درمان بيماري سرطان، كودك با انواع زخم‌هاي دهان و آفت روبه‌رو مي‌شود؛ بنابراين به هيچ‌وجه به او غذاهاي اسيدي مثل آب پرتقال، آب ليمو و گوجه‌فرنگي ندهيد.
غذاهايي تهيه كنيد كه بلعيدن آنها آسان‌تر است: اغلب كودكان در چنين مواقعي دچار مشكل در بلع غذاها مي‌شوند؛ بنابراين خوردن غذاهاي پوره‌اي، سوپ‌ها، غذاهاي نرم و روان براي آنها آسان‌تر خواهد بود.
به همراه غذا به آنها آب و مايعات ندهيد: بين وعده‌هاي غذايي به كودك آب و مايعات بدهيد، ولي در حين خوردن غذا نه. تا كودك احساس سيري نكند و اشتهايش به غذا خوردن از بين نرود.
مراقب پخش و شيوع ميكروب‌ها باشيد: هميشه به خاطر داشته باشيد كه دست‌هاي‌تان را قبل از غذا دادن به كودك بشوييد؛ زيرا كودكان سرطاني بيشتر در معرض عفونت‌ها هستند. از دادن غذاهاي نيم‌پز و خام به آنها اكيداً خودداري كنيد.
اشتهاي مضاعف
با آنكه اغلب كودكان تحت مداوا دچار كم اشتهايي مي‌شوند و به شدت هم وزن كم مي‌كنند، ولي آنهايي كه داروهاي استروئيد مصرف مي‌كنند، برعكس اشتهاي‌شان افزايش مي‌يابد، آب بيشتري در بدن ذخيره مي‌كنند و چاق‌تر مي‌شوند. در چنين مواقعي بايد ميزان نمك را در غذاها بسيار محدود كنيد و از دادن غذاهاي آماده، غذاهاي فرآوري شده و اسنك‌ها به آنها اكيداً اجتناب ورزيد. همچنين نوشابه و نوشيدني شيرين بسيار كمي به آنها بدهيد. كودكاني كه در اين دوران تغذيه مناسبي داشته و بدن‌شان آب كافي دارد، راحت‌تر از ديگران بيماري و درمان‌هاي آن را تحمل كرده و برنامه دارويي خود را مرتب‌تر دنبال مي‌كنند.
منبع: دنياي سلامت ش 73
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر