عوارض مصرف زياد ويتامين AوD

ويتامين A :

چنانچه منابع حيواني غني از ويتامين A  مانند جگر، به مقدار زياد و مکرر مصرف شوند، مي تواند موجب بروز مسموميت حاصل از تجمع ويتامين A در کبد شود. در بعضي موارد ديده شده که مصرف زياد و مکرر مواد حاوي کاروتنوئيدها (پيش ساز ويتامين A) مانند آب هويج ، آب گوجه فرنگي  و آب ساير سبزي ها يا ميوه هاي حاوي ويتامين A ، رنگ زرد در پوست ايجاد مي نمايد.
برخي از افراد تصور مي کنند که مصرف اين مواد موجب اختلالات کبدي  و بروز يرقان در شخص مي شود. اين تصور صحيح نيست و مصرف منابع گياهي ويتامين A به طور معمول هيچ گونه عارضه اي در کبد ايجاد نمي کند و رنگ زرد حاصله، ارتباطي با يرقان ندارد، بکله اين زردي در پوست به علت تجمع کاروتن  (که زرد رنگ است) مي باشد. در اين حالت، مخاط پوست زرد نمي شود، در حالي که در يرقان رنگ زرد مخاط ها علامت مشخصي است.

با قطع مصرف منابع غذايي کاروتن، زردي پوست به زودي برطرف مي شود. بنابراين مي توانيم بدون نگراني از مسموميت حاصل از تجمع ويتامين ها و مواد معدني، از منابع غذايي سرشار از ويتامين ها و املاح استفاه کنيم و از خواص بسيار مفيد و حياتي آنها بهره ببريم.
اما چنانچه بر اثرات مکمل هاي دارويي مانند انواع قرص، کپسول و منابع تزريقي ويتامين ها و املاح مروري داشته باشيم، به اين نتيجه مي رسيم که مصرف مداوم و مکرر اين مواد، عوارض و اختلالات ناشي از مسموميت ويتاميني و مواد معدني را در انسان ايجاد مي نمايد.
مصرف مکرر قرص هاي حاوي ويتامين A با ميزان بالا مي تواند موجب بروز مسموميت ويتايمني در بدن شود.
از عوارض مسموميت با ويتامين A مي توان تغييرات در پوست (خشک شدن و پوسته پوسته شدن)، شکنندگي ناخن ها، ريزش مو، خشکي لب ها، ترک خوردن گوشه ي دهان، خشکي بيني و چشم ها، التهاب لثه ها، بي اشتهايي، خستگي و کوفتگي، سردرد، تحريک پذيري،استفراغ در کودکان و شيرخواران را نام برد. در مادران باردار مسموميت ، خطر نقص عضو جنين را به همراه دارد.
در حالي که مصرف منابع غذايي اين ويتامين، با دارا بودن اثرات مفيد در سلامت انسان از قبيل تاثير در رشد بدن، سلامت پوست و مخاط ها، تقويت بينايي  و حفظ مقاومت بدن در برابر عفونت ها و بيماري ها، باعث مسموميت ويتاميني و عوارض ناگوار ناشي از آن نخواهد شد. به خصوص چنانچه انسان از منابع گياهي ويتامين A از قبيل سبزي هاي برگ سبز(مانند اسفناج و کلم بروکلي) و سبزي هاي با رنگ نارنجي و نارنجي مايل به قرمز(مانند هويج، گوجه فرنگي و کدو حلوايي) و نيز ميوه هايي مانند  زردآلو،  طالبي، انبه و هلو استفاده نمايد، در معرض خطر عوارضي ناشي از مسموميت اين ويتامين قرار نخواهد گرفت.

 ويتامين D :
 ويتامين D  نيز از دسته ي ويتامين هاي محلول در چربي است و مصرف بيش از حد آن، به خصوص اگر همراه با مصرف زياد کلسيم باشد، مي تواند به مسموميت منجر شود.
استفاده از قرص و آمپول ويتامين D با ميزان بالا و به طور مکرر، مي تواند عوارضي از قبيل رسوب کلسيم در بافت هاي نرم مانند کليه ها،  ريه ها، قلب و گوش ايجاد نمايد که در کليه ها موجب بروز سنگ کليه،  در ريه ها و قلب باعث عوارض ريوي و قلبي، و در گوش به اختلالات شنوايي و کري منجر مي شود. همچنين عوارض ديگري مانند سردرد، تهوع، استفراغ، ضعف، تشنگي زياد، افزايش حجم ادرار، يبوست، تاخير در رشد در شيرخواران ، اختلالات گوارشي و شکنندگي استخوان ايجاد مي شود.
با توجه مختصري درمي يابيم که با وجود آن که ويتامين D براي سلامت انسان بسيار ضروري است و تاثير مهمي در رشد و استحکام استخوان ها و دندان ها دارد و نيز کمبود آن موجب بروز راشيتيسم، نرمي استخوان در بزرگسالان و پوکي استخوان  به خصوص در سالمندان  مي شود، ولي استفاده ي نا به جا و بيش از حد لازم اين ويتامين مي تواند اختلالات مهم و ناگواري بر سلامت انسان به جاي گذارد و انسان را در معرض عوارض فراواني قرار دهد.
در ادامه ي مطلب، تاثير مصرف ساير مکمل هاي ويتاميني و مواد معدني را بر سلامت انسان مورد بحث قرار خواهيم داد.

برگرفته از سایت تبیان
 برليانت بزرگمهر(کارشناس ارشد تغذيه)

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر