|
|
|
 کلسيم و ويتامين دي از مهم ترين مواد موجود در بدن مي باشند .
براي داشتن استخوانهاي قوي بايد کلسيم و ويتامين دي کافي در بدن وجود
داشته باشد . به غير از اين ، مواد فوق را براي سلامت قلب ، ماهيچه ها ،
اعصاب و براي اين که خونريزي از زخمهايمان بند بيايد نياز داريد ، البته ما
روزانه مقداري از کلسيم بدنمان را از راه مواد دفعي بدن مثل عرق ، ادرار و
مدفوع ، پوسته هايي که به طور طبيعي از پوستمان مي ريزد ، ناخنها و
موهايمان ،از دست مي دهيم . بنابراين مخصوصاً براي جلوگيري از پوکي
استخوان بايد در مواد غذايي که مصرف مي کنيم ، کلسيم کافي وجود داشته باشد (
پروتئين ، منيزيوم ، روي ، ويتامين آ و ويتامين ث همه براي سلامت استخوان
ضروري اند )
ميزان کلسيم مورد نياز افراد :
· از ۱۱تا ۲۴ سالگي 1200-500 ميلي گرم
· از ۲۵ تا ۴۹ سالگي ( شامل زنان غير يائسه ۱۰۰۰ ميلي گرم )
· از ۵۰ تا ۶۴ سالگي ( شامل زنان يائسه ۱۵۰۰ - ۱۰۰۰ ميلي گرم )
· در بعد از ۶۵ سالگي ۱۵۰۰ ميلي گرم
· زنان باردار يا شيرده ۱۵۰۰ - ۱۲۰۰ ميلي گرم
بهترين راه به دست آوردن کلسيم ، خوردن غذاهاي پرکلسيم است مانند :
· لبنيات : شير ، پنير و ماست ( انواع کم چربي را انتخاب کنيد و
نگران نباشيد که کلسيم کمتري را به دست مي آوريد ، زيرا کلسيم اين غذاها
همراه چربي آنها نيست ). اگر نمي توانيد شير را تحمل کنيد ، ماست و پنير
جايگزينهاي خوبي هستند .
· ماهيهاي نرم استخوان : نظير ماهي آزاد ، ساردين ، کيلکا
· سبزي هاي تازه
· خشکبار
· حبوبات
· سويا
بدانيد که اگر کسي در نيمه اول زندگي ، کلسيم ، خوب مصرف نکند ، به سختي مي تواند آنرا در نيمه دوم زندگي جبران کند .
اگر بخواهيم به شما با توجه به سنتان توصيه کنيم لازم است بگوييم :
* ۱۰ تا ۲۰ سالگي
بانک استخوانتان را با ذخيره ي کلسيم سرشار کنيد . به نظر مي رسد
استخوانهاي نوجوانان براي جذب کلسيم ساخته شده است . استخوانهاي نوجوانها
براي آن است که کلسيم را جذب کنند و از آن استفاده کنند . در استخوانها ،
ابتدا داربستهايي از پروتئين به طور ميکروسکوپي ساخته مي شود و بعد اين
داربستها به وسيله کلسيم ، پر و انباشته مي شود . بدين ترتيب استخوانهاي
متراکم ما ساخته مي شود . در اين سال ها براي ساختن استخوانهاي قوي به
حداقل ۱۲۰۰ ميلي گرم کلسيم نياز داريد . سعي کنيد به جاي انواع و اقسام
نوشابه ها ، ( روزانه ۳ ليوان ) شير بنوشيد . همچنين از منابع ديگري که
کلسيم دارند مثل ماست ، پنير ، سبزي ها با برگ سبز تيره زياد مصرف کنيد .
دوشيزه ها بايد بدانند که داشتن قاعدگي هاي منظم براي جلوگيري از پوکي
استخوان مهم است . اگر شما ۱۶ ساله ايد و هنوز قاعده نشده ايد يا قاعدگي
شما نامنظم است به پزشک مراجعه کنيد .
* ۲۰ تا ۳۵ سالگي
گرچه در اين سالها به راحتي استخوان ساخته نمي شود ، ولي استخوانهاي شما
در همين سن به حداکثر قدرت خود خواهند رسيد . مهم است که در اين سالها
ورزش کنيد و دريافت کلسيم کافي داشته باشيد . شما تقريباً روزانه به ۱۲۰۰
ميلي گرم کلسيم نياز داريد . شرکت در ورزشهايي که در آن ها پاهايتان وزن
شما را تحمل مي کنند شما را در ساختن استخوانهاي محکمتر کمک مي کند .
* ۳۵ تا ۵۰ سالگي
ممکن است به تدريج شروع به از دست دادن استخوانهايتان کرده باشيد . در
چنين مرحله اي از زندگي دريافت مقدار کلسيم کافي ( ۱۰۰۰ ميلي گرم ) و
ورزش براي در حداقل نگه داشتن سطح کاهش قدرت استخوان ضروري است . بيشتر
زنان در ۵۵-۴۲ سالگي يائسه مي شوند . اگر قبل از اين سنين قاعدگي شما
نامنظم شده يا علائمي از يائسگي داريد ، در رابطه با پوکي استخوان نيز با
پزشکتان مشورت کنيد . در ضمن شايد لازم باشد در مورد روشهاي سنجش تراکم
استخوان که مقدار پوکي آن را نشان مي دهند ، از پزشکتان سئوال کنيد .
* بالاي ۵۰ سال :
زناني که وارد مرحله ي يائسگي شده اند ، ممکن است سالانه ۱ تا ۶ قسمت از
صد قسمت قدرت استخوانشان را از دست بدهند . از پزشکتان سئوال کنيد ؛
· آيا براي جلوگيري از پوکي استخوان و کمتر شدن بيماري نياز به دارو داريد يا نه ؟
· چه نوع داروهايي براي شما مي تواند مناسب باشد ؟
دريافت مقدار کلسيم کافي و ورزش هنوز مهم اند . شما بايد حداقل ۱۰۰۰
ميلي گرم کلسيم دريافت کنيد . بايد سعي کنيد به اندازه ي کافي در معرض نور
آفتاب باشيد تا ويتامين دي لازم را دريافت کنيد . حداقل ۲۰ دقيقه در روز و
سه بار در هفته پياده روي داشته باشيد . بعضي افراد به داروهاي داراي کلسيم
نياز دارند که در اين باره مي توانيد با پزشکتان مشورت کنيد .
ويتامين دي
چرا ما به ويتامين دي نياز داريم ؟ ويتامين دي در برابر جذب کلسيم مثل
کليد دري قفل شده اثر مي کند . ويتامين دي مثل کليدي است که در قفل شده ي
روده ها را به طرف جريان خون باز مي کند و اجازه مي دهد کلسيم جذب شده از
مواد خوراکي ، از روده ها وارد جريان خون شده به وسيله ي آن به جاهاي لازم
مثل استخوانها برسد . ويتامين دي همچنين روي کليه ها اثر مي کند و مانع دفع
کلسيم از راه ادرار مي شود . ويتامين دي در پوست بر اثر تابش آفتاب ساخته
مي شود . ميزان ويتامين دي ساخته شده در پوست ، در اوقات مختلف روز ، فصول
مختلف ، نواحي مختلف دنيا و نوع رنگ پوست فرد فرق مي کند . معمولاً اگر
صورت و دستها ، روزانه ۱۵ دقيقه در مقابل نور آفتاب قرار بگيرند ( به شرطي
که کرم ضد آفتاب روي پوست نباشد ) ويتامين دي لازم براي بدن فراهم مي شود .
نور آفتاب بايد مستقيم به پوست بتابد . شيشه پنجره ها و لباسها و آلودگي
هوا مانع از اثر نور آفتاب براي ساختن ويتامين دي مي شوند . هر چه پوست بدن
روشنتر باشد ويتامين دي بيشتري ساخته مي شود . بعضي از غذاها که ويتامين
دي زيادي دارند عبارتند از زرده تخم مرغ ، ماهي هاي روغن دار ، ماهيهاي آب
شور ، جگر و غلات طبيعي . در زمستانها وقتي فرد نتواند از خانه خارج شود و
در معرض نور آفتاب قرار بگيرد ، ويتامين دي کمتري در بدن ساخته مي شود .
همچنين با افزايش سن ، توانايي پوست براي ساختن ويتامين دي کاهش مي يابد .
بنابراين شايد افراد مسن نياز داشته باشند که از دارو براي به دست آوردن
ويتامين دي استفاده کنند . در اين باره با پزشکتان مشورت کنيد .
با توجه به مطالب بالا ، رژيم غذايي متعادل و متنوع که کلسيم و ويتامين
دي لازم را به بدن شما برساند مي تواند با برنامه غذايي که در ادامه خواهد
آمد تامين شود .
چربي و روغنها
استفاده روزانه از ۲ قاشق مرباخوري ( ۱۰ گرم ) روغن گياهي ،(
آفتابگران ، ذرت ، زيتون ، کنگر و دانه ي شلغم ) که گرم نشده باشد ( روغني
که در سالاد استفاده مي شود ) . البته روغنها بايد کيفيتي مناسب داشته
باشند . براي آماده سازي غذا بيش از ۲ قاشق مرباخوري روغن آشپزي ( روغن
زيتون يا روغن بادام زميني ) استفاده نکنيد . روزانه بيش از ۲ قاشق
مرباخوري کره يا مارگارين روي نان صبحانه خود نماليد . روزانه بيش از يک
وعده غذاي چرب و خيلي سرخ شده مثل سيب زميني سرخ شده ، سوسيس ، سسها ،
کيکها و شکلاتها مصرف نکنيد .
گوشت ، ماهي ، تخم مرغ :
سعي کنيد درهفته ۴-۲ بار ، قطعه اي گوشت در غذايتان باشد ( هر قطعه
گوشت معادل ۱۲۰-۸۰ گرم است ) . بيشتر از آن لازم نيست و کمترش هم ايرادي
ندارد . از امعا و احشاي حيوانات ( دل ، جگر ، قلوه ، سيرابي و کله پاچه )
بيش از يکبار در ماه ( ۱۲۰ -۸۰ گرم ) استفاده نکنيد . کمتر از آن ايرادي
ندارد .
استفاده از ۲-۱ قسمت ماهي در هفته را در برنامه ي غذايي تان بگنجانيد (
در هر قسمت ۱۲۰-۱۰۰ گرم ) در هفته ۳-۱ عدد تخم مرغ بخوريد چنان که مي
دانيد تخم مرغ در خيلي از مواد غذايي مثل کيکها ، نان شيريني ها ، کرمها و
سسها وجود دارد .
شيريني ها
شيريني ها را به مقدار متعادل مصرف کنيد .
خيلي از آنها در خود چربي دارند . چنانچه بعد از غذا از ، دسر استفاده
مي کنيد ، تکه اي کوچک بخوريد . از دسرهايي استفاده کنيد که منبع خوب کلسيم
اند مثل شير يا ماست .
حبوبات
سعي کنيد درهفته ۲-۱ وعده عدس ، نخود و لوبيا قرمز بخوريد . يک وعده حبوبات به اندازه ي ۱۲۰-۱۰۰ گرم است .
ترکيبات غلات و سيب زميني :
روازنه حداقل سه وعده از ترکيباتي بخوريد که قند طبيعي زيادي دارند .
نان ، سيب زميني ، برنج ، غلات و ماکاروني غذاهايي هستند که قند طبيعي
زيادي دارند . اين که روزانه چه مقدار از آنها استفاده کنيد ، بسته به
فعاليت بدني روزانه ي شما دارد .
شير و فرآورده هاي آن :
نوجوانان و بزرگسالان تا ۲۴ سال و زنان شيرده بايد ۴-۳ وعده ( هر وعده
معادل يک ليوان ) در روز شير بخورند . اگر شير را تحمل نمي کنيد ، ماست و
پنير جايگزين هاي خوبي اند . پياله اي ماست و دو قطعه پنير ( اندازه دو
قوطي کبريت ) تقريباً معادل يک ليوان شير ، کلسيم دارند .
ميوه ها :
اگر يک عدد سيب ، يک عدد موز ، يک بشقاب از ميوه هايي مانند توت يا
انگور را يک وعده ميوه حساب کنيم بايد روزانه ۳-۲ وعده ميوه مصرف کرد .
ميوه هاي خام بهترند.
سبزي ها
يک وعده از سبزي ها ، به اندازه ي ۱۰۰ گرم سبزي خام يا ۲۰۰-۱۵۰ گرم
سبزي پخته ،۵۰ گرم کاهو يا ۱۰۰ گرم سالاد مخلوط است . سعي کنيد روزانه
۴-۳ وعده سبزي بخوريد و حداقل يکي از اين وعده ها به صورت خام باشد .
نوشيدني ها :
روزانه حداقل حدود ۵/۱ ليتر مايعات بنوشيد ( ۷-۶ ليوان ) . ترجيحاًُ
از نوشابه هاي غيرشيرين استفاده کنيد . قهوه ، چاي ، چاي سياه و نوشابه هاي
کولا را خيلي نخوريد . آب معدني چنانچه از کلسيم غني باشد نوشابه ي خوبي
است.
به طور خلاصه :
۱ - روزانه 4-3 قسمت شير يا فراورده هاي آن را بخوريد .
۲ - گوشت زياد نخوريد .
۳ - هرگز الکل مصرف نکنيد . ( الکل دفع کلسيم را از بدن زياد مي کند )
۴ - نمک ، زياد مصرف نکنيد .
در ايران تحقيقات نشان داده است که مردم معمولاً روزانه کمتر از ۸۰۰
ميلي گرم کلسيم مصرف ميکنند . دخترها حتي کمتر از پسرها کلسيم مصرف مي کنند
. پس حتماً به مصرف کلسيم و ويتامين دي در غذايتان دقت کنيد . اگر خانمي
يائسه ايد و براي درمان پوکي استخوان ، از داروي خاصي استفاده مي کنيد ،
بدانيد که اگر کلسيم کافي نخوريد ، اين داروها هيچ فايده اي ندارند ، زيرا
ماده ي اصلي در بدنتان وجود ندارد که اين داروها کمک کنند که استخوان با آن
ساخته شود يا از تخريب استخوان جلوگيري کنند .
منبع: http://www.parsdiet.com/nutrition/000036.php
|
|
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر