نوشته : تحريريه دنياي سلامت
سرطان
كولون (روده بزرگ) سرطاني شايع است كه مردان و زنان بسياري در سراسر جهان
به آن مبتلا هستند. براي پيشگيري از بروز اين سرطان راههايي وجود دارد كه
يكي از آنها داشتن يك رژيم غذايي سالم است. پژوهشگران و دانشمندان علم
تغذيه طي پژوهشهاي گوناگون دريافتهاند كه برخي غذاها احتمال ابتلا به اين
سرطان را افزايش ميدهند؛ مانند گوشتهاي قرمز فرآوريشده كه نزد مردم
بسيار هم محبوب هستند. در ايالات متحده دومين عامل مرگ و ميرها در اثر
سرطان، سرطان كلوركتال است كه مردان و زنان بسياري را به كام مرگ ميكشاند.
(سرطانهاي كلوركتال سرطانهايي هستند كه 25 سانتيمتر آخر روده به اضافه
قسمت انتهايي كولون و راست روده را درگير ميكنند.) مانند بسياري از
سرطانها، احتمال ابتلا به اين سرطان هم با پرخوري و چاقي افزايش مييابد.
به طور كلي، افراد چاق بيش از ديگران در معرض ابتلا به انواع بيماري، از
جمله سرطانها، هستند و احتمال ابتلا به سرطان كلوركتال نيز در افراد چاق
(به ويژه مردان چاق) بيشتر از كساني است كه اضافهوزن ندارند.
گوشت قرمز: متهم رديف اول
بد نيست بدانيد بهترين راه پيشگيري از ابتلا به سرطان كلوركتال پرهيز از خوردن گوشت قرمز، بهخصوص نوع فرآوريشده آن است. اگر كسي بيش از ده سال مقادير فراواني گوشت قرمز خورده باشد، احتمال ابتلاي او به سرطان راست روده و انتهاي روده بزرگ بين 30 تا 40 درصد افزايش خواهد يافت.
منظور از مصرف زياد، روزانه 84 گرم براي مردان و56 گرم براي زنان است. رابطه بين ابتلا به سرطان كلوركتال و خوردن گوشت قرمز فرآوريشده از اين هم بيشتر است. اگر مردي طي ده سال در هفته پنج تا شش بار و هر بار 28 گرم از اين نوع غذاها بخورد، احتمال ابتلا به سرطان قسمت پاييني روده بزرگ و راست روده، 50 درصد بيشتر خواهد شد. اين ميزان براي زنان، 28 گرم دو تا سه بار در هفته است. دكتر كالين دويل، مدير مركز تغذيه و ورزش جامعه سرطان آمريكا در اينباره ميگويد: «اين آمار واقعا وحشتناك است. ميبينيد كه ارتباط بين مصرف گوشت قرمز، بهخصوص نوع فرآوريشده آن و ابتلا به اين سرطانها بسيار زياد است؛ در حالي كه اين مقدار گوشت قرمز چندان هم زياد نيست.» از انواع اين نوع گوشتها ميتوان به هاتداگها و گوشت گاو خشك و شور اشاره كرد. اين متخصص اين طور ادامه ميدهد: «گوشت قرمز، بهويژه نوع فرآوريشده، عامل اصلي در روند افزايش احتمال ابتلا به سرطان كلوركتال ميباشد.»
رژيمي كه خطر ابتلا به اين سرطان را كاهش دهد چه خصوصياتي دارد؟
توصيه كلي پژوهشگران و متخصصان جامعه سرطان آمريكا پيروي از يك رژيم غذاي سرشار از غذاهاي گياهي و ميوه و سبزي با حداقل ميزان گوشت قرمز (به ويژه نوع فرآوريشده آن) به عنوان موثرترين اقدام براي كاهش خطر ابتلا به اين سرطانهاست. دكتر دويل درباره اين روش تغذيهاي ميگويد: «خوب است هر چند وقت يكبار براي شام غذاهايي بخوريد كه يك فرد گياهخوار ميخورد. مصرف انواع سبزيها و ميوهها و ديگر محصولات گياهي بهترين كاري است كه ميتوانيد با آن روده بزرگ خود را نجات دهيد و از تخريب آن توسط سرطان حفظ كنيد.» شايد بگوييد كه مدام نميتوان غذاهاي گياهي خورد و تعداد غذاهايي كه با گياهان درست ميشوند، كم هستند؛ اما اينطور نيست؛ تعداد غذاهايي كه ميتوانيد با اين مواد درست كنيد، بسيار زياد است و براي اينكه حوصلهتان سر نرود و از رعايت اين رژيم خسته نشويد، فقط يك يا چند نوع محدود از اين غذاها را درست نكنيد؛ بلكه سراغ كتاب آشپزي هم برويد و طرز پخت انواع ديگري از اين غذاها را ياد بگيريد.
چقدر بايد غذاهاي گياهي بخورم؟
اگر در هفته دست كم پنج وعده ميوه و سبزي، بهخصوص آنهايي كه رنگارنگ هستند بخوريد، به سالم ماندن دستگاه گوارشتان كمك بسياري كردهايد. ولي دكتر دويل معتقد است كه كلم، كلم پيچ، گل كلم و كلم بروكلي به عنوان سبزيهايي كه تاثير حفاظتي قابل ملاحظهاي در پايين آوردن بروز سرطان كلوركتال دارند، معرفي نميشوند. چربيهاي سالم، كه به طور عمده چربيهاي غيراشباع هستند ديگر مانند گذشته به عنوان يكي از عوامل بروز اين سرطان به شمار نميآيند. به گفته اين متخصص جامعه سرطان آمريكا، اين چربيها خود يكي از عوامل پيشگيري از ابتلا به سرطان كلوركتال هستند. چربيهاي سالم در منابع غذايي گياهي و در ماهيهايي مانند سالمون وجود دارند. دكتر دويل درباره اينكه چرا مرتب توصيه ميشود غذاهاي كمچرب بخوريد، بيشتر توضيح ميدهد: «مهمترين دليل اين است كه غذاهاي چرب كالري اضافي به بدن تحميل كرده و باعث ميشوند به راحتي و طي مدت كوتاهي چاق شويد. اين نكته هم درباره خوراكيهايي كه چربي سالم دارند و هم در مورد غذاهايي كه چربي آنها زياد سالم نيست، صدق ميكند.» بنابراين لازم است در عين مصرف غذاهاي گياهي و كمچرب، مراقب مقدار كالري دريافتيتان در روز هم باشيد. برخي فكر ميكنند خوردن ميوه و سبزي باعث چاق شدن نميشود؛ در حالي كه اين باور كاملا نادرست است. زيادهروي در خوردن هر غذايي، حتي غذاهاي سالم نيز به اضافه وزن منجر شده و فرد را چاق ميكند. افرادي كه نگران ابتلا به سرطان كلوركتال هستند و ميخواهند با رژيم غذايي اين احتمال را به حداقل برسانند، لازم است به نكته ديگري هم توجه كنند و آن مصرف الكل است. اين مايع مضر بسيار آسيبرسان است و مصرف آن با بروز بيماريهاي مهلك گوناگوني ارتباط مستقيم دارد و احتمال ابتلا به سرطان خطرناك كلوركتال را بالا ميبرد.
كلسيم و سرطان كلوركتال
مصرف غذاهاي حاوي كلسيم يا مكملهاي اين ماده معدني ميتواند از روده بزرگ در برابر رشد سلولهاي سرطاني محافظت كند؛ از طرفي اگر مقدار كلسيم در بدن زياد باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات در مردان افزايش خواهد يافت. به همين دليل دانشمندان جامعه سرطان آمريكا به مردان توصيه ميكنند مقدار كلسيم دريافتي از غذاها يا مكملها را به 1500 ميليگرم در روز محدود كنند. دكتر دويل عقيده دارد كه بهترين راه براي دريافت متعادل كلسيم، به خصوص مكمل آن، مشورت با پزشك است؛ زيرا او بر اساس سن و جنس براي بيمار مكمل تجويز ميكند. سعي كنيد بيشتر با خوردن غذاهاي حاوي اين ماده معدني مهم نياز بدنتان را برآورده سازيد.
اشتباه نكنيد ...
درست است كه مصرف گوشت قرمز خطر ابتلا به اين نوع از سرطان دستگاه گوارش را افزايش ميدهد، ولي نميتوان اين غذا را كاملا از برنامه غذايي خود حذف كرد. در واقع منبع اصلي تامين آهن مورد نياز بدن همين گوشت است و با حذف كامل آن بدن دچار كمبود اين ماده معدني خواهد شد كه شايعترين عارضه آن ابتلا به كمخوني (آنمي) است. ابتلا به آنمي هم ميتواند براي فرد مشكلات فراواني ايجاد كند كه سادهترين آنها خستگي مزمن و افزايش تحريكپذيري و عصبي شدن ميباشد. منظور ما از طرح اين موضوع، زيادهروي در مصرف گوشت قرمز است؛ وگرنه خوردن اين غذاها به ميزان لازم، براي حفظ سلامتي لازم است. به علاوه، اين ماده غذايي منبع خوبي براي تامين پروتئين بدن ميباشد؛ پس آن را كاملا كنار نگذاريد، بلكه به ميزان متعادل مصرف كنيد. خوشبختانه ما ميتوانيم آنچه را ميخوريم، كنترل كنيم. با قدري دقت و كسب اطلاعات درست درباره غذاهاي مفيد و مضر، ميتوانيد رژيم غذايي سالمي براي خود تهيه كنيد كه احتمال ابتلا به سرطان كلوركتال را به حداقل برساند.
منبع: دنیای سلامت ش ۶۱
گوشت قرمز: متهم رديف اول
بد نيست بدانيد بهترين راه پيشگيري از ابتلا به سرطان كلوركتال پرهيز از خوردن گوشت قرمز، بهخصوص نوع فرآوريشده آن است. اگر كسي بيش از ده سال مقادير فراواني گوشت قرمز خورده باشد، احتمال ابتلاي او به سرطان راست روده و انتهاي روده بزرگ بين 30 تا 40 درصد افزايش خواهد يافت.
منظور از مصرف زياد، روزانه 84 گرم براي مردان و56 گرم براي زنان است. رابطه بين ابتلا به سرطان كلوركتال و خوردن گوشت قرمز فرآوريشده از اين هم بيشتر است. اگر مردي طي ده سال در هفته پنج تا شش بار و هر بار 28 گرم از اين نوع غذاها بخورد، احتمال ابتلا به سرطان قسمت پاييني روده بزرگ و راست روده، 50 درصد بيشتر خواهد شد. اين ميزان براي زنان، 28 گرم دو تا سه بار در هفته است. دكتر كالين دويل، مدير مركز تغذيه و ورزش جامعه سرطان آمريكا در اينباره ميگويد: «اين آمار واقعا وحشتناك است. ميبينيد كه ارتباط بين مصرف گوشت قرمز، بهخصوص نوع فرآوريشده آن و ابتلا به اين سرطانها بسيار زياد است؛ در حالي كه اين مقدار گوشت قرمز چندان هم زياد نيست.» از انواع اين نوع گوشتها ميتوان به هاتداگها و گوشت گاو خشك و شور اشاره كرد. اين متخصص اين طور ادامه ميدهد: «گوشت قرمز، بهويژه نوع فرآوريشده، عامل اصلي در روند افزايش احتمال ابتلا به سرطان كلوركتال ميباشد.»
رژيمي كه خطر ابتلا به اين سرطان را كاهش دهد چه خصوصياتي دارد؟
توصيه كلي پژوهشگران و متخصصان جامعه سرطان آمريكا پيروي از يك رژيم غذاي سرشار از غذاهاي گياهي و ميوه و سبزي با حداقل ميزان گوشت قرمز (به ويژه نوع فرآوريشده آن) به عنوان موثرترين اقدام براي كاهش خطر ابتلا به اين سرطانهاست. دكتر دويل درباره اين روش تغذيهاي ميگويد: «خوب است هر چند وقت يكبار براي شام غذاهايي بخوريد كه يك فرد گياهخوار ميخورد. مصرف انواع سبزيها و ميوهها و ديگر محصولات گياهي بهترين كاري است كه ميتوانيد با آن روده بزرگ خود را نجات دهيد و از تخريب آن توسط سرطان حفظ كنيد.» شايد بگوييد كه مدام نميتوان غذاهاي گياهي خورد و تعداد غذاهايي كه با گياهان درست ميشوند، كم هستند؛ اما اينطور نيست؛ تعداد غذاهايي كه ميتوانيد با اين مواد درست كنيد، بسيار زياد است و براي اينكه حوصلهتان سر نرود و از رعايت اين رژيم خسته نشويد، فقط يك يا چند نوع محدود از اين غذاها را درست نكنيد؛ بلكه سراغ كتاب آشپزي هم برويد و طرز پخت انواع ديگري از اين غذاها را ياد بگيريد.
چقدر بايد غذاهاي گياهي بخورم؟
اگر در هفته دست كم پنج وعده ميوه و سبزي، بهخصوص آنهايي كه رنگارنگ هستند بخوريد، به سالم ماندن دستگاه گوارشتان كمك بسياري كردهايد. ولي دكتر دويل معتقد است كه كلم، كلم پيچ، گل كلم و كلم بروكلي به عنوان سبزيهايي كه تاثير حفاظتي قابل ملاحظهاي در پايين آوردن بروز سرطان كلوركتال دارند، معرفي نميشوند. چربيهاي سالم، كه به طور عمده چربيهاي غيراشباع هستند ديگر مانند گذشته به عنوان يكي از عوامل بروز اين سرطان به شمار نميآيند. به گفته اين متخصص جامعه سرطان آمريكا، اين چربيها خود يكي از عوامل پيشگيري از ابتلا به سرطان كلوركتال هستند. چربيهاي سالم در منابع غذايي گياهي و در ماهيهايي مانند سالمون وجود دارند. دكتر دويل درباره اينكه چرا مرتب توصيه ميشود غذاهاي كمچرب بخوريد، بيشتر توضيح ميدهد: «مهمترين دليل اين است كه غذاهاي چرب كالري اضافي به بدن تحميل كرده و باعث ميشوند به راحتي و طي مدت كوتاهي چاق شويد. اين نكته هم درباره خوراكيهايي كه چربي سالم دارند و هم در مورد غذاهايي كه چربي آنها زياد سالم نيست، صدق ميكند.» بنابراين لازم است در عين مصرف غذاهاي گياهي و كمچرب، مراقب مقدار كالري دريافتيتان در روز هم باشيد. برخي فكر ميكنند خوردن ميوه و سبزي باعث چاق شدن نميشود؛ در حالي كه اين باور كاملا نادرست است. زيادهروي در خوردن هر غذايي، حتي غذاهاي سالم نيز به اضافه وزن منجر شده و فرد را چاق ميكند. افرادي كه نگران ابتلا به سرطان كلوركتال هستند و ميخواهند با رژيم غذايي اين احتمال را به حداقل برسانند، لازم است به نكته ديگري هم توجه كنند و آن مصرف الكل است. اين مايع مضر بسيار آسيبرسان است و مصرف آن با بروز بيماريهاي مهلك گوناگوني ارتباط مستقيم دارد و احتمال ابتلا به سرطان خطرناك كلوركتال را بالا ميبرد.
كلسيم و سرطان كلوركتال
مصرف غذاهاي حاوي كلسيم يا مكملهاي اين ماده معدني ميتواند از روده بزرگ در برابر رشد سلولهاي سرطاني محافظت كند؛ از طرفي اگر مقدار كلسيم در بدن زياد باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات در مردان افزايش خواهد يافت. به همين دليل دانشمندان جامعه سرطان آمريكا به مردان توصيه ميكنند مقدار كلسيم دريافتي از غذاها يا مكملها را به 1500 ميليگرم در روز محدود كنند. دكتر دويل عقيده دارد كه بهترين راه براي دريافت متعادل كلسيم، به خصوص مكمل آن، مشورت با پزشك است؛ زيرا او بر اساس سن و جنس براي بيمار مكمل تجويز ميكند. سعي كنيد بيشتر با خوردن غذاهاي حاوي اين ماده معدني مهم نياز بدنتان را برآورده سازيد.
اشتباه نكنيد ...
درست است كه مصرف گوشت قرمز خطر ابتلا به اين نوع از سرطان دستگاه گوارش را افزايش ميدهد، ولي نميتوان اين غذا را كاملا از برنامه غذايي خود حذف كرد. در واقع منبع اصلي تامين آهن مورد نياز بدن همين گوشت است و با حذف كامل آن بدن دچار كمبود اين ماده معدني خواهد شد كه شايعترين عارضه آن ابتلا به كمخوني (آنمي) است. ابتلا به آنمي هم ميتواند براي فرد مشكلات فراواني ايجاد كند كه سادهترين آنها خستگي مزمن و افزايش تحريكپذيري و عصبي شدن ميباشد. منظور ما از طرح اين موضوع، زيادهروي در مصرف گوشت قرمز است؛ وگرنه خوردن اين غذاها به ميزان لازم، براي حفظ سلامتي لازم است. به علاوه، اين ماده غذايي منبع خوبي براي تامين پروتئين بدن ميباشد؛ پس آن را كاملا كنار نگذاريد، بلكه به ميزان متعادل مصرف كنيد. خوشبختانه ما ميتوانيم آنچه را ميخوريم، كنترل كنيم. با قدري دقت و كسب اطلاعات درست درباره غذاهاي مفيد و مضر، ميتوانيد رژيم غذايي سالمي براي خود تهيه كنيد كه احتمال ابتلا به سرطان كلوركتال را به حداقل برساند.
منبع: دنیای سلامت ش ۶۱
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر