نوشته : تحريريه دنياي سلامت
كساني
كه بيماري‌هاي مزمن همراه با درد دارند، اكثر اوقات نه تنها مجبورند درد
را تحمل كنند، بلكه به خاطر اين دردها ناچارند از بسياري فعاليت‌هاي فيزيكي
صرف‌نظر نمايند و اين روي سلامت روان آنها هم تأثير منفي خواهد گذاشت.
پزشكان براي كنترل درد اين افراد راه‌هاي مختلفي از جمله درمان‌هاي دارويي
را پيشنهاد ميكنند. ولي نكته مهم اين است كه تغذيه و رژيم غذايي اين افراد
هم در كنترل درد موثر است. آنها اگر بدانند كه چه غذاهايي براي‌شان مفيد
است و چه غذاهايي وضعيت‌شان را بدتر ميكند، بهتر مي‌توانند رژيم غذايي خود
را تنظيم كنند و با بيماري و دردهاي مزمن آن كنار بيايند. در اينجا درباره
برخي از اين ملاحظات تغذيه‌اي مي‌خوانيد.
1- غذاهاي تازه بخوريد
يكي از بيماري‌هايي كه دردهاي مزمن به همراه دارد، «فيبروميالژي» است. بسياري از اين بيماران حساسيت‌هاي غذايي هم دارند و غذاهايي كه داراي افزودني‌ها و رنگ‌ها هستند، حساسيت‌ها و علائم بيماري آنها را تشديد ميكند. خوردن غذاهاي طبيعي و تازه تاحدودي علائم ناشي از يك بيماري هم‌زمان ديگر، همچون سندرم روده تحريك‌پذير (IBS) را در اين افراد كاهش مي‌دهد. مطالعات بسياري نشان داده علائم آن دسته از مبتلايان به فيبروميالژي كه از ميوه و سبزي فراوان استفاده كرده‌اند، تخفيف يافته است. البته بيشتر بيماران شركت‌كننده در اين پژوهش‌ها پس از پايان پژوهش اين رژيم را رها كرده‌اند. همچنين، اگر اين بيماران مصرف گوشت قرمز خود را كاهش دهند، علائم‌شان بهبود خواهد يافت.
2- مصرف كافئين خود را كاهش دهيد
فيبروميالژي با عدم تعادل بين مواد شيميايي مغز كه خلق را كنترل ميكنند، ارتباط دارد كه باعث مي‌شود بيمار احساس خستگي مزمن و بيقراري كند و نتواند درست بخوابد. بسياري از اين بيماران سعي ميكنند با نوشيدن قهوه خستگي‌شان را برطرف كنند، ولي نمي‌دانند كه مصرف قهوه در طولاني‌مدت بيش از آنكه فايده داشته باشد، ضرر دارد. دكتر كنت هولتورف، رئيس و بنيانگذار مراكز فيبروميالژي و خستگي كه در سراسر امريكا شعبه دارد، مي‌گويد: «كافئين محرك است و با اينكه در ابتدا موجب احساس سرحالي مي‌شود، فرد را بي‌خواب ميكند. كافئين مي‌تواند تا ساعت‌ها پس از نوشيدن يك فنجان قهوه در خون باقي بماند و باعث تحريك‌پذيري و بيقراري شود. ما مصرف زياد آن را به هيچ‌وجه توصيه نمي‌كنيم.»
3- امگا- 3 مصرف كنيد
ثابت شده اسيدهاي چرب امگا- 3 كه در بسياري از انواع ماهي‌ها، از جمله ماهي آزاد يافت مي‌شوند، نه تنهابراي بهبود سلامت قلب و عروق مفيدند، اثرات ضددرد هم دارند. آنها التهاب را كاهش مي‌دهند و به بهبود كاركرد مغز كمك ميكنند. در پژوهشي كه سال 2006 روي بيماران مبتلا به آرتريت روماتوئيد انجام شد، مصرف روزانه امگا- 3 درد 60 درصد از بيماران را كاهش داد.
4- از غذاهاي حاوي مخمر پرهيز كنيد
مصرف نان‌هايي كه حاوي گلوتن و مخمر هستند، مي‌تواند باعث ايجاد عفونت‌هاي قارچي شود كه همين درد بيماران فيبروميالژي را بيشتر ميكند. بيماري سلياك در تعدادي از مبتلايان به اين بيماري ديده مي‌شود. پرهيز از غذاهاي حاوي گلوتن، مانند گندم، جو و جوي دوسر، به بهبود علائم اين بيماران كمك ميكند.
5- از مصرف زياد فرآورده‌هاي لبني اجتناب كنيد
70 درصد از بزرگسالان در سراسر دنيا تا درجاتي مبتلا به عدم تحمل لاكتوز هستند و جاي تعجب نيست كه اكثر مبتلايان به فيبروميالژي در هضم شير و ديگر فرآورده‌هاي لبني مشكل دارند. طي مطالعه‌اي در سال 1998، نمونه‌هاي خون 40 بيمار فيبروميالژي گرفته شد و از لحاظ واكنش به موادمخدر در غذاهاي مختلف مورد بررسي قرار گرفت. خون 25 درصد از بيماران در مقابل مواد موجود در شير گاو واكنش ايمني نشان داد. همچنين علائم بيماراني كه گياهخوار بودند، بهبود يافت. اين بيماران كه با توجه به واكنش خون آنها نسبت به مواد مختلف تحت رژيم‌هاي غذايي خاص قرار گرفتند، گفتند كه پس از شش ماه سلامتي عمومي آنها دو برابر بهتر شده است. از آنجايي كه در اين رژيم‌ها بيماران از خوردن ميگو و شكلات هم منع شده بودند و همچنين مكمل‌هاي رژيمي هم استفاده مي‌كردند، رابطه دقيق بين لبنيات و فيبروميالژي به طور كامل مشخص نگرديد.
6- از خوردن زياد كربوهيدرات پرهيز كنيد
دكتر هولتورف مي‌گويد: «اگر از من بپرسند كه رژيم غذايي مناسب براي بيمار فيبروميالژي چيست، مي‌گويم رژيمي كه كربوهيدرات و مواد قندي آن كم باشد. تقريبا 90 درصد اين بيماران دچار كم‌كاري غده آدرنال هستند كه مي‌تواند روي متابوليسم كربوهيدرات‌ها اثر بگذارد و باعث بروز هايپوگليسمي (افت قند خون) شود.» اين بيماران به مواد قندي بسيار علاقه دارند، ولي پس از افزايش سريع انرژي، در ادامه با مشكلاتي روبه‌رو خواهند شد. اين پژوهشگر توصيه ميكند اگر بيمار مبتلا به فيبروميالژي دچار هايپوگليسمي مي‌شود، بايد از غذاهاي شيرين در حد تعادل استفاده كند. «مواد غذايي حاوي كربوهيدرات را با غذاهاي حاوي پروتئين و چربي مصرف كنيد.»
7- مصرف غذاهاي حاوي آسپارتام را به حداقل برسانيد
دكتر هولتورف مي‌گويد: «نخوردن غذاهاي حاوي آسپارتام به بهبود علائم بسياري از بيماران فيبروميالژي كمك ميكند.» آسپارتام يك شيرين كننده مصنوعي است كه در نوشابه هاي رژيمي و شيريني‌هاي بدون قند به كار مي‌رود و جزء آن دسته از مواد شيميايي به نام اكسي‌توكسين‌هاست. اين مواد باعث تحريك نورون‌هايي مي‌شوند كه مي‌توانند حساسيت به درد را افزايش دهند. مصرف متعادل آسپارتام براي افراد عادي بي‌خطر است؛ ولي در بيماران فيبروميالژي كه به طور طبيعي نسبت به درد حساس‌اند، حساسيت به درد را افزايش مي‌دهد. همچنين برخي ديگر از شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي، مانند سوربيتول و گزيليتول، علائم سندرم روده تحريك‌پذير را نيز تشديد ميكنند. از آنجايي كه تقريبا حدود نيمي از مبتلايان به اين بيماري از اين سندرم هم رنج مي‌برند، غذاهايي كه روده را اذيت ميكنند باعث مي‌شوند بدن پيام‌هايي به مغز بفرستد كه موجب بروز علائم فيبروميالژي مي‌گردد.
8- از غذاهاي حاوي افزودني بپرهيزيد
افزودني مونوسديم گلوتامات (MSG) يك طعم‌دهنده سرشار از سديم است كه به غذاهايي چون فست‌فودها، غذاهاي چيني و غذاهاي فرآوري و بسته‌بندي شده مثل كنسروها اضافه مي‌شود و گيرنده‌هاي درد را در بدن تحريك ميكند. ثابت شده كه ميزان گلوتامات در مايع مغزي نخاعي بيماران فيبروميالژي با سطوح دردي كه آنها حس ميكنند، رابطه دارد. پژوهشي كه در سال 1995 توسط سازمان غذا و داروي امريكا (FDA) روي اين بيماران انجام گرفت نشان داد كه MSG مي‌تواند باعث بروز واكنش‌هاي كوتاه مدتي چون سردرد شود. پژوهش ديگري كه در سال 2007 روي حيوانات انجام شد، نشان داد كه افزايش سطح گلوتامات در عضلات حساسيت به درد را افزايش مي‌دهد.
9- هله هوله نخوريد
پژوهشگران انجمن ملي تحقيقاتي فيبروميالژي در امريكا توصيه ميكنند كه مبتلايان به اين بيماري از خوردن غذاهايي چون قند تصفيه شده، كافئين، الكل، غذاهاي سرخ‌شده، گوشت قرمز و غذاهاي فرآوري‌شده، مانند فست فودها، پرهيز كنند يا مصرف آنها را به حداقل برسانند. اين غذاها علاوه بر اينكه باعث افزايش وزن و ايجاد عادات نادرست غذايي مي‌شوند، موجب تحريك عضلات، برهم خوردن خواب و لطمه به سيستم ايمني نيز مي‌گردند. اگر مي‌خواهيد بدانيد كه آيا مصرف اين غذاها روي علائم بيماري شما تأثير دارد يا خير، يك يا همه اين غذاها را از برنامه غذايي خود حذف كنيد و ببينيد كه علائم‌تان چه تغييري ميكند. همچنين، مصرف مقادير زيادي سبزي و ميوه به شما كمك ميكنند وزن كم كنيد يا وزن‌تان را ثابت نگه داريد. ثابت شده بيماران فيبروميالژي كه اضافه وزن دارند، چنانچه وزن‌شان را كاهش دهند و به سطح طبيعي برسانند، علائم‌شان بهتر خواهد شد.
منبع: دنیای سلامت ش ۶۰
1- غذاهاي تازه بخوريد
يكي از بيماري‌هايي كه دردهاي مزمن به همراه دارد، «فيبروميالژي» است. بسياري از اين بيماران حساسيت‌هاي غذايي هم دارند و غذاهايي كه داراي افزودني‌ها و رنگ‌ها هستند، حساسيت‌ها و علائم بيماري آنها را تشديد ميكند. خوردن غذاهاي طبيعي و تازه تاحدودي علائم ناشي از يك بيماري هم‌زمان ديگر، همچون سندرم روده تحريك‌پذير (IBS) را در اين افراد كاهش مي‌دهد. مطالعات بسياري نشان داده علائم آن دسته از مبتلايان به فيبروميالژي كه از ميوه و سبزي فراوان استفاده كرده‌اند، تخفيف يافته است. البته بيشتر بيماران شركت‌كننده در اين پژوهش‌ها پس از پايان پژوهش اين رژيم را رها كرده‌اند. همچنين، اگر اين بيماران مصرف گوشت قرمز خود را كاهش دهند، علائم‌شان بهبود خواهد يافت.
2- مصرف كافئين خود را كاهش دهيد
فيبروميالژي با عدم تعادل بين مواد شيميايي مغز كه خلق را كنترل ميكنند، ارتباط دارد كه باعث مي‌شود بيمار احساس خستگي مزمن و بيقراري كند و نتواند درست بخوابد. بسياري از اين بيماران سعي ميكنند با نوشيدن قهوه خستگي‌شان را برطرف كنند، ولي نمي‌دانند كه مصرف قهوه در طولاني‌مدت بيش از آنكه فايده داشته باشد، ضرر دارد. دكتر كنت هولتورف، رئيس و بنيانگذار مراكز فيبروميالژي و خستگي كه در سراسر امريكا شعبه دارد، مي‌گويد: «كافئين محرك است و با اينكه در ابتدا موجب احساس سرحالي مي‌شود، فرد را بي‌خواب ميكند. كافئين مي‌تواند تا ساعت‌ها پس از نوشيدن يك فنجان قهوه در خون باقي بماند و باعث تحريك‌پذيري و بيقراري شود. ما مصرف زياد آن را به هيچ‌وجه توصيه نمي‌كنيم.»
3- امگا- 3 مصرف كنيد
ثابت شده اسيدهاي چرب امگا- 3 كه در بسياري از انواع ماهي‌ها، از جمله ماهي آزاد يافت مي‌شوند، نه تنهابراي بهبود سلامت قلب و عروق مفيدند، اثرات ضددرد هم دارند. آنها التهاب را كاهش مي‌دهند و به بهبود كاركرد مغز كمك ميكنند. در پژوهشي كه سال 2006 روي بيماران مبتلا به آرتريت روماتوئيد انجام شد، مصرف روزانه امگا- 3 درد 60 درصد از بيماران را كاهش داد.
4- از غذاهاي حاوي مخمر پرهيز كنيد
مصرف نان‌هايي كه حاوي گلوتن و مخمر هستند، مي‌تواند باعث ايجاد عفونت‌هاي قارچي شود كه همين درد بيماران فيبروميالژي را بيشتر ميكند. بيماري سلياك در تعدادي از مبتلايان به اين بيماري ديده مي‌شود. پرهيز از غذاهاي حاوي گلوتن، مانند گندم، جو و جوي دوسر، به بهبود علائم اين بيماران كمك ميكند.
5- از مصرف زياد فرآورده‌هاي لبني اجتناب كنيد
70 درصد از بزرگسالان در سراسر دنيا تا درجاتي مبتلا به عدم تحمل لاكتوز هستند و جاي تعجب نيست كه اكثر مبتلايان به فيبروميالژي در هضم شير و ديگر فرآورده‌هاي لبني مشكل دارند. طي مطالعه‌اي در سال 1998، نمونه‌هاي خون 40 بيمار فيبروميالژي گرفته شد و از لحاظ واكنش به موادمخدر در غذاهاي مختلف مورد بررسي قرار گرفت. خون 25 درصد از بيماران در مقابل مواد موجود در شير گاو واكنش ايمني نشان داد. همچنين علائم بيماراني كه گياهخوار بودند، بهبود يافت. اين بيماران كه با توجه به واكنش خون آنها نسبت به مواد مختلف تحت رژيم‌هاي غذايي خاص قرار گرفتند، گفتند كه پس از شش ماه سلامتي عمومي آنها دو برابر بهتر شده است. از آنجايي كه در اين رژيم‌ها بيماران از خوردن ميگو و شكلات هم منع شده بودند و همچنين مكمل‌هاي رژيمي هم استفاده مي‌كردند، رابطه دقيق بين لبنيات و فيبروميالژي به طور كامل مشخص نگرديد.
6- از خوردن زياد كربوهيدرات پرهيز كنيد
دكتر هولتورف مي‌گويد: «اگر از من بپرسند كه رژيم غذايي مناسب براي بيمار فيبروميالژي چيست، مي‌گويم رژيمي كه كربوهيدرات و مواد قندي آن كم باشد. تقريبا 90 درصد اين بيماران دچار كم‌كاري غده آدرنال هستند كه مي‌تواند روي متابوليسم كربوهيدرات‌ها اثر بگذارد و باعث بروز هايپوگليسمي (افت قند خون) شود.» اين بيماران به مواد قندي بسيار علاقه دارند، ولي پس از افزايش سريع انرژي، در ادامه با مشكلاتي روبه‌رو خواهند شد. اين پژوهشگر توصيه ميكند اگر بيمار مبتلا به فيبروميالژي دچار هايپوگليسمي مي‌شود، بايد از غذاهاي شيرين در حد تعادل استفاده كند. «مواد غذايي حاوي كربوهيدرات را با غذاهاي حاوي پروتئين و چربي مصرف كنيد.»
7- مصرف غذاهاي حاوي آسپارتام را به حداقل برسانيد
دكتر هولتورف مي‌گويد: «نخوردن غذاهاي حاوي آسپارتام به بهبود علائم بسياري از بيماران فيبروميالژي كمك ميكند.» آسپارتام يك شيرين كننده مصنوعي است كه در نوشابه هاي رژيمي و شيريني‌هاي بدون قند به كار مي‌رود و جزء آن دسته از مواد شيميايي به نام اكسي‌توكسين‌هاست. اين مواد باعث تحريك نورون‌هايي مي‌شوند كه مي‌توانند حساسيت به درد را افزايش دهند. مصرف متعادل آسپارتام براي افراد عادي بي‌خطر است؛ ولي در بيماران فيبروميالژي كه به طور طبيعي نسبت به درد حساس‌اند، حساسيت به درد را افزايش مي‌دهد. همچنين برخي ديگر از شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي، مانند سوربيتول و گزيليتول، علائم سندرم روده تحريك‌پذير را نيز تشديد ميكنند. از آنجايي كه تقريبا حدود نيمي از مبتلايان به اين بيماري از اين سندرم هم رنج مي‌برند، غذاهايي كه روده را اذيت ميكنند باعث مي‌شوند بدن پيام‌هايي به مغز بفرستد كه موجب بروز علائم فيبروميالژي مي‌گردد.
8- از غذاهاي حاوي افزودني بپرهيزيد
افزودني مونوسديم گلوتامات (MSG) يك طعم‌دهنده سرشار از سديم است كه به غذاهايي چون فست‌فودها، غذاهاي چيني و غذاهاي فرآوري و بسته‌بندي شده مثل كنسروها اضافه مي‌شود و گيرنده‌هاي درد را در بدن تحريك ميكند. ثابت شده كه ميزان گلوتامات در مايع مغزي نخاعي بيماران فيبروميالژي با سطوح دردي كه آنها حس ميكنند، رابطه دارد. پژوهشي كه در سال 1995 توسط سازمان غذا و داروي امريكا (FDA) روي اين بيماران انجام گرفت نشان داد كه MSG مي‌تواند باعث بروز واكنش‌هاي كوتاه مدتي چون سردرد شود. پژوهش ديگري كه در سال 2007 روي حيوانات انجام شد، نشان داد كه افزايش سطح گلوتامات در عضلات حساسيت به درد را افزايش مي‌دهد.
9- هله هوله نخوريد
پژوهشگران انجمن ملي تحقيقاتي فيبروميالژي در امريكا توصيه ميكنند كه مبتلايان به اين بيماري از خوردن غذاهايي چون قند تصفيه شده، كافئين، الكل، غذاهاي سرخ‌شده، گوشت قرمز و غذاهاي فرآوري‌شده، مانند فست فودها، پرهيز كنند يا مصرف آنها را به حداقل برسانند. اين غذاها علاوه بر اينكه باعث افزايش وزن و ايجاد عادات نادرست غذايي مي‌شوند، موجب تحريك عضلات، برهم خوردن خواب و لطمه به سيستم ايمني نيز مي‌گردند. اگر مي‌خواهيد بدانيد كه آيا مصرف اين غذاها روي علائم بيماري شما تأثير دارد يا خير، يك يا همه اين غذاها را از برنامه غذايي خود حذف كنيد و ببينيد كه علائم‌تان چه تغييري ميكند. همچنين، مصرف مقادير زيادي سبزي و ميوه به شما كمك ميكنند وزن كم كنيد يا وزن‌تان را ثابت نگه داريد. ثابت شده بيماران فيبروميالژي كه اضافه وزن دارند، چنانچه وزن‌شان را كاهش دهند و به سطح طبيعي برسانند، علائم‌شان بهتر خواهد شد.
منبع: دنیای سلامت ش ۶۰
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر