شوید Dill) گیاهی است یک ساله به ارتفاع 30 سانتی متر تا یک مترگاهی بیشتر
و دارای ریشه راست، مخروطی شکل و به رنگ سفید است. طول ریشه متغیر و بین
10 تا 30 سانتی متر می باشد. ساقه آن منشعب استوانه ای بی کُرک، دارای خطوط
طولی و در محل گره ها کمی فرو رفته است.
برگ های تازه و خشک شده این گیاه مانند زیره سیاه، معطر می باشند و برای
طعم دهی در خیلی از غذاها به کار برده می شوند.ترکیبات شیمیایی: میوه شوید دارای 5/2 تا 4 درصد اسانس می باشد که مقدار آن براساس منطقه جغرافیایی و فصل تغییر می کند و تا 7/7 درصد هم می رسد. قسمت اعظم اسانس میوه شوید، د کارن، لیمونن و آلفافلاندرن است که هر سه حدود 90 درصد اسانس را شامل می شوند.
اسانس سر شاخه هوایی شوید که از سر شاخه تازه آن به روش تقطیر با بخار آب به دست می اید، شامل 28 تا 45 درصد ترکیبات کتونی مانند کارون می باشد که بر اساس فصل محصول برداری متفاوت است.
ریشه گیاه شوید نیز دارای اسانس است که 95 درصد اسانس ریشه را آلفا بتاپینن تشکیل می دهد.
موارد استعمال: شوید در درمان سوء هاضمه، نفخبه ویژه نفخ کودکان و اسپاسم استفاده می شود. هم چنین تسکین دهنده، ملین، مقوی معده، ضد استفراغ، محرک ترشح شیر، مدر و کاهش دهنده چربی خون است. هم چنین به عنوان طعم دهنده و معطرکننده در صنایع غذایی و فرآورده های آرایشی — بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد. در استعمال خارجی، اثر نرم کننده و التیام دهنده دارد، ولی بیشتر در مصارف داخلی مورد استفاده قرار می گیرد.
موارد استعمال در طب قدیم: شوید از نظر طبیعت، گرم و خشک است. به همین دلیل گرم مزاجان باید آن را با آب لیمو و سکنجبین و آب غوره و ترشی ها بخورند و سرد مزاجان باید آن را با قرنفل و دارچین و عسل بخورند.
به طور سنتی از آن برای افزایش ترشح شیر و درمان قولنج نوزادان، سرفه، درد معده، بواسیر، بی خوابی، یرقان، اسکوربوت و زخم ها و به عنوان بادشکن استفاده می کرده اند.
شوید؛ ادویه ای ضد باکتری
اسانسروغن های فرار میوه شوید دارای اثرات ضد باکتریایی می باشد. شوید از این لحاظ مانند سیر عمل می کند.
شوید یک منبع بسیار خوب از کلسیم می باشد. کلسیم برای جلوگیری از کاهش تراکم استخوانی که بعد از یائسگی و یا در برخی شرایط خاص مانند آرتریت روماتوئید اتفاق می افتد، بسیار سودمند است.
علاوه بر کلسیم، شوید منبع خوبی از فیبر و املاحی چون منیزیم، آهن و منگنز می باشد.
دیگر فواید: یکی از موارد استفاده شوید، تزئین غذا مانند سالادها، سوپ ها، غذاهای دریایی و ... است.
عصاره اتانولی میوه های شوید درست مانند اسانس آن دارای اثرات ضد التهابی، آرام بخشی و دیورتیکی می باشد. اسانس روغنی شوید برای کشتن کرم قلابدار Hook-worm) مفید است.
مضرات مصرف زیاد شوید: زیاده روی در خوردن شوید، نیروی جنسی را ضعیف و اسپرم را خشک و بینایی چشم را کم می کند. گزارش شده که مصرف زیاد برگ های شوید، باعث بروز لکه های سیاه بر روی پوست می شود که به علت ترکیبات فورانوکومارینی پیچیده آن است.
تخم شوید: تخم شوید به طور سنتی برای تسکین و آرام بخشی معده بعد از وعده های غذایی استفاده می شد.
تخم شوید به عنوان ادویه و چاشنی در غذاها به کار برده می شود. تخم شوید از برگ آن گرم تر و خشک تر است. در غذاها و ترشی ها برای معده مفید است. خوردن ترشی آن بعد از طعام قی آور و مضر گرم مزاجان است.
دم کرده تخم شوید برای تسکین درد معده، رفع دل پیچه اطفال، و برای ازدیاد شیر مادران و بی خوابی اثرات مفید دارد. دم کرده آن 4 تا 18 گرم تخم آن در هزار گرم آب است که 2 تا 3 فنجان در روز بعد از هر غذا باید مصرف شود. جوشانده 50 تا 100 گرم برگ و سرشاخه شوید در هزار گرم آب، برای استعمال خارجی به کار می رود.
از شوید برای آرامش اعصاب و برای کاهش ورم و درد و متوقف کردن سکسکه ها نیز استفاده می شود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر