نوشته : تحريريه دنياي سلامت
اكثر سيگاري‌ها واقعاً آرزو ميكنند كه اي كاش سيگاري نبودند. آنها به خوبي از خطرات سيگار آگاه هستند و بسياري از آنها واقعاً مي‌خواهند كه سيگار را ترك كنند، ولي متاسفانه به دليل اعتياد و وابستگي و روحي به سيگار، ترك آن كمي مشكل است و به اراده و تعهد و همت نياز دارد. نيكوتين اعتياد‌آور است. روش‌هاي زيادي براي ترك سيگار وجود دارد كه عبارتند از هيپنوتيزم، دارو، طب سوزني و . . . ولي پژوهشگران معتقدند كه بهترين روش ترك سيگار در يخچال‌ها نهفته است! بله درست است. بهترين روش ترك سيگار استفاده از مواد غذايي كه در اينجا به غذاهايي كه به ترك توتون و تنباكو كمك ميكنند، اشاره مي‌كنيم:
شير و فرآورده‌هاي لبني
شير يكي از مغذي‌ترين مواد مغذي است كه به‌طور جامع بدن را تقويت مي‌كند؛ ولي آيا مي‌دانستيد كه مصرف لبنيات به ترك سيگار كمك مي‌كند؟ افراد سيگاري اگر قبل از سيگار كشيدن، يك ليوان شير بنوشند، اصلاً از طعم سيگار لذت نخواهند برد و طعم تلخ آن، آنها را اذيت مي‌كند؛ به‌طوري كه مجبور مي‌شوند سيگار خود را نصفه خاموش كنند. براي تأثير بيشتر ميتوانيد سيگار را درون شير خيس كنيد و پس از خشك شدن آن را مصرف كنيد. طعم فوق‌العاده وحشتناك آن باعث مي‌شود كه به تدريج علاقه خود را براي استعمال آن از دست دهيد و طعم بد آن را به ياد بياوريد.
سبزيجات
برخي سبزيجات از جمله كرفس، هويج، كدو و خيار اگر قبل از سيگار كشيدن خورده شوند، همچون شير عمل ميكنند. برخي از كارشناسان ادعا ميكنند كه خوردن مقادير زيادي از اين سبزيجات شدت وابستگي به نيكوتين را كاهش مي‌دهد؛ ولي مصرف سبزيجات شيرين همچون نخودفرنگي و ذرت را كاهش دهيد كه مي‌تواند ولع مصرف دخانيات را افزايش دهد.
آب پرتقال
سيگار، ويتامين C بدن را كاهش مي‌دهد و شما با كمبود ويتامين C مواجه خواهيد شد؛ بنابراين اگر مي‌خواهيد سريع سيگار را ترك كنيد، روزانه مقادير زيادي آب پرتقال، ليمو و مركبات بخوريد.
نمك
هر وقت هوس سيگار كشيدن كرديد، مقداري نمك و يا يك چيز شور را با زبان خود ليس بزنيد. اين كار ولع شما را براي دخانيات كاهش مي‌دهد.
جين‌سينگ
خاصيت اين گياه چيني فقط به كاهش وزن خلاصه نمي‌شود و براي جلوگيري از آزادي نيكوتين از انتقال دهنده عصبي دوپامين نيز بسيار مناسب است. مي‌توان 3 تا 4 بار در ماه از آن استفاده نمود.
آدامس
هر وقت هوس سيگار كشيدن مي‌كنيد، آدامس بدون قند بجويد. اگر قصد ترك سيگار داريد، از نوشيدن الكل و يا مصرف گوشت قرمز خودداري كنيد، زيرا در زمان ترك، هر چيز كوچكي مي‌تواند كمك كننده باشد. ترك سيگار يكي از بهترين اقداماتي است كه ميتوانيد براي بهبود سلامتي خود انجام دهيد. اگر موفق به ترك شديد، اول از همه به شما تبريك مي‌گوييم كه نيمي از راه را طي كرده‌ايد. چند هفته اول پس از ترك سيگار معمولا به سختي مي‌گذرد و فرد تحت فشار قرار مي‌گيرد. به‌طور معمول 8 تا 12 هفته طول مي‌كشد تا به راحتي بتوانيد با شيوه جديد زندگي وفق پيدا كنيد. نيكوتين اعتياد‌آور است و براي غلبه بر آن بايد به نكات زير توجه كنيد:
صبر
ترك سيگار، كار يك‌روز نيست. اين فرايند از 8 تا 12 هفته طول مي‌كشد، بنابراين لازم است صبور و شكيبا باشيد. ساده‌ترين روش غلبه بر آن فكر نكردن در مورد آن است، هرچقدر بيشتر به آن فكر كنيد احتمال بازگشت دوباره به استعمال سيگار وجود خواهد داشت.
توجه به خود
افراد سيگاري به يكباره پس از ترك سيگار، دست از مراقبت خود برمي‌دارند؛ چرا كه به يكباره احساس نااميدي ميكنند. حتماً از خودتان مراقبت كرده و از يك رژيم غذايي سالم و مناسب پيروي كنيد و دايم به ورزش بپردازيد. بدن شما براي دفع سموم سيگار از بدن به تغذيه مناسب نياز دارد و يكي از روش‌هاي مديريت ولع مصرف دخانيات، ورزش منظم است. در طول روز آب كافي بنوشيد و به اندازه استراحت كنيد. در چند ماه اول پس از ترك سيگار مصرف مكمل‌هاي غذايي را فراموش نكنيد.
تنش زياد
فقدان و قطع نيكوتين تاثير زيادي روي ذهن دارد. فكر كردن به آينده موجب استرس شما مي‌شود و تصور مي‌كنيد كه خيلي زود دوباره به سيگار روي مي‌آوريد و اراده خود را از دست مي‌دهيد. اصلاً به فكر آينده نباشيد و به همين لحظه و امروز خود فكر كنيد. ميتوانيد با روش‌هايي همچون يوگا و مديتيشن، قدرت اراده خود را افزايش دهيد.
نگرش منفي
علت تمامي مشكلات، نگرش منفي است و اين موضوع، بيش از همه زماني كه در حال ترك سيگار هستيد، مهم است و موجب مي‌شود درست زماني كه در حال ترك سيگار هستيد، مجدداً مصرف آن را آغاز كنيد. تنها راه غلبه بر اين چالش، افكار مثبت است. به نتيجه ترك و مهم‌تر از همه به سلامتي خود فكر كنيد و تصور اينكه دوباره سيگاري مي‌شويد را براي هميشه از ذهن خود دور كنيد. يكي از افكار بد اين است كه فقط همين يك سيگار را مي‌كشم و يا «فعلاً چون استرس شديدي دارم، يك سيگار مي‌كشم و اين سيگار، سيگار آخر من خواهد بود.» اما مطمئن باشيد اگر اين كار را انجام دهيد اين سيگار هيچوقت سيگار آخر نخواهد بود. به تصميم خود پايبند باشيد و هيچ‌گاه اجازه ورود تصورات بد را به مغزتان ندهيد. در اين مواقع، به پياده‌روي برويد، دوش بگيريد و با دوستان و خانواده خود به سرگرمي و تفريح بپردازيد.
از ديگران كمك بخواهيد
شما انسان هستيد و اين حق را داريد كه از ديگران درخواست كمك كنيد و اصلاً جامعه همين‌گونه پيشرفت مي‌كند. اگر احساس دلهره كرديد، حتماً اين حس خود را با دوستان و خانواده خود در ميان بگذاريد. آمار نشان مي‌دهد افراد سيگاري كه در محيط دوستانه و خانوادگي و با پشتيباني آنها سيگار را ترك ميكنند، موفق‌تر از ديگران خواهند بود.
به ياد داشته باشيد كه ترك سيگار به زمان نياز دارد و بايد صبور باشيد. ترك سيگار طولاني مدت است؛ ولي نتيجه بسيار رضايت‌بخش خواهد بود. هر بار كه چيزي در بدن تغيير مي‌كند، بدن نسبت به آن واكنش نشان مي‌دهد. ترك سيگار مطمئناً با تغييرات جسمي و روحي همراه خواهد بود. فهرستي از عوارض كه بدن براي ترك بايد آنها را تحمل كند.
در عرض 20 دقيقه اول: نيكوتين فشارخون و ضربان قلب را بالا مي‌برد كه همين خطر ابتلا به حمله قلبي را تا حدودي افزايش مي‌دهد؛ ولي پس از 20 دقيقه مجدداً ضربان قلب و فشارخون به حالت اول باز مي‌گردد.
در عرض 8 ساعت، مقدار مونوكسيد كربن و نيكوتين در خون به مقدار قابل توجهي كاهش مي‌يابد و مقدار اكسيژن در خون به حالت طبيعي باز مي‌گردد و همين مسأله موجب افزايش مقدار اكسيژن در خون مي‌شود.
ظرف مدت 24 ساعت تمامي مونوكسيد كربن و نيكوتين از بدن دفع مي‌شود و احتمال حمله قلبي بسيار كاهش يافته و انتهاي اعصاب مجدداً شروع به رشد مي‌كند و حس بويايي و چشايي افزايش مي‌يابد.
طي 48 ساعت: اصلي‌ترين مرحله ترك همين 48 ساعت اول است كه بدن واكنش شديد نشان مي‌دهد و ممكن است با عوارض جانبي همچون دل‌درد، استفراغ و هيپوترمي همراه شود، ولي با كاهش خطر آسيب به ريه و سرطان ريه همراه است.
پس از 72 ساعت: عوارض جانبي 48 ساعت اول به تدريج بهبود مي‌يابند و لوله‌هاي برونش به حالت آرامش باز مي‌گردند و تنفس راحت‌تر مي‌شود.
پس از 2 هفته: با بهبود عملكرد ريه و 30 درصد بهبود گردش خون، حركت كردن بسيار آسان‌تر مي‌شود. البته ممكن است علائم ترك همچون تحريك‌پذيري، سردرد و اضطراب هنوز وجود داشته باشند. به همين دليل بهتر است زير نظر پزشك از داروهاي ضد افسردگي استفاده كنند.
بين 1 تا 9 ماه: ظاهر شما بهتر شده، رنگ پريدگي و چين‌و چروك‌هاي پوست كاهش مي‌يابد و سرفه، تنگي نفس، گرفتگي بيني و خستگي بي‌دليل از بين مي‌رود و خطرات ناشي از عفونت به شدت كاهش مي‌يابد.
پس از يك سال: خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي ناشي از سيگار به شدت كاهش مي‌يابد.
پس از ده سال: خطر حمله قلبي و سرطان ريه كاملاً از بين مي‌رود، درست مثل فردي كه هيچ‌گاه در عمر خود دخانيات استعمال نكرده است. خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مري، مثانه، رحم و لوزالمعده نيز به شدت كاهش مي‌يابد، ولي اينها فقط بخش كوچكي از مزاياي ترك سيگار هستند. توجه كنيد كه عوارض جانبي، موقت و نشانه آغاز يك زندگي سالم هستند. نيازي نيست كه حتماً سيگاري باشيد تا دچار عوارض و مشكلات سلامتي سيگار شويد؛ بلكه حتي اگر خود شما هم سيگاري نباشيد، تنفس دود سيگار ديگران نيز مي‌تواند بسيار جدي باشد. مواد شيميايي سمي نقش زيادي در ابعاد مشكلات سلامتي و بيماري‌هاي قلبي، عروقي و سرطان ايفا ميكنند؛ بنابراين كودكان، زنان باردار، افراد مسن و افراد مبتلا به مشكلات قلبي و تنفسي بايد بسيار مراقب باشند.
منبع: دنیای سلامت ش 85
شير و فرآورده‌هاي لبني
شير يكي از مغذي‌ترين مواد مغذي است كه به‌طور جامع بدن را تقويت مي‌كند؛ ولي آيا مي‌دانستيد كه مصرف لبنيات به ترك سيگار كمك مي‌كند؟ افراد سيگاري اگر قبل از سيگار كشيدن، يك ليوان شير بنوشند، اصلاً از طعم سيگار لذت نخواهند برد و طعم تلخ آن، آنها را اذيت مي‌كند؛ به‌طوري كه مجبور مي‌شوند سيگار خود را نصفه خاموش كنند. براي تأثير بيشتر ميتوانيد سيگار را درون شير خيس كنيد و پس از خشك شدن آن را مصرف كنيد. طعم فوق‌العاده وحشتناك آن باعث مي‌شود كه به تدريج علاقه خود را براي استعمال آن از دست دهيد و طعم بد آن را به ياد بياوريد.
سبزيجات
برخي سبزيجات از جمله كرفس، هويج، كدو و خيار اگر قبل از سيگار كشيدن خورده شوند، همچون شير عمل ميكنند. برخي از كارشناسان ادعا ميكنند كه خوردن مقادير زيادي از اين سبزيجات شدت وابستگي به نيكوتين را كاهش مي‌دهد؛ ولي مصرف سبزيجات شيرين همچون نخودفرنگي و ذرت را كاهش دهيد كه مي‌تواند ولع مصرف دخانيات را افزايش دهد.
آب پرتقال
سيگار، ويتامين C بدن را كاهش مي‌دهد و شما با كمبود ويتامين C مواجه خواهيد شد؛ بنابراين اگر مي‌خواهيد سريع سيگار را ترك كنيد، روزانه مقادير زيادي آب پرتقال، ليمو و مركبات بخوريد.
نمك
هر وقت هوس سيگار كشيدن كرديد، مقداري نمك و يا يك چيز شور را با زبان خود ليس بزنيد. اين كار ولع شما را براي دخانيات كاهش مي‌دهد.
جين‌سينگ
خاصيت اين گياه چيني فقط به كاهش وزن خلاصه نمي‌شود و براي جلوگيري از آزادي نيكوتين از انتقال دهنده عصبي دوپامين نيز بسيار مناسب است. مي‌توان 3 تا 4 بار در ماه از آن استفاده نمود.
آدامس
هر وقت هوس سيگار كشيدن مي‌كنيد، آدامس بدون قند بجويد. اگر قصد ترك سيگار داريد، از نوشيدن الكل و يا مصرف گوشت قرمز خودداري كنيد، زيرا در زمان ترك، هر چيز كوچكي مي‌تواند كمك كننده باشد. ترك سيگار يكي از بهترين اقداماتي است كه ميتوانيد براي بهبود سلامتي خود انجام دهيد. اگر موفق به ترك شديد، اول از همه به شما تبريك مي‌گوييم كه نيمي از راه را طي كرده‌ايد. چند هفته اول پس از ترك سيگار معمولا به سختي مي‌گذرد و فرد تحت فشار قرار مي‌گيرد. به‌طور معمول 8 تا 12 هفته طول مي‌كشد تا به راحتي بتوانيد با شيوه جديد زندگي وفق پيدا كنيد. نيكوتين اعتياد‌آور است و براي غلبه بر آن بايد به نكات زير توجه كنيد:
صبر
ترك سيگار، كار يك‌روز نيست. اين فرايند از 8 تا 12 هفته طول مي‌كشد، بنابراين لازم است صبور و شكيبا باشيد. ساده‌ترين روش غلبه بر آن فكر نكردن در مورد آن است، هرچقدر بيشتر به آن فكر كنيد احتمال بازگشت دوباره به استعمال سيگار وجود خواهد داشت.
توجه به خود
افراد سيگاري به يكباره پس از ترك سيگار، دست از مراقبت خود برمي‌دارند؛ چرا كه به يكباره احساس نااميدي ميكنند. حتماً از خودتان مراقبت كرده و از يك رژيم غذايي سالم و مناسب پيروي كنيد و دايم به ورزش بپردازيد. بدن شما براي دفع سموم سيگار از بدن به تغذيه مناسب نياز دارد و يكي از روش‌هاي مديريت ولع مصرف دخانيات، ورزش منظم است. در طول روز آب كافي بنوشيد و به اندازه استراحت كنيد. در چند ماه اول پس از ترك سيگار مصرف مكمل‌هاي غذايي را فراموش نكنيد.
تنش زياد
فقدان و قطع نيكوتين تاثير زيادي روي ذهن دارد. فكر كردن به آينده موجب استرس شما مي‌شود و تصور مي‌كنيد كه خيلي زود دوباره به سيگار روي مي‌آوريد و اراده خود را از دست مي‌دهيد. اصلاً به فكر آينده نباشيد و به همين لحظه و امروز خود فكر كنيد. ميتوانيد با روش‌هايي همچون يوگا و مديتيشن، قدرت اراده خود را افزايش دهيد.
نگرش منفي
علت تمامي مشكلات، نگرش منفي است و اين موضوع، بيش از همه زماني كه در حال ترك سيگار هستيد، مهم است و موجب مي‌شود درست زماني كه در حال ترك سيگار هستيد، مجدداً مصرف آن را آغاز كنيد. تنها راه غلبه بر اين چالش، افكار مثبت است. به نتيجه ترك و مهم‌تر از همه به سلامتي خود فكر كنيد و تصور اينكه دوباره سيگاري مي‌شويد را براي هميشه از ذهن خود دور كنيد. يكي از افكار بد اين است كه فقط همين يك سيگار را مي‌كشم و يا «فعلاً چون استرس شديدي دارم، يك سيگار مي‌كشم و اين سيگار، سيگار آخر من خواهد بود.» اما مطمئن باشيد اگر اين كار را انجام دهيد اين سيگار هيچوقت سيگار آخر نخواهد بود. به تصميم خود پايبند باشيد و هيچ‌گاه اجازه ورود تصورات بد را به مغزتان ندهيد. در اين مواقع، به پياده‌روي برويد، دوش بگيريد و با دوستان و خانواده خود به سرگرمي و تفريح بپردازيد.
از ديگران كمك بخواهيد
شما انسان هستيد و اين حق را داريد كه از ديگران درخواست كمك كنيد و اصلاً جامعه همين‌گونه پيشرفت مي‌كند. اگر احساس دلهره كرديد، حتماً اين حس خود را با دوستان و خانواده خود در ميان بگذاريد. آمار نشان مي‌دهد افراد سيگاري كه در محيط دوستانه و خانوادگي و با پشتيباني آنها سيگار را ترك ميكنند، موفق‌تر از ديگران خواهند بود.
به ياد داشته باشيد كه ترك سيگار به زمان نياز دارد و بايد صبور باشيد. ترك سيگار طولاني مدت است؛ ولي نتيجه بسيار رضايت‌بخش خواهد بود. هر بار كه چيزي در بدن تغيير مي‌كند، بدن نسبت به آن واكنش نشان مي‌دهد. ترك سيگار مطمئناً با تغييرات جسمي و روحي همراه خواهد بود. فهرستي از عوارض كه بدن براي ترك بايد آنها را تحمل كند.
در عرض 20 دقيقه اول: نيكوتين فشارخون و ضربان قلب را بالا مي‌برد كه همين خطر ابتلا به حمله قلبي را تا حدودي افزايش مي‌دهد؛ ولي پس از 20 دقيقه مجدداً ضربان قلب و فشارخون به حالت اول باز مي‌گردد.
در عرض 8 ساعت، مقدار مونوكسيد كربن و نيكوتين در خون به مقدار قابل توجهي كاهش مي‌يابد و مقدار اكسيژن در خون به حالت طبيعي باز مي‌گردد و همين مسأله موجب افزايش مقدار اكسيژن در خون مي‌شود.
ظرف مدت 24 ساعت تمامي مونوكسيد كربن و نيكوتين از بدن دفع مي‌شود و احتمال حمله قلبي بسيار كاهش يافته و انتهاي اعصاب مجدداً شروع به رشد مي‌كند و حس بويايي و چشايي افزايش مي‌يابد.
طي 48 ساعت: اصلي‌ترين مرحله ترك همين 48 ساعت اول است كه بدن واكنش شديد نشان مي‌دهد و ممكن است با عوارض جانبي همچون دل‌درد، استفراغ و هيپوترمي همراه شود، ولي با كاهش خطر آسيب به ريه و سرطان ريه همراه است.
پس از 72 ساعت: عوارض جانبي 48 ساعت اول به تدريج بهبود مي‌يابند و لوله‌هاي برونش به حالت آرامش باز مي‌گردند و تنفس راحت‌تر مي‌شود.
پس از 2 هفته: با بهبود عملكرد ريه و 30 درصد بهبود گردش خون، حركت كردن بسيار آسان‌تر مي‌شود. البته ممكن است علائم ترك همچون تحريك‌پذيري، سردرد و اضطراب هنوز وجود داشته باشند. به همين دليل بهتر است زير نظر پزشك از داروهاي ضد افسردگي استفاده كنند.
بين 1 تا 9 ماه: ظاهر شما بهتر شده، رنگ پريدگي و چين‌و چروك‌هاي پوست كاهش مي‌يابد و سرفه، تنگي نفس، گرفتگي بيني و خستگي بي‌دليل از بين مي‌رود و خطرات ناشي از عفونت به شدت كاهش مي‌يابد.
پس از يك سال: خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي ناشي از سيگار به شدت كاهش مي‌يابد.
پس از ده سال: خطر حمله قلبي و سرطان ريه كاملاً از بين مي‌رود، درست مثل فردي كه هيچ‌گاه در عمر خود دخانيات استعمال نكرده است. خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مري، مثانه، رحم و لوزالمعده نيز به شدت كاهش مي‌يابد، ولي اينها فقط بخش كوچكي از مزاياي ترك سيگار هستند. توجه كنيد كه عوارض جانبي، موقت و نشانه آغاز يك زندگي سالم هستند. نيازي نيست كه حتماً سيگاري باشيد تا دچار عوارض و مشكلات سلامتي سيگار شويد؛ بلكه حتي اگر خود شما هم سيگاري نباشيد، تنفس دود سيگار ديگران نيز مي‌تواند بسيار جدي باشد. مواد شيميايي سمي نقش زيادي در ابعاد مشكلات سلامتي و بيماري‌هاي قلبي، عروقي و سرطان ايفا ميكنند؛ بنابراين كودكان، زنان باردار، افراد مسن و افراد مبتلا به مشكلات قلبي و تنفسي بايد بسيار مراقب باشند.
منبع: دنیای سلامت ش 85
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر