جو پدر غلات


نوشته : آسیه حسن زاده مدرس دانشگاه جامع علمی 
جو با نام علمي«Hordeum vulgare» گیاهی است علفی و یکساله که ارتفاعش بسته به انواع مختلف آن، تا یک متر می‌‏رسد. برگ‌‏های آن متناوب، باریک و دراز به رنگ سبز تیره می‌‏باشند. جو که بیش از دوازده هزار سال پیش شناخته شده، بومی آسیای غربی و آفریقای غربی است كه به سرعت در نواحی مدیترانه منتشر شد. اين گياه از آغاز پيدايش انسان و احتمالا قبل از گندم کشت می‌‏شده و هنوز یکی از غذاهای عمده انسان به شمار می‌‏رود، در ايران، جو در گیلان، آذربایجان، اصفهان، لرستان، خوزستان و به عبارت ديگر، در همه جای كشورمان به طور وسیعی کشت می‌‏شود.

ترکیبات شیمیایی جو
جو حاوی انواع پُلی‌ساکاریدها، نظیر نشاسته و دکسترین است. گیاهک جوانه جو حاوی ترکیبات روغنی، از جمله اسیدهای چرب (شامل: اسید استئاریک، اسید پالمتیک، اسید اولئیک و اسید لینولئیک) می‌‏باشد. بنابراین از نظر مواد غذایی، بین دانه جو و دانه‌‌های در حال رشد و جوانه‌زده اين گياه تفاوت عمده‏ای وجود دارد. جدول زير مواد موجود در 100 گرم جو را نشان می‌‏دهد. جو به طور معمول به سه صورت در بازار عرضه می‏‌شود. 1- جوي پوست نگرفته که هنوز سبوس آن جدا نشده است. 2- جوي پوست‌کنده که پوست آن گرفته شده است. 3- جوي سفید که پوست و سبوس آن گرفته شده و به نام «جوي مرواریدی» معروف است.



خواص درمانی جو
جو از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک و دارای خواص دارویی فراوانی است. بقراط، پدر علم پزشکی غرب، جو را براي درمان بیماری‌‌های حاد به کار می‌‏برده است. دم‌‌کرده جو هنوز به نام «چای هیپوکرات» معروف است. مطالعات اخیر نشان می‌‏دهند که مواد تشکیل‌دهنده جو، خاصیت درمانی دارند. جو همچنین عملکرد درمان‌‌های طبیعی را تسهیل و بهبود می‌‏بخشد.
جو دارای مقادیر بالایی فسفر است و بنابراین برای تقويت اعصاب و فعالیت‌‌های ذهنی بسیار مفید مي‌باشد.
جوشانده جو داروی خوبی برای مبتلایان به تب، کم‏‌خونی، سوءهاضمه و همچنين تخفیف درد است. براي تهيه‌ جوشانده، 20 گرم جو را در یک لیتر آب به مدت 7 ساعت به صورت ملایم حرارت دهید.
 جو برای افراد مبتلا به نقرس نيز مفید است و کلسترول خون را نیز کاهش می‏‌دهد.
دانه‌‌های جو به دلیل داشتن نوعی آلکالوئید به نام «هوردنس»، مقوی قلب هستند و به بهبود تنگی نفس نیز كمك مي‌كنند.
ماءالشعیر یا آب جو برای درمان سل، زخم‌‌های ریوی و سردرد مفید است.
جو خاصیت ضدالتهابی دارد و در تقويت سیستم ایمنی بدن و بهبود التهابات حفره‏ دهان تا حدی موثر است.
همچنين خاصیت ملین دارد و در موارد ابتلا به بیماری‌‏های گوارشی؛ لوزالمعده، صفرا، مجاری ادراری و عفونت‌‌های مخاطی بسیار مفید و موثر است.
گلوتن موجود در جو، ماده‏ای نرم، سازگار و آرامبخش بوده و به علت آبدار بودن رفع عطش مي‌كند و سبب انقباض عضلانی، اضطراب و تورم شکم هم نمی‌‏شود.
در طب سنتی، جو ماده محرک برای تولید شیر در زنان شیرده می‌‏باشد. در سایر زنان نیز باعث تعادل هورمون‌‏های طبیعی بدن و تولید استروژن می‏‌شود که رشد سالم سینه را به همراه دارد. در شماره بعد نشريه به ادامه مطلب مي‌پردازيم.

مواد موجود در 100 گرم جو
وزن    ترکیبات
م11‌گرم    آب
م8‌گرم    پروتئین
م78‌گرم    مواد نشاسته‏ای
م3ميلي‌گرم    کلسیم 
م189ميلي‌گرم    فسفر
م2ميلي‌گرم    آهن
م3ميلي‌گرم    سدیم
م160ميلي‌گرم    پتاسیم
م12ميلي‌گرم    ویتامینB1  
م5ميلي‌گرم    ویتامین B2
م3ميلي‌گرم    ویتامینB3


منبع: دنیای سلامت  ش 86

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر